voor
Aigemeen
Nieuws- en Advertentieblad
Zeenwsch-Vlaanderen.
aambebtedimg.
No. 2840.
EEN L E D IG B L A D.
Zaterdag 30 Juli 1892.
32e Jaargang.
abonnement-
aanbesteden:
Binnenland.
advertentiEn.
Het verbouwen en vergrooten
der OPENBARE SCHOOL met
bijlevering van materialen, enz.
FICXJILLETQN
4)
TER \EIZE\S« IIE EOIRAX
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,-. Franco per postVoor
Nederland f 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amenka 1,324.
Men abonneert zich bij alle Boekhaudelaars, Postdirecteuren en Bxieven-
bushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Oit I»I»<1 versoliijnt IHnsrtag- en
J. V A S It F. SAWDE te Ter Aeuien.
Burgemeester en Wethouders van SAS AN
GENT zulleuop Donderdag den 4 Augustus 18!),,
des voormiddags te 10 ure, op het gemeentehuis
in het openbaar
De inschrijvingsbiljetten kunnen tot op het
oogenblik der besteding in de daartoe bestemde
bus geworpen worden.
Gedrukte bestekken zijn aan 0,50 ter gemeente-
secretarie verkrijgbaar.
Sas van Gent, 21 Juli 1892.
Burgemeester en Wethouders voornd,
JOH. VERSC1IAFFEL, Burgemeester.
L. N. STUBBE, Secretaris.
Jr*olitieli Overzicht.
De Bismarck-beweging iu Duitschland duurt nog
voort, maar het fijne van de zaak is met recht
duidelijk. Of Caprivi Bismarck den voet heett
(,elicht en of deze laatste nu bezig is zich weer
bij den Keizer in de gunst te werken en op zijn
beurt Caprivi een beentje te lichten of de rentemer
op Friedricbsrnhe zelf weder naar een kanselierschap
dmcrt of dat hij een derde in Caprivi's plaats zoekt
to schuiveiiy dat zijn altemaal gissmgen waarvoor
de vertellers geeu genoegzamen grond hebben om
te kunnen zeggen zoo is 't. De oude heer trekt
teaenwoordig rond om zich te laten bewierrooken
split het werk van zijn keizer, die hem wat achteruit
gestopt had. Dat het prestige van den grooten
politicus er door wiut in Duitschland, gelooven
wii nietde oude man had beter gedaan zich rustig
neer te geven te Friedrichsruhe of te Varzin,
dan ware hij een groot mau gebleven. De mani-
festatie te Kissingen te zijner eere gehouden is
schitterend afgeloopenvan alle kanten brachten
de treinen feestvierenden aan. De vorst hield eene
politieke rede en liet daarin uitkomen, dat nooit
genie minister eene ovatie als deze is gebracht.
I Het^ volbrachte werk, Duitschlands denheid, was
k overigens het onderwerp der rede en wanneer de
j\ oude beer daarover oreert, dan heett hij volop
recH om zich zelf op den voorgrond te stellen als
de bouwmeester van die trotsche stichting. A a bet
ulspreken der rec^e klonken de hochs door de lucht
-ft bet daverde, ter eere van den grijzen geld en
staatsman, de vorstin en graaf en gravin Herbert,
zoo pas door den huwelijksband vereenigd. Van
Beieren reist het gezelschap naar Saksen, waar
vele Bismarckvereerders zijn. Te Jena worden
groote ,»nstalten" gemaakt voor de ontvangstde
gemeenteraad zal bij den vorst eene aud.entie
vragen om hem te begroeten als grondvester van
het rijk. Ook de universiteit doet mee en dan
hangt er wat uit.
Op het Skandinavisch schiereiland zijn de zaakjes
tusschen den Koning en de Noren nog met in
orde. De onderhandelingen tusschen Oscar en
Stang zijn afgebroken, de Koning weigerde om te
voldoen aan de voorwaarde van den heer btang,
om het besluit van het Storthing betreffende de
oprichting van Noorsche consulaten te bekrachtigen.
Nu heeft de Koning den heer Thome aangeklampt,
maar die wilde met de vorming van een mimsterie
niet te doen hebben. Hoogstwaarschijnhjk blijtt
het ministerie-Steen nu nog aan, terwijt de consu-
laats-kwestie wordt uitgesteld.
De Grieken hebben den bodem der schatkist
gedurig in T nog en dat brengt hen er toe om
j de tering naar de nering te zetten, daarom zijn alle
gezanten, behalve die te Konstantinopel en te
Boekarest, teruggeroepen.
Maandagavond hebben op eene openbare byeen-
komst ten gunste van het aigemeen stemrecht te
Brussel het radicaal kamerlid Feron, de sociahsten
Volders en Anseele maar ook verscheidene conserva-
tieven gesproken en ten slotte werd eendrachtig
eene motie ten gunste van het aigemeen sterarec it
aangenomen. Er waren omtrent duizend personen
tegenwoordig. Daarna togen de sociahsteD met
Volders aan het hoofd naar la Maison des ouvners,
het vereenigingslokaal der katholieke werklieden,
waar Volders eene aanspraak hield, betuigende, dat
de socialisten steeds gaarne zouden medewerken
met alien, wier beginselen van de hunne slecnts
verschilden omtrent een „zuiver philosopbische
kwestie."
,,Opstand in den Congostaat", dit bericht heeft
eene nieuwe aanleiding gegeven om ongerust te
zijn over de verwikkelingen die het Zwarte Wereld-
deel nog kan geven. Volgens een telegram uit
St. Thomas zijn de Arabieren te Nyangwe aan
den boven Congo opgestaan tegen den onaihan-
kelijken Congostaat. De gemeenschap met het
Tanganika-meer is verbroken en de beambten van
het syndicaat zijn verjaagd._ Een ander bericht
zegt, dat de opstand gericht is tegen llodister, den
a^ent der Engelsch-Belgische handelsvereeniging
te Katanga. Deze had, na het vertrek van Hinch,
den agent der Belgische auti-slavernij-vereeniging,
een post in Bonakamba bezet. Hierover kwamen
de Arabieren van Nyangwe in verzet tegen llodister
deze werd verjaagd en verloor daarbij twee zijner
ondergeschikten. Door dezen aanval is het land
van Kasongo weder iu de inacht der Mohamedanen
gevallen, en is de gemeenschap met het Tagamka-
meer aan die zijde verbroken. Tippo lib en zijn
zoon Rachid zijn den Congoslaat getrouw gebleven.
Spoedig zullen wij meer van een en ander hooren.
De handelingen van den Congostaat moeten het
daglicht niet kunnen verdragen.
W at er nog van het Marokkaansche vraagstuk
zal komen P Sir Charles Euan Smith is te Tanger
aangekomen aan boord van een Engelsche kruiser
die den brutalen Smith te Rabat had ingenomen.
Daar, te Tanger, worden de grootvizier en eenige
andere grootwaardigheidsbekleeders verwacht om
de onderhandelingen met den Engelschen gezant
weer te hervatten. Wij zullen spoedig zien, wat
het einde zal zijn van al de kuiperijen in Afrika's
Noordwesthoek.
Uit Den Haag wordt gemeld, dat de Tweede
Kamer, na zich in September a. s. geconstitueerd
te hebben, het ontwerp tot regeling van het kiesrecht
ingediend zal vinden.
Naar men verder mededeelt, is de Minister van
Oorlog met zijn legerontwerp zoo spoedig gereed
gekomen, omdat de daarbij voorgestelde regeling
van de strijdkrachten niet groot van omvang is
en zich enkel bepaalt tot hoofdbeginselen, waarvan
het voornaamste is de invoering van den persoon-
lijken dienstplicht.
Naar men verneemt, komen morgen de in-
specteurs van het geneeskundig Staatstoezicht in
Den Haag bijeen, om met den Minister van
Binneulaodsche zaken maatregelen te beramen,
welke genomen moeten worden als de cholera ons
land van naderbij mocht bedreigen.
Weesinrichting te Neerbosch
In de kroniek der weesinrichting komt o.a. voor
1 de mededeeling, dat het dak van het nieuwe ge-
bouw, voor wasscherij, badplaats enz. bestemd, er
deze week op wordt geplaatst. De pannen voor
dit groote gebouw zijn deze week ten geschenke
gegeven.
Geen post is in de afgeloopen week aangekomen,
of hij bracht brieven met dringende aan vragen tot
opname van ouderlooze kinderen. Waar wij helpen
kunnen, hopen wij zoo spoedig mogelijk hulp te
verleenen, zoo luidt het.
Aan de familie wordt niet toegestaan bij het
bezoek van de kinderen, deze met zich te nemen
buiten het terrein van de Weesinrichting. We
hebben de trenrige ervaring gemaakt, dat niet
alleen ooms, maar zelfs tantes hunne nichtjes en
I neefjes in kroegen hebben medegenomen om hen
sterken drank te laten drinken. Wil de familie
zich niet aan deze bepaling onderwerpen, ze kunnen
aaustonds de kinderen inede krijgen. Honderden
staan aan onze deur te wachten of er plaats komt.
Omtrent de vulkanische uitbarsting op Groot-
Sangir, wordt nog gemeld
Den 7" Juli jl. des avonds te 6,10 heeft er
geheel on verwacht eene verschrikkelijke uitbarsting
van den vulkaan Gonoeng Awoe, gelegen op het
eiland Groot-Sangir nabij de hoofdplaats Taroena
plaats gevonden, zonder door voorafgaande aard-
bevingen of andere verschijnselen te zijn aange-
kondigd. Een zware asch en steenenregen viel
over het geheele eiland en lavastroomen brachten
op vele piaatsen eene verschrikkelijke verwoesting
teweeg.
Honderden inlanders zijn gedood, alle te velde
staande voedingsgewassen zijn vernield, tal van
huizen zijn door den vurigen lavastroom met
menschen en al medegesleept. In de meeste
kampongs zijn de huizen onder het gewicht van
den aschlaag bezweken. De klapperboomen hebben
zwaar geleden, doch zij blijven gelukkig in het
levenbladen en vruchten vallen echter af,
beschadigd door de neergevallen asch en steenen
in den eersten tijd kan op geen copra-oogst
meer gerekend worden.
Personen en eigendommen van Europeauen en
Chineezen zijn gelukkig ongedeerd gebleven
behalve bij een zendeling, wiens klappertuin
nagenoeg geheel is verwoest.
Vloedgolf of aardbevingen zijn niet waargenomeu.
Hongersnood staat voor de deur, doch door het
bestuur worden krachtdadige maatregelen genomen.
Een gouvernementsstoomer is ter beschikking van
den controleur gesteld, door wien met beleid wordt
opgetreden flinke voorraden rijst zijn voor gouver-
nementsrekening ingeslagen en worden aan de
meest geteisterde kampongs verstrektdokters
djawa met de noodige geneesmiddelen zijn aanwezig.
De bevolking is rustig en volgzaam, hoewel
geheel verslagen door den schrik. De toestand
is ernstig, doordat uit gebrek aan goed voedsel en
drink water epidemieen kunnen ontstaan. Hetaantal
dooden is zelfs niet bij benadering op te geven
het was juist in den tijd van den padi-pluk, en
van velen, die in de rijsttuinen op het gebergte
waren is het lot nog niet bekend voorloopig wordt
huu getal op 500 a 1000 geschat.
De op Sangir in lading liggende schepen
Thorbecke III, Prima, Jason en Gaa Paa hebben
geen schade bekomen.
Groot-Sangir is het voornaamste eiland van de
Sangir-groep, behoorende tot de residentie Menado,
gelegen ten noorden van Celebes. Het is dicht
bevolkt, bewoond door ongeveer 70,000 personen
en bijna geheel beplant, voornamelijk met klapper
boomen. Op de beide havenplaatsen Tarvona en
Peta zijn vele Chineezen gevestigd. Er bestond
een levendige handel met een belangrijken uitvoer
van coprah. De bevolking is werkzaam, over het
aigemeen welvarend en behoort grootendeels tot
het Christendom.
De laatste uitbarsting had plaats op 2 Maart
1856, en aigemeen werd gedacht, dat de berg nu
tot rust was gekomen.
Dour A. BERTHOLD.
Gij hebt gehoord, ging de procureur-generaal
voort, dat in dit schrijven den naam van eenen
Engelschen geestelijke Atkinson voorkomtgij
weet niet of deze man nog leeft
Windheim schudde het hoofd.
Deze man is dood, zeide de procureur-generaal,
gij weet het zeer goed en daarom waandet gij u
veilig. Gij wist echter niet, dat de Engelsche
geestelijken verplicht zijn, van elk huwelijk, dat
zij voltrekken, aanteekening te houden in een boek,
't welk elk jaar aan de autoriteiten afgeleverd wordt.
Dit boek is in Londen opgespoord en onder den
datum, die met de opgaven uwer echtgenoote pre-
cies overeenstemt, komt het huwelijk van Rudolph
Windheim met Ada Berger voor. Ontkent gij
dit ook
Windheim zweeg.
Ga zitten zeide de procureur-generaal. Mijn-
heer de president, ik verzoek u thans den deskundige
te verhooren en hem zijn experiment te laten doen.
De heer doctor Arnold beval de president.
Arnold verscbeen onder algemeene verbaziug der
toehoorders, want hij was in den stad een geheel
onbekend persoon. Hij legde den eed af en hield
daarop de volgende toespraak tot de gezworenen
Op den dag, waarop het proces van mevrouw \V md-
heim tegen haren trouweloozen echtgenoot plaats
had, vertoefde ik in deze stad, hoorde van de zaak
en interesseerde mij er voor, daar mijne specialiteit
de scheikuude en de nieuwe vorderingen der pho-
tografie zijn. Ik stelde mij met de gevangene
mevrouw Ada Berger in verbinding en ontving van
den president van het gerechtshof, t witte blad
papier, 't welk bij de stukken was, te mogen on-
derzoeken. Er stood niets op, wat op vroegere
letters had kunnen gelijken. De proefneming, welke
de deskundigen met de verwarming van het papier
genomen hadden, luidde eveneeus tot geen resultaat.
Er is echter eene geheel nieuwe uitvinding, door
welke men echter beter kan zien dan door het
beste vergrootglasdat is de ontdekking vaD eene
nieuwe werking der pliotografie. Met. medewerkiug
van eenen photograaf uit deze stad liet ik in de
rechtszaal de vier ledige bladzijden van den brief
photografeeren en het resultaat wil ik u terstond
laten zien.
Arnold beklom de verhevenheid, araaide eene
vlam in den toestel op, opende eene kleine klep
en sissend en zingend stroomde uit den gummizak
gas in den toestel, waarin 'teen intensief licht
verspreidd#. Daarna opende Arnold het deksel van
den toestel en op het doek daartegenover verscheen
een lichte, ronde plek van ongeveer vier meter
middellijn.
Van de photografien van den onbeschreven brief,
verklaarde Arnold, werd naar willekenr een stuk
afgescheurd, op eene glasplaat overgebracht en deze
in het hydroxygeen-gasapparaat gebracht, dat zeer
sterk vergroot. Toen het preparaat evenals nu in
den toestel geschoven werd, kwam op het doek,
precies als nu, het volgende.
Een uitroep van verbazing ging door de zaal.
Op het doek stond in reusachtige letters duidelijk
de onderteekening/Rudolph Windheim."
Deze proefneming verklaarde Arnold verder, was
voor mij een bewijs, dat op het witte blad papier
inderdaad letters gestaan hadden, welke het mensche-
lijk oog niet meer kon zien, maar welker schijn-
baar onzichtbare sporen toch nog invloed op de
buitengewone lichtgevoelige photografische plaat
hadden. Ik zal u nu terstond den geheelen inhoud
van den brief, zeer vergroot, op die verlichte piek
laten zien. Opdat gij u echter, mijne heeren ge
zworenen, overtuigt, dat het werkelijk het handschrift
van Rudolph Windheim geldt, wil ik u terloops
eene proeve van zijn handschrift geven, dat uit
den laatsten tijd dateert. Mij is door den heer
rechter van instructie een briefje ter hand gesteld
dat Windheim heimelijk in zijne preventieve hech-
tenis aan zijne familie schreet en dat onderschept
werd. Dit handschrift is ongetwijfeld van hem.
Weer verschenen op het doek letters en met
verwondering zagen de gezworenen en ook het
publiek
Zend mij in elk geva) het beloofde. Ik wan-
hoop. R- w.
Wilt gij, zeide Arnold tot de gezworeneD, deze
letters in uw geheugen houden Ik zal bovendien
met zekere tusschenruimten u telkens weer dezelfde
letters laten zien, opdat gij de vaste overtuiging
krijgt, dat de volgende brief voor ongeveer twee
jaar door Rudolph Windheim aan Ada Berger
inderdaad geschreven is, wel is waar met sym-
pathetischen inkt, die na eenigen tijd verbleekte
en geheel verdween, maar welks sporen geen geheim
voor de moderne photografie bleven.
Ouder de ademlooze spanning der aanwezigen
werd daarop bij gedeelten door den toestel op het
doek in reusachtige vergrootiug de brief geprojec-
teerd, die precies denzefden inhoud had als die,
welken de procureur-generaal bij den aanvang der
zitting voorgelezen had. Het was de brief waaruit
de procureur-generaal den naam vernomen had
van den Engelschen geestelijke, die het huwelijk
voltrokken had, dezelfde brief, waardoor het met
de hulp der Engelsche autoriteiten zoo spoedig
gelukt was, een afschrift te krijgen uit de trouw-
registers van den nu overleden geestelijke.
Het experiment duurde langer dan een uur.
De beklaagde had gedurende dien tijd stom daar
neergezeten, het hoofd met de handen steunende.
Toen Arnold zijne voordracht geeindigd had,
konden de toehoorders zich ternauwernood van luide
bijvalsbetuigingen onthouden, maar de energieke ver-
