1
BIJVOEGSEL
Tor Hsuzsnschc Courani
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
Woensdag 14 Dec. 1892. No. 2879.
Zitting van Vrijdag 9 December.
Voorzitter de heer J. A. van Boven.
Aanwezig alle leden en de secretaris.
De notulen der vorige vergadering worden gelezen
en goedgekeurd.
De voorzitter brengt aan de orde de verordening
tot regeling van het openbaar lager onderwijs in
deze gemeente.
De heer Visser zou gaarne zien, dat deze artixels-
gewijze werd behandeld, waartoe wordt besloten.
Bij art. 2, aanwijzende de vakken die in de
verschillende scholen worden onderwezen, vraagt de
heer Visser het woord.
Hij herinnert er aan dat hij, een jaar geleden,
reeds gevraagd heeft of het niet mogehjk zou
wezen dat op school C (Sluiskil) onderwijs werd
gegeven in de Fransche taal. Hij vermeent dat
dit noodig en mogelijk is zonder kosten voor de
gemeente, daar aan die school eene onderwijzeres
is met acte voor die taal.
De voorzitter deelt mede, dat deze zaak in be-
handeling is geweest bij de schoolcommissie en dat
gehoord is het hoofd dier school, die het ontraadde.
Eenice leden twijfelen aan de behoefte aan dit
onderwijs aldaar, terwijl anderen gelooven dat er
geen gebruik van gemaakt zal worden.
Dit wordt door den heer Visser bestreden, waar
privaatles wordt gegeven in die taal bestaat die
behoefte en waar de gelegenheid nog met gegeven
is, kan men nog niet zeggen dat er met van gepro-
fiteerd zal worden.
De heer Tazelaar afgaande op het advies van
het hoofd der school ziet er bezwaar in, hij ver
meent dat alle krachten dienen besteed te worden
aan het gewoon lager onderwijs, vooral daar het
schoolverzuim des zomers zoo groot is.
Andere leden stemmen hiermede in en vreezen
dat het gewoon onderwijs hierdoor schade zal lijden.
De heer Nelemans bestrijdt dit, waar des avonds
aan eenige leerlingen onderwijs in de Fransche taal
gegeven wordt, kan er geen sprake zijn van schade
aan 't gewoon onderwijsbovendien was dit het
geval te Sluiskil dan zou het ook in de kom der
gemeente, aan school B zijn. Hij zou daarom
Fransch willen doen onderwijzen van 1 Get. tot
31 Maart.
De heer Wieland zou dan willen aangegeven
hebben, dat minstens een bepaald aautal er aan
moesten deelnemen, alvorens te beginnen, wat door
den voorzitter werd bestreden.
Hierna wordt het voorstel van den heer V isser,
aeamendeerd door den heer Nelemans in stemming
°ebracht, en aangenomen met 11 tegen 2 stemmeD,
die van de heeren Tazelaar en De Koeijer.
De heer van IJsselsteijn stelde voor aan dit
artikel, bij het laatst aangeduide vak toe te voegen
(het onderwijs wordt gegeven) „zoodamg dat het
aansluit bij de eerste klasse eener hoogere burger-
school." r r» i
De voorzitter keurt dit ten zeerste af. Het lager
onderwijs sluit aan bij het middelbaar evenals dit
bij het hooger onderwijs, die aanduiding is volgens
hem overbodig. De wet bepaalt de vakken waarin
onderwezen wordt. Het leerplan is overge a en
aan het hoofd der school. Spreker deelt mede, hoe
de regeling in andere gemeenten is, b. v. in Hoes.
De heer Van IJsselsteijn merkt op, dat in die
gemeenten, Middelburg b. v. scholen, speciale m-
richtingen zijn, die een trait-d'union vormen van
het lager tot het middelbaar onderwijs. Dit ont-
breekt hier, daarom juist wilde hij, nu er onderwijs-
krachten zijn, dat het onderwijs zoo werde gegeven,
als door hem bedoeld. Dit wenschte hij in de verorde-
ning te zien opgenomen. Wat gebeurt thans, willen
ouders hunne kinderen op de hoogere burgerschool
geplaatst hebben, dan moeten zij elders ™tzien-
De voorzitter blijft bij zijn opime, dat het lager
onderwijs overal, ook hier, aansluit aan het middel
baar, hij noerat het een absurditeit dit m de
verordening te plaatsen.
De heer Van IJsselsteijn vraagt den voorzitter
een voorbeeld aan te wijzen, dat een kind komende
van de openbare school alhier, reusseerde voor de
eerste klasse der burgerschool.
De heer Mr. Dronkers ziet in die toevoeging geen
bezwaar, hij vraagt waarom dit niet zou kunnen.
De voorzitter persisteert dat het met in de
verordening behoort.
De heer Van IJsselsteijn motiveert nogmaals
zijn voorstel, en wijst er op dat zijn bedoeling is
de richting aan te geven, waarin het onderwijs
wordt gegeven.
De heer Nelemans ondersteunt het voorstel van
den heer Van IJsselsteijn, doch wilde dit amen-
deeren door er aan toe te voegen „in de beide
hoogste klassen.'
Hierna wordt art. 2 met de wijziging van den
heer Visser en de toevoeging van de heeren
Van IJsselsteijn en Nelemans, goedgekeurd met
11 tegen 2 stemmen, die van de heeren 'lazelaar
en De Koeijer.
Op voorstel van den heer Nelemans wordt besloten
te bepalen dat er eene commissie van toezicht zal
zijn hij acht dit noodig, nu er in de Verordemng
sprake van die commissie is en de wet dit faculta-
tief laat.
Aan de orde komt de verordening tot regeling
der jaarwedden van het onderwijzend personeel.
Art. 1 bepaalt de jaarwedde van het hoofd van
school A op 1300, van die van school B op
1500 en die van scholen C en D op 1000,
behalve vrije woning of vergoeding daarvoor.
De heer Nelemans wenschte daarvoor te lezen,
minstens 1200 en minstens 1300. Bij eene
eventueele vernieuwde oproeping zou dan het salans
met 100 verminderd kunnen worden.
De voorzitter gelooft niet dat Gedeputeerde Staten
de bepaling minstens" zullen goedkeuren.
De heer Nelemans merkt op dat dit ook voorkomt
in de oude verordening, die goedgekeurd is en de
wet zelve het voorbeeld geeft.
De voorzitter zegt, dat bij Koninklijk besluit en
dat van Gedeputeerde Staten geeischt wordt een
vast bedrag.
Na eenige discussien stelt de heer Nelemans
voor, de tractementen van de hoofden van de
scholen A, B, C en D te bepalen respectivelyk op
1200, 1400, 900 en 900.
De voorzitter acht dit niet wenschelijk, nu e
tractementen te verminderen zou een slechten indruk
naar buiten geven.
De heer Nelemans zegt, dat dit ook zijn be
doeling niet isde tractementen der onderwijzers
thans °ra functie blijven volgens art. 4 dezelfde.
De heer Mr. Dronkers zou de tractementen
willen behouden zooals die in het artikel zijn
bepaald. Er is gesproken om het salaris van het
hoofd van de school te Sluiskil minder te stellen
dan dat van het hoofd op Java. Dit nu vindt
spreker onbillijk, dezelfde capaciteit en arbeid wordt
van die ambtenaren geeischt en daarom diende
het salaris laat staan dat zeer zeker een onder-
wijzer liever te Ter Neuzen dan te Sluiskil woont
minstens gelijk te staan.
De heer Wieland kan zich hiermede met ver-
eeumen, in Zuid-Beveland kent hij vele hoofden
die veel minder salaris hebben dan hunne collega s
uit Goes. Er dient versehil gemaakt te worden
tusschen een dorpsschool of een buurtschool, wat
volgens hem die van Sluiskil is.
De heer Mr. Dronkers vraagt of het voorstel
van het Dag. Best, zooals het is uitgedrukt in art.
1 thans aan stemming kan onderworpen worden
dan wel of eerst dat van den heer Nelemans zal
behandeld worden.
Nadat tot het eerste besloten is splitste de heer
Mr. Dronkers zijn voorstel in 4 deelen, n. 1. het
bepalen der tractementen van de hoofden van de
vier scholen, ieder afzonderlijk, voor school A op
Met meerderheid van stemmen werd het lste, 2d"
en 3d0 alsmede het 44e voorstel verworpen en
daarna het voorstel van den heer Nelemans aange
nomen met 8 tegen 5 stemmen, die van de heeren Mr.
Dronkers, Jac. de Feijter, Harte, Grenu en Visser.
Bij art. 2 bepaleude de jaarwedden der onder
wijzers, wenschte de heer Nelemans als minimum
aangegeven te zien 500. 't Blijkt dat voor een
salaris van 450 geen sollicitanten te krijgen zijn,
hij acht het trouwens tegering. Hij zou bovendien
een verhooging van 50 om de 2 jaar wenschen.
Dit vindt bestrijding bij eemge leden, die de
belooning voor een jong onderwijzer voldoende
achten.
De heer Visser vindt het onbillijk dat volgens
dit artikel, een onderwijzer, uit eene andere ge
meente hier komende, mits eenige dienstjaren
hebbende, meer tractement hebben zal, dan een
die hier eenigen tijd is.
Het voorstel van den heer Nelemans wordt in
stemming gebracht en verworpen met 8 tegen 5
stemmen.
De heer Moes is voor geen minimum-loon, hij
stelt daarom voor het salaris van den onderwijzer
met verplichte hoofdacte te bepalen op 050,
met verhooging tot f 700.
Dit voorstel wordt met 8 tegen 5 stemmen
aangenomen, alsmede de le alinea van art. 2, e
palende het salaris der onderwijzers op 450 met
een verhooging van 50 tot een maximum van
550.
Artikel 4 en 5 worden nu na eene kieine
wijziging goedgekeurd.
In behandeling komt de verordening tot hefhug
van schoolgelden,
Artikel 1 bepaalt, dat voor 1 kind aan de scholen
A B en C 1 gulden per maand en voor 2 of
meer kinderen 50 wordt betaald, terwijl op
school D (Sluiskil) 60 centen wordt betaald.
De heer Visser vindt dit onbillijk. Op alle
scholen, waar hetzelfde onderwijs wordt gegeven,
moet hetzelfde schoolgeld geheven worden. Hij
stelt daarom voor ook voor school D hetzelfde
schoolgeld te heffen.
Namens het Dag. Best, zegt de voorzitter dat
dit voorstel wordt overgenomen. Hierna worden
met deze wijziging en eene verandering in de
redactie de vier artikelen van dit gedeelte der
verordening goedgekeurd.
Ter bespreking komt de verordening, bevattenae
huishoudelijke bepalingen.
De heer Grenu vestigt de aandacht op art. <3
en 13, bevattende de verplichting der hoofden en
onderwijzers om minstens 15 minuten voor schooltijd
in het schoollocaal aanwezig te zijn en op art. 8
luidende ffzij zorgen dat het verlatan der sclioo
zoo ordelijk mogelijk zij."
Na eenige bespreking stelt de heer Nelemans
voor, aan dit artikel toe te voegen „de onderwijzers
zien toe, dat kort voor of na de schooltijd door
de leerlingen geen wanordelijkheden gepleegd
worden."
De heer Van IJsselsteijn zegt, dat nog altijd
vele kinderen de school verlaten voor den tijd,
om boodschappen te doen. Hij vindt dit zeer
nadeelig en hinderlijk voor het klassikaal onderwijs.
Hij wilde dit geheel verboden zien.
De voorzitter zegt, hierover gesproken te hebben
met het hoofd van school A, waar som mitre
kinderen een half uur vroeger heengaan om kofhe
te brengen aan hun ouders aan het station. Hij was
van oordeel, indien dit niet werd toegestaan, deze
kinderen in 't geheel niet school zouden komen.
De voorzitter wil evenwel het gesprokene door de
heeren Grenu, Nelemans en Van IJsselsteijn bij
de Commissie van toezicht en het Dag. Best,
brengen.
De heer Visser wenschte, dat voor leerlingen
buiten de kom der gemeente bij ongunstige weers-
gesteldheid een locaal opengesteld werd, vooral in
den winter.
Hierover zal de voorzitter met de hoofden der
scholen spreken.
Zonder hoofdelijke stemming wordt ook dit ge
deelte der verordeniug goedgekeurd.
Ten slotte wordt behandeld de verordening voor
de plaatselijke commissie van toezicht.
Volgens art. 6 maakt bij iedere vacature de
commissie zelve eene aanbeveling van twee per-
sonen op.
De heer Nelemans vraagt, of het geen aanbe
veling verdient dat die voordracht opgemaakt
wordt door Burg, en Weth.
De heer Joz. de Feijter keurt dit af, het Dag.
Best, kon dan wel leden aanbevelen die de commissie
liever niet in haar midden had.
De heer Nelemans merkt op dat de commissie
eveneens wel eens leden kon aanbevelen, die den
leden van den raad niet bevallen.
Na eenige discussie wordt ten slotte deze af-
deeling en^hierna de geheele verordening met al-
gemeene stemmen goedgekeurd.
Het suppletoir kohier van den hoofdelijken omslag
wordt daarna vastgesteld tot een bedrag van
122,92^, dat der hondenbelasting op 49,75.
De heer Van IJsselsteijn moet voor enkele
oogenblikken de vergadering verlaten.
Tot voorzitter der te vormen Nieuwjaarscommissie
wordt aangewezen de heer G. Wieland, die berei
willig zich hiermede wil belasten.
Herbenoemd worden tot leden van het Burg.
Armbestuur de heeren J. Wieland en J. van de liee,
en tot leden van de commissie van toezicht op het
lager onderwijs de aftredende leden de heeren Joz.
de Feijter en Arie H. Douze.
Door den heer J. A. Tazelaar was een adres
gericht aan den Raad om ontslag als commissans
der brandweer.
De voorzitter stelt voor dit ontslag eervol te
verleenen en den heer Tazelaar dank te betuigen
voor de vele en langdurige diensten in verschillende
betrekkingen bij de brandweer verleend. Met applaus
wordt hiermede iugestemd.
Van het bestuur der brandweer was tegelijk met
een schrijven, overeenkomende met wat de voorzitter
voorgesteld heeft, ontvangen de voordracht voor
eeu nieuwe commissaris. Deze bestaat uit de heeren
J. Wiskerke en J. van de Ree.
Bij stemming hierover verkreeg de heer J.
Wiskerke 10 en de heer J. van de Ree 3 stemmen.
zoodat eerstgenoemde is gekozen.
De heer Van IJsselsteijn, weder ter vergadering
gekomen zijnde, vraagt het woord, omtrent de
herbenoenoeming van de leden der schoolcommissie,
waar bij hij niet tegenwoordig was. Hij wenschte
eeuvoudig, dat er acte van genomen zou worden,
dat hij het als raadslid zijn plicht acht, te consta-
teeren niet medegewerkt te hebben aan de her-
benoeming of ook niet aan de samenstelling
van een commissie, die het onderwijs in de
vreemde talen, niet kende, van eene commissie die
moest toezien of er goed onderwijs gegeven werd,
ook in Fransch, Engelsch en Duitsch. Dit zal aan
't genomen besluit niets veranderen maar hij
acht zich tot de verklaring verplicht.
De voorzitter heeft een ander idee van den
werkkring van die commissie, doch eerbiedigt het
gevoelen van den spreker; hij moet evenwel op-
merken, dat die commissie door den raad is
benoemd.
De heer Van IJsselsteijn zegt, dat hij tot de
samenstelling van deze commissie met heeft
medegewerkt.
Incekomen was een adres van den onderwijzer
H. de Caluwe om eervol ontslag tegen 1 Januari
daar hij benoemd is in dezelfde betrekking te
Sas van Gent.
De heer Visser maakt bezwaar dit ontslag tegen
dien datum te verleenen. Hij acht het tegen
het belang van het onderwijs, dat zoo spoedig
aan dergelijke verzoeken wordt voldaan. Andere
gemeenten geven geen eervol ontslag, dan dat d
maanden te voren is aangevraagd. En vooral
diende men thans rekemng te bouden met het
iaargetijde waarin onderwijskrachten te bluisiil
niet kunnen gemist worden. Hij stelt voor het
ontslag te verleenen tegen 1 Maart.
De heer Van IJsselsteijn vindt dit wat lang en
stelt voor 1 Februari.
De heer Nelemans in aanmerking genomen den
datum waarop het verzoek is ingediend stelt voor
eervol ontslag te verleenen tegen 15 lebruan.
Hiertoe wordt met algemeene stemmen, behalve
die van den heer Van IJsselsteijn, besloten.
Ingekomen was verder een adres van het hoofd
der school te Sluiskil om overplaatsing aan de
nieuwe school op Java.
Dit verzoek wordt gerenvoieerd naar Burg, en
Weth. die met de betrokken autoriteiten van
gedachten zullen wisselen omtrent de wijze, waarop
in de benoeming zal worden voorzien.
Ook was ingekomen een aanvraag van het Burg.
Armbest. om eene subsidie van 146.
De heer Nelemans zou die subsidie zoo voetstoots
niet geven. De toelagen voor het Burg. Armbest.
gaan steeds excelsior. Hij meende hiertegen te
moeten waarschuwen.
De heer Tazelaar zou van den heer Nelemans
gaarne weten, hoe in dezen te handelen. De ge
meente breidt zich in zielental uit, en wie in de ge
meente komen zijn grootendeels armen, die bij gebrek
aan werk spoedig armlastig worden.
De heer Wieland, ofschoon gaarne willende be-
zuinigen, zal met voile gemoed voor die subsidie
stemmeu.
De heer Harte kan bij ondervinding spreken
van de moeilijkheden, verbonden aan de betrekking
van lid van het Burg. Armbest. en wil ook het
adres steunen.
Het adres wordt hierna met algemeene stemmen
behalve een onthouding, die van den heer
Tazelaar aangenomen.
Ingekomen was een adres van D. Remijnsen en
J. Drabbe, om een strook gemeentegrond in erfpacht.
Dit wordt met algemeene stemmen op de gewone
voorwaarden verleend
een adres van den kerkeraad der Chr. Ger. kerk
alhier om een strook gemeentegrond aan de achterzijde
der te bouwen nieuwe kerk. Na eenige bespreking
wordt ook op dit adres met algemeene stemmen
gunstig beschikt.
Door de commissie die de bouwverordenmg
ontwierp, is aan Burg, en Weth. haar rapport
ingebracht op de aanmerkingen van Gedeputeerde
Staten.
De voorzitter stelt voor dit ter visie der leden
te leggen.
De heer Visser meent, dat het beter was dit
den leden ter lezing te zenden, waartoe wordt
beloten
een adres van de bewoners der Kerkhonaan en
van de Dijkstraat, wordt gesteld in handen van
Burg, en Weth.
De voorzitter deelt den uilslag mede van de
verkiezing voor twee leden van de Kamer van
Koophandel.
Ingekomen waren eenige brieven van Ged. btaten,
Provinciale en Staatsbladen. t
De voorzitter zegt, dat nog aanhangig is het
voorstel van den heer Visser om adhsesie te verleenen
aan de afdeeling Ter Neuzen van Schuttevlier om
verbetering te krijgen in de haven, voor hgplaats
der binnenschipperij etc. Hij geeft lezing van
dit adres.
Met 12 stemmen wordt besloten dit adres
te steunen, de heer Nelemans onthield zich van
stemmen.
Op de vraag van den voorzitter of lemand nog
het woord verlangt, wil de heer Van IJsselsteijn
weten of dit jaar nog raadsvergadenng zal ge-
houden worden. Is dit zoo, dan heeft hij niets
gezegd.
De voorzitter kan dit niet verzekeren vooral nil
de bouwverordening bij ieder lid een paar dagen
ter lezing zal gegeven worden en hiermede dus
het jaar ten einde zal zijn.
Dan meent de heer Van IJsselsteijn als voorzitter
van de kamer van koophandel te moeten annou-
ceeren, dat van dit college aan den raad een adres
zal worden ingediend, ten einde het zoover te
krijgen, dat de gemeente de exploitatie der meuw
aangelegde kade verkrijge om daarop kranen te
kunnen plaatsen. Indien de toestand zoo blijft
als nu, hangt steeds het zwaard van Damocles ons
boven het hoofd, met andere woorden, aan het lossen
van erts verdienen een 7Otal gezinnen hun brood,
dit wordt gelost door de kranen der Spoorweg-Mij.
Niet alleen wordt hiervoor veel gevraagd, maar deze
kranen werkeu niet zooals't kan. 500 ton kunnen
te Antwerpen met 8 man, hier ten hoogste 320
met 14 man gelost worden. Hij is overtuigd, dat
een demarche in dezen, van het hoogst belang is
voor den handel van Ter Neuzen in geenen deele
zou hij willen concurreeren met de spoorweg-maat-
schappijen integendeel, men moet zich in dezen
verstaan wat mogelijk zou wezen, nu de kranen
niet meer voldoen en betere moeten daargesteld
De voorzitter vermeent dat de Maatschappij
MechelenTer Neuzen te kampen heeft met vele
moeilijkheden en zeer zeker veel voor Ter Neuzen
heeft gedaan en hij zou niet gaarne zien dat de
gemeente haar concurrentie aandeed.
De heer Van IJsselsteijn zegt nogmaals dat er
geen sprake is van concurrentie. Boveudien acht
hij de zaak zeer reudabel voor de gemeente en
geeft die wel in overweginghet is voorgekomen
dat 20 booten te Antwerpen hebben moeten k>ssen,
die anders hier wat voordeel hadden aangebracht.
Voor kennisgeving aangenomen.
Niets meer te behandelen zijnde, sluit de voorzitter
de vergadering.
VAX DE
VAN
1 *1 1A Anrnvrlnn
