Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2745.
Woensdag 2 September 1891.
31e Jaargang.
BEKENDMAIUNG.
KERMIS
Binnenland.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,—. Eranco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
busboaders.
advertentien.
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer f 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Kit blad verschijnt Din»dat- en Vrijdagavoud bij den ultgever P. J- VAX BE
S A N D E te Ter Nenzen.
te TER NEUZEX op de gewone wijze van M naming,
21 tot Zuterdag, 26 September 1891.
Ter Neuzen, 1 September 1891.
Burgemeester en Wethouders aldaar,
J. A. VAN BOVEN, Burgemeester.
J. DIELEMAN, Secretaris.
JE*olitielt Overzlcht.
De Duitsche regeering heeft het ontwerp open-
baar gemaakt van eene wet tot beteugeling van
het drankmisbruik. Aan de bepalingen daarvan
ontleenen wij het volgendeMet geldboete tot
100 Mark of gevangenis tot 4 weken wordt gestratt,
wie zich door eigen schuld op eene open bare plaats
in ergerniswekkenden staat van dronkenschap be-
vindt. Dronkaards, die hunne familie tot last zijn
of hunne verplichtingen jegens die familie niet
nakomen, kunnen onder curateele worden gesteld.
Vergunning voor den verkoop van en den klein-
handel in sterken drank wordt slechts gegeven,
indien daarvoor behoefte bestaat en de aanvrager te
goeder naam en faam bekend staat. In draukhuizen
moeten ook niet-alcoholische dranken en spijzen
verkrijgbaar zijn. De plaatselijke autonteiten kun
nen het tappen van sterken drank voor des morgeus
acht uur verbieden. Aan jongelieden beneden de
16 jaren, die zich niet onder toezicht van meerder-
jarigen bevinden, mag geen sterke drank worden
geschonken. Evenmin mag dit geschiedeu aan
personen, die in kennelijkeu staat van dronkenschap
verkeeren of waarvan de waard weet, dat zij binnen
de laatste drie jaren wegecs dronkenschap zijn
veroordeeld. Het verkoopeu op krediet aan de
proevers kan oorzaak zijn van de opheffing der ver
gunning van den verkoop.
In Rusland tracht. men wijselijk de opgewonden-
heid der Eransche vrienden eeu weinig te kalineeren.
Von Giers moet gezegd hebben, dat de politiek van
denCzaar door en door vredelievend is en al de praatjes
over eene Russisch-Erausche alliante, die een ge-
meenschappelijk offensief optreden zou tengevolge
hebben, uit de lucht gegrepen zijn. Natuurlijk
zou de Czaar zijue traditioueele politiek in het
Oosten, vooral tegengenover de Balkan-Staten, niet
verloochenen, maar hij gelooft niet, dat hie rvoor
militair geweld noojlig zal zijn. En nu volgt
een koudwaterstraal voor de grande nation. De
Czaar wenscht, dat Duitschland en 1'rankrijk in
vrede leven de Eranschen zouden zich zeer vergissen
als zij meenden, dat de Czaar hen op de eene of
andere wijze zou helpen aan de herovering van
Elzas-Lotharingen. Met een chauvinistisch Erank-
FEUILLBTON.
3)
Ieder mensch, maar vooral een kunstenaar, heeft
behoefte aan sympathie en in zijn verlatenheid deed
de stomrne deelueming van het meisje den schilder
goed.
Kent ge iets van het schilderen vroeg hij op
zekeren dag, terwijl hij zich eensklaps tot Aniela
wendde.
In de diepe stilte, die er tot nu toe had geheerscht
klonk de vriendelijke toon van zijn stem zoo luide
door de kerk, dat het meisje er van schrikte.
Spraakt ge tot mij
Ja, en ik vroeg u, of ge iets van het schilderen
kent? Ik zou het bijna gelooven, daar ge zoovee'
belangstelling in mijn werk toont.
Wie zijt ge eigenlijk
Ik ben Aniela, de dochter van den schoolmeester.
Ah, de schoone Aniela? De schilder scheen
verrast en voor de eerste maal beschouwde hij
aandachtig de gestalte op het orgel. Ik hoorde over
u spreken, vroeger ge weet toen ik nog een vrij
man was, maar ik herir.ner mij niet u ooit gezien
te hebben.
Ik heb u wel gezien.
Zoo, waarlijk Er kwam een uitdrukking van
bitterheid op zijn gelaat, Ja, iedereen heeft mi
rijk wil Rusland niets te maken hebben, maar een
kalm, rustig en vredelievend Erankrijk zou op
Rusland's vriendschap en, zoo noodig, op zijn
steun kunnen rekenen.
In Oostenrijk-Hongarije veroorzaken twee ten-
toonstellingen heel wat beweging. Te Praag geven
de Czechen zeer onstuimig hunne sympathie met
Russen en Eranschen en hun afkeer van de
Duitschers te kennen, en te Agrarn heeft de onlangs
geopende tentoonstelling aanleiding gegeven tot
demonstration, die tegen het bestaan van het rijk
zijn tegenwoordigen vorm zijn gerichtzij
bedoelden namelijk eene vereeniging van het thans
tot Hongarije behoorend gedeelte van het koninkrijk
Croatie-Slavonic met Dalmatie.
Eenigen willen daartoe Dalmatie bij Hongarije
inlijven anderen willen Croatie-Slavonie vau Hon
garije en Dalmatie van Oostenrijk afscheiden en tot
1 autonomen staat maken. Bovendien maakt
nog de partij van bisschop Strossmayer rumoer,
die eenvoudig panslavist is.
De Regeeringen schijnen vooralsnog zich niet
veel orn deze demonstration te bekommeren en de
Keizer zal de tentoonstelling te Praag bezoeken,
iu weerwil vau de dolle streken der Czechen.
Doch onmiddellijk daarna gaat hij naar de voor-
naamste fabrieksplaatsen van Boheme, waar Duit
schers wonen.
Wij hebben reeds gesproken van de opzienbarende
brochure, die de noodwendigheid betoogt, de strijd-
middelen der monarchie nog meer te versterken.
Ook in Engeland heeft zij de aandacht getrokken.
De Morning Post gelooft niet, dat zij door een
verlangeu naar oorlog is ingegeven
De Standard zegt, dat overal de wapeningen worden
voortgezet en dat alle mogendheden zich op
den oorlog voorbereiden. De bezoeken der
souvereinen kunnen hoogslens de uitbarsting ver-
tragen. Te vergeefs, zegt het blad, trachten
wij op het vasteland de hartstochten tot be-
daren te brengenwij halen ons slechts verwijten
op den hals en worden verkeerd begrepen.
En toch is onze politiek in de vijf laatste jaren
niet veranderd. Wij hebben geen schuld aau de
wapeningen op het vasteland. Wij zelven hebben
geen grootere strijdmacht dan noodig is om ons
koloniaal rijk te beschermen. De militaire voor-
bereidingen wiuaen de openbare meeningvoortdurend
op. Het drievoudig verbond is eene sterke militaire
combinatie, maar zijne krachten evenaren niet die,
welke er tegenover zouden kunnen worden gesteld.
Daarom heeft de bedoelde brochure zooveel sensatie
gemaakt.
De najaarsoefeningen der armee in Erankrijk
zullen weldra aanvangen, maar de vreende officieren,
die tot bijwoning zijn uitgenoodigd, zullen eerst
eenige dagen na den aanvang in het hoofdkwartier
aankomen. De onderstelliug is, dat Erankrijk van
gezien, toen ik op de bank der beschuldigden zat.
Men krijgt een treurige b^roemdheid, als men tot
gevangemsstraf wordt veroordeeld, maar laat ons
daarover zwijgen. Zijt ge tevreden met mijn werk,
Aniela
Zij had hem kunnen antwoorden, dat zij in de
ureu, die zij onbeweeglijk in zijn nabijheid had
doorgebracht, bijna niets van zijn werk gezien had,
maar haar oogen niet had kunnen afhouden van
zijn blond hoofd met de melancholieke oogen. Maar
zij zweeg en antwoordde eindehjk uitwijkend
Wat voor belang kunt ge stellen in het oordeel
van een meisje dat niets van schilderen afweet
Veel, zeer veel. De onbevangeu blik van een
leek ontdekt dikwijls gebreken, die de kunstenaar
over het hoofd ziet. Ik verlies het vertrouwen in
mijzelf, omdat ik met niemand van gedachte kan
wisselen, geen enkele opmerking hoor, die mijn
phantasie opwekt. Ik ben van meening, dat alleen
degenen, die zich in het voile leven beweegt, iets
waarlijk goeds kan scheppen.
Hij zweeg en werkte vlijtig voort, maar hij had
behoefte zich verder te uiten. Hij had te lang
moeten zwijgen om de gelegeuheid tot spreken niet
te baat te nemen.
Ik heb voor dat muurvak naast den preekstoe
een ontwerp iu het hoofd, begon hij na een pauze
opnieuw. Van de oude fresco's is hier elk spoor
verdwenen. Ik had gedacht, dat de overwinnmg
van het licht, het Christendom, over den nacht
Duitsche zijde wordt aangevallen, en een leger van
126000 man, geheel op voet van oorlog, zal in
de volgende weken aan de Duitsche grenzen zijn
saamgetrokken.
In Duitschland, zegt de Voss. Ztg., ziet niemand
daarin een gevaar voor den vrede, al is men niet
blind voor de beteekenis van zulk een groote
militaire demonstratie. Zij is het eens met een
Miinchener blad, dat het eerste kanonschot niet
door Eraukrijk zal worden gelost, hoe overprikkeld
soms ook de openbare meening moge zijn. Het
eerste Russische kanonschot zou zeker aan de
westelijke helling der Vogeezen een sterke echo
vindenzonder dit signaal zullen de leiders der
republiek niet vergeten, dat wat zij bij een oorlog,
hoe hij ook uitvalt, op het spel zetten, de republek
zelve is.
Uit 's Gravenhage wordt geschreven Was het
de gewconte van wijlen Z. M. den Koning om
ter gelegeuheid van zijn verjaardag aan versehillende
liefdadigheidsinrichtiugen giften te verstrekken,
H. M. de Koningin heeft blijkens de talrijke giften
die zij gisteren heeft geschonken de traditie van
haren vader in eere gehouden.
Uit 's Gravenhage wordt aan het D. v. N.
geschreven, dat aan de departementen van Binnen-
landsche zaken en Justitie reeds voorbereidende
werkzaamheden verricht en gegevens verzameld
worden in verband met eene voorgenomen wijziging
van het kiesrecht.
Naar men verneemt is eene der eerste han-
delingen van den nieuw opgetreaen Minister van
Binnenlandsche zaken geweest, zich het lot van
de in financieel opzicht noodlijdeude gemeenten
aan te trekken, en is dientengevolge door hem
aan de Gedeputeerde Stateu der provincien eene
circulaire daartoe verzonden. In het plan van
den Minister is gelegen, in de eerste plaats de
gemeenten te ontheffen van uitgaven, die in het
algemeen belang worden gedaan, en verder herziening
van het belastingstelsel op andere grondslageu.
In afwachting van een en ander wenscht de Mi
nister echter niet stil te zitten, maar reeds dadelijk
maatregelen te nemen om die gemeenten, welke
in groote moeilijkheden verkeeren, van rijkswege
hulp te verstrekken. Daartoe is evenwel voor-
iichting van Ged. Staten noodig. De Minister
verzoekt, die voor den laatsten September te
ontvangen.
Een der laatste daden, waardoor de regeering
van den oud-minister De Savornin Lohman in
gezegend aandenken zal blijven op het eiland Tholen
is zeker wel deze, dat hij, op verzoek van den
districts-schoolopziener, den heer Mr. C. de Witt
van het Heidendom eeu zeer geschikt onderwerp
zou zijn. Maar ik heb nog geen voorstelling van
de figuren die daarvoor noodig zijn, mijn phantasie
laat mij in den steek. Wij kunstenaars hebben
inspiratie noodig en in mijn binnenste is alles te
troosteloos en te hopeloos om het begrip van licht
in een persoon te kunnen weergeven. Wat de
figuur van de Nijx betreft, de oud-Grieksche ver-
persoonlijking van den nacht, daartoe zie ik
in het geheel geen kans. Er zijn wel voorbeelden
zooals de ouden zich haar voorstelden, maar ik
kan mij daarmee niet vereenigeu. Naar mijn idee
moet de Nijx schoon zijn als het leven en toch
als levenloos.
Zij moet den slaap en den dood iu de armen
houden.
Juist. Ge zijt thuis in de mythologie, naar ik
ziedat is aardig.
Ik heb veel tijd om te lezen en veel gestudeerd,
wat in de scholen niet geleerd wordt. Ik heb ook
altijd een voorliefde voor den nacht gehad. Het
daglicht maakt mij gedrukt.
De schilder wendde zich tot haar en beschouwde
haar opmerkzaam. Zijn belangstelling als kunstenaar
en als mensch was gewekt en met een kennersblik
zag hij de schoone lijnen van haar gelaat en gestalte.
De eigenaardige, levenlooze uitdrukking vau haar
streng besnedeu, regelmatig gezicht met de lichte
oogen, waarboven de bijna rechte, donkere wenk-
brauwen en bovenal de rijkdom van gitzwart haar
Hamer, toegestaan heeft om van af 1 September
op 's Rijks kosten de leerlingen der Rijks-Normaal-
school te Tholen op de schooldagen naar de inrichting
per tram-omnibus te vervoeren van alle gemeenten
die aan de lijn Tholen-Stavenisse gelegen zijn. De
grootste afstand is 4 uren gaans.
Te Middelburg was het eergisteren de laatste
Zondag van het bestendig muziekfestival van Bel-
gische muziek— en zanggezelschappen.
Bij de verloting der premien is ten deel ge-
vallen de premie van 400 francs, aan de zang-
maatschappij „de Vlaamsche mannen van Berchem"
(Antwerpen)van 250 francs, aan de Eanfare-
Maatschappij //De kunstvrienden", van St. Nicolaas;
van 150 francs aan de zangmaatschappij Antwerpens
Rubenskring" en van 100 francs, aan de Fantare-
Maatschappij //Concordia", van Thisselt. De premie
van 100 francs, onder de directeuren verloot, viel ten
deel aan den heer C. de Witte, van de zang
maatschappij //De Vreugd", van St. Gillis (Waes).
In het geheel hebben een Nederlandsche en 28
Belgische vereenigingen aan het festival deel-
genomeu.
Alle Vereenigingen ontvingen bovendien een
heriuneringsmedaille.
Te Yerseke is de oesterbroed—aanslag verre
beneden het iniddelmatige. Millioenen pannen zijn
mislukt. Daar verbetering van het weder steeds
op zich laat wachten, verdwijnt meer en meer
de hoop op eene gunstige wending. Daarbij komt,
dat vele broedjes op de pannen zwart worden en
sterven.
Ook de groote oesters schijnen aan eene ziekte
te lijden, waardoor zij groen worden. Hetzelfde
kwam voor in 1879 en wordt toegeschreven aan
de weersgesteldheid. Evenwel hoopt men nog, dat
dit gebrek met beter weer verdwijnen zal.
In de zitting vau de algemeene Synode der
Christelijke Gereformeerden, te Leeuwarden ge
houden, kwam Woensdag aan de orde de besluiten
en voorstellen betreffende de vereeniging met de
Nederlandsche Gereformeerde Kerken.
Professor Bavinck bracht, als secretaris, eerst
verslag uit van de deputatie in zake de vereeni
ging met de Nederlandsche Gereformeerde Kerk.
Een groot aantal adressen en ingekomen stukken,
o. a. een schrijven van jhr. Elout van Soeterwonde,
om op vereeniging aan te dringen, is ingekomen.
De afgevaardigden der versehillende provincien
gaven uu hun meeniDg over het voorstel te kennen.
Voornamelijk werd betoogd, dat de concept-akte
niet kan dienen tot groudslag der vereenigingen
en dat de theologische school vooreerst moet blijven
aan de Kerk.
Op voorstel van den voorzitter werd na de pauze
het eerst de concept-akte behandeld. Met algemeene
stemmen werd door de Synode, in overeenstemming
boeiden hem onweerstaanbaar. Hij verzonk eer^klaps
in gedachten en staarde het meisje met opengesperde
oogen aan, alsof hij een plotselinge ingeving had
gekregen.
De bewaker onder in de kerk had bij het begin
van het gesprek opgezien en overlegd, of het niet
zijn plicht was er een einde aan te maken; hij
had toen echter gezien, dat het maar Amela van
den schoolmeester was en gemeend den gevaugene
te kunnen toestaan een paar woorden met het
meisje te wisselen. Nu sloeg de torenklok zes
uur en verheugd dat zijn vervelende taak ten einde
was, stond hij op en riep den schilder toe, dat
het nu tijd werd heen te gaan. Deze legde met
een zucht palet en penseel ter zijde: Goeden
nacht Aniela, zei hij tot het meisje. Zal ik u
morgen wederzien
Zij zag hem na, totdat hij uit het oog was
verdwenen en de deur achter hem in het slot viel,
toen sloop zij de kleine trap af, sloot de deur
zorgvuldig en hing den sleutel op de gewone
plaats.
De schilder en Aniela werden goede vrienden.
Er ging nauwelijks een dag voorbij, zonder dat
het meisje op het orgel kwam. Somtijds werkte
hij zonder een woord te spreken en oogenschijnlijk
zonder notitie van haar te nemenmaar het bewust-
zijn, dat er een menschelijk wezen in zijn nabijheid
was, dat belang in hem stelde, spoorde hem aan.
Hij begon in krijt het ontwerp voor de overwinuiug
TEK \EIZE\S(HE C01IM1VT