Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2693.
Binnenland.
Woensdag 4 Maart 1891.
31e Jaargang.
ABONNEMENT:
FJSUIXjLETOJST.
4)
(S1 o t.)
TER U.lZKYSdlK (OIRIYT.
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postYoor
Nederland 1,10. Yoor Belgie f 1,40. Voor Araerika f 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushoaders.
ADVERTENTIEN.
Van 1 tot 4 regels/0,40. Yoor elken regel meer/ 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer pe*
jaar, tot veel verminderden prijs.
verMchijjnt Dinsdag- en
Vrijdagavond
nltgever
Neozeo.
Jfolitieli Overzicht
De Duitsche Rijksdag heeft de tweede lezing
ten einde gebracht van de paragrafeu der wet tot
bescherming van den arbeid, welke op de Zondags-
rust betrekking hebben. Bedienden, leerlingen en
arbeiders in het handelsbedrijf op Zou- en feest-
dageu worden door de wet in bescherming geuomen
het rondtrekkend nijverheidsbedrijf is op Zon- en
feestdagen verboden en dit verbod slaat niet alleen
op marskramers en straatventers maar ook op
kandelsreizigers. In het algemeen kunnen de
werklieden niet tot den Zondagsarbeid worden
verplicht, tenzij het werkzaamheden geldt, die
volgens de wet, d. i. volgens de later te noemen
wettelijke bepalingen, op die dageu geoorloofd ziju.
Eindelijk kan vorst Bismarck eenige voldoening
smaken. In den Rijksdag van Duitschland heeft
de rijkskanselier Von Caprivi zich tegenover Richter
uitgelaten, ongeveer zooals Bismarck het gewoon
was te doen.
Ronduit heeft Caprivi verklaard, dat de regee-
ring de ondersteuniug der vrijzinuigen niet noodig
had en niet begeerde. Het is waar, dat hij Bismarcks
toornige lompheid niet navolgde, maar hij sprak
toch op een hoogen scherpen toon, die hem auders
vreemd is.
Met niet minder voldoening moet vorst Bismarck
het herstel der pasplagerij aan de grenzen van
Elzas Lotharingen hebben vernomen. De inwoners
van het Ilijksland, aan welke voor hunne goede
gezindheid de stedehouder nog pas lof had toege-
zwaaid, lijden er meer onder dan de Franschen, maar
de last dien het dezen veroorzaakt, moet hen ver-
bitteren.
De bladen, die Bismarck zijn getrouw gebleven,
juichen dan ook over de terngkeer tot zijn systeem.
Te Lissabon zijn berichten uit Chili ontvangen,
loopende tot 11 Febr. President Balmaceda had
besloten, den strijd tot het uiterste vol te houden;
zelfs vreemdelmgen dwingt hij dienst te nemen,
Daar de toevoer van Peru is afgesloten, tracht
Balmaceda krijgsbehoeften in de Argentijnsche
republiek te krijgeu, maar de Argentijnsche regeering
wil onzijdig blijven en verbiedt den uitvoer. De
pogiiigen van president Balmaceda om een leeuing
te sluiten, zijn alle mislukt. Ten einde in de
behoefte aan grid te voorzien, geeft Balmaceda
steeds meer papieren geld uit. Tot dusver is
reeds voor 12,000,000 dollars aan papier uitgegeven.
Wegens stilstand van zaken heerscht te Santiago
en te Valparaiso groote ellende. Naar alio waar-
schijnlijkheid zal echter deze toestand niet lang
meer duren, daar de verbittering der bevolking tegen
den president-dictator steeds toeneemt. Volgens
de laatste berichten over Buenos-Ayres te Londen
ontvangen, is ook Tarapaca in de handen van de
congrestroepen gevallen. Behalve Valparaiso en
Santiago zijn nu de voornaamste havens der repu
bliek iD de macht van het congres.
Volgens een Reuter-telegram viel ook Jquique
in handen der insurgenten. Depeches uit Iquique
te Galveston ontvangen, melden, dat den 15 een
veldslag werd geleverd tusschen het presidentsleger
en de opstandelingen nabij Dolores, waarin het
eerstgenoemde leger met een verlies van 500 man
geslagen werd. Den volgenden dag capituleerde
Iquique, waarna aldaar auarchie ontstond, doordien
braudstichters beproefden huizen in brand te steken.
De bezettiug der vloot met de gewapende vreem-
delingen vereenigd onderdrukte het oproer, waarbij
175 oproerlingen gedood of gewond werden.
Den 17 l'ebr. had weer een gevecht plaats nabij
Huara, waarin het presidentsleger overwon, zijn geluk
voortzjttend door de overrompeling van Iquique,
waar de opstandelingen, gedekt door de bornbar-
deerende vloot, slechts het fort bezet hielden. Er
hadden hevige straatgevechten plaats, gedurende
welke de kommandant der Engelsche marine
Lambton met de Warspite landde, om in naain
van den schout—bij—nacht Hotham te trachten een
apenstilstand tot stand te brengen en de vrouwen
en kinderen, die het begeeren mochten, in te schepen.
Dit geluktetot den 20 werd de wapenstilstand
geteekend, waarna ook vrouwen en kinderen inge-
scheept werden. Den 21 's namiddags echter
capituleerden de troepen van Balmaceda, waarna de
oproerlingen Iquique op nieuw bezetten. Een
bislissende veldslag werd benoorden Pisagua ver-
wacht. Uit New-York, 26 Februari, worden in
een telegram de hierboven meegedeelde tijdiugen aan-
gevuld. De berichten, aldaar uit Iquique ontvangen,
bevestigen bet bombardementende inneming der stad
door de opstandelingen op 16 Februari. In den-
zelfden nacht brak een oproer uit, door brandstichters
begonnen, welke echter door de vloot en de
vertegenwoordigers van vreemde Staten onderdrukt
werd; 175 opstandelingen werden gedood of gewond.
Het overschot der regeeringstroepen, welke in den
slag van Pampa geslagen waren, verrasten daarop
den 19 Iquique; er werd den geheelen dag ge-
vochten en 's nachts het handelskwartier in brand
gestoken. Denzelfden avond kwam er een wapen
stilstand tot den 20 ten twaalf ure tot stand door
de tusschenkomst van den schout-bij-nacht.
Uit het Hoogduitsch van Ludwig Gevesi.
Ik ben onschuldig riep Oskar wanhopig.
Ik hoop van harte, dat ik mij vergist heb, op
het politiebureau zal uw schuld of onschuld uit-
gemaakt worden. Ga voor, mijnheer. Hij wees
naar de denr.
Verstijfd van schrik had het huisgezin dit vreese-
lijk tooneel bijgewoond. Nu de redder van haar
kind echter gevangen weggevoerd zou worden, sprak
het moederhart van de vrouw in zijne voile dank-
baarheid.
Jamesriep zij bevend, terwijl zij zich voor de
deur plaatste, ik weet niet, wat voor kwaad deze
heer gedaan had. Maar wat het ook zij, moord
of brand, diefstal of kerkroof, ik bezweer u bij
het geluk van ous en van onze kinderen, deze
heer heeft u uw kind weergegeven en gij zult hem
niet het geringste letsel doen, deze heer heeft
onzen Tom teruggebracht, God zegene hem daarvoor,
en daarom zal hij ons huis zonder u verlaten.
De politie-ageut wendde zich verontwaardigd af,
schudde treurig het hoofd en zeiGij begrijpt
dat niet, Sarah. Ik moet dezen heer naar het
bureau brengen, ofschoon mij het hart bloedt.
Gij zult het niet, Jamesriep de vrouw. De
H. M. de Regentes heeft namens Koningin
Wilhelmina aan de Koninklijke militaire kapel van
de grenadiers en jagers een jaarlijksche toelage
van 1000 verleend. H. M. de Regentes heeft
aan het regement grenadiers en jagers ten geschenke
redder van mijn kind zal vr^ons huis verlaten,
al had hij de koningin
Zwijg, Sarah, viel haar haar echtgenoot in de
reden mijn plicht gaat voor alles en dien moet
ik blindelings gehoorzainen. Vooruit, mijnheer
Iij greep Oskar bij den arm en drong hem naar
de deur, terwijl hij tegelijkertijd zijne vrouw op
zij poogde te schuiven.
Daar begonnen plotseling de kinderen, die nog
voor weinige minuten ongestoorde kerstvreugde
genoten, te huilen en hechten zich snikkend aan
den vreemdeling, als wilden zij hem volstrekt
met laten gaan, en de kleine Tom omvatte de
beenen van zijn vader en vleide
Doe dien mijnheer niets, vader; lieve vader,
die mijnheer was zoo goed voor Tom, toen Tom
longer had en koud was. Och toe, va, doe dien
mijnheer geen kwaad.
Zelfs voor den ijzeren man van den plicht was
deze beproeving te sterk. Hij tilde den kleiuen
jongen op, kuste hem met vochtige oogen en
zocht hem gerust te stellen. De kleine Tom echter
weende nog heftiger en wilde nu volstrekt met
aen goeden, lieven mijnheer heengaan en niet
meer terug komen
Neem den jongen weg, Sarah, zei de politie-
ageiit met weeklieid en giDg met groote passen
in het vertrek op en neer. Hij zuchtte diep en
bield het hoofd met beide handen vast, alsof het
dreigde te bersten.
Plotseling bleef hij voor Oskar staan, zag hem
met doorborenden blik aan en zei ruw
gegeven de uniformen, welke Z. M. als officier in
de verschillende rangen van dat korps, heeft ge-
dragen. De uniformen zullen een plaats erlangen
in het museum van het korps.
Bij de hervatting van de werkzaamheden (ler
1 weede Kamer zullen de afdeelingen eerst ouuer-
zoeken de wetsontwerpen tot uitvoering van art.
187 der Grondwet (staat van oorlog en beleg),
verlenging van den militiediensttijd voordelichting^n
1885 en 1886 (voor de zeemilitie van 1887) en
tot wijziging der wet op het geneeskundig Staats-
toezicht.
Naar men verneemt, is het de bedoeling, de
voorbereiding van de legerwet op zoodanigen tijd
te doen afloopen, dat de openbare behandeling in
de I weede Kamer zou kunnen aanvangen omstreeks
half April.
ler tegemoetkoming aan veler bedenking omtrent
de te zware persoonlijke lasten, die deze wet zou
kunnen opleggen, moet het voornemen bestaan
door vermindering van het jaarlijksche contingent
dien druk te verminderen.
Een schrijven uit Suriname in Het Vaderland
geeft aanleiding tot het vermoeden, dat het verhaal
over het straatschandaal hetwelk tusschen den
gouverneur Mr. Lohman en den procureur—generaal
Mr. Kalff zou ziju voorgevallen, in een verkeerd
begrepen telegram zijnen oorsprong vindt. De
oneenigheid tusschen beiden is, blijkens dat schrijven,
ontstaan wegens het gerechtelijk onderzoek over
eerm 7echtpartij van anderen op straat.
Onder leiding van Mr. E. E. van Raalte
werd Zaterdag te Amsterdam de aangekondigde
algemeene vergadering gehouden van de Liberale
1 nie, die door 86 afgevaardigden werd bijgewoond.
Met 76 tegen 10 stemmen werd aangenomen de
volgende motie van het bestuur
De Liberale Unie, zich vereenigende met de
strekking van het uitgebrachte praeadvies, van
meening dat de ingrijpende wetswijziging van het
achtste hoofastuk der Grondwet den wetgever de
verplichting oplegt, verbetering te brengen in de
inrichtiug onzer strijdkrachten, en dat daarbij
toepassing behoort te erlangen het beginsel van
persoonlijken dienstplicht, spreekt den wensch uit,
dat thans op den grondslag van het ontvangen
wetsontwerp een regeling van dit onderwerp tot
stand kome.
Met 1 April a. s. zullen reeds in gebruik
worden gesteld de nieuwe formulieren voor de
attestation de vita, waarvan het model aan alle
gemeentebesturen is toegezonden. Volgens den nu
gekozen vorm kan de burgemeester of zelf de
betrokken personen voor zich doen verschijnen, of
een of meer ambtenaren machtigen zijn plaats in
Veiduiveld, ik kan u niet ongelukkig maken.
Gij hebt mijn Tom geholpen, mijn Tom heeft u
geholpen. Ik heb een uitweg gevonden, mijnheer,
een slechten voor ons beide, maar toch een uitweg.
Gij kunt naar Amerika gaanHet geheele
huisgezin toonde luidkeels zijne vreugde. Vrouw
Sarah omarmde en kuste haar man, die haar zacht
verwijderde.
Ik heb een kaart genomen, zei Oskar, herademend.
Des te beter, voer de agent voort, want het ge-
roofde geld, voor zoover het nog voorhanden is
blijft hier.
Eene duizeling maakte zich van Oskar meester.
De kamer draaide met hem in het rond. Zoo
dicht bij het doel, en in het laatste, het aller-
laatste oogenblik het plan toch nog mislukt, het
was ontzettend Machtelooos zonk hij in zijn stoel
en verborg zijn gezicht in zijne handen. Dus
daarom diet, roover, bedrieger, ondankbare, mis-
dadiger Onwillekeurig greep hij naar den revolver
dien hij niet meer had.
Staat gij het geld niet af, dan moet ik u aan
het gerecht uitleveren, zei de politie-agent ernstig,
en gij zijt voor altijd verloren. Doe daarom af-
stand van hetgeen gij onrechtvaardig verkregen
hebt, ga naar Amerika en wordt een eerlijk man.
Werktuigelijk haalde Oskar zijne dikke portefenille
uit zijn jaszak en legde die met afgewend gelaat
op tafel. De politie-agent telde den inhoud. Slechts
duizend gulden ontbrak.
Een vel dik schrijfpapier, Sarah zei hij, en
zegellak.
te nemen. De burgemeester teekent alleen de
verklaring, dat de pensioentrekkende in de gemeente
verblijft, wat uit de registers is op te maken. Deze
regeling heeft nu ook dit voordeel dat, terwijl tot
dusver de gepensioneerden den eenen dag moesten
verschijnen en den volgenden dag het geteekende
stuk kwamen halen, zij thans slechts" een keer
ten stadhuize behoeven te verschijnen en terstond
het door hen en den ambteuaar geteekende stuk
bekomen.
Be „Tooneelraad van den Nederlandschen
Schouwburg" te Antwerpen, voorzitter de heer
Jan van Rijswijck, heeft in eene circulaire »alle
sellrijvers van Zuid- en Noo^d-Nederland,' opge-
roepen tot deelneming aan een wedstrijd, ter mede-
dinging naar den prijs van 600 fr. voor het beste
drama, 500 fr. voor de beste comedie, en 300 fr.
voor het beste blijspel. De voor 1 Juli 1891
aan de secretarie der gemeente Antwerpen in te
zenden stukken moeten nieuw en oorspronkelijk
zijn, maar kunnen in gebonden of ongebonden stijl
geschreven worden en van een tot vijf bedrijven
lang zijn.
Men schrijft aan het Bat. Hbl.
lowikromo, alias Sotaroeno, is een van die ver-
schijningen in de Vorstenlanden, die ons onwille
keurig doet denken aan een Fra Diavolo of een
Rinaldini.
Menige ketjoepartij heeft hij met beleid voorbe-
reid en aangevoerd, waarbij het aan bloedige drama's
niet ontbroken heeft. De bekende rooverijen te
Djoemoet en ten huize van Mas Ngabegi Loerah
Djapan, deze laatste in den nacht van 18 Jan.
1888, liggen nog versch in het geheugen der
Vorstenlanders. Het succes, dat deze ketjoe-aan-
voerder bij al zijne ondernemingen had, maakte
hem bij de bevolking berucht en zeer gevreesd.
Een geruimen tijd zocht de politie hem tevergeefs.
Zoodra hij er de lucht van kreeg, dat de dienaren
der heilige Hermandad moeite deden om hem op
te vatten, week hij naar een ander gewest uit,
om eenigen tijd later weder plotseling te verschijnen
en zijn slag te slaan. Evenwel, de kruik gaat
zoolang te water tot ze breekt. Onlangs werd hij
door een zijner handlangers, die minder tevreden
sclieen omtrent de verdeeling van den buit, ver-
raden, en zoo viel hij de Djokjasche politie in
handen.
Uit het voorloopig onderzoek is nog gebleken,
dat hij, om de politie te misleiden, tijdens hij
naar Bagelen was uitgeweken, aldaar tot den
chnstehjken godsdienst is overgegaan en zich van
toen af Jahoedo heeft laten noemen.
Bij gouvernements-besluit van 13 December jl.
is aan dit beruchte ketjoe-hoofd, minder in het
belang zijner gezondheid dan in dat der openbare
Da vrouw ging en kwam terug. De politie-agent
wikkelde de portefeuille in het papier, dat hij zore-
vuldig dichtvouwde. 1 6
Gij hebt een zegelring, mijnheer I zei hij.
Sprakeloos trok Oskar den ring van den vinger
en reikte dien over.
O. M. zei de agent, Oskar Miihlbachmijn ooo
heeft mij niet bedrogen.
Met Oskars ring verzegelde hij het kostbare pakket
toen zei hij tot zijn gast, die als vernietigd was:
Begnjp het wel, mijnheer, ik heb dit pakket
gevonden ik weet van den inhoud nietsik zal
het nog van nacht om half een naar het bureau*
brengen. I)e Amerikaansche stoomboot licht om
twaalf uur het anker, gij zult dan derhalve reeds
in veihgheid zijn. Morgen ochtend zullen zij ten-
gevolge van mijne vondst, het onderzoek naar uw
persoon begmnen. Zijt gij vertrokken, dan is dit
natuurhjk tevergeefsch.
Hij zag op zijn horloge.
Half twaalf, gij hebt juist nog tijd met uw rijtuig
naar de haven te rijden. Goede reis, mijnheer, en
moge uwe goede daad in den Kerstnacht, die in
spijt van u zelf uw geweten van een schuld heeft
bevrijd, ook verder goede vruchten voor u dragen
Yaarwel
Ireurig reikte hij hem de hand, vrouw Sarah
smkte, de kinderen verscholen zich in een hoek,
Oskar ging.
Een uur later dreef zijn lijk in de haven.
EINDE.