Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch- Vlaanderen.
No. 2848.
Zaterdag 27 Augustus 1892.
32e Jaargang.
De vrouw van den recruut.
Binnenland.
ABONNEMENT:
advertentien.
I Polities Overzicht.
FEUILLETON.
TER MMENSCHE COIIRANT
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32^.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Erieven-
bushouders.
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer f 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zicb abonneeren tot het plaatseu van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
l»it blurt verscliijut Hinsrtag- en Vrijrtayavond bij den uHyever
V A M D fi S A IV D E te Ter Aeuzen.
Er is inderdaad brood op de plank de politiek
schijnt in Oogstmaand van 1»92, der tropische
hitte ten spijt, niet gansch en al tot rust te kunnen
koinen en 'tzijn niet—onbelangrijke zaken, die tot
onderwerp kunnen worden gekozen van de gewone
bescbouwingen, breedsprakiger naarmate men het
geduld van den welwillenden lezer aan een min of
meer ernstige proef wil ouderwerpen, of waarnemin-
gen wil doen met betrekkirig tot's menschen goede
luim bij 80 of meer graden in de schaduw.
Bewoudering in deze verdieuen de Duitsche mannen
van de pen, voor hun stoutmoedigheid tegenover
de gemoedsstemmiug van bun naasten, voor hun
staleu volbarding, waar 't geldt weinig of niets te
zeggen in een grooten overvloed van woordeu.
'sKeizers uitlatiugen over den tweejarigen dieusttijd
ziedaar waarover wordt geredekaveld, waarover,
zelfs siuds klaar als de dag is gebleken, dat men
zich heeft verheugd met een doode mees, omdat
de lasten dezelfde blijven, zonder dat men de lusten
te genieteu krijgt, wordt voorlgetwist. Van een
kanselierscrisis, van een conflict in de hoogste
kringen, van een verdaging der nieuwe belasting-
plannen, van een afzien van de legervoorstellen -
vau al dat moois en van nog veel meer, gefantaseera
door hersenen, die zeker tot 't kookpuut waren ge-
bracht door den hoogen warmtegraad, heeft men
in de eerste oogenbhkken van agitatie gespioken
en de ontgoocheliug van velen is wreed geweest.
Die ontgoocheliug is een gevolg van de officieuse
lezing van 's keizer woorden, waart duidelijk blijkt,
dat Wilhelm II heeft gesproken als militair en dat
de volharding bij den driejarigen diensttijd in geenen
deele uitsluit handhaving van de nieuwe eischen
voor 'tleger. Alles wat in dien zin is verteld
mondeliug en schriftelijk behoort thuis op
het gebied der fantasiemen kan het hopen, men
kan het wenschen zelfs, maar als men er van
spreekt als van een waarschijnlijkheid, dan bedriegt
men zich zelven en auderen.
Douderdag 11. heeft Wilhelm II een gelegen-
heidsspeech uitgesproken op het paradeveld, met
zijn officieren als toehoorders en zich daarin ver-
klaard voor volharding bij 't bestaande, tenzij op
buiteugewoue „Gegeuleistungeu" mocht kunnen
worden gerekend ziedaar in t kort het gebeurde,
dat onzes inzieus even weinig reden geett tot
uitbundige vreugde als tot diepe neerslachtigheid,
tenzij men de zaak niet van een politiek, doch
van een militair staudpunt mocht willen be-
schouwen.
Het programma van het nieuwe Servische be-
wind moge algemeen bijval vinden bij de in
de geheimenissen der politiek oningewijden, die
5)
(Slot).
Anderhalf uur waren verloopen, zoodat het ook
voor Wilhelmina tijd werd, de vlucht te nemen.
Voor de laatste maal kwam ze met den schildwacbt
op den hoek samen zoodra ze hem weder in de
duisternis zag verdwijnen, snelde ze naar de kelder-
trap, wierp geweer, hoed en mantel naar beneden,
sloeg de deur dicht en ijlde naar den muur, klom
met behulp van den touwladder er over en zoo
snel als hare voeten haar toelieten spoedde zij zich
in de duisternis over velden en wegen in de rich-
ting van de grenzen. Zij hoopte en niet zonder
grond, dat men haar niet dadelijk zou verdenken,
maar, als men den schildwacht niet op zijn post
vond, aannemen dat deze tegelijk met de recruten
was gedeserteerd. Dit opende haar het vooruitzicht
dat zij reeds een heel eind ver zou kunnen komen
eer men er aan zou denken haar te vervolgen. Even wel
was nog lang niet alle gevaar geweken. Het kwam
er nu op aan alle krachten in te spannen voor een
Snellen en langdurigen loopen ofschoon Wilhel
mina al hare geestkracht aanwendde toch week
thans de vreeselijke spanning van de laatste uren
voor groote afgematheid, hare leden waren zwaar
als lood en zij gevoelde zich als ware het haar
onmogelijk met spoed vooruit te komen.
Een half uur had ze ongeveer geloopen en hield
een oogeublik stil om adem te scheppen, toeu een
zich laten verblinden dqpr fraaie woorden en
schoonklinkende beloften, den ernstigen politicus
schenken zij geen voldoening en hij verwacht, als
onmiddellijk gevolg van deze hoogst gewichtige
verandering van systeem, nog groote dingen. De
radicalen laten zich zoo maar niet aan den dijk
zetteu de wijsheid der stille berusting bij het feit,
dat er ook voor hen een tijd van gaan is, is
vooralsnog hun deel niet en ijverig bereiden zij
zich voor op een heftigen strijd, die eerst besiist
zal worden in de eerste maand van het volgend
jaar, daar de Skoupchtina, v6or 15 November niet
zal worden ontbonden. Het eerste gevolg van de
verwisseling van kabinet is het vrijwillig genomen
of wel ongevraagd gegeven ontslag van tal van
autoriteiten, als daar zijnprefecten, regeerings-
ambtenaren, gezanten enz. Door haar daden zal
de nieuwe regeering moeteu toonen, dat zij inder
daad, ter handhaving der neutraliteit van Servie
goede betrekkingen wil onderhouden met alle
mogendheden en zich wil onthouden van alle
politieke kuiperijen, 't zij alleen, 't zij in vereeuigiug
met andere, machtiger en grooter dan zij.
Groot-Brittannie is nog niet geheel zonder poli
tieke spanning wel kunnen de herkiezingen, waaraan
de tot regeeringsposten benoemden zich moeten
onderwerpen volgens zekere bepalingen der groudwet,
geen plotselinge wijziging brengeu in t geen is,
maar als maatstaf ter beoordeeling van de toestanden,
hebben zij toch groote waarde. Voornaraelijk John
Morley's candidatuur voor New—Castle, noodig ge-
worden door zijn benoeming tot staatssecretaris
voor Ierland, houdt de algemeene belangstelling
gaande zijn tegenstander Ralli heeft namelijkzijn
stem toegezegd aan een wettelijke vaststelling van
den werkdag voor mijnwerkers op 8 uur en hoewel
Morley in begiusel niet tegen den 8-urigen werkdag
is, wil bij, als radicaal, niets weten van regeling
door het Parlement. In New—Castle laten de Glad-
stonianen voor Morley's herkieziug bidden, 's mi
nisters ongeloof ten spijt, doch des ondauks zijn ze
lang niet gerust over zijn welslagen.
Vorst Ferdinand van Bulgarije acht blijkbaar
zijn positie zeer versterkt door de laatste bezoeken.
Bij gelegenheid vau het feest ter gedachtenis aan
zijne troonbestijging verklaarde de vorst verheugd
te zijn, zich na eene lauge afwezigheid weder in
het midden zijner Bulgaren te bevinden en tevens
over zijne ontvangst in het buitenland. Yooral de
ontvangst in Engelaud getuigde van hartelijkheid
zeide de vorst en niet minder toonde hij zijn
voldaanheid over de welwillendheid van zijn suzerein
den Sultan, aan zijn eersten Minister bewezen.
Over de onthullingen, door de Swoboda aan het
licht gebracht, wordt nog bij voortduring gesproken
dof gedreun in hare ooren drong. Het alarmkanon
van het garnizoen was afgeschoten. Drie schoten
achter elkander verkondigden aan de bewoners uit
den ointrek, dat drie soldaten ontvlucht waren zij
heritinerden tegelijkertijd, dat niemand aan de vlueh-
telingen een schuilplaats of hulp mocht verleenen.
Wee den ongelukkige, van wien ontdekt werd dat
hij zich had laten overhalen uit medelijden een de-
serteur hulp te verleenen. De zachtste straf, die
hem kon treffen, was de dood aan de galg.
De dag begon reeds aan te breken toen Wil
helmina zich nauwelijks anderhalve mijl van Dram-
burg had verwijderd. Langzaam vervolgde zij haren
weg. Uit wijze berekening had zij gewaagd hare
vlucht te vertragen, een bos houtsprokkels bij elkan
der te zoeken en dit op haren rug te binden, als
ware zij eene vrouw uit de omliggende dorpen,
waarvau de vrouwen zich dikwijls met houtsprokkelen
bezig hielden. Zoo goed hare krachten dit toelieten
vervolgde zij haren weg en het was reeds helder
dag toen zij paardengetrappel hoorde naderen. Zij
keerde zich om en zag dat het militairen te paard
waren, die steeds nader kwamen, officieren waaraan
steeds de eerste vervolging van deserteurs was op-
gedragen, daar zij alleen het recht hadden in de
dorpen den schout en zijne dienaren op te roepen,
om inede deel te nemen aan de vervolging.
Hoe meer de officieren naderden des te sneller
klopte Wilhelmina's hart. Ze had echter nog de
tegenwoordigheid van geest en den moed haar last
naast zich te leggen en zelve op een boomstronk
te gaan zitten als wilde zij uitrusten. Door deze
kalmte wilde zij aan de officieren, van wie geen
en geschreven. De Neue Freie Presse weet te
vertellen, dat Jacobson de papieren, die hij zijn
chef Hitrovo ontstolen had, te Londen heeft trachten
te verkoopen en zich daarna gewend heeft tot
den heer Petkoff, den redacteur van de Swoboda
te Sofia, die vau de bekende documenten voor
10.000 frcs. eigenaar werd. Van de echtheid der
geschriften is men in de Bulgaarsche kringeu
zoozeer overtuigd, dat den redacteur de betaalde
10,000 frcs. zijn vergoed.
De groote heer aan den Bosporus zit onder anderen
ook in moeielijkheden met de Amerikanen. Te
Washington is men gewaar gewordeu, dat Ameri-
kaansche zendeliugen te Boerdoer in Klein-Azie
mishandeld zijn, en nu vraagt de zaakgelastigde
der V ereenigde Staten bij de Porte voldoening en
met klem ook, want uit Washington is aan twee
Amerikaansche oorlogsschepen last gegeven naar
de kusteu van Klein-Azie te vertrekken en daar
te- kruisen. Ook heeft de Sultan een door de
Koningin van Engelaud eigenhandig geschreven
brief ontvangeu, waarin de Bulgaarsche en Egyp-
tische kwestien worden behandeld, terwijl de Konin
gin tevens de erkenning van vorst Ferdinand
wenscht, om dezen een huwelijk te doen sluiten.
Tegenover Rusland raakt de Sultan door den wensch
vau Engeland's vorstin in een kwaad parket.
Uit Domburg wordt omtrent het verblijf aldaar
van HH. KK. HH. den Prins en de Prinses van
Wied aan het Handelsblad geschreven
Zij vertoeven met eenige personen uit hun naaste
omgeving in de villa ^Duinoord", waarmede zij nog
ongeveer de grootste particuliere woning van Dom
burg betrokken hebben. Eeu talrijk gevolg is in
twee andere huizen gelogeerd.
Op verzoek van H. K. H. de Prinses van Wied,
zal op 31 Augustus, den verjaardag onzer Koningin,
den schoolkinderen een feest worden bereid, evenals
dat geschiedde tijdens het vorige verblijf van
HH. KK. HH. toen ook de Koningiu van Rumenie
te Domburg vertoefde.
Ook Dr. Mezger heeft weder zijn villa betrokken.
Hij behandelt slechts een beperkt aautal patienten,
die hij naar Domburg heeft doen komen.
Door den inspecteur van het Geneeskundig
Staatstoezicht in Zeeland is in een aantal gemeenteu
op Zuid-Beveland een onderzoek ingesteld naar den
toestand der ziekenhuizen, welke van gemeentewege
zijn opgericht voor de verpleging van eventueele
lijders aan besmettelijke ziekten, en naar de wijze,
waarop in de verpleging bij voorkomende gevallen
zal worden voorzieu.
enkele haar kennen kon, alle verdenking ontnemen
en dit gelukte haar ook. De oudste der officieren liet
zijn paard bij haar stilhouden en vroeg of zij in
dezen omtrek te huis behoorde.
Wilhelmina antwoordde toestemmend en noemde
als haar woonplaats een dorp nabij de grenzen.
De officier vroeg daarna of zij ook drie soldaten
had ontmoet, waarvan een in voile uniform.
Wilhelmina deed het nu voorkomen als moest
ze zich eerst bedenken, daarna verklaarde zij wer-
kelijk een soldaat en twee mannen gezien te hebben.
Zij dacht dat de soldaat beide mannen moest trans-
porteeren.
De officier lachte luid. Een bekende streek,
zeide hij tegen zijne jongere kameraden. Daarom
heeft de schildwacht zijne wapenen meegenomen.
En waarheen, vroeg hij, zich weer tot Wilhelmina
wendende, zijn die mannen gegaan P Zeg ons de
waarheid, het zal niet tot uw schade zijn.
Wilhelmina wees naar den kant, die verwijderd
was van het meer, op welks oostelijken oever zij
zich bevond.
Hebt ge die lieden ook nauwkeurig opgenomen
vroeg de officier en Wilhelmina gaf eene juiste
beschrijving van de vluchtelingen, die zij maar al
te goed kende.
De officier wierp de vermeende dagloonersvrouw
een geldstuk toe en reed met zijne kameraden
verder het bosch in, in de richting door Wilhel
mina opgegeven. Met moeite hief zij haar bundel
hout weder op en vervolgde met knikkende kuieen
haren weg, terwijl zij een dankgebed ten hemel zond.
Zonder verdere hinderpalen bereikte Wilhelmina
Gisteren is te Middelburg het huis waarin
Jacob Cats van 1603 tot 1623, dus twintig jaren,
heeft gewoond, verkocht.
Cats was in die jaren ook bezitter en bewoner
van den Munnikenhof onder Grijpskerke. Het bui-
teuhuis van Cats is sinds langen tijd gesloopt, de
hofstede werd het laatst verkocht op 29 Maart 1852
en kwam toen voor f 22000 in het bezit van wijlen
den heer A. Tak.
Eergistermiddag is van de werf der Konink-
lijke maatschappij De Schelde te Vlissingen met
goed gevolg te water gelaten het stoomschip Gedeh,
aangebouwa voor rekening van de Rotterdamsche
Lloyd.
Het schip is geheel van staal gebouwd, heeft
eene lengte van 358 Eng. voet, eene breedte van
38 Eng. voet en is het langste schip, dat tot nu
toe op eene Nederlandsche werf is gebouwd.
Het zal electrisch worden verlicht en is naar
den eisch des tijds ingericht. Het stoomschip is
volgens de hoogste klasse der Rules van Veritas
gebouwd, alsmede onder toezicht der Vereeniging
van Nederlandshe assuradeuren.
De machine en de ketels staan gereed om in
het schip te worden geplaalst. De machine is van
het quadruple corapound-systeem en moet een ver-
mogen kunnen ontwikkelen van pi. m. 2000 I. p. k.
De werkzaamheden op de werf De Schelde zijn
thans niet druk, en indien er niet spoedig be-
stellingen gedaan worden tot het bouwen van nieuwe
schepen, vreest men dat eerlang een SOOtal
werklieden, uit gebrek aan werk, zullen worden
bedankt.
Als voorzorgsmaatregel tegen het gevaar van
verspreiden der cholera, is door den direeteur-geDeraal
der Maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen
last gegeven, om de voor het publiek bestemde
privaten en urinoirs op de stations, de closets in
de rijtuigen en de privaten en urinoirs voor het
personeel van de groote locomotiefdepots, de groote
werkplaatsen enz. met de meeste zorg te reinigen,
rein te houden en voortdurend te ontsmetten met
kalkmelk of een ander deugdelijk ontsmettingsmiddel.
Te Nieuweschans wordt ijlings een barak gebouwd
met privaten tot tijdelijk oponthoud van de Russische
landverhuizers, die daar van Bremen worden
aangevoerd om verder naar Rotterdam en Amster
dam te worden vervoerd. Die lieden worden over
het Nederlandsche gebied vervoerd in bepaald daar-
voor aangewezen derde klasse-rijtuigen, die voorzien
zijn van het opschrift landverhuizers en telkens
ontsmet worden.
Deze maatregelen geschieden in overleg met het
geneeskundig staatstoezicht.
de grenzen. Op de vooruit bepaalde plaats vond
zij haar echtgenoot en haar oom en gezamenlijk
begaven zij zich naar Dantzig, waar zij zich voortaan
met der woon vestigden. De terugkeer naar Pruisen
was hen voor altijd ontzegdzij lieten daarom de
oude moeder van Peter eveneens naar Dantzig komen.
Het gelukken van Wilhelmina's plan dankten
zij voornamelijk aan het feit dat men veronderstelde
dat de verdwenen schildwacht medeplichtige en
helper van de ontvluchte recruten was geweest.
Eerst tegen den avond van den volgenden dag vond
men den schildwacht, gebonden, doch bij helder
bewustzijn, in den kelder. De slag, door Wilhel
mina hem gegeven, had slechts eene bedwelmiug
ten gevolge gehad en, behalve een niet bijzonder
erge wonde aan het hoofd, had de man geen verder
nadeel bekomen. Van eene bestraffing moest na-
tuurlijk afgezien worden, daar men hem voor de
overrompeling, waaraan hij had blootgestaan, niet
verantwoordelijk kon stellen.
Eerst na een onderzoek van vele dagen kwam
men te weten, op welke wijze de vlucht was be-
werkstelligd, en zelfs de officieren konden aan de
heldhaftige vrouw hunne achting niet ontzeggen.
In Dantzig werd de dappere jonge vrouw bet
voorwerp van meuigvuldige huldigingen. Stinne-
man richte met hem verleende hulp eene groote
slagerij op, die hij gemeenschappelijk met Peter
Meijer vele jaren achtereen met voordeel dreef.
Zelfs nog in het begin van deze eeuw was de zaak
in het bezit van de nakomelingeu van de vrouw
van den recruut.