Gemen^de berichten.
Z.
H. A. voor de waterschappen Westerkwartier en
Hunsingo op het Rietdiep.
Voor de afwatering van den polder van Oost-
en Westdongeradeel, waaraan de tegenwoordige
uitwateringssluis door de bedijking als zoodanig
ten minste wordt opgeheven, wordt van de kom
voor de sluis af, zoo na mogelijk loopende langs
den zeedijk, een nieuw uitwateringskanaal gegraven,
dat met doorsnijding van den zeedijk bewesten
Oostmahorn, uitwatert op den voor dien polder
bestemden boezem binnen de sluis in den
afsluitdijk. Eene slaperssluis daar ter plaatse zal
in de verbroken verdediging der provincie voorzien.
Yoor de afwatering van de sluizen te Zoutkamp
en van de Dokkumer Nieuwezijlen zullen de
bestaande geulen tot voldoende diepte en breedte
worden uitgebaggerd.
Yoor den afvoer van het Friesch boezemwater
door de Friesche sluis is met goed gevolg geen
afzonderlijk toeleidingskanaal te maken. In den
verbeterden boezemstand van Friesland zullen ook
deelen de streken, die nu direct op de Lauwers
uitwateren.
Door het maken van een schutsluis in de water-
scheiding tusschen het Friesch boezemwater en dat
van het Rietdiep en dene in den afsluitdijk, toegang
gevende nit zee op den Frieschen boezem, worden
de bestaande wegen voor de scheepvaart onver-
anderd gelaten, daar ook de Ezumazijl met de
slagdroppels, ter diepte van 2,42 M.A.P. als
schutsluis van het provinciaal boezemwater op dat
van den polder, kau blijven bestaan. Door ver-
dieping en verbreeding der bestaande geulen, wordt
de bevaarbaarheid daarvan veel verbeterd.
Wordt de Slapersluis in den zeedijk bewesten
Oostmahorn zoodanig gemaakt dat die ook door
schepen met opperlast is te gebruiken, dan zal
tegelijk de mogelijkheid ontstaan, om voor alle
in te dijken landen landbouwproducten en bouw-
stoffen per schip af en aan te voeren.
De belangrijke en dringend noodzakelijke ver-
betering van den waterafvoer voor de genoemde
landstreken
de voor eeuwen verzekerde waterlosssing daarvan
de belangrijke besparing van de onderhoudskosten
van ongeveer 28 K. M. lengte zeewering
de belangrijke aanwinst van ruim 4000 H. A.
land van uitnemende hoedanigheid, dat geen be-
maling vordert
de drooglegging van de aan particulieren be-
hoorende kweldergronden en aanwassen
de verbetering van de industrie
de oorsprong voor vermeerderden arbeid gedurende
vele jaren door den aanleg en de ontwikkeling der
drooggelegde en aanliggende gronden
doen de aanvragers rekenen op den finaneieelen
steun van het rijk, de genoemde provincien, de
aangrenzende polders, zeewerende waterschappen,
gemeenten en particulieren, en van alien, die het
wel meenen met vreedzame en nuttige vermeer-
dering van grondgebied, tot vermeerdering van den
nationalen rijkdom.
De jongste storm heeft meer dan ooit de aan-
dacht gevestigd op 't gevaar, dat de zee voor de
kusten oplevert, doch een zoo sombere voorspelling
als de heer Van Rijckevorsel in de N. R. Ct.
doet hooren is, meenen we nog niet geuit. Als
we hem moesten gelooven, dan heeft Holland den
langsten tijd van zijn bestaan achter den rug.
Ziehier wat hij schrijft.
Verscheidene jaren ben ik bezig geweest met
eene magnetische opneming van Nederland, waar-
van de uitkomsten op dit oogenblik bij den drukker
zijn, en over eenigen tijd zullen verschijnen. Die
ouderzoekingen nu hebben mij geheel onverwachts
een blik doen slaan in den bedenkelijken toestand
z/Nu ik mag lijden, dat ik de zaken te zwaar
inzie, maar
Hij stond op en reikte den heer des huizes de
hand.
z/Ik hoop je morgen nog levend te zien," spotte
deze.
z/Den dag van morgen hoop ik nog wel te
halen," verzekerde Hubrechtse, terwijl hij afscheid
nam. Met een bezwaard gemoed begaf hij zich
naar de kade.
Hoewel men zich tegen die vrees verzette, was
menigeen in Vlissingen beducht, dat het tooneel
van den oorlog vroeg of laat naar dit rustigoord
zou worden overgebracht, en vooral op een tijdstip,
dat de meeste Staten geheel uitgeput waren en de
worstelstrijd slpchts door Frankrijk en Engeland
werd volgeheuden, had men wel reden om het
ergste te duchten; te meer daar Engeland nogde
mislukte landing in Noord-Holland te wreken had.
Telkenmale had het verschijnen van Britsche vaar-
tuigen schrik en angst in de stad verspreid; maar
langzaam was men' aan dergelijke verschijnselen
gewoon geraakt, en hoewel velen de toekomst
duister inzagen, ook velen hadden hun bezorgdheid
in slaap gewiegd, even als Van Praet.
Het middagmaal zou spoedig worden opgedragen,
doch Van Praet begaf zich even naar zijne kamer.
Hoezeer hij in het dagelijksch leven tamelijk opge-
ruimd was en daardoor in den smaak viel, was
zijn uiterlijk lang niet aangenaam. Hij moest diep
in de veertig wezen en had iets weinig openhar-
tigs, hoezeer hij ook in de samenleving het voor-
komen daarvan trachtte aan te nemen en ook door
menigeen als gul beschouwd werd. Wanneer hij
echter alleen was, had zijn gelaat een stroeve
uitdrukking, hoezeer hij altijd kainp voerde om
die te verdrijven, en zelfs voor vrouw en dochter
wist hij dit zoo te maskeeren, dat het den vreem-
der provincie Zuid-Holland. Het is toch mijne
vaste overtuiging geworden, dat het gevaarlijkste,
het meest bedreigde en tevens het zwakste punt
van onze geheele kustlijn Scheveningen is. Niet
Walcheren of Vlieland, waaraan reeds zooveel ten
koste is gelegd, loopen werkelijk het meest gevaar
door de zee verzwolgen te worden, maar wel Zuid-
Holland, en meer onmiddellijk het gedeelte daarvan
tusschen Scheveningen en Rotterdam.
Het zou de grenzen, die men in een dagblad
stellen moet, ver te buiten gaan, indien ik wilde
trachten bier, ook maar eenigszins in algemeen
begrijpelijken vorm aan te toonen, hoe ik tot die
overtuiging kwam. Ik ben dus verplicht hier
dadelijk bij te voegen, dat het zeker niet met
mathematische zekerheid is, dat ik het boven
neergeschrevene bewezen acht. Het volslagen be-
wijs zal z elfs waarschijnlijk eerst dan geleverd
zijn, wanneer het kwaad geschied is, wanneer
Nederland een verlies heeft geleden, dat niet weer
te herstellen zal zijn. Want ik heb met voor-
dacht de uitdrukking gebruikt door de zee //ver-
zwolgen." Er zal hier toch vermoedelijk geen
sprake zijn van een polder die volloopt en die
men, na herstelling van de waterkeeringen weer
ledig pompt. Het komt mij voor, dat er vrees
kan zijn voor verdwijnen, voor voortdurend afge-
brokkeld worden, en door de Zee weggevoerd,
zonder dat het kwaad meer te keeren zal zijn,
wanneer de duinreeks eemaal zal doorgebroken zijn.
Zekerheid, neen. Mijne overtuiging berust voor
een gedeelte op hypothesen. Ik had dus gaarne
eenvoudig het verschijnen van mijn werk afge-
wacht. Dan zal ieder voor zich kunnen beoor-
deelen, in hoeverre hij mijne vrees gegrond acht,
of niet.
Zelfs na de treurige gebeurtenissen der laatste
dagen heb ik nog geaarzeld, of het wel zaak was,
zonder de gronden er voor, reeds nu eene conclusie
bekend te maken, die mogelijk aan vele anderen
minder waarschijnlijk dan aan mij kan voorkomen.
Maar ik kwam toch tot het besluit, dat spreken
plicht was, ook al mochten velen later mijne vrees
ongegrond achten. Voor mij zelven toch ben ik
overtuigd, dat het volstrekt niet onmogelijk is,
doch integendeel hoogst waarschijnlijk.
Dat, indien niet alle denkbare middelen, alles
wat reeds uitgedacht is of nog uitgedacht kan
worden, wordt aangewend, om de kust van Zuid-
Holland tegen de zee te verdedigen, men groot
gevaar loopt, eerlang met verwondering te zien,
dat een goed gedeelte dier provincie van de kaart
van Europa verdwenen is.
TER NEUZEN, 2 Jannari 1895.
Op de voordracht voor ondprwijzer in de
Fransche taal aan de 2de burgerschool te Gouda,'
komt voor de heer C. de Kok te Zutphen.
Zuanislsig. De collecte voor de Nieuwjaars-
giften heeft alhier opgebracht desomvan 502,75
en Ss/\ VI. zak tarwe tegen f 542,en 121 /3
VI. zak tarwe in het vorige jaar.
Zaamslag. Door de stormvloed van 29 en 30
December jl. is aan de zeedijken van de calamiteuze
Kleine Huisens- en Eendragtpolders eenige scliade
ontstaan door het wegslaan van ongeveer 180 M2
Vilvoordsche steenglooiing
Axel. De nieuwjaars-collecte heeft in het afge-
loopen jaar opgebracht f 455,
Westdorpe. Tot onderwijzeres aan de O. L.
school alhier is benoemd mej. M. J. de le Lijs
te Sluis (Heile).
deling niet kwalijk kon genomen worden, wanneer
deze de gunstigste opinie van den heer Van
Praet opvatte. Hij had een hoog voorhoofd,
waarinede zijn verstandelijke vermogens niet in
tegenspraak waren en, oppervlakkig gezien, had
hij een voorkomen, dat soms door zijne vroolijkheid,
al was die ook wat gedwongen, bepaald won. En
al was hij wel eens wat stroef en teruggetrokken,
al liet hij soms zijn opgeruimdheid schijnbaar
zonder eenige reden varen, hij was een goed echt-.
genoot en vader, en werd zeer gewaardeerd.
Zooals licht te begrijpen is, liep het gesprek
onder het eten grootendeels over de angstige ver-
moedens, welke door den bezwaarden I lubrechtsa?
waren opgewektnu eens vreesde men het ergste;
dan weder verdreef een bemoedigend woord de
laatste sporen van vrees.
z/Wij zullen maar een flesch opentrekken," sprak
Van Praet, //voordat de Engelschen den wijn op-
drinken, die veel te goed voor hen is."
z/Ge schijnt, hoezeer gij er om wilt lachen, de
zaak toch ook niet zoo spoedig te kunnen ver-
geten," merkte Fran<;oise terecht aan.
z/Dat zou ook niet gemakkelijk gaanwant al
wilde ik het, je zoudt er mij den geheelen dag
wel aan herinneren. Misschien krijgt de lord
opperbevelhebber wel schik in je
z/Haal het kind toch zulke dwaasheden niet in
het hoofd vermaande zijne vrouw in alien ernst.
z/Je hebt je indertijd toch zulke denkbeelden
wel in 't hoofd gehaald, geloof ik, en zelfs toen
de snaar eenmaal was aangeroerd, heb je niet lang
geaarzeld."
Daaraan had Van Praet zoo geheel en al geen
ongelijkzijn tegenwoordige vrouw was, toen hij
bijna achttien jaren geleden als weduwnaar, met
een hulpbehoevend klein meisje, zich te Vlissingen
kwam nederzetten, als huishoudster bij hem ge-
Hulst. Het muziekgezelschap //Harmonie"
alhier gaf Zondag 11. een luisterrijk inteekenings-
concert ten voordeele van de muziekschool. De
zaal was propvol, zelfs zoo vol, dat men hetver-
koopen van toegangskaarten had moeten staken.
Het programma bestond uit 10 nummers en was
gesplitst in 3 afdeelingen. Door de //Harmonie"
werden 3 stukken uitgevoerd, waarvan Bouquet de
Melodies sur l'opera Lucia en La Corbeille de
Roses uitstekend werden gespeeld. De komische
voordrachten Muis de Schutter, Jongens van Jan
de Wit en Er uitgesmeten konden niet beter
gegeven worden en verwierven dan ook een her-
haald toejuichen. Evenzoo getuigden de solo's
voor Tuba en Piston, ofschoon minder in den
smaak van hen, die de muziek niet begrijpen, van
eene groote muzikale kennis der solisten. Na de
pauze werden eenige fotografische lichtprojecties
vertoond door den WelEd. heer F. Hombach,
voorzitter der Harmonie. Niet alleen werd dien
avond het gehoor gestreeld maar ook het gezicht,
want prachtig waren die lichtprojecties. Tot slot
werd het blijspel in een bedrijf //Hard gaat ie",
opgevoerd, dat het publiek deed schaterlachen.
RhCHTSZAKEN,
Heden (Woensdag) deed de arrondissements-
rechtbank te Middelburg uitspraak in de voor liaar
aanhangige procedure tusschen La Societe Anonyme
1'union des Remorqueurs Beiges, gevestigd te Ant-
werpen c. s. eischers, voor wie Mr. K. W. Brevet,
advocaat te Middelburg in rechten ageerde tegen
den heer Commissaris der Koningin in de provincie
Zeeland q. q. c. s. gedaagden, voor wie Mr. W. A.
van Hoek, advocaat te Middelburg optrad
Bij voormeld vonnis werd de vordering der
eischers ongegrond verklaard voor wat betreft het
door hen gevorderde bedrag ad f 4500 verklaard
dat de gedaagden met het betalen van het door
hen aangeboden bedrag ad 1500, kunnen volstaan,
tot betaling van welk bedrag aan de eischers zij
gedaagden werden veroordeeld.
De vordering sproot voort wegens door eischers
sleepboot //John Bull" aan gedaagden's stoomboot
//Walcheren", die in den namiddag van 11 Februari
1894 op de Schelde te kampen had met vliegend
stormweer, bewezen diensten.
Onze beide Koninginnen schonken elk 150
ten behoeve van den arbeid van het Leger des Heils.
Voor 10 centen (een dubbeltje) per pond
kan men te Goes puik, best schapenvleesch be-
komen, afkomstig van de schapen uit den onder-
geloopen Annapolder.
Van de zes voor Bruinisse verlaten schepen
zijn er twee gezonken, doch de overjge vier aldaar
in de haven gebracht.
In het Nauw van Bath is Zaterdag avond
het Eugelsche stoomschip Juan van Antwerpen
naar Londen met stukgoederen, omhoog gevaren
en aldaar Zondagavoiul nog zittende, hoewel door
vijf sleepbooten te vergeefs beproefd werd het
af te brengen.
De storm van jl. Zaterdag avond en Zondag
heeft gelukking noch te Westkapelle, noch te
Domburg, Zoutelande of ergens anders aan den
polder Walcheren nadeel berokkend.
Te Zoutelande wordt met kracht aan de her
stelling en voorziening der weggeslagen duinvakken
ge\yerkt. Bij de ontgravingen daartoe heeft men
eenige oudheden ontdekt, alsook oude geld-
stukken, enz.
komen en reeds drie maanden later had zij op
een meer aangename wijze het bestuur der huis-
houding op zich genomen.
z/Hebt gij daarvan. spijt gehad vroeg zij glim-
lachend.
z/Ja," was het hardvochtig antwoord, terwijl hij
over de tafel heen haar de hand reikte.
Hoezeer de Jobstijding hen een oogenblik had
beziggehouden, 't benadeelde den eetlust niet
Van Praet dronk zijn glas wijn, en het gesprek
liep op dezelfde wijze over onverschillige zaken
voort, tot men met veel ophef kwam meedeelen,
dat al meer en meer schepen voor de stad kwainen
het gerucht liep, dat de vijand een aanval in den
zin had.
z/Ja, dat zullen de schepen zijn, die van den
tocht naar Noord-Duitschland terugkomen. Die
komen uit Cuxhavendat stond van morgen al
in de courant," merkte Van Praet geruststellend aan.
z/Neen, mijuheer, zij komen regelrecht op de
kust aan."
z/Zou het dan toch waar zijn mompelde hij.
Langzamerhand begon hij in te zien, dat zijne
spotternij wel wat lichtvaardig kon geweest zijn.
z/Laat eens zien, wat er van is I" zeide hij,
waarna hij mede het huis verliet en zich dadelijk
naar de stadswallen begafeen oogopslag overtuigde
hem, dat er weinig overdrijving in het verhaalde
was. Honderden toeschouwers waren naar de kust
gestroomd om, even als hij, zich op de hoogte te
stellen van een gebeurtenis, die overal ontsteltenis
baarde. De bedoelingen der Engelsche vloot wa
ren niet twijfelachtig en wel degelijk had men een
aanval op het departement Zeeland van het Konink-
rijk Holland in den zin. Op welk punt de aanval
gericht zou worden, was volstrekt niet op te maken
het aantal schepen vermeerderde steeds en het
eskader werd langzamerhand in drie deelen gesplitst,
Zaterdag namiddag kon de Zierikzeesche
stoomboot, van Rotterdam komende, wegens den
hevigen storm, hooge zee en zwaren vloed de
haven van Zierikzee niet bereiken en keerde naar
Keeten terug, alwaar tot Zondag morgen ten anker
werd gekomen. Bij de aanwezigheid der stoomboot
aldaar werden door de -bemanning dier boot nog
gered schipper de Meijer en zijne 2 knechts, wiens
vaartuig, in Keeten ten anker liggende, vol water
liep en zonk, bestemd naar Antwerpen met kolen.
Men schrijft uit Rotterdam De stroomgod
heeft Zaterdag den aanval op onze stad hervat,
doch daar hij ditmaal door den wind niet voldoende
ondersteund werd, had de aanval weinig gevolg.
Er waren thans betere maatregelen van voorzorg
genomen dan eene week geleden. Het dijkleger
van Sclneland was reeds des namiddags met ijver
werkzaam om den dijk onder Kralingen, ter plaatse
waar op 22 dezer het gevaar dreigde, te versterken,
en in de stad hadden de winkeliers, wier huizen
gevaar liepen, planken met klei-ophoogingen doen
aanbrengen, ten einde het binnendringen van het
water te verhinderen. Eene talrijke volksmenigte
bewoog zich langs de havens, om van de over-
strooming getuige te zijn. Maar het water kwwn,
zelfs toen de hoogste stand was bereikt, slechts
even over de kade en op de laagst gelegen plaatsen
slechts tot op het midden van de straat.
Zondagochtend tusschen 7 en 8 uur was het
opnieuw vloed, doch daar de wind inmiddels was
gaan liggen, bereikte het peil nog niet de hoogte
van Zaterdagavond.
Wij hebben er overigens op Zaterdag 22 dezer
genoeg van gelust. De toen aangerichte schade
is enorm. Treurig was bijvoorbeeld nog op de
Kerstdagen de aanblik van het Park. Alles stond
daar toen nog blank. Boomen en heesters hebben
veel geleden en op vele plaatsen varen groote
gaten uit den grond geslagen en plantsoenen ge
heel verwoest. Thans zijn de wegen in het Park,
hoewel doorweekt van het water, althans weder
begaanbaar. Men heeft, zoodra de waterstand het
toeliet, het water laten afvloeien. Maar het staat
te vreezen, dat er van de beplantingen veel zal
moeten worden vernieuwd.
Door den jongsten stormvloed werd ook de
Vereeniging tot Landverbeteriug op het eiland
Rozenburg, bij Maassluis zwaar getroffen. Drie
polders werden onder water gezet en verdronken
86 stuks vee, 9 veulens en 11 varkens. De ge
leden schade wordt begroot op 60,000.
Een arme voddeuhandelaar te Hoorn werd
aangeroepen om een behang te koopen, wat bloot
kwam hij het afschcureri van het overgeplakte.
Hij ging met een stukje daarvan naar eenige kleine
opkoopers in antiqniteiten en vroeg of dit nog
waarde had. Geen enkele zag er iets in.
Hij ging nog eens naar zijn eersteu opkooper
terug, die bij under iuzien voorstelde bet voor ge-
zaraelijke rekening te koopen. Aldus werd gedaau
efi het behang werd gekocht voor 100.
De opkooper miakte toen met den voddeuhande
laar, die de f 50 aandeel niet kon uitschieten, de
zaak voor f 25 af.
Nu echter kan de opkooper reeds f 2000 voor
het behang krijgen, terwijl hij niet genegeu is het
voor miuder dan f 3000 te laten.
Iu het logement ,/Chaulet" in de Elizabeth-
straat te Utrecht zijn Vrijdagmorgeu eenjongeling
en jongedochter, beideu ongehuwd, doodgeschoten
gevonden iu hun kamer. Zij waren vermoedelijk
uit Den Haag afkomstig.
Men vermoedt dat tegenwerking der ouders bij
de huwelijksplannen hen tot die treurige daad
heeft gebracht.
Nader verueemt het Utr. Dagbl. dat beide
personen Donderdag in het logement kwamen en 2
kamers vroegen, voorgevende van Rotterdam te zijn
gekomen en hun reis, doordien zij zich hadden
verlaat, niet te kunnen vervolgen. Nadat men
hun ieder een kamer had aaugewezen, is het meisje
op de hare gebleven, doch is de jongeling uitgegaan
en eerst te oinstreeks een uur na midderuacht in
het logement teruggekeerd, waarna hij zich onmid
dellijk naar zijn kamer heeft begeveu. Vrijdag-
ochtend omstreeks 7 uren opgesfaau zijnde, verzocht
hij aan de dienstbode van den logementhouder om
zijn meisje te wdlen wekkeu, doch toen zij even
daarna trrugkwam met de mededeelicg, dat
ze zeker nog sliep, want dat zij de jufi'rouw
niet wakker kon krijgen, ging hij zelf naar boven
en drukte de deur open.
Onmiddellijk daarop werden kort achter elkander
twee revolverschoteu gelost, terwijl men boven
komende het meisje in haar bloed badende voor
het ledikant en den jongeling, op korten afstand
van daar, met een kogelwond in het hoofd, zieltogeud
waarvan een de Wielingen, een den Deurloo en
een het Veergat bedreigde.
Het schouwspel, dat de zee opleverde, zou schoon
zijn geweest, wanneer het niet zooveel verschrik-
kelijks in zich besloten had voor de ongelukkige
inwoners, die met beklemdheid die ontzagwekkende
toebereidselen aanzagen. De zee was als bezaaid
met masten vermoedelijk zou het eiland Walcheren
een aanval wachten. Hoewel men nog altijd hoopte,
dat het gevaar zou worden afgewend, sloeg de
schrik velen om het harte, en wat minder lucht-
hartig keerde Van Praet naar zijne woning terug.
(Wordt vervolgd).
z
