Ter Neuzen in boeien???
Binnenland.
srs
3
TER XEUZEN, 9 Januari 1891.
r
o
B^
RECHTSZAKEN.
wij thans liever niet onderzoeken maar zeker is
het dat door die ongegrond gebleken raaatregelen
groote belangen zij n geschaad, zoo hier als elders,
en wij drukken de verwachting uit, die stellig door
alle oubevooroordeelden zal worden gedeeld, dat
voortaan tot sluiting van eene haven, die van
natuur zoo allergunstigst is gelegen, niet ineer zal
worden overgegaan, dan na een grondig en onpar-
tijdig deskundig onderzoek.
Wij mogen vermoeden dat de pogingen door
den handel bij den Minister van Marine aangewend,
tot het gewenschte resultant hebben geleid en
verheugen ons over het snelle en handelend optreden
van den heer Minister in deze voor Ter Neuzen en
Gent zoo gewichtige aaugelegenheid.
H. C. E. v. IJ.
Ter Neuzen, 9 Januari 1891.
Sinds acht dagen zijn te Vlissingen noch door
het Hollandsche noch door het Belgische loods-
wezen meer loodsen afgegeven voor stoombooten,
bestemd naar de haven van Ter Neuzen (Ter
Neuzen en Gent), ter oorzake van het ijs op de
rivier. Die schepen moesten dientengevolge te
Vlissingen binnenvallen.
lleinde en ver, in alle kranten, werd verkondigd,
dat de haven van Ter Neuzen wegens ijsgang niet
meer te bereiken was en dat de eenige besclnkbare
haven die natuurlijk altijd zou open blijven
was Vlissingen. Vlissingen en geen ander,
want zelfs de gunstige berichten omtrent Rotterdam,
werden in de Middelburgschs courant, naar het
heet uit Vlissingen, gelogenstraft
Na een beweren dezerzijds aan den Minister van
Marine, dat de rivier wel bevaarbaar was, werd
door commissien uit beide loodswezens eene proef
genomen met een stoomjachtje om de haven van
Ter Neuzen te bereiken. Dat jachtje kwam
tot bij den Nieuwe Neuzenpolder, nabij de haven,
en keerde toen terug, en toen schijnt te zijn
uitgemaakt „dat die haven niet te bereiken was
Op herhaalden aandrang echter van belang-
hebbenden uit deze gemeente, en nadat een sleepboot
en een groote zeeboot de laatste op eigen
risico de rivier naar Ter Neuzen zonder den
minsten hinder wareu opgevaren, heeft men ver-
moedelijk gemeend niet langer te kunnen weigeren,
en nu kwamen heden voormiddag, zoo vlot alsof
er geen ijs op de Schelde was, vier flinke zeebooten,
alien voor de losplaatsen van Ter Neuzen bestemd,
weder de haven binnen.
Geeft dit niet veel te denken Me dunkt dat
commentaar hier niet overbodig zou zijn.
EEN INWONER.
Sleepbooten bewegen zich in het opengemaakte
water, om dit open te bouden.
Het maken van eene vaargeul door het ijs uit
het Boerengat tot in de Maas, voor de doorlating
van twee aakschepen, is door een aannemer aange-
nomen voor f 500. De werkzaamheden valleu
echter erg tegen, daar op sommige plaatsen het ijs
door opschuiviug een dikte heeft gekregen van
1,20 meter.
De Haagsche Courant sehrijft
Wanneer de dooi op de boven-rivieren invalt
voordat het ijs in onze lage lauden is opgeruimd,
zeide ons dezer dagen een ingenieur, dan
zou er een samenloop van zeer gelukkige omstan-
digheden noodig zijn, zullen er geen dijkbreuken
en overstroomiugen plaats hebben.
Deze meening vindt het blad, bevestigd door
het volgeude schrijven uit Dordrecht
Met groote bezorgdheid wordt de dooi te gemoet
gezien. Indien er met flinke voorzorgsmaatregelen
worden genomen, zullen ijsdammen en doorbraken
weldra groote schade veroorzaken. Reeds vodr het
ijg vastging dreven er ijsbergen af, die op ondiepe
plaatsen, middeu in de rivier, vastraakten. Bij
de brug over het Hollandsch Diep is het ijs op
elkaar geschoven en steekt hoog boven de ijs-
vlakte uit.
Dienstneming bij de Koloniale reserve
Sedert eenige weken bestaat te Zutfen bij de
aldaar opgerichte reconvalescenten-compagnie van
de koloniale reserve gelegenheid tot plaatsing voor
ougehuwde tijdelijk gegageerde militairen. (Tijde
lijk gegageerde militairen zijn soldaten, korporaals,
en onderofficieren van het Indische leger, die, wegens
tijdelijke ongeschiktheid voor den actieven militairen
dienst, tijdelijk gegageerd worden en nu in het
bezit van een blauwe gagementsakte zijn.)
Bij de reconvalescenten-compagnie, te Zutfen,
vinden die personen den zekersten waarborg om
weder te genezen, en wel omdat zij daar nauwge-
zette dagelijksche geneeskundige behandeling
genieten, aLmede goede voeding, geheel van Rijks-
wege, en verdere verpleging.
Om bij die compagnie opgenomen te worden
heeft de tijdelijk gegageerde militair zich onder
overlegging van de blauwe gagementsakte, een
be wij s van goed gedrag en eene bevolkingskaart
deze twee laatste stukken af te geven door den
burgemeester zijner woonplaats te wenden tot
den commandant der koloniale reserve te Zutfen,
kazerne ,/het Huis Walien." Nadere bijzonderheden
vindt men vermeld in eene circulaire, die de
commandant zeker gaarne aan belanghebbenden
zal toezenden.
Naast de open watervlakte door deze gemaakt,
stondeu velen met netjcs, haken, of opgestroopte
mouweu visschen te grijpen terwijl men achter deze
bezig was een tjalk met suikerbieten te lossen
over het ijs. En dat alles op het zelfde moment
Veel wordt in dezen harden, langen winter ge-
leden. 't Is daaroiu dat we met ingenomenheid mel
ding maken van wat gedaan wordt om dat lijden te
verzachten. In onze naburige gemeente Hoek
trachlen een paar menschenvrienden het lot der
armen te lenigen. Door de heereu Dr. Biichneren
de predikant Van't Hoff werdeu ruimschoots steen-
kolen uitgedeeld, soep verstrekt en den be-
hoeftigeu andere leveusmiddelen geschonken. Een
woord van hulde aan deze edele menschenvrienden
is hier ter plaatse.
Voor de vele bemoeiingen die de heer L. Kiel
zich getroost, om alles naar beste weten uit te
reiken, verdient ook deze dank van alien.
Naar wij vernemen zullen de bedeelingen nog
meermalen plaats hebben. 't Is te hopen dat de
gegoeden uit Hoek de heereu Biichner en Van
't Hoff zullen ondersteunen in huu liefdadig werk.
Uit de vele berichten omtrent de sterkte
van het ijs in onze Noordelijke provincien blijkt
wat harden winter we beleven. De wateren in
onze omgeving zijn tengevolge van meer zoutgehalte
of strooming niet spoedig bevroren en een zeldzaam
geval is het dat het zoo vriest dat met paard en rijtuig
over het ijs gereden wordt. Op Z iterdag 3 Januari
reed de landbouwer Adr. Riemens met zijn zoontje
in eene chais, bespanuen met een paard in vollen
galop van zijne hofstede over de kreek in den
Grooten Huissenspolder tot aan den Reuzenhoek,
een afstand .van ongeveer een half uur.
In de laatste 10 jaren heeft het de volgende
dagen in deze gemeente geregend, veel of weinig.
Ofschoon het groothertogdom Luxemburg
niet meer tot de kroon der Nederlanden behoort,
blijft toch de koninklijke familie in het bezit harer
particuliere bezittiugen in dat land. Volgens het-
geeu de heer M. A. Perk in zijne beschrijving van
Luxemburg daaromtrent mededeelt, beslaan deze
een oppervlakte van 2500 hectare, waarvan 1800
bosch en houtgewas en 700 landerijen en weiden.
Met inbegrip van den inboedel van het kasteel
Berg en van de haar toebehoorende meubelen van
het paviljon Walferdange, wordt de verkoopwaarde
van 's Konings bezittiugen op ongeveer twee rnil-
lioen gulden geschat.
Bij koninklijk besluit is benoemd tot dijk-
graaf—plaatsvervanger van den Paulinapolder, de
heer J. W. de Zwart.
Op de rivier voor Rotterdam is eenig zeer
licht drijfijs, wat de buitenlaudsche scheepvaart zeer
weinig hiudert.
Er heerschte gister aldaar groote bedrijvigheid op
het Haringvliet, de Spaansche kade en de Nieuwe
Haven, tot in de Maas, om een vaargeul te maken
door het ijs voor verschillende vaartuigen, bestemd
voor de kleine vaart.
Hoewel het een reusachtig werk is om over die
lengte bij een dikte van het ijs van 50 tot 70 cM.
open water te bekomen, vordert men goed.
Over den toestand van onze haven en den ijsgang
op onze reede behoeven wij hier niets meer te
vermelden. Wij verwijzen onze lezers naar ons
hoofdartikel en de beide ingezonden stukken.
't Behoeft nauwelijks gezegd te worden, dat wij
het met beide schrijvers volkomen eens zijn. Om
het belangrijke der zaak plaatsten wij dan ook
beide stukken aan 't hoofd van ons blad en geven
hier aan de inzenders de verzekerir.g dat, zooals
verlangd werd, de regeering, personen en corporaties
die dit weten moeten, met ons en hun schrijven
zullen in keunis gesteld worden.
De visschen schijnen het hier op het kanaal
kwaad te krijgen. Reeds eenige dagen vertoonen
ze zich in grooten getale in de kolk en in de
haven. Rappe hauden weten er vele machtig te
worden. Niet alleen in het open water maar ook
van onder het ijs weet men ze thans te vaugen.
Duidelijk ziet men de visschen beweegloos onder
het ijs liggen gaten worden naast het schubbig
dier gekapt 6en vlugge beweging en een karper,
vooru, snoek of bliek ligt te bevnezen op t ijs.
Wij zagen dezer dagen van die verschalkte ver-
kleumde kanaalbewonersonder deze o. a. een
snoek en een karper van buitengewone grootte.
Een verschijusel, dat zich misschien alhier nooit
voordeed noch voordoeu zal, zagen wij in t begin
dezer week alhier op 't kanaal Aan de eene
zijde ging een groote boot met geweld door 't ijs.
Martha kon het niet gelooven. Zij bracht haar
zui^eling naar een buurvrouw en wilde, dat de oude
man dadelijk met haar naar zijn huis terugkeerde.
Hij gaf haar deu sleutel en zij rukte met een haar
auders ongewone heftigheid de kast open. Zij
voud ook spoedig den linnen zak, waarin haar vader
gewoon was zijn schatten te bergen hij stelde in
spaarbanken geen vert^ouwen maarhij was
geheel ledig. Hoe zij hem ook schudde en wendde,
er wilde zich niets, dat op een geldstuk of bank-
biljet geleek, vertoonen. Zij doorzocht de kast,
liet alle oude lappen door haar vingers gaan, maar
kwam toch eindeiijk tot de treurige overtuiging,
dat haar vader de waarheid had gesproken.
Gij zijt bestolen, vader, er is iemand in uw
kast geweest, riep zij wanhopig uit.
Neen, Martha, dat moet ge niet zeggenmemand
buiten mij is in de kast geweest. Ik heb alles
verteerd. Het was ook zooveel niet, bij elkander
niet meer dan tackig pond sterling, en die konden
toch niet eeuwig duren. De fout ligt aan mijik
leef te lang. Verder kwam de oude man niet.
De smart overweldigde hem. Luid snikkeud viel
hij op een stoel neder.
Ook Martha vermocht niet haar tranen in te
houden. De gedachte aan de toekomst van haar
vader en aan zijn volslagen armoede was te ver-
schrikkelijk voor haar. Zijn geld was opgebruikt,
en de weinige meubels en de zilveren lepels wareu
zeker nauwelijks zooveel waard als zijn begrafenis
zou kosten.
Het was een treurige tijding, die Martha haar
man moest brengen, en zij wilde dat zoo voor-
zichtig mogelijk doen. Doch zoodra 1' rank thuis
kwam" kon zij haar smart weder niet beheerschen.
O, Prank, weende zij, vaders geld is opgebruikt
tot den laatsten penning.
Frank begreep den toestand dadelijk en trachtte
de opgewondenheid zijner vrouw daarmede tot be-
daren te brengen, dat hij het bericht zoo kalm
mogelijk aanhoorde.
Nu, wanneer hij hulpeloos is, moeten wij groot-
vader bij ons nemen.
Erank ging naar het huis van den ouden man
pakte de meubels en de zilveren lepels bij elkander,
zond den huissleutel naar den eigenaar, nam den
ouden man bij de hand en bracht hem onder zijn
dak, waar hij hem met de woorden grootvader,
beschouw dit huis als het uwe, in den armstoel
naast den schoorstoen plaatste.
(Wordt vervolgd.)
n o o a a "D K
O 2. r- 3. V
p
so
QO
OX
HH(CIONh'HujhH
6©
GO
CO
Ox
-3
<1
CO
TO IO M h—6© i1 h—t—
OCOOOOOi^WWOOO 05 O)
GO
GO
GO
OO
to
00
OO
CO
jo t—11 1
O to CO CO
CO to CO to
I1 ItO tO 1 H TO M H M
CHGCOGOOtOO'CC^TOCC
Ox
OO
—a
OO
C5
TO H t—H-t—h—
oco^-a^-a-aoxtocotoox
to to I—
tootoc50ocooo^ia*co
H H M H TO TO TO 1 t—k
O^IOWCOIOOOOJCOIOO
00
OO
oo
OO
OX
oc
OO
OO
OO
00
OO
00
to to to
O OO o t—11 OS
to t—11 I—11 I—1
CO Ox CO o
1—J to IH—I—' t—to
HTCOOO>OOiCOtOH
Ox Q CO CO -J -J CO to to o to
OO
oc
CO
oo
CO
o
CU
a
Hulst. Donderdag namiddag had alhier in het
(.Wapeu van Zeelaud" de aangekondiude lezing
over Landbouw Cooperatie door Mr. A. Slotemaker.
van 's Gravenhage, plaats.
Te betreuren is het, dat zoo weinige toehoorders
aanwezig waren, slechts 16 leden deden van huune
belangstelling blijken, doch deze ware zeker grooter
geweest, als die op Maandag, daar dan gewoonlijk
vele landbouwers op de markt komen, had plaats
gehad. Het is te hopen dat bij volgende lezingen
door het bestuur daarmede rekeuing zal worden
gehouden, daar het nu al dikwijls gebleken is, dat
lezingen buiten den Maandag gehouden sLcht worden
bezocht en derhalve zeer weinig nut opleveren.
Nadat de heer Slotemaker door deu voorzitter
der afdeeling was ingeleid, begon hij met te wijzen
op de allerwegen heerschende ellende en de sociale
kwestie, die als een vraag van deu dag veler
belangstelling wekt, en waarvan velen denken dat
deze door revolutie zal moeten eindigendoch
spreker meende daarop neen te moeten antwoorden,
alleen cooperatie, onderlinge samenwerking is daar-
toe in staat, daarvan moet de levenwekkende kracht
uitgaan om den dreigenden storm te bezweren. Spre
ker wees er op dat cooporatie reeds uit de grijze
oudheid dagteekent.
De heer Slotemaker toonde, op gezag van ver
schillende schrijvers en geestelijken aan, dat cooporatie
op Christelijke grondslagen berust en dat zij berust
op het woord van deu grooten meester,/Hebt
uwen naaste lief als u zelven," welk woord niet
alleen een woord is gebleven maar tot groote daden
heeft aangespoord.
Spreker deelde verder mede, dat reeds in de elfde
eeuw in Rusland dorpsvereenigingen bestonden in
den geest als thans in ons land worden opgericht,
terwijl toen in de steden z.g artels, feitelijk coopo-
ratieve vereenigingen, bestonden. In den Kaukasus
leven onder de Donsche kozakken die artels nog
steeds voort. In Bulgarije bestaan vereenigingen
van personen, die ook op cooporatieve leest zijn
geschoeid en gegroud op patriarchale familie-ver-
houdingen.
Dat het denkbeeld niet nieuw is, toonde spreker
aan uit werken van Thomas Morus Utopia en
andere minder bekende werken, een der grootste
mannen van invloed op de cooperatie, zeide spreker,
is de Erigelschman Robert Owen geweest, die uit
arme oudors geboren, getoond heeft wat te bereiken
is, doch die helaas geen rekening gehouden heeft
met het meusche'ijk karakter en daardoor een-
zaam en veracht overleden is. Spreker herinnerde
verder aan de wevers van Rochdale in Eugeland,
die zich moet groote moeite hebben opgewerkt,
maar nu een vereeuiging is ge worden, die een
millioeu leden telt en jaarlijks 36,000,000 ponden
sterling omzet, en waardoor veel goedkooper kan
gekocht worden, transportkosten worden uitgespaard
en goede waar kan worden bedongen.
Spreker toonde dit door voorbeelden uit het
dagelijksch leven aan. In Eugeland bestaan twee
verschillende wijzen van cobperatie, zeide hij, het
eene is gezamenlijk inkoopen en aan concurreerenden
prijs verkoopen, de winst besparen en die aan het
einde van het jaar onder de leden verdeelen
zooals de Rochdalers deden, het andere is aan
kostendeu prijs met eenige verhooging voor admini
stratis omzetten, de eerste wijze is volgens sprekers
meening de beste, daar dan bij het einde desjaars
zulks beter wordt gevoeld.
Na op de.n toestand in Engeland te hebben ge-
wezen, besprak hij ook die in Duitschland, wees
op de voorschotkassen van Raffeisen, besprak het
nut daarvan, en op welke wijze deze werken, en
gaf ten slotte verschillende weaken om ook hier
te lande zooveel mogelijk samen te werken en daar
door den treurigen toestand, waarin vooral de land
bouw verkeert, te bestrijden Daarua gaf spreker
gelegenheid tot debat, waarvan door den heer F.
Hombach gebruik gemaakt werd om op een paar door
hem niet goed begrepen punten opheldering te
vragen, waaraan door spreker volgaarne werd voldaan.
Woensdag namiddag had te Clinge eene ont-
moeting plaats van eenige Belgische jagers en wild-
stroopers van beide zijden werden schoten gelost.
En daar door den onbezoldigden rijksveldwachter Van
Cadzaud eenige der belhamels waren gekend, mocht
het den marechaussees van Hulst gelukken, twee der
gevaarlijkste sujetten des avonds in hauden te
krijgen en te arresteeren. De gearresteerden zijn
de gebr. De Moore, bijgenaamd de groote en
kleine pekel.
Axel. In den nacht van 1 ep 2 Jan. heeft
alhier een schandelijke aanranding der eerbaarheid
plaats gehad. Ofscboon de politic hiervan in kenuis
is gesteld, mogen wij nog geen namen noemen.
Een dienstmeid van een landbouwer uit onze ge
meente werd tegen haar wil door een zeker iemand
te huis gebracht.
Bij de woning van deu laudbouwer werd zij door
den tehuisbrenge.r gedreigd met den dood indien
zij niet aan zijn verlangen voldeed. Op haar ge-
roep kwam de landbouwer ter hulp, die haar met
blauw oog en stukgeslagen hoofdsiersel voor de
deur vond. Intusschen was de liefhebbergevlucht
doch gekend.
Axel. Over het afgeloopen jaar was de loop der
bevolking van deze gemeente als volgt
Geboren werden 70 m. en 74 vr., waaronder L
m, niet behoorende tot de werkelijke bevolking
dezer gemeente, alzoo 69 m, 74 vr., totaal 143.
Hieronder onecht 1 vr.
Overleden zijn 25 m., 40 vr., totaal 65, waarvan
2 m. en 1 vr. in eene andere gemeente zijn over
leden. Overleden zijn 16 m. en 27 vr. ongehuwd,
6 m. en 9 vr. gehuwd, 3 m. eu 4 vr. in
weduwenstaat.
Levenloos aangegeven 2 m., 3 vr.. totaal 5.
In de gemeente vestigden zich 71 m., 60 vr.,
totaal 131, terwijl naar elders vertrokkeu 89 m.,
81 vr., totaal 170.
Er werden 29 huwelijken voltrokken, als 25
tusschen jongmans eu jongedochters, 3 tusschen
weduwnaars en jongedochters en 1 tusschen weduw-
naar en weduwe.
Bevolking op 31 Dec. 1889 1681 m., 1746 vr.,
totaal 3427. Bevolking op 31 Dec. 1890 1707
m., 1759 vr., totaal 3466.
Alzoo vermeerderd met 26 m., 13 vr., totaal 39.
Zaamslag. De loop der bevolking dezer gemeente
was over het afgeloopen jaar als volgt
43
m., 49
vr.,
vr..
Geboren werden 57 m., 53 vr., totaal 110
Overleden 28 m., 24 vr., totaal 52.
Levenloos aangegeven 3.
In de gemeente vestigden zich 61
totaal 104, terwijl vertrokkeu 69
totaal 118.
Er werden 22 huwelijken gesloten, als: 21
tusschen jongmans en jongedochters en 1 tusschen
een jongmau en een weduwe.
Op 1 Jan. 1890
m., 1449
uit 1485
Eene vermeerdering van zielental dus van 21 m.,
23 vr., totaal 44.
Bij bevelschrift der arrondissements-rechtbank
te Middelburg van den 7 dezer is naar de openbare
terechtzittiug dier rechtbank verwezen
II. C. D., oud 26 j., koekbakker, geboren te
Livry, wonende te Antwerpen, thans in hechtenis
te Middelburg, ter zake dat hij in den nacht van
bestond de bevolking uit 1464
vr., samen 2913, en op 1 Jan. 1891
m., 1472 vr., samen 2957.