Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeenwsch-Vlaanderen.
No. 2831.
Woensdag 29 Juni 1892.
32e Jaargang.
Binnenland.
ABONNEMENT-
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Eranco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie f 1,40. Voor Amerika f 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
busbonders.
ADVERTENTIEN.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
K
JfolitieU Overzicht.
De Parijsche bladen deelen mede, dat twee ad-
miuistrateurs van de Maatschappij tot vervaardiging
van dyuamiet worden beschuldiga van verduistering
van 5 mi'ilioeu ires. De beide beschuldigden zijn
Legay, oud-prefect, oud-senator en gewezen directer
voor departeuieutaleaangelegenhedeu in het miuisterie
van biuueulaudsche zaken, en Arton, gewezen ambte-
naar van de Pauama-Mij. In huune woningen zijn
huiszoekingen gedaan. Legay heeft Parijs verlaten
en Arton moet gearresteerd zijn. De heer Cousset
heeft in de Kauier eene interpellatie gericht tot
den minister-president over het misbruik dat door
de afgevaardigden gemaakt wordt van den draug
hunner kiezers, om ten huunen behoeve bij de
regeering werkzaam te zijn tot het verkrijgen van
eeu betrekking of voor andere guusten en haalde
verscheidene staaltjes tot bewijs aan. Het is zoover
heen, dat de kiezer zijn stem geeft aan dien candi-
daat, welke hem de meeste beloften doet om ten
gunste van hem en de zijnen bij de regeering te
werken. Geheel Frankrijk is een verkiezings-
markt.
Er is koop en verkoop van stemmen tusschen
den kiezer en den afgevaardigde ter eener en
tusschen den atgevaardigde en den minister anderzijds.
Een ander afgevaardigde beloofde, dat zoodra de
minister van justitie in de Kamer was, hij misbruiken
zou aantoonen. De minister-president zeide, dat
hij en zijne ambtgenooten bij de benoemingen steeds
te rade gaan met de verdiensten van den sollicitant.
Een Fransch kapitein der genie, Mayer, is over-
leden ten gevolge van een wond in de long, hem
in een duel door den anti-semiet markies de Mores
met den degen toegebracht. Dat duelleeren heeft
veel van een dronkenmansboel en diende wel stren-
ger geweerd.
De herstemmingen in Belgie zijn voor de liberalen
voordeelig geweest. De nieuwe Kamer zal zijn
samengesteld uit 92 katholieken en 60 liberalen
en de nieuwe Senaat uit 46 katholieken en 30
liberalen. De katholieke meerderheid van twee-
derden ontbreekt dus in beide lichamen.
Het huwelijk van graaf Herbert von Bismarck
heeft te Weeuen in de protestantsche kerk in de
Dorotheengasse plaats gebad. De Russische gezant
te Berlijn en de zwager van graaf Herbert, graaf
ltantzau, gezant te 's Hage, waren getuigeu.
Niemand van het hof of van het corps diplomatique
was tegenwoordig, maar het publiek liet zich met
onbetuigd, hoewel de straten naar de kerk waren
afgezet.
Griekenland heeft weder een ministerie met
Tricoepis aan het hoofd. In Frankrijk is men er
slecht mede ingenomen dat Delyannis aan kant is
geschoven. Delyannis was steeds hun vriend en
beschermeling. 't Zal misschien niet zoo lang
duren, dat deze weer geroepen wordt om ministe-
FEUILLETON.
e. j. aaa oen iioetex.
23)
XI.
Het had des uachts overvloedig geregend, maar
heerlijk was eenige uren geleden de zon aan de
oosterkimmen in purperen gloed verrezen en had
tot het laatste lichte vederwolkje zelfs van den nu
smetteloos blauwen hemel verdreven en koesterde
en stootde weldadig den rijk gedrenkten grond.
't Was een genot in dit morgenuur rond te dwalen
in den met een dichte doornenhaag omsloten tuin
van de woning, tijdelijk door Dora en haar oom
betrokken. Niet, dat die tuin zoo bijzonder fraai
was aangelegd, of met zoo groote zorgvuldigheid
werd onderhouden. Maar zijne bekoorlijkheid ont-
leende hij juist hieraan, dat er alles zoo weelderig
dooreen groeide. De bleekgeele kamperfoelie om-
strengelde met hare wilde ranken zusterlijk de roode
provincierozen. Forsche appelen- en peerenbooinen
verspreidden wijd en zijd hunne met vruchten zwaar
beladene takken. Bedden met keukengroenten in
rijke verscheidenheid gaven een niet onaardige af-
wisseling. De welriekende geuren van rozemarijn
rieele portefeuilles uit te deelenhet tooneel speelt
in Athene.
Tengevolge van een werkstaking van Spaansche
telegrafisten wordt de gemeenschap met het buiten-
land zeer bemoeielijkt. Alleen officieele depeches
zullen over de spoorweg-telegraaflijuen worden
verzonden. De regeering inoet een complot hebben
ontdekt en nu van plan zijn op krachtige wijze
op te treden.
De opstand in de provincie Rio Grande-do-Sul
in Brazilie is van meer beteekenis dan men aanvan-
kelijk vermoedde. De kanonneerbooten der regeering
hebben het bombardemeut op Porto-Allegro geopend,
en de gansche provincie is in opstand, meldt de
telegraaf.
Uit Chicago seint men, dat Cleveland bij de
eerste stemming tot candidaat voor het president-
schap is gekozen. Cleveland kreeg 616 stemmen,
Hill 112, Boies 163 en Gorman 36. De Deino-
cratische conventie te Chicago heeft alzoo den in
1888 gevallen president Cleveland op het schild
gezet en de republikeinen hebben onlangs te Min
neapolis Harrison geproclameerd. 't Zal een harde
strijd worden om de residentie in het Witte Huis
te Washington en groote sommen zullen geofferd
worden ook. Reeds bij de keuze van candidaten
konden de kiezers van 500 tot 1200 dollars ver-
dienen, naar luide van de berichten uit de Nieuwe
Wereld.
Uit Afrika wordt gemeld door den onderofficier
Bartel, die zelf gewoud is, dat bij Moski een ge-
vecht met de in boorlingen heelt plaats gehad, waar-
bij de aauvoerder Von Biilow, luiteuant Wolfram
benevens 20 Soedaneezen zijn gesneuveld. De
onderofficieren Wutzen en Wittstock houden met
64 man het station aan den Kelimand-Sjaro bezet
Uit Dar-el—Salaam zijn 180 man naar het bin-
nenland afgezonden om hulp te bieden. Afrika
begmt zeer naar kruitdamp te rieken. A1 de Euro-
peesche iudringers Spanjaarden, Franschen, Engel-
schen, Italianen en Portugeezen moeten af en toe
gevechten leveren tegen de eigenlijke Afrikanen.
Aan de randeu van het Zwarte Werelddeel kunnen
de lui uit de beschaafde wereld den baas spelen,
maar in de onmeteiijke binneulanden vinden ze
dikwijls hun partij en krijgen niet zelden klop.
Volgens te Vlissingen ontvangeu bericht, heeft
H. M. de Koningin-Regentes besloten met H. M.
de Koningin het volgeude jaar aan Zeeland (ook
aan Vlissingen) een bezoek te brengen.
H. M. de Regentes heeft, mede namens Hare
Dochter, aan mevrouw Van Panhuijs-Looxma, echt-
genoote van den Commissaris der Koningin in de
prov. Groningen, een met kostbare brillanten be
en onze-lieve-vrouwe bedstroo balsemden de lucht.
Ja alle gewassen gezamelijk verspreidden liefelijke
geuren om zich heen, terwijl de gouden zonnestralen
weerspiegelden in de regendruppelen, die nog aan de
takken en bladeren hingen. Voeg daarbij een
zachte rauziek, voortgebracht door het gonzen van
ontelbare vliegende insecten, niet minder dan de
meusch op bloemengeur belust. Kortomalles
leefde en genoot van het leven. Een zieke moest
hier gezond worden.
Dora had zich dan ook inderdaad in langen tijd
zoo wel niet gevoeld als nu, daar zij alleen in dezen
tuin ronddoolde. Zij had weer een oog en hart
voor het natuurgenot, dat hier te smaken viel.
Zij bewonderde de veelkleurige bloemen en teedere
bloesems en snoof met innig welbehagen de liefe
lijke geuren in. Er lag een zachte bios op hare
wangen en er tintelde weer leven in hare schoone
blauwe oogen. Er had, het bleek uit alles, eene
verblijdende verandering in haar zielstoestand plaats
gegrepen. Zij knikte opgewekt en vriendelijk haar
huisheer toe, die, aan de andere zijde van de haag
voorbijkomende, haar vertrouwelijk goeden morgen
toeriep. Zij was weer ontwaakt tot bewustheid van
zich zelve en van de wereld buiten haar.
Dora was uit den dood opgestaan tot een nieuw
leven. Daarom kan zij zich thans in den over-
vloed des levens rondom haar verheugen. Onder
den weldadigen invloed, dien haar oom op haar
uitoefende, was zij allengs tot meerder kalmte ge-
zetten armband ten geschenke gegeven. Voorts
heeft H. M., behalve f 1200 aan de algemeene
armen, belangrijk giften geschonken voor het doof-
stommeninstituut en de ambachtsschool, aan politie,
inuziekkorpsen, garnizoen, sphulterij enz., terwij
den leden der eerewachten herinneringsmedailles
zijn toegezegd.
Ter gedachtenis aan haar verblijf te Groningen
heeft mevrouw Van Panhuijs aan Koningin Wilhel-
inina eene poppenkamer, veruuftig vervaardigd door
den meubelmaker Van der Vaart en geheel gevolge
naar het stadhuis van Groningen, ten geschenke
aaugeboden, welk geschenk met erkentelijkheic
door H. M. is aanvaard.
De Stct. bevat een Kon. besluit van den
9 Juni 1892, houdende bepaliugen ter uitvoering
van art. 9 der wet van 21 Juni 1881, tot inrichting
van een dienst, ter verzending met de post van
postpakketten, een gewicht van 5 K. G. niet te
bovengaande; en het besluit van den 21 Juni
1892, tot regeling van de porten en rechten der
brieven en verdere stukken, die tusschen Nederland
ter eene en de lauden, tot de algemeene postver-
eeniging, alsmede de landen, niet tot die vereeniging
behoorende, worden uitgewisseld.
De Haagsche Kamer van Koophandel heeft
besloten tot het benoemen eener commissie, voor
de helft bestaande uit patroous, ten einde een
onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van
de invoering van een normalen arbeidsdag van 10
uren, uitgezonderd voor den landbouw, en bij de
Regeering in deze richting stappen te doen.
Zondagmorgen halftien is een locaaltrein van
Zandvoort onder den kap van het Centraalstation
te Amsterdam geloopen op een stilstaanden doch
op punt van vertrek zijnden trein naar Zutfen
(9,40). De rem van de locomotief was onklaar
geraakt, zoodat machinist en stoker de botsing
ziende aankomen, van de locomotief op het perron
sprongen.
Het geraas was verschrikkelijk.
In beide treinen werden een twaalftal personen
gekwetst.
Nog een viertal gewonden begaven zich buiten
het station. Eenige werden op de Prins Hendrik-
kade in een cafe verbonden, terwijl een van hen,
de heer Derkstra door den schrik in hevig zenuw-
achtigen toestand een huis biunenvloog, vooraan
in de Warmoesstraat, waar men den man greep
en tot kalmte bracht. Alle verwondingen zijn
aan het hoofd en enkele aan de schouders, voor-
namelijk veroorzaakt door open- en dichtslaande
deuren.
Onmiddellijk werd ontboden Dr. J. A. L. Coenen
die in de wachtkamers, geholpen door eenige andere
zich aanbiedende heeren, de gekwetsten verbond.
Eenigen tijd na het gebeurde bevond de burgemeester
komen. Zij kon weer geregeld denken. En nu
was eene goede gedachte bij haar opgekomen, die
haar terstond machtig aangreep. Zij werkte die
ijverig uit. Overeenkomstig die gedachte wilde
zij haar volgend leven inrichten. Dat zou haar
boetedoening zijndat zou, zoo hoopte zij, in
later dagen voor haar een oorzaak worden van
herstelde zielevrede. Zij had een vast besluit
genomen. Zij wist voortaan wat zij wilde, en
zij wilde wat zij wist. Zij zag nu licht in haar
toekomst.
Goede morgenGoede morgenhoorde zij
zich door een welbekende stem toeroepen, terwijl
zij nog rondwandelde in den tuin.
Zij keerde zich om, en voor 't eerst sinds zoo
langen tijd beantwoordde zij oom's morgengroet met
een opgeruimd gelaat.
't Is goed, dat u hier bij mij komt, beste oom
zei zij. O, 'tis hier van ochtend zoo heerlijk.
Alles bloeit en geurt en verlustigt zich in het leven
Ik heb ook genoten, antwoordde de oude heer.
In mijn eentje ben ik er al op uit geweest, je weet
wel naar dat heuveltje, waar je dat fraaie verge-
zicht hebt. Zoo 's morgens in de vroegte moet je
er echter zijn, om het recht te genieten. Morgen
vroeg moet je met mij mee, als je wilt. Er lag
zulk een innige vrede over het landschap verspreid.
Graag, oom hernam het meisje op levendigeu
toon. En zal ik u eens wat influisteren Ik voel
mijzelve van morgen zooveel vrediger. Ik weet
zich ter plaatse om zich op de hoogte te stellen
van het ongeval. De schade aan het materieel is
vrij aanzienlijk.
Een particulier telegram ons uit Singapore
geaonden deelt aan het Handelsblad mede, dat den
23ste een hevige uitbarsting heeft plaats gehad op
Groot Sangir— Eiland (residentie Menado).
Dit is het grootste van 50 eilanden ten noorden
van den noordoostelijken uithoek van Celebes. De
woudeu zijn rijk aan houtsoorten. Koprah is het
voornaamste uitvoerartikel. Vele Europeanen zijn
er, zoover wij weten niet gevestigd. Er waren
echter vrij wat Chineezen en een dertigduizend
in boorlingen. Uithoofde der menigte hooge bergen
heeft men er geen wegen kunnen aanleggen. Op
Groot Sangir bestaan drie voetpaden. Prauwen
onderhouden de gemeenschap.
Waarschijnlijk zal het een uitbarsting geweest
zijn van de Aboe of Awoe, den vuurspuwenden berg
in het N.W. gedeelte van Sangir. De laatste
hevige uitbarsting had plaats in 1856. Toen werd
alles vernield. Het vuur stroomde over het eiland,
heete bronnen braakten kokend water uit, zeebe-
vingen volgden op aardschuddingen en een asch-
regen voltooide de vernieling.
De Nederlandsche liefdadigheid hielp toen.
Aboe beteekent asch. Het voornaamste verschijnsel
bij de uitbarstingen is steeds de aschregen.
Onze Oost—Indische Compagnie heeft zich weleer
op het eiland gevestigd. Zij richtte er scholen op
en vestigde er gemeenten, die nu en dan door een
predikant werden bezocht. Thans zijD ongeveer
alle Sangireezen Christenen. In de onderscheidene
rijkjes zijn 24 kerken. Van gouvernementswege
zijn er 8 scholen opgericht. Op verzoek van den
radja werd er in 1860 de vaccine ingevoerd.
In April 1862 werd in de baai van Lobo door
Zr. Ms. Reteh, onder bevel van den luitenant ter
zee M. W. Bowier, een verwoed gevecht geleverd
tegen zeeroovers. Aan onze zijde sneuvelde luit.
ter zee Jolly. Aan 92 geroofde menschen werd de
vrijheid gegeven. Het eiland, waar het gevecht
plaats greep, kreeg den naam van Jolly.
De bevolking van Sangir leeft bijna' uitsluitend
van den handel in koprah, gedroogde klappers, die
door bemiddeling van Chineezen gedreven wordt op
Menado en Macassar. In Nederland zijn hoofd-
zakelijk in die handel betrokken de Moluksche
Handelsvennootschap en de firma Dirks Co.
(waarvan de firmant te Wiesbaden woont).
De Moluksche Handelsvennootschap, die op
Sangir een agent (Europeaan) heeft wonen, heeft
een telegram ontvangen, waaruit blijkt, dat hare
belangen door de uitbarsting niet geschaad zijn.
Verder bevinden zich op Sangir nog de controleur
en eenige Europeesche zendelingen van Duitsche
missien waaronder waarschijnlijk van de Elberfel-
der missie.
niet, hoe ik het juist zal uitdrukken, maar ik ge-
voel mij zoo een geheel ander mensch.
Wezenlijk, kind! riep oom met oogen, tintelende
van vreugde uit, en sloeg toen in vervoering zijne
armen om Dora's hals en gaf haar een kus op het
voorhoofd, als om de laatste rimpels er van weg
te wisschen. En dit gelukte hem, zoo het zijn
voornemen was. Dora zelve, geheel verteederd,
gaf den ouden man zijne hartelijkheid met woeker
terug.
Dat is een driemaal heerlijke, gezegende morgen
zei hij vervolgens. Vertel mij er wat van, Dora
Hoe ik zoo veranderd ben, bedoelt u Dat kan
ik u met weinig woorden mededeelen. Ik ben
het met mijzelve weer eens geworden. Ik heb
voor de toekomst een besluit genomen. Ik weet
nu wat ik doen moet om het verledene eenigszins
te verzoenen. Ik hoop dat u mijn plan goed zal
keuren.
Laat het eens hooren, kind
Dat meisje in de gevangenis, u weet wel wie
ik bedoel, oom, staat mij altijd zoo levendig voor
den geest. En die gedachte aan haar heeft mij
eeu denkbeeld aan de hand gedaan. U kent
Elisabeth Frij P
Ja dat was eene voortreffelijke vrouw.
bene heilige, oom Met groote belangstelling
lad ik reeds vroeger hare levensgeschiedenis ge^
ezen en herlezen. Ik gevoelde mij tot die liefde-
rijke persoonlijkbeid aangetrokken. Zij was eeue
TER \El/iE\>S('HE (01 RAM
Hit blail verse li ij ill IMnsitag- en Vr i jil a voimI bij den uitffever
J. A A A
A K II E le Ter Aeuzen.
DOOR
