Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen. aawbestediwg. UMSTHTI. AAN KO NDIGING. tu Socials lifcM of kl lot lor lisloolloo. No. 2759. Woensdag 21 October 1891. 31e Jaargang. TV8BITIMB. aarjbesteden aanbesteden voetpaden met de kunstwerken. Binnenland. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postVoor Nederland f 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven- bushouders. ADVERTENTIEN. Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0,10. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per jaar, tot veel verminderden prijs. Dit blad verachljnt Dlnadns- en Vrijdagavond bij den uitgever P. J. VAN BE SANDE te Ter Nenzen. Burgemesster en Wethouders van TER NEUZEN zullen °op Dinsdag, 37 October a. s.,des morgens 11 uren, op het gemeentehuis, in het openbaar, bij enkele inschrijving, in 6 afzonderlijke perceelen het schoonhouden. verwarmen en verlichten der openbare scholen (A en B) in de kom en (C) op Sluiskil, gedurende 1892. De voorwaardeu liggen ter inzage op de gemeente- secretarie en in de herberg van VAN SELE te Sluiskil. De inschrijvingsbiljetten kunnen ter gemeente- secretarie in een verzegelde bus tot bet oogenblik der besteding worden ingeleverd. Nadere inlichtingen zip te bekomen bij den Burgemeester. Ter Neuzen, 13 October 1891. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. A. VAN BOVEN, Burgemeester. J. D1ELEMAN, Secretaris. Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN zullen op Dinsdag, 37 dezer, des voormiddags 11 uren, in het gemeentehuis aldaar, in het openbaar, bij enkele inschrijving, Het bouwen van een verplaatsbaar hou- ten wachthuis, op steenen fundeering, met bijlevering der materialen. Het bestek ligt terlezingopdegemeente-secretarie. Aanwijzing zai gescbieden op Vrijdag, 23 dezer, 's middags 3 ure. Verdere inlichtingen zijn te bekomen bij den gemeente-bouwmeester. Ter Neuzen, 17 October 1891. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. A. VAN BOVEN, Burgemeester. J. DIELEMAN, Secretaris. Burgemeester en Wethouders der gemeente ZA.AMSLA.G brengen ter kennis van belangheb- benden, dat te beginnen op llaandag 36 Octo ber e. k. van wege de gemeente eene algemeene opnemiug zal worden gehouden van de Zaamslag, 16 October 1891. Burgemeester en Wethouders voornoemd, C. DE BOKX, Voorzitter. E. H. WORTMAN, Secretaris. PBUILLETON. Naar het Duitsch. 3) Het is langen tijd geleden dat wij elkander hebben ontmoet, begon mevrouw Rodenwald. Ja, en zelfs niet van elkaar hoorden, antwoordde de majoor. Als ik mij niet vergis, zijt gij na den dood van uw ecktgenoot naar Konigsberg verhuisd en ik bleef steeds aan den Rijn vertoeveu. Zoo is het en u sckijnt de fortuin gunstig te zijn geweest, want ondanks de algemeene klacht over weinig promotie zijt gij, dunkt mij, op vrij jeugdigen leeftijd majoor geworden, dan waart gij wel gelnkkig De fijngevoelige vrouw ontstelde, toen zij zag hoe het ernstige gelaat van Von Olefeld nog som- berder werd. Gelukkig zeide hij op zoo schamperen toon, dat zij wel bemerkte dat het leed hem niet gespaard was gebleven, maar zij vond dit niet de plaats daar verder naar te vragen. Hoe talrijk en verscheiden de dwalingen ook zijn, die in den loop der tijden aan het licht zijn ge- treden, men kan dadelijk zien, dat al dezulken, die ingang zochten bij de volksmassa, biertoe dezelfde middelen bezigden of dezelfde taktiek volgden. Door een gelijktijdig optreden, dat altijd van doorzicht getuigt en dikwijls een waarborg is van succes, trachten de demagogen of volksmisleiders beslag te leggen op twee hoofavermogens van den mensch tegelijk, zijn geest namelijk en zijn wil. Zij weten, dat het hart de gemakkelijkste weg is tot het verstand en dat dit laatste zich vrij spoedig gewonuen geeft, als in het eerste eene bres is gemaakt. Van daar dat zij, alvorens met een meer of minder afgepast stelsel op te treden, in's menschen gemoed verderfelijke miasmen of begeerten opwekken, die bij hunue ontwikkeling zijue rede als in een nevel hullen en ontoegankelijk maken voor de lichtstralen der waarheid. De hartstocht evenwel, hoe groot zijn kracht tot verleiding ook zij, is alleen niet bij macbte de groote menigte mede te slepen. Met recht fier op zijn verstaudelijke vermogens, die hem boven de stotfelijke wereld verheft'en, doet de mensch nooit geheel afstand van de verheveu voorrechten der rede. Te midden der buitensporigste afdwalingen, over- gegeven aan de scbandelijkste driften, gevoelt hij nog behoefte, zijne afwijkiugen te wettigen en haar vast te knoopen aan een of anderen grondregel, die hem toestaat eene illusie te koestereu en zich wijs te maken, dat hij door eene redelijke drijfveer wordt geleid. De grootste scepticus houdt er nog een stelsel op na, waarmede hij zijn scepticisme verdedigt. De volksmisleiders kennen hun volkje wel. Na de kwade hartstocbten te hebben gevleid, die den wil overheerschen, hebben zij spoedig de formule, het wetenschappelijk gegeven bij de hand, waarmede het verstand, de rede op een dwaalspoor wordt geleid. Wat is doorgaans die formule Een woord, niets dan een woord, dat weliswaar een grootsch en edelmoedig denkbeeld vertolkt, maar welks be- teekenis zij verbasteren en welks toepassing zij vervalschen. Met een hartstocht en een woord keert men Staten ten onderste boven en eene wereld ook. De geweldige beweging, die zich tegenwoordig in de kringen van den arbeid opeubaart, heeft geen anderen strategischen weg gevolgd. Wilt gij weten, waarin de voornaamste kracht van het socialisme gelegen is en de hoofdoorzaak van de toovermacht, die het op de menigte uitoefent P Want bedriegen wij ons nietal is het aantal volgelingen van het socialisme in ons dierbaar vaderland nog gering, men behoeft siechts met de belergezinde volksklasse in aanraking te komeu om spoedig te ontdekken, dat ook deze zich niet geheel meer heeft weten te vrijwaren van de smetstoffen dezer maatschappelijke dwaling. Hoe zijt ge te weten gekomen dat wij nu te Berlijn wonen vroeg zij verder. Door een toevallaatst onder de Linden wan- delend, meende ik u te herkennen en de jonge dame naast u ziende, die zoo sprekend op uw overleden echtgenoot gelijkt, bleef mij geen twijfel over. Dat kon niemand anders dan de kleiue Laura zijn, die nu eene dame was geworden. En toen hebt gij ons terstond die uitnoodigings- kaart gezonden. Ik bedank er u recht hartelijk voor. Uitgaan en verstrooiingen komen bij ons weinig voor en het doet me erg veel genoegen, dat Laura eens wat afleiding heeft. De heer Von Oleveld knikte toestemmendhij zag maar al te goed aan de eenvoudige kleeding der zoo teer en zwak uitziende oude dame, dat zij over weinig te beschikken had. Waarom zijt gij niet te Konigsberg blijven wonen, mevrouw Een zoo oud vriend als gij zijt, kan ik dit wel toevertrouwen, zeide mevrouw Von Rodenwald eenigszins kleurende. Er is hier meer gelegenheid met handenarbeid wat te verdieneu. Een smartelijke uitdrukking verscheen op het Hoe dit zij, het antwoord op de vraag kan niet nnders luiden, dan dat het socialisme in's menschen gemoed een hartstocht heeft opgewekt, gevaarlijk juist wegens de algemeenheid van zijn invloed, een voedsterhartstocht die aan de andere kwade ueigingen het voedsel verschaft, waarop zij teren. Door bij de menigte de vlam der begeerlijkheid aan te blazen, vuurt het meteen alle andere kwade neigingen aan. Toen de wil eenmaal gewonnen was, was ook de formule, het woord om de geesten te benevelen, spoedig gevondeu. Op het socialistische vaaudel prijktGelijkheid" Gelijxheid. Ziedaar het woord, waarin het geheele socialistische program is samengevat, en de socia listische predikers doen op tribune en in de pers al hun best om daaraan eene wetenschappelijke tint te geven. Hoewel het socialisme, evenals de meeste dwalingen, zich kenmerkt door de veelheid zijner vertakkingen, kost het toch geen moeite te ontdekken, dat deszelfs verschillende richtingen niet anders zijn dan de ontwikkeling, onder verscheidene vormen, van de fundamenteele gedachte Gelijkheid. Outleed al de producten der collectivistische wetenschap, gij zult op den bodem van elke school of richting eene gelijkvormige redeneering vinden als een spil, waarom zij alien draaien en welke men in de volgende termeu kan teruggeven en samenvatten. Met de gelijkheid van natuur stemt over een de werkelijke gelijkheid van rechten en maat- schappelijken stand. Welnu, wij zijn alien van nature gelijk. Der halve nioeten alien gelijke rechte7i hebben en alle ongehjkheden, welke de maatschappij te aanschouwen geeft, zijn ongerechtigheden, die behooren weggenomen. Ziedaar de taal der socialisten. De taal, die doordringt in fabrieken en werk- plaatsen, tot loskaden en velden, door middel der pers in de arbeiderswoningen. Gij weet het, die taal vindt ingang, wordt toegejuicht en aangenomen. Zij verwerft volgelingen en maakt slacbtoffers en klinkt verleidelijk zelfs voor zoo menig ffgezeten werkman." En toch is zij valsch, mijn beste werklieden. De formule is een sophisme. Het woord Gelijkheid eene leugen, eene onmogelijkheid. Bij een weinig nadenken wordt het u duidelijk als de middagzon. De menschheid ja, is een en alle menschen be- zitten dezelfde hoedanigheden, die eigen zijn aan de soort. Allen zijn begaafd met rede en vrijen wil en in het bezit van een georganiseerd lichaam. Met deze soortelijke eigenschappen paren zich essen- tieele rechten, die gij gemeen hebt met alle andere menschen en die tegelijk van de natuurlijke en de zedelijke orde afhankelijk zijn. Niemand mag u in die rechten aanranden of te kort doen, en hij, die het onderstaat, begaat eene onrechtvaardigheid. En schandelijk en onmenschelijk ook doet de rijke en de werkgever, als hij zijn dienstboden of werk lieden als slaven behaudelt, in hen niet de mensche- gelaat van den majoor. Hiertoe was de arme vrouw dus genoodzaakt. Op dit oogenblik danste Laura hen voorbij en knikte zij hare moeder toe met een van vreugde stralend gelaat. Hoe schoon is uwe dochter geworden en mijn jonge adjudant schijnt een goed danser te zijn. Het spijt mij vreeselijk, freule, u niet terstond berkend te hebben, zeide Von Ring, zoodra zij met dansen een oogenblik ophielden. Maar, mijnheer, dit is niet meer dan natuurlijk als men dagelijks gezelschappen bezoekt, dan leert men zooveel verschillende menschen kennen, dat bet licht kan gebeuren deze of gene te vergeten, antwoordde Laura zonder eenig spoor van krenking. Ik begrijp me toch niet hoe het mogelijk is geweest, zeide Henri haar glimlachend aauziende. Laura bloosde en was verheugd, dat haar cavalier hierover niet verder doorging, maar over de ten- toonstelling begon te spreken. Vindt u niet, freule, dat er fraaie schilderstukken zijn dit jaarbijvoorbeeld het groote stuk van Reucbelin heeft u zeker opgemerkt. Helaas neen. O, dan moet u er nog eens heengaan, maar het lijke waardigheid eerbiedigt en hun persoon ge- bruikt als een voorwerp, een werktuig waarmede winst le behalen is, hen siechts schattende en achtende naar eveuredigheid van hun arbeidskrachten. Niet minder wanneer hij, ter voldoening van zijn win— en genotzucht, den werklieden de noodzakelijke rust- dagen tot herstel van hun krachten onthoudt; als hij hun een arbeid oplegt, welks zwaarte in omge- keerde verhouding staat met hun leeftijd en geslacht als hij een som van werkzaamheden eischt, die het lichaam uitput of ondermijnt. En onrechtvaardig is hij ook, als hij, misbruik makende van uw nood en uw honger, u tot een arbeidscontract met een te karig loon verleidt en alzoo door uwe armoede zich verrijkt. Onrecht vaardig niet minder, als hij te kort doet aan uw intellectueel en zedelijk levenals hij uw kind aan de opvoeding en het onderwijs onttrektals hij uwe vrouw den huiselijken haard verlaten doet om haar in den maalstroom te storten eener industrie, waarmede zich de waardigheid harer sekse en de plichten van het moederschap niet verdragen kunnenals hij op zijn terrein den werkman overlaat aan de verleiding der ondeugd en hem zedelijke beschcrming onthoudt. Kortom, de attributen eigen aan de soort zijn 't een door 't ander het aandeel van al de individuen, die de soort vormen. Allen bezitten eene rede, een vrijen wil en eeu georganiseerd lichaam en op dien grond en deswege heerscht er tusschen hen eene volkomene gelijkheid van natuur, welke de fundamenteele rechten, zooeven opgesomd, als logisch gevolg medebrengt. (Wordt vervolgd.) De afgetreden Minister van Waterstaat heeft indertijd een koninklijk beslait weten uit te lokken, waarbij de zoogeuaamde bureau-ambtenaren en de ambtenaren bij den algemeenen dienst van den waterstaat met 1 April 11. eene vaste aanstelling verkregen, waaruaar velen reeds sedert twintig en meer jaren te vergeefs hadden uitgezien. Ook heeft hij zorg gedragen, dat genoemde ambtenaren deelgerechtigd werden in het pensioenfonds en in het weduwen- en weezenfonds voor burgerlijke ambtenaren, terwijl een gedeelte van de tijdelijke dienstjaren zal medetellen bij de berekeniug van het pensioen. Naar wij vernemen, gaat de nieuwe Minister van Waterstaat op dezen goeden weg voort en heeft hij reeds stappen gedaan om de verbetering algemeen te maken. Nog steeds kunnen ambtenaren als hierboven zijn bedoeld, worden aangesteld op een maaudelijksch traktement, dat verschilt tusschen f 25 en f 75, terwijl het maximum traktement f 125 5 f 130 bedraagt. De bureau-ambtenaren zouden nu, zoo mogelijk, in klassen worden verdeeld, terwijl be- vordering naar eene hoogere klasse zou geschieden naar ancienneteit en bekwaamheid. Op deze wijze zou er een einde worden gemaakt aan den onge- zonden toestand, dat iemand die minder practische Zwitsersche landschap van Kalkreuth herinnert gij u toch zeker P Dat heb ik evenmin gezien. Heeft u de tentoonstelling mischien in't geheel nog niet bezocht, freule Neen, antwoordde Laura zacht en eenigszins verlegen, terwijl de vraag haar smartelijk aandeed. Al deze geneugten van een groote stad waren voor haar als het boek met de zeven zegelenhare beperkte middelen veroorloofden haar niet er van te genieten. De heer Von Ring daarentegen, die over de opbrengst van een fraai landgoed kon beschikken, begreep natuurlijk in de verste verte niet, welke prozaiische reden de jonge dame belet had er naar toe te gaan. U schijnt veel van de kunst te houden, schildert ge misschien zelf? vroeg Laura. Zeker. Het was zelfs eenmaal mijn vurigste wensch mij geheel aan de schilderkunst te wijden, maar mijn vader wilde dit niet en nu ben ik hem dankbaar daarvoor, want ofschoon met hart en ziel soldaat, vind ik nog tijd genoeg om mij met muziek en schilderen bezig te houdenmaar wij vergeten te dansen, freule. TER SEIZESISCHE OIIRAM

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1891 | | pagina 1