Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeowsch-Vlaanderen.
No. 2869.
Woensdag 9 November 1892.
32e Jaargang.
Binnenland.
Het Huis Altenbrak.
abonnement
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per post
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Erieven-
bushouders.
advertentiEn.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
folitieli Overzicht.
Vorst Bismarck moet zich in den laatsten tijd
nog al als opposaut hebbeu uitgelaten. Hij is een
tegenstander van het nieuwe outwerp tot uitbreiding
van het Dnitsche leger en acht versterkiug des
legers niet noodig. Hij verwacht geen aanval van
Rusland en Frankrijk tegelijk. Ook meent bij, dat
in overgroote sterkte van een leger geen voordeel
is gelegen, omdat men toch niet meer dan 2- of
300,000 man op een slagveld kan brengen en
overzien en de overwinuing afhangt van de eerste
twee of drie veldslagen. Ook meent de oude heer,
dat er minder kans op oorlog bestaat dan vroeger
en dat Frankrijk vrcdelieveuder en minder slag-
vaardig is dan in 1888. Ook Rusland deukt niet
aan een oorlog trots de Russische pers, de Polen
en de Joden, de pers namelijk voor zoover zij door
Polen en Joden bediend wordt. De Polen zien in
een oorlog de mogelijkheid van de herstelling van
hun rijk. Maar do Czaar is een vredelievend
man en de financieele toestand van Rusland laat
vooreerst geen oorlog toe. Vorst Bismarck ver-
klaarde zich voorts ook tegen den tweejarigen
diensttijd, omdat die minder geoefende soldaten
geeft. De vermeeraering van uitgaven door de
legeruitbreiding noemt hij mede als een grief
tegen het ontwerp. Op de vraag of hij ziju
veel beteekeneude stem niet in den Rijksdag
wil doen hooren, antwoordde hij ontkennend.
Hij veronderstelde dat de meerderheid hem zou
mijden als de pestziekte, een Hamburgsche cholera-
lijder, omdat men begreep dat een omgang met
hem hun op het verlies van eeiie uitnoodiging ten
hove zou komen te staan, dat daardoor schade
zou worden gedaan aan de bevorderiug huuner
zonen en wat de lieden zich verder al zouden
inbeelden.
Buitendien, dacht Von Bismarck, zou men hem
wel eenige urcn laten wachten voor men hem in
den Rijksdag het woord gaf. Mijne kornst te
Berlijn zou mij de grootste onaangenaamheden
berokkenen. Ook kan ik aldaar uiet op straat
gaan, zonder last te krijgen. Ik zou voor alles
als officier, die ik toch ben, in uniform in den
Rijksdag verschijnen en waarschijnlijk wel als de
eenige in den Rijksdag. Tegen het ministerie van
Z. M. oppositie te maken, dat zou ik niet mogen
dan in de uiterste noodzakelijkheid. Doch zoo die
noodzakelijkheid zich voordeed, zou ik mij naar
den Rijksdag begeven. Zoo ongeveer drukte de
ex-kanselier zich uit tegen eenige nationaal-liberale
heeren.
Het is te voorzien, dat de cholera, die in Ham'
burg aan meer dan zeven duizend menschen het
leven heeft gekost, niet alleen op sanitair gebied
heilzame gevolgen zal hebben, maar ook de oorzaak
zal wezeri van eene politieke hervorming, in de
eerste plaats van het kiesstelsel.
Het kiesrecht wordt alleen door de burgers der
vrije stad uitgeoefend en om op de kiezerslijsten
te worden geplaatst, moet een burger 30 Mark
betalen. Het gevolg hiervan is, dat de overgroote
meerderheid der belasting betalende Hamburgers
niet stemgerechtigd is. In 1870 waren er nog
35,000 stemgerechtigde burgers, in 1892 slechts
22,000, terwijl in Hamburg 150,000 belasting-
plichtigen wonen.
De regeering bleef dientengevolge in de handen
van weinigen en in den Senaat kwam hoogst zelden
iemand, die niet tot enkele bevoorrechte geslachten
behoorde. Zoo verslapte alle energie en bleek de
regeering tegen buitengewone omstandigheden niet
opgewassen.
De sociaal-democratische partij heeft deze gele-
genheid om te agiteeren niet laten voorbijgaan.
Vrijdag hielden zij negen vergaderingen, die door
30,000 personen werden bezocht. Op alle die
vergaderingen werden het beleid der regeering en
het tegenwoordig systeem veroordeeld en werd de
democratische hervorming verlangd van het geheele
staatswezen, op grond van het algemeen, gelijk,
direct en geheim kiesrecht voor alle burgers boven
20 jaar.
In den laatsten kabinetsraad in Engeland is aan
de ministers de lords Ripon, Kimberley en Her-
schell en de heeren Asquith, Fowler en Trevelyan,
het ontwerpen van een bill over de hervorming
van het kiesrecht opgedragen.
De verandering der kieswet is een der voor-
naamste eischen van de radicale partij en Gladstone
haast zich te meer, aan haar verlangen te voldoen,
nu Chamberlains hervormiugsprogramma veel bijvai
vindt bij de conservatieven. De Standard vermaant
hen, hunne kracbten te wijden aan de sociale
wetgevingverreweg de meeste kiezers hebben
meer belang bij de verzekering tegen ongelukken
van werklieden, bij het bouwen van gezonde arbeiders-
woningen, dan bij administratieve maatregelen voor
Ierland.
Ook de werkliedenvertegenwoordigers in het
Parlement zullen sociaal—politieke maatregelen ver
langen en hiervan hunne ondersteuning van Glad
stone's Iersche politiek af hankelijk maken. Een
dier vertegenwoordigers heeft reeds der regeering
verweten, dat zij den plicht van den Staat, ieder
werk te verschafi'en, die werken wil, verloochende.
Het gebrek aan werk het heet, dat tegenwoordig
in Groot-Brittanje 1,250,000 menschen zonder
werk zijn kan aan het ministerie nog groote
moeilijkheden berokkenen.
FJEGUILLBTO N
Naar het Duitsck van O. Elster.
bewerkt door AMO.
In verschillende gemeenten circuleert een adres
ter teekening aan de Tweede Kamer, houdende
het verzoek, bij de wet bepalingen in het leven te
21)
Margherita volgde hem met gebogen hoofd.
Allbrlei gedachten bestormden haar. Wien moest
zij gelooven Sprak hier de levende de waarheid
Of had de dierbare doode haar belogen en bedro-
gen P Onmogelijk Haar besluit was genomeu,
en zij richtte nu fier het hoofd op.
Hier heb ik afgedaan, heer baron
Maar, mevrouw, toef nog een oogenblik. Ik
wil volstrekt niet ontkennen, dat u en uwe kinderen
een zeker recht hebt op mijn gevoel als bloedver-
want. U zal geen gebrek tijden, ik herhaal mijn
voorslag, dien ik daar straks deed.
Neem mij niet kwalijk, heer baron, ik kwam
hier niet om te bedelen. Ik dank u voor uw hulp,
ik zal u het bewijs leveren, dat ik recht heb om
hier te vertoeven. Het is voldoende, dat ik uit
Frati de trouw-akte laat komen, die bewijs levert
van de geldigheid van mijn huwelijk met uw broeder.
Willy beefde. Als dat gelukte, dan had hij te
vergeefs gelogen, bedrogen en zijn eer gesckonden.
Het is onmogelijk, mevrouw, dat zulk een bewijs
bestaat, sprak hij zich geweld aaudoeude. Ik
ik wacht met bedaardheid af, wat u zal doen.
Zij boog zwijgend en wilde heengaan. Daar
ging juist de deur open en een dame van laDge
gestalte trad binnen. Op Rogalla's gelaat lag een
triomfeerende glimlach. Zij hield een telegram in
de hand.
Neem mij niet kwalijk, als ik u stoor, sprak zij
op beminnelijken toon. Lieve man, ik breng hier
dit telegram, kijk eens of er dadelijk op moet wor
den geantwoord.
Zij reikte haar echtgenoot het papier over, dat
deze werktuigelijk aannam. Doch plotseling toonde
zijn gelaat de grootste verrassing, zijn oog ontmoette
den vragendeu blik zijner vrouw. Toen keerde hi
zich naar Margherita en zijn stem klonk veel vaster
toen hij zeideMevrouw Moctelli, ik moet het
aan u overlaten om uwe maatregelen te nemen,
Ik heb tegenover u mijn plicht gedaan, u heeft
mijne hulp afgewezen, u kan verder naar uw belie-
ven handelen.
Wie is die dame vroeg Rogalla met geveinsde
verwondering, doch Margherita hoorde wel hoevee"
spot in haar stem lag.
Mijn naam is Margherita von Altenbrak, antwoord
de zij trotsch. Daarop knikte zij even met het
hoofd en verliet de kamer. Zij had wel luide
kunuen schreien van bittere smart, van schaamte en
van teleurstelling. Maar zij drukte haar hand tegen
haar hevig kloppend hart en beet zich op de iippen
om niet ouwillekeurig een smartkreet te laten
ontglippen. Kon zij al een kreet onderdrukken
roepen, waarbij het werpen en uitloozen van faecalien
en andere stoffen in onze rivieren, kanalen, vaarten
en grachten (ook al zijn deze onder beheer van
provincie, gemeente of waterschap) uitdrukkelijk
verboden, en aan de gemeenten de verplichting
wordt opgelegd, binnen een zeker vast te stellen
tijdsbestek, maatregelen te nemen voor de verzame-
ling en den afvoer van faecalien, enz., zonder dat
deze met de openbare water en kunnen in aan-
aking komen en de algemeene gezondheid in gevaar
brengen.
Te Overmeer, gemeente Nederhorst den
Berg, zijn opnieuw twee gevallen van Aziatische
cholera voorgekomen. Het getal is hierdoor reeds
tot vijf gestegen.
De twee nieuw aangetasten zijn gehuwde vrouwen;
de eene, uit Breukelen overgekomen om haar moeder
en broeder te verplegen, is in zeer hevige mate
aangetastin dit gezin zijn dus drie lijders.
De toestand van de andere, dicht bij het besmette
perceel woonachtig, is minder ernstig.
Te Amsterdam heeft zich weder een geval van
cholera voorgedaan, en wel aan boord van een
tjalkschip, aan de Kostverloren Vaart. De patient,
die weigerde zich naar de barak te laten brengen,
wordt aan boord van zijn schip verpleegd.
De zoon uit het gezin te Breda, waar zich het
eerste cholerageval heeft voorgedaan en die als
soldaat bij het 6e reg. inf. was ingedeeld, is mede
ter observatie opgenomen. Ook is het drinken
van water aan alle militairen verboden en in de
cantines warme thee gratis verkrijgbaar gesteld.
Een der vier choleralijders in de barak te
's Gravensande, afkomstig van de Scheveniugsche
bom, is Zaterdag overleden. Nog zijn aan boord
zes opvarende.
De zieken in de barak werden Zaterdag door
den geneeskundigen inspecteur bezocht, die mede
vergezeld van den burgemeester en den geneesheer
van de Hadda, een bezock bracht aan het be
smette huis.
Betreffende de oproeping in werkelijken dienst,
met spoed, van ingelijfde manschappen bij de militie,
zijn de nieuwe voorschrifteu aan de burgemeesters
bekend gemaakt.
De voornaamste hepalingen zijn
Wanneer de militie, hetzij in haar geheel, hetzij
voor een gedeelte, met spoed onder de wapenen
moet komen, worden de burgemeesters in de onder-
scheidene gemeenten van het Rijk rechtstreeks door
het departement van Oorlog per telegram („Militie-
telegram") uitgenoodigd, onverwijld de verlofgangers
van de aangewezen lichtingen in werkelijken dienst
op te roepen.
Gelijktijdig met de uitnoodiging tot oproeping
aan de burgemeesters worden de Commissarissen
der Koningin in de onderscheidene provincien,
alsmede de plaatselijke- en garnizoens-commandanten
haar tranen lieten zich dat niet doen. Langzaam
en onophoudelijk parelden die over haar bleeke
wangen. Zoo schreed zij door de hoi klinkende
gangen van het slot voort als een beeld van smart
en rouw. De bediende opende beleefd de deuren
voor haarhet sc'nonk haar verademing toen ze
weer buiten stond.
Hendrik kwam haar te gemoet. Een blik op
haar galaat zeide hem duidelijk, wat haar was weder-
varen. Hij wilde haar eenige woorden van deel-
neming toespreken, doch zij wenkte hem te zwijgen,
steeg in het rijtuig en bevalTerug naar het
station. Toen sloeg zij den rouwsluier voor haar
gelaat en leunde in de kussens. De koetsier klapte
met de zweep en voort ging het.
Het geratel van het vertrekkende rijtuig drong
door tot in de kamer van den baron. Een diepe
zucht steeg uit Willy's borst en met een verwijtenden
blik op zijD vrouw zeide hij zachtHet is volbracht,
Rogalla Je hebt je doel bereikt en mij eerloos
gemaakt 1 Ben je tevreden
Ja, Willy, ik ben tevreden. Laat die flauwhar-
tige klaagliederen maar blijven 1 Het telegram van
Tirschner kwam juist van pas.
Zij nam het telegram in de hand en las luide
De oorspronkelijke bewijzen zijn in mijn bezit
Ik keer onmiddellijk terug. Tirschner.
De echtgenooten keken elkaar aan. Willy's blik
was schuw en somber, maar Rogalla hield het
hoofd trotsch opgericht, zij triomfeerde.
door het departement van oorlog op dezelfde wijze
van die oproeping onderricht.
De plaatselijke- en garnizoens-commandanten
dragen zorg, dat onmiddellijk na ontvangst van
let bericht der oproeping al de militaire autoriteiten
in hunne standplaats daarmede in kennis worden
gesteld.
Voornoemde commandanten treffen daartoe de
vereischte voorbereidende maatregelen.
Voor de oproeping is afkondiging bij openbare
cennisgeving rechtens voldoende.
Ofschoon derhalve de openbare kennisgeving den
verlofganger bij nietopkomst in verzuim stelt, en
deze kennisgeving dient als uitsluitend rechtsgeldig
bewijs dat de oproeping behoorlijk is geschied,
wordt den burgemeesters niettemin dringend aan-
bevolen, alle zoodanige maatregelen te nemen
waardoor de oproeping op de snelste en zekerste
wijze ter kennis komt van den opgeroepene, bij
voorbeeld
a. door het alarmeeren van de bevolking door
het doen luiden der klokken van alle torens
b. door omroeping in de kom der gemeente
c. door waarschuwing van de op te roepen
verlofgangers door boden, die te voet gaan, te
paard zijn gezeten of wel gebruik maken van
rijtuigen of andere middelen van versneld vervoer.
Het verdient daarbij aanbeveling, het uur van
oproeping schriftelijk aan de boden op te geven,
teneinde vergissing te voorkomen.
Het voornemen bestaat, om in het begin
van het volgend jaar voor de eerste maal een
Nederlandsch Katholiek werkliedencongres te hou-
den. De datum zou samenvallen met den l,teo
Meidag der socialisten, teneinde als eene contra-
demonstratie te dienen.
De beweging gaat waarschijnlijk van den „Ned.
Roomsch—Katholieken Volksbond" uit en zou te
danken zijn aan het initiatief van den centraal-
president Passtoors. Het congres zal geschoeid
zijn op het model van het Belgische Katholiek
werkliedencongres, dat onlangs te Brussel gehouden
en door den heer Passtoors bijgewoond werd.
De plaats, waar het congres zal gehouden worden
is vermoedelijk Rotterdam.
De commissie voor Beets heeft hare nieuwe
woningen, 10 in getal, aan de armvoogden ver-
huurd, die nu de ellendigste krotten zullen doen
ontruimen.
Een der inwoners, in Maart 11. in Beets met
zijn woonbok teruggekomen, nadat armvoogden hem
het vorige jaar geholpen hadden om elders zijn
fortuin te zoeken, meende dat hij goed deed,
alvast eene der woningen voor zich in beslag te
nemen. Hij liet 's avonds zijne schuit zinken,
en klom in een der huizen in. Den volgenden
dag, op aanmaning der politie het huis verlatende,
keerde hij laat in den avond terug, aangemoedigd
Nu ben ik gerust, zei ze. Altenbrak is ons.
ELFDE HOOFDSTUK.
Op de terugreis naar haar villa te Friedrichs-
hagen had Margherita getracht een helder inzicht
te krijgen van wat haar nu te doen stond. Had
zij weinige weken geleden nog het voornemen ge-
koesterd in haar stille eenzaamheid rustig te blijven
voortleven, het stond thans bij haar vast, dat zij
verplicht was den strijd voor de rechten van haar
kinderen te aauvaarden. In den laatsten tijd was
haar lichaam weer sterker geworden en daardoor
was haar geest ook krachtiger geworden. Het bij-
zijn van Hendrik, die te Friedrichshagen zijn vast
verblijf had gevestigd en haar op zijn ruw-goed-
hartige manier trachtte te troosten, werkte ook
mede om haar gedachten weer op het practische
leven te richten.
Gedurende de spoorwegreis naar Berlijn was
tusschen Margherita en Hendrik weinig gesproken.
Het was reeds nacht, toen zij in Friedrichshagen
aankwamen. De oude Dorothea opende de deur
en geleidde haar meesteres naar de huiskamer.
Hendrik wilde dadelijk afscheid nemen, maar Marghe
rita hield hem terug.
Blijf nog een oogenblikje, Hendrik zei ze. Ik
heb nog wat met je te praten. Wel, Dorothea,
slapen de kinderen reeds
Ja, mevrouw. Zij slapen al meer dan een
uur.
TER NE11ZE1VSCHE COliRMT
Yoor
■•it lilail verscl.ijiit en Vrijdagavond bij den uUgever
V A
D E S A A 1» E te Ter H'euien.