Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeenwsch-Vlaanderen.
No. 3057.
Zaterdag 25 Augustus 1894.
34e Jaargang
De Koninginnen in onze provincie.
ABONNEMENT
Voor
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per post
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika f 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven
bushouders.
ADVERTENTlEN:
Van 1 tot 4 regels0,40. Voor elkenregelmeer/0,10. Grootereletters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatseu van 500 regels en meer pet
jaar, tot veel verminderden prijs.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
Onder de rnbriek „Telegrafische berichteu"
deelden wij onzen lezers in ons vorig nummer
beknopt mede, hoe de ontvangst was onzer Konin
ginnen in Middelburg, de versiering, de geestdrift,
die zoo luide sprak voor de liefde voor 't huis
van Oranje en H.H. M.M.
(Jit de Middelb., Goesche en andere bladen
vernamen wij nog 't volgende
Eerstens wat de voorstelling der meisjes in
de verschillende Zeeuwsche kleederdrachten
betreft
De voorzitter der coramissie, die zich voor de
voorbereiding van dit nommer van het programma
had geconstitueerd, Mr. W. Polman Kruseman,
stelde de leden der hoofd- en subcommissien voor
(die voor het land van Axel bestond uit de heeren
J. Sturm en P. Moes te Ter Neuzen en D. J.
Otjgel te Axeldie voor het land Hulst uit de
heeren Collot d'Escury te Honteuisse, C. IJsebaert
te St. Jansteen en F. van Waesberghe te Hulst).
Vervolgens boden twee meisjes E. A. P. Haringman
van Noord-Beveland en H. J. Groenewege van
Tholen aan H.H. M.M. bouquetten aan en werden
de verschillende geschenken aan Koningin Wil-
helmina overhaudigd door mej. L. Romeijn van
Duiveland. Deze geschenken bestonden uiteen
beugeltasch, die de jeugdige Koningin dadelijk
aandeed, een knipje, een haarnaald, behoorende
tot de kleederdracht van Walcheren, een cein-
tuurgesp van gouden knoopjes, een snoer bloed-
koralen met cantille-tonnetje, twee gouden ringen,
een zilveren pepermuntdoos, gouden haarspeldeu
uit Walcheren, Zuid—Beveland, lholen en Axel,
verschillende broches, kraalhaken en mantelhaken,
dasspelden, oorknopjes en zijspelden, Toolsche
kussenbellen, een gouden mantelhaakje en een
haarnaald, vervaardigd uit zilveren boerenknoopjes.
Voor zoover de voorwerpen zich daartoe leenden,
waren ze £?ehecht op een paar fluweelen kussens,
omzoomd door zilveren knoopjes.
De Axelsche versierselen zijn geleverd door den
heer J. de Smidt Jz. te Ter Neuzen.
H.H. MM. spraken de meisjes op minzame wijze
toe, en de Koningin-Regentes uitte tegenover de
commissie—leden, ook namens Koningin W ilhelmina
Haren spijt, dat ditmaal slechts een deel der
provincie kan worden bezocht. De groote ver-
moeienissen aan deze reis verbonden, waren Haar
echter een beletsel een tocht door de geheele
provincie te maken. Het was H.H. M.M. echter
een groot genoegen door de voorstelling der meisjes
een denkbeeld te krijgen van de rijke afwisseling,
die de verschillende kleederdrachten bieden, terwijl
de aangeboden geschenken voor Koningin Wil-
helmina een heerlijk aandenken aan Haar eerste
bezoek aan Zeeland zullen blijven.
De audientie is zeer talrijk bezocht geweest.
Er waren burgemeesters van kleine dorpen, schrijft
men aan het Hbl., die in hun boerenpakje kwamen
en bijna over hun eigen voeten vielen, toen de
een tegen den ander zei, van het kleine Konin-
ginnetje sprekende#el oore kaerel wat n appig
diengesje." Voorts is een deputatie van inwoners
uit Philippine komen vragen om verbetering der
haven.
Bij Haar bezoek aan het stadhuis, dat in-
wendig smaakvol versierd was, wachtte H.H. M.M.
eene aardige ovatie. Hier toch werden zij, behalve
door verschillende autoriteiten, opgewacht door een
26tal in het wit gekleede meisjes, die ieder een
mandje bloemen droegen, welke zij strooiden,
terwijl zij den Koninginnen een schoon lied toe-
zongen.
Te half zeven begon het diner door de Staten
der provincie aan H.H. M.M. aangeboden. Behalve
nagenoeg alle leden der Staten en de aauwezige
hofbeambten en hofdames, waren tal van autoriteiten
aan dit diner genoodigd.
De commissaris der Koningin nam aan het dessert
het woord om aan de Koninklijke gasteu den
volgenden heildronk te wijden.
wGebruik makende van het verlof, door II. M.
de Koningin-Regentes verleend aan mij als voorzitter
der Provinciale Staten van Zeeland, om aan dezen
maaltijd een oogenblik het woord te voeren, zij het I
mij allereerst vergund Uwe Majesteiten onzen
iunigen dank te brengen voor het groote voorrecht,
hetwelk dit gewest te beurt valt door het hoogge-
waardeerd bezoek van Uwe Majesteiten. Hoogstde-
zelve kunnen zich er van overtuigd houden, dat de
geheele provincie met het bezoek Uwer Majesteiten
zeer is ingenomen en de geheele Zeeuwsche bevolking
deze heugelijke gebeurtenis ten eeuwigen dage in
dankbare herinnering zal houden. Uwe Majesteiten
zullen niet vele uren in dit gewest kunnen vertoeven
zonder de diepe waarheid te erkennen van het vor-
stelijk getuigenis, door wijleu Z. M. den Koning bij
zijn intocht in Middelburg op 21 Mei 1862 uitge-
sproken ,/De bevolking der Zeeuwen heeft van
oudsher onder al het lief en leed des vaderlands
steeds getoond trouwe aanhangers van het Huis van
Oranje te zijn." Die trouw en gehechtheid zijn in
het hart der Zeeuwen geplant door de geschiedenis
van eeuwen. Trouwens geheel Nederland gevoelt, dat
ons Koninklijk Huis nog iets meer is dan de uitdruk-
king van het monarchaal beginsel hier te laude. Ieder
gevoelt dat het Huis van Oranje steeds is geweest
het symbool van Nederlands onafhankelijkheid en
de waarborg der volksvrijheid. Mevrouw de Konin
gin-Regentes 1 het is ons bekend dat het Uwer
Majesteits hoogste doel is om aan uwe Koninklijke
dochter de regeering over te dragen over een
voorspoedig en gelukkig volk. Wij weten, dat
uwe voornaamste zorg is, onze Koningin op te leiden
voor de zware taak, die Hoogstderzelve later zal
worden opgelegd. Wij wenschen U. M. daarvoor
dank te brengen en de verzekering te geven,
dat U. M. de liefde der Zeeuwen heeft ver-
overd en steeds bij hen hooge waardeering zal
vinden. Aan Uwe Majesteit de Koningin zij het
mij veroorloofd de toezegging te geven, dat
de moeilijke taak, die Hoogstderzelve wacht, door
de liefde van haar volk zal worden verlichl, en
dat H. M., waar zij hulp en steun mocht be-
hoeven, bij de Zeeuwen van elken rang en stand
de getrouwste lijfwacht zal vinden, die ergeus ter
wereld te vinden is. In het bezoek, door U. M.
ons gebracht, vinden wij eene schaduwzijde, dit
mag ik voor U. M. niet verbergeu. Geen stad,
geen dorp of gehucht zou U. M. niet gaarne in
zijn midden hebben gezien. De bevolking buiten
Walcheren troost zich echter met het besef, dat
van U M. niet het onmogelijke mag worden gevergd
en met de hoop dat een later bezoek haar in staat
stellen zal, ook van hare genegenheid te doen blijken.
Echter heeft het U. M. reeds behaagd in deze
oude zaal vol historische herinneringen aan de
vertegenwoordigers van alle Zeeuwsche streken de
de gelegenheid te geven, U. M. te aanschouwen
en te leeren kennen. Wij betuigen U. M. voor
dit hooge voorrecht onzen hartelijken dank, en
verzoeken van deze gelegenheid te mogen gebruik
maken om een dronk te wijden aan het welzijn
van onze hooge gasten. Lang leve onze Koningin
Wilhelmina, lang leve Hare Koninklijke moeder,
onze Koningin-Regentes." (Luide toejuichingen.)
De Koningin-Regentes beantwoordde dezeu toost
onmiddellijk aldus//De woordeu der Koningin
en mij in uw naam toegesproken door het hoofd
dezer provincie, wensch ik dadelijk te beantwoorden
en u alien in de eerste plaats oprecht dank te
zeggen voor uwe hartelijke ontvangst bij het
binuentreden in Zeeland en voor het feestmaal te
onzer eere aangericht in deze historische zaal. Te
midden van u, mijne heeren, vertegenwoordigers
der provinciewelke ons op zoo ondubbelzinnige
en schitterende wijze het welkom toeriep gevoel
ik behoefte te verzekeren, dat het mij innig leed
doet, het bezoek aan Zeeland niet tot buiten dit
eilaud te kunnen uitstrekken. Ik weet hoezeer
de gevoelens van trouw en gehechtheid der Zeeuwen
aan het huis van Oranje, gevoelens welke ook
de overleden Koning zoo hoog waardeerde, in ge
heel Zeeland van oudsher bestaan, en iudien de
ontvangst, ons heden ten deel gevallen, mij met
groote dankbaarheid vervult, dan is het vooral
daarom, omdat het mij een bewijs is, dat de Koningin
bij de moeilijke taak die haar wacht, zal kunnen
rekenen op de trouw en den steun ook van de
bewoners dezer schoone provincie. Ik ben u
erkentelijk, mijnheer de Commissarisvoor de
vriendelijke woorden, mij persoonlijk toegesproken.
Bij de gewichtige taak, welke mij werd opgelegd,
is het mij een gevoel van groote voldoening te
weten, dat de getrouwe aanhangers van het huis
van Oranje ook mij hunne genegenheid niet ont-
houden. Deze overtuiging geeft mij moed, voort
te gaan op den weg, mij door het vertrouwen van
het Nederlacdsche volk aangewezen, en geeft mij
de zekerheid, dat ook het Zeeuwsche volk van
heeler harte zal bijdragen om de zware taak, die
mijne dochter wacht, door liefde en steun te ver-
lichten dat het de oude trouw aan Oranje nooit zal
verloochenen. Ik hoop van harte, dat het dezer
provincie moge welgaan, en ik verzoek u alien te
gelooven, dat de gevoelens van erkentelijkheid,
door de ontvangst in uw midden bij ons opgewekt,
niet alleen gelden de bewoners van dit eiland,
maar van geheel Zeeland. God zegene uwe provincie
en de Zeeuwen in ruime mate Ik stel u voor,
met mij een dronk te wijden aan den bloei en den
voorspoed van Zeeland en aan het welzijn van de
Zeeuwen." (Luide toejuichingen.)
Na afloop van het diner, dat tot ongeveer 9
uur duurde, reden de Koninginnen andermaal uit,
teneiude de illuminatie in oogenschouw te nemen.
Jammer, dat het weder, hetwelk zich den geheelen
dag zoo uitstekend gehouden had, thans minder
gunstig werd. Een dichte motregen viel aanhoudend
neder. Aan de feestvreugde schade dit echter
niet. Bij duizendtallen bewogen inwoners en vreem-
delingen zich door de verschillende straten en overal
waar H.H. M.M. zich vertoonden stonden de
menschen in massa opgesteld. De illuminatie slaagde
uitstekend en de stad baadde zich in eene zee van
licht. Vooral de verlichtiug van de Abdij was
prachtig het geheel leverde een fantastisch schouw-
spel op. Ook het Molenwater schitterde door zijue
lichtversiering, terwijl het genot daar nog werd
verhoogd door een schoon concert van de stafmuziek
van het 3e regement infanterie, onder directie van
den heer N. A. Bouwman. Op de Markt had
eene uitvoering plaats door het muziekkorps van
de dd. schutterij te Middelhurg, dat de volksliederen
speelde, toen de Koninginnen het schoone plein
passeerden.
De rijtoer van H.H. M.M. door de stad kenmerkte
zich door een klein ougeval. In de Giststraat viel
namelijk een der paarden van het rijtuig, waarin
de vorstelijke personen waren gezeten, en dienten-
gevolge brak de disselboom. De Koninginnen
stapten onmiddellijk in een volgend rijtuig over,
doch tengevolge, daarvan moest de rijtoer worden
verkort, zoodat een bezoek aan het fraaie Molen
water achterwege bleef, tot groote teleurstelling
natuurlijk van de bewoners.
De dag van Woensdag werd besteed aan een
langdurigen maar mooien rijtoer door Walcheren.
De koninklijke stoet was onder goed geleidede
huzaren, expres voor het bezoek der vorstinnen uit
's Hertogenbosch naar Middelburg overgekomen,
maakten den ganschen tocht meeen in iedere
gemeente, die de stoet doorreed, gaf een andere
eerewacht H.H. M.M. het eeregeleide.
Het weder was zooals men zich 't niet beter
kon wenscheneen lichtbewolkte hemel, den
ganschen weg over droog, terwijl nu en dan de
zon doorbrak.
Het eerst werd Veere bezochtonder de
vele titels, die het hoofd van het stamhuis Oranje-
Nassau voert, is ook die van Markgraaf van Veere;
Koningin Wilhelmina is dus Markgravin van Veere.
Het raadhuis werd bezichtigd met zijne merk-
waardigheden, waaronder de eerste plaats inneemt
de vermaarde beker van Maximiliaan van Bourgondie,
een geschenk uit het jaar 1551, dat de gemeente
Veere eenige jaren geleden tegen goed geld heeft
willen van de hand doen aan Rothschild, wat
echter belet werd door een Koninklijk besluit, op
initiatief van Minister Heemskerk genomen. Ook
naar de Groote kerk en naar den put van Wille-
brordus richten H.H. M.M. hare schreden.
Daarna werd weder plaats genomen in de rijtuigen
en ging het over Oostkapelle naar Westhove, een
der klassieke plaatseu van Walcheren, thans door
de tegeuwoordige eigenares, mevrouw De Bruijn-
Boddaert, tot herstellingsoord voor kiuderen in-
gericht.
Bij Westhove wachtte de Domburgsche eerewacht
den Kouinklijken stoet op, om H.H. M.M. te
geleiden naar het badhotel te Domburg, waar in de
muziektent voor het hotel een lunch werd gebruikt.
Om half twee verlieten de Koninginnen Domburg
weder, om over Westkapelle, Biggekerke en
Koudekerke naar Middelburg terug te keeren.
Overal kenmerkte de ontvangst zich door guile
hartelijkheid, die te meer uitkwain doordat uit
den aard der zaak pracht en praal er geen luister
aan konden bijzetten.
Onder het luiden der klokken op den St. Jacobs-
toren en de tonen van het //Wien Neerlandsch
bloed" kwamen Donderdagraorgen om 10,45 uur
H.H. M.M. aan het nieuwe Havenstation te
Vlissingeii aan.
Behalve de eerewacht der schutterij was ook de
eerewacht en het muziekkorps van het 3e regiment
infanterie, gedirigeerd door den kapelmeester Bouw
man, op het perron aanwezig, waar de troepen door
H.H. M.M. geiuspeeteerd werden. De echtgenoote
en de dochter van den burgemeester, den heer
P. A. Tutein Nolthenius, boden bouquetten aau.
De Koninginnen werden vergezeld door den gouver-
ueur der provincie, Jhr. De Brauw, terwijl de leden
van het college van Gedeputeerde Staten mede op
het perron stonden om den Koninklijken trein af
te wachten. De Vorstinnen droegen dezelfde
toiletten welke zij bij de aankomst te Middelburg
droegende Koningin-Regentes was in het zwart,
Koningin Wilhelmina droeg een witten hoed met
veeren, een wit manteltje met veeren gegarneerd
en een wit satijnen japon met een rand van zilveren
loovertjes. H.M. de Koningin zag er, niettegen-
staande den langeu rijtoer van Woensdag, niet
vermoeid uit. H.H. M.M. stapten daarna lerstond
in de Nederland, de boot der Maatschappij
//Zeeland", die aan den gewonen ponton lag vlak
naast het station. De boot lag achter een hooge
schutting, waardoor het publiek ongelukkig slechts
weinig te zieu kon krijgen. Toen zij de boot in
het gezicht kreeg, steeg er een groot gejuich op
en hief de menigte aan den wal het Wien Neer
landsch bloed aan. Het weer was helaas slecht en
er viel telkens veel regen. Onder het bulderen
van het geschut van Hr. Ms. fregatten De Ruijter
en Atjeh en der ramschepen Guinea en Stier voer
de boot weg om een tocht te maken naar de reede.
Enkele vertegenwoordigers der pers werden op de
boot toegelaten.
Zeer te betreuren is, dat de saluutschoten,
waarmede de oorlogsschepen de Nederland be-
groetten, de aanleidiDg zijn geweest tot een groot
ongeluk. Terwijl de schoten gelost werden, had
aan boord van den Stier een ontploffing plaats in
het kolenhok. Zeven matrozen hebben daarbij
levensgevaarlijke brandwonden bekomen.
Bij de terugkomst in het station (omstreeks 12
uur) werden H.H. M.M. ontvangen door de leden
van den Vlissiugschen geraeenteraad, waarna de
hooge gasten een dejeuner gebruikten in het stations-
gebouw, aangeboden door de gemeente, dejMij. tot
Exploit, van Staatsspoorwegen en de Mij. Zeeland.
Aan het dejeuner zat mede aan de gouverneur Van
Vlaanderen, baron Van Kerckhove, die de Konin
ginnen namens den Koning van Belgie begroette.
Tegen half twee volgde weer een boottocht,
ditmaal van de binnenhaven naar de Dokkade tot
het stadhuis met de Walcheren van den Prov.
stoombootdienst op de Wester-Schelde.
Het binnenkomen der boot (omstreeks 2 uur
reeds) en de aankomst voor het raadhuis was
een nog grootscher moment van het koninklijk
bezoek dau de aankomst op Dinsdag in de Abdij.
De gepavoiseerde schepen, het draven van de
duizenden naar de plaats van aankomst, het
gewuif van hoeden en zakdoeken uit de vensters
en van de daken der huizen en het eigenaardige
galmen van het gejuich der menigte over het water,
dat alles bewees de geestdriftige stemming der
Vlissingers, die sterk aangevuurd is door het levendige
Belgische element,dat de Zuid-Nederlandsche loodsen
hier brengen.
H.H. M.M. begaven zich naar het raadhuis en
werden, eveuals te Middelburg, door 20 meisjes
met bloemen bestrooid. Onder de bloemenstrooisters
was een nazate van den bekenden Frans Naerebout,
van denzelfden naam, en voorts een meisje (Wilhel
mina H. P. M. Wiltemburg), dat dezelfde voor-
letters heeft als de Koningin en ook op 31 Aug.
verjaart.
TER \EimS( HE 01 RAM
Bit lilad verscliijnt Uinsilag- en Vrijtl»s»vou«l bij den uitgever 1*. J. I A H BE i A II E te Ter I'euzen.
