Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
aawbestediwg.
UMSTHTI.
AAN KO NDIGING.
tu
Socials lifcM of kl lot lor lisloolloo.
No. 2759.
Woensdag 21 October 1891.
31e Jaargang.
TV8BITIMB.
aarjbesteden
aanbesteden
voetpaden met de kunstwerken.
Binnenland.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postVoor
Nederland f 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTIEN.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Dit blad verachljnt Dlnadns- en Vrijdagavond bij den uitgever P. J. VAN BE SANDE te Ter Nenzen.
Burgemesster en Wethouders van TER NEUZEN
zullen °op Dinsdag, 37 October a. s.,des morgens
11 uren, op het gemeentehuis, in het openbaar,
bij enkele inschrijving, in 6 afzonderlijke perceelen
het schoonhouden. verwarmen en
verlichten der openbare scholen
(A en B) in de kom en (C) op
Sluiskil, gedurende 1892.
De voorwaardeu liggen ter inzage op de gemeente-
secretarie en in de herberg van VAN SELE te
Sluiskil.
De inschrijvingsbiljetten kunnen ter gemeente-
secretarie in een verzegelde bus tot bet oogenblik
der besteding worden ingeleverd.
Nadere inlichtingen zip te bekomen bij den
Burgemeester.
Ter Neuzen, 13 October 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. A. VAN BOVEN, Burgemeester.
J. D1ELEMAN, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
zullen op Dinsdag, 37 dezer, des voormiddags 11
uren, in het gemeentehuis aldaar, in het openbaar,
bij enkele inschrijving,
Het bouwen van een verplaatsbaar hou-
ten wachthuis, op steenen fundeering,
met bijlevering der materialen.
Het bestek ligt terlezingopdegemeente-secretarie.
Aanwijzing zai gescbieden op Vrijdag, 23 dezer,
's middags 3 ure.
Verdere inlichtingen zijn te bekomen bij den
gemeente-bouwmeester.
Ter Neuzen, 17 October 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. A. VAN BOVEN, Burgemeester.
J. DIELEMAN, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
ZA.AMSLA.G brengen ter kennis van belangheb-
benden, dat te beginnen op llaandag 36 Octo
ber e. k. van wege de gemeente eene algemeene
opnemiug zal worden gehouden van de
Zaamslag, 16 October 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. DE BOKX, Voorzitter.
E. H. WORTMAN, Secretaris.
PBUILLETON.
Naar het Duitsch.
3)
Het is langen tijd geleden dat wij elkander
hebben ontmoet, begon mevrouw Rodenwald.
Ja, en zelfs niet van elkaar hoorden, antwoordde
de majoor. Als ik mij niet vergis, zijt gij na den
dood van uw ecktgenoot naar Konigsberg verhuisd
en ik bleef steeds aan den Rijn vertoeveu.
Zoo is het en u sckijnt de fortuin gunstig te
zijn geweest, want ondanks de algemeene klacht
over weinig promotie zijt gij, dunkt mij, op vrij
jeugdigen leeftijd majoor geworden, dan waart gij
wel gelnkkig
De fijngevoelige vrouw ontstelde, toen zij zag
hoe het ernstige gelaat van Von Olefeld nog som-
berder werd.
Gelukkig zeide hij op zoo schamperen toon,
dat zij wel bemerkte dat het leed hem niet gespaard
was gebleven, maar zij vond dit niet de plaats daar
verder naar te vragen.
Hoe talrijk en verscheiden de dwalingen ook zijn,
die in den loop der tijden aan het licht zijn ge-
treden, men kan dadelijk zien, dat al dezulken, die
ingang zochten bij de volksmassa, biertoe dezelfde
middelen bezigden of dezelfde taktiek volgden.
Door een gelijktijdig optreden, dat altijd van
doorzicht getuigt en dikwijls een waarborg is van
succes, trachten de demagogen of volksmisleiders
beslag te leggen op twee hoofavermogens van den
mensch tegelijk, zijn geest namelijk en zijn wil.
Zij weten, dat het hart de gemakkelijkste weg
is tot het verstand en dat dit laatste zich vrij
spoedig gewonuen geeft, als in het eerste eene bres
is gemaakt.
Van daar dat zij, alvorens met een meer of minder
afgepast stelsel op te treden, in's menschen gemoed
verderfelijke miasmen of begeerten opwekken, die
bij hunue ontwikkeling zijue rede als in een nevel
hullen en ontoegankelijk maken voor de lichtstralen
der waarheid.
De hartstocht evenwel, hoe groot zijn kracht tot
verleiding ook zij, is alleen niet bij macbte de
groote menigte mede te slepen.
Met recht fier op zijn verstaudelijke vermogens,
die hem boven de stotfelijke wereld verheft'en, doet
de mensch nooit geheel afstand van de verheveu
voorrechten der rede.
Te midden der buitensporigste afdwalingen, over-
gegeven aan de scbandelijkste driften, gevoelt hij
nog behoefte, zijne afwijkiugen te wettigen en haar
vast te knoopen aan een of anderen grondregel,
die hem toestaat eene illusie te koestereu en zich
wijs te maken, dat hij door eene redelijke drijfveer
wordt geleid. De grootste scepticus houdt er nog
een stelsel op na, waarmede hij zijn scepticisme
verdedigt.
De volksmisleiders kennen hun volkje wel. Na
de kwade hartstocbten te hebben gevleid, die den
wil overheerschen, hebben zij spoedig de formule,
het wetenschappelijk gegeven bij de hand, waarmede
het verstand, de rede op een dwaalspoor wordt
geleid.
Wat is doorgaans die formule Een woord,
niets dan een woord, dat weliswaar een grootsch
en edelmoedig denkbeeld vertolkt, maar welks be-
teekenis zij verbasteren en welks toepassing zij
vervalschen.
Met een hartstocht en een woord keert men
Staten ten onderste boven en eene wereld ook.
De geweldige beweging, die zich tegenwoordig
in de kringen van den arbeid opeubaart, heeft geen
anderen strategischen weg gevolgd.
Wilt gij weten, waarin de voornaamste kracht
van het socialisme gelegen is en de hoofdoorzaak
van de toovermacht, die het op de menigte uitoefent P
Want bedriegen wij ons nietal is het aantal
volgelingen van het socialisme in ons dierbaar
vaderland nog gering, men behoeft siechts met de
belergezinde volksklasse in aanraking te komeu om
spoedig te ontdekken, dat ook deze zich niet geheel
meer heeft weten te vrijwaren van de smetstoffen
dezer maatschappelijke dwaling.
Hoe zijt ge te weten gekomen dat wij nu te
Berlijn wonen vroeg zij verder.
Door een toevallaatst onder de Linden wan-
delend, meende ik u te herkennen en de jonge
dame naast u ziende, die zoo sprekend op uw
overleden echtgenoot gelijkt, bleef mij geen twijfel
over. Dat kon niemand anders dan de kleiue
Laura zijn, die nu eene dame was geworden.
En toen hebt gij ons terstond die uitnoodigings-
kaart gezonden. Ik bedank er u recht hartelijk
voor. Uitgaan en verstrooiingen komen bij ons
weinig voor en het doet me erg veel genoegen,
dat Laura eens wat afleiding heeft.
De heer Von Oleveld knikte toestemmendhij
zag maar al te goed aan de eenvoudige kleeding
der zoo teer en zwak uitziende oude dame, dat zij
over weinig te beschikken had.
Waarom zijt gij niet te Konigsberg blijven
wonen, mevrouw
Een zoo oud vriend als gij zijt, kan ik dit wel
toevertrouwen, zeide mevrouw Von Rodenwald
eenigszins kleurende. Er is hier meer gelegenheid
met handenarbeid wat te verdieneu.
Een smartelijke uitdrukking verscheen op het
Hoe dit zij, het antwoord op de vraag kan niet
nnders luiden, dan dat het socialisme in's menschen
gemoed een hartstocht heeft opgewekt, gevaarlijk
juist wegens de algemeenheid van zijn invloed,
een voedsterhartstocht die aan de andere kwade
ueigingen het voedsel verschaft, waarop zij teren.
Door bij de menigte de vlam der begeerlijkheid
aan te blazen, vuurt het meteen alle andere kwade
neigingen aan.
Toen de wil eenmaal gewonnen was, was ook
de formule, het woord om de geesten te benevelen,
spoedig gevondeu.
Op het socialistische vaaudel prijktGelijkheid"
Gelijxheid. Ziedaar het woord, waarin het geheele
socialistische program is samengevat, en de socia
listische predikers doen op tribune en in de pers
al hun best om daaraan eene wetenschappelijke tint
te geven.
Hoewel het socialisme, evenals de meeste dwalingen,
zich kenmerkt door de veelheid zijner vertakkingen,
kost het toch geen moeite te ontdekken, dat deszelfs
verschillende richtingen niet anders zijn dan de
ontwikkeling, onder verscheidene vormen, van de
fundamenteele gedachte Gelijkheid.
Outleed al de producten der collectivistische
wetenschap, gij zult op den bodem van elke school
of richting eene gelijkvormige redeneering vinden
als een spil, waarom zij alien draaien en welke
men in de volgende termeu kan teruggeven en
samenvatten.
Met de gelijkheid van natuur stemt over een
de werkelijke gelijkheid van rechten en maat-
schappelijken stand.
Welnu, wij zijn alien van nature gelijk.
Der halve nioeten alien gelijke rechte7i hebben
en alle ongehjkheden, welke de maatschappij
te aanschouwen geeft, zijn ongerechtigheden,
die behooren weggenomen.
Ziedaar de taal der socialisten.
De taal, die doordringt in fabrieken en werk-
plaatsen, tot loskaden en velden, door middel der
pers in de arbeiderswoningen. Gij weet het, die
taal vindt ingang, wordt toegejuicht en aangenomen.
Zij verwerft volgelingen en maakt slacbtoffers en
klinkt verleidelijk zelfs voor zoo menig ffgezeten
werkman."
En toch is zij valsch, mijn beste werklieden.
De formule is een sophisme. Het woord
Gelijkheid eene leugen, eene onmogelijkheid.
Bij een weinig nadenken wordt het u duidelijk
als de middagzon.
De menschheid ja, is een en alle menschen be-
zitten dezelfde hoedanigheden, die eigen zijn aan
de soort. Allen zijn begaafd met rede en vrijen
wil en in het bezit van een georganiseerd lichaam.
Met deze soortelijke eigenschappen paren zich essen-
tieele rechten, die gij gemeen hebt met alle andere
menschen en die tegelijk van de natuurlijke en de
zedelijke orde afhankelijk zijn. Niemand mag u in
die rechten aanranden of te kort doen, en hij, die
het onderstaat, begaat eene onrechtvaardigheid. En
schandelijk en onmenschelijk ook doet de rijke en
de werkgever, als hij zijn dienstboden of werk
lieden als slaven behaudelt, in hen niet de mensche-
gelaat van den majoor. Hiertoe was de arme vrouw
dus genoodzaakt. Op dit oogenblik danste Laura
hen voorbij en knikte zij hare moeder toe met een
van vreugde stralend gelaat.
Hoe schoon is uwe dochter geworden en mijn
jonge adjudant schijnt een goed danser te zijn.
Het spijt mij vreeselijk, freule, u niet terstond
berkend te hebben, zeide Von Ring, zoodra zij met
dansen een oogenblik ophielden.
Maar, mijnheer, dit is niet meer dan natuurlijk
als men dagelijks gezelschappen bezoekt, dan leert
men zooveel verschillende menschen kennen, dat
bet licht kan gebeuren deze of gene te vergeten,
antwoordde Laura zonder eenig spoor van krenking.
Ik begrijp me toch niet hoe het mogelijk is
geweest, zeide Henri haar glimlachend aauziende.
Laura bloosde en was verheugd, dat haar cavalier
hierover niet verder doorging, maar over de ten-
toonstelling begon te spreken.
Vindt u niet, freule, dat er fraaie schilderstukken
zijn dit jaarbijvoorbeeld het groote stuk van
Reucbelin heeft u zeker opgemerkt.
Helaas neen.
O, dan moet u er nog eens heengaan, maar het
lijke waardigheid eerbiedigt en hun persoon ge-
bruikt als een voorwerp, een werktuig waarmede
winst le behalen is, hen siechts schattende en
achtende naar eveuredigheid van hun arbeidskrachten.
Niet minder wanneer hij, ter voldoening van zijn win—
en genotzucht, den werklieden de noodzakelijke rust-
dagen tot herstel van hun krachten onthoudt; als
hij hun een arbeid oplegt, welks zwaarte in omge-
keerde verhouding staat met hun leeftijd en geslacht
als hij een som van werkzaamheden eischt, die het
lichaam uitput of ondermijnt.
En onrechtvaardig is hij ook, als hij, misbruik
makende van uw nood en uw honger, u tot een
arbeidscontract met een te karig loon verleidt en
alzoo door uwe armoede zich verrijkt. Onrecht
vaardig niet minder, als hij te kort doet aan uw
intellectueel en zedelijk levenals hij uw kind
aan de opvoeding en het onderwijs onttrektals
hij uwe vrouw den huiselijken haard verlaten doet
om haar in den maalstroom te storten eener industrie,
waarmede zich de waardigheid harer sekse en de
plichten van het moederschap niet verdragen
kunnenals hij op zijn terrein den werkman
overlaat aan de verleiding der ondeugd en hem
zedelijke beschcrming onthoudt.
Kortom, de attributen eigen aan de soort zijn
't een door 't ander het aandeel van al de individuen,
die de soort vormen. Allen bezitten eene rede,
een vrijen wil en eeu georganiseerd lichaam en
op dien grond en deswege heerscht er tusschen
hen eene volkomene gelijkheid van natuur, welke
de fundamenteele rechten, zooeven opgesomd, als
logisch gevolg medebrengt.
(Wordt vervolgd.)
De afgetreden Minister van Waterstaat heeft
indertijd een koninklijk beslait weten uit te lokken,
waarbij de zoogeuaamde bureau-ambtenaren en de
ambtenaren bij den algemeenen dienst van den
waterstaat met 1 April 11. eene vaste aanstelling
verkregen, waaruaar velen reeds sedert twintig en
meer jaren te vergeefs hadden uitgezien. Ook
heeft hij zorg gedragen, dat genoemde ambtenaren
deelgerechtigd werden in het pensioenfonds en in
het weduwen- en weezenfonds voor burgerlijke
ambtenaren, terwijl een gedeelte van de tijdelijke
dienstjaren zal medetellen bij de berekeniug van
het pensioen.
Naar wij vernemen, gaat de nieuwe Minister
van Waterstaat op dezen goeden weg voort en
heeft hij reeds stappen gedaan om de verbetering
algemeen te maken.
Nog steeds kunnen ambtenaren als hierboven
zijn bedoeld, worden aangesteld op een maaudelijksch
traktement, dat verschilt tusschen f 25 en f 75,
terwijl het maximum traktement f 125 5 f 130
bedraagt. De bureau-ambtenaren zouden nu, zoo
mogelijk, in klassen worden verdeeld, terwijl be-
vordering naar eene hoogere klasse zou geschieden
naar ancienneteit en bekwaamheid. Op deze wijze
zou er een einde worden gemaakt aan den onge-
zonden toestand, dat iemand die minder practische
Zwitsersche landschap van Kalkreuth herinnert gij
u toch zeker P
Dat heb ik evenmin gezien.
Heeft u de tentoonstelling mischien in't geheel
nog niet bezocht, freule
Neen, antwoordde Laura zacht en eenigszins
verlegen, terwijl de vraag haar smartelijk aandeed.
Al deze geneugten van een groote stad waren voor
haar als het boek met de zeven zegelenhare
beperkte middelen veroorloofden haar niet er van
te genieten. De heer Von Ring daarentegen, die
over de opbrengst van een fraai landgoed kon
beschikken, begreep natuurlijk in de verste verte
niet, welke prozaiische reden de jonge dame belet
had er naar toe te gaan.
U schijnt veel van de kunst te houden, schildert
ge misschien zelf? vroeg Laura.
Zeker. Het was zelfs eenmaal mijn vurigste
wensch mij geheel aan de schilderkunst te wijden,
maar mijn vader wilde dit niet en nu ben ik hem
dankbaar daarvoor, want ofschoon met hart en
ziel soldaat, vind ik nog tijd genoeg om mij met
muziek en schilderen bezig te houdenmaar wij
vergeten te dansen, freule.
TER SEIZESISCHE OIIRAM