Binnenland.
Omtrent de begrafenis van den Koning meldt
men 't volgende
Tegen 7 uur kwam de eerste trein uit Rotterdam
te Delft. In het station was alles nog in dikke
daisternis gehuld. In de wachtkamers straalde
van een flauwe gasvlam een somber licht over de
eerstaangekomen reizigers, die daar ontbijtende den
dag afwachtteu.
Intusschen kwamen met tusschenpoozen van
tien minuten treinen uit Rotterdam, die steeds
reizigers aanvoerden en verder naar Den Haag
brachtenzelfs de bagagewagens waren stampvol.
Naar kaartjes werd niet eens gevraagd, ieder stapte
in, waar bij slechts een staanplaatsje kon vindeu.
In Delft heerschte een groote bedrijvigheid.
Langs den weg, welken de stoet passeeren zou,
was men overal bezig stellages voor de huizen te
timmeren en met zwart doek te bekleeden. Hier
en daar was men ook de plaatsen aan bet zwart
verven, zoodat meuig onopmerkzaam voorbijganger
een souvenir medeuam.
Op de Groote Markt waren voor alle huizen
stellages van twee verdiepingen hoog getimmerd,
waar nog enkele plaatsen te kuur waren voor 2
tot 5 gulden.
Aan de voor de kerk opgerichte rouwpoort legde
men de laatste hand en het geheel maakte een
diepen indruk.
Langs den weg, welken de stoet volgt, branddeu
de lantaarns, die met krip omhangen waren groote
drommen trokken van heinde en verre te voet
door Delft naar Den Haag en ook een lange reeks
van allerhande voertuigen ziet men den Haagweg
opgaan.
Het wordt intusschen in de stad steeds druk-
ker. Koffiehuizen vullen zich met hongerenden
en dorstenden, terwijl velen zelf fourage mede-
gebracht hebben.
Aan het station wordt het voortdurend voller.
Thaus brengen treinen van beide kanten reizigers,
waaronder vele hooggeplaatste militairen, in groot
tenue, zoodat de menigte een bonte mengeling
vormt.
Tal van dames hebben haar geleide in het
gedrang verloren en staan aan het station te wachten
in de hoop dat de volgende trein haar cavalier zal
brengen. Het aantal vreemdelingen, gisterenavond
aangekomen, is zeer belangrijk, verscheidene extra-
treinen brachten reeds belangstellenden aan, die
met moeite een onderkomen konden vindenvelen
zijn bij particulieren onderdak gebracht, terwijl
anderen in het station huisvesting vonden. Zooeven
outmoet ik een gezelschap uit Rotterdam, dat per
meubelwagen van den heer Allan, waarmede
spiegels getransporteerd worden, hier is gekomen.
Anderen weer hebben groentewagens, melkkarren,
enz., afgehuurd.
Aan de Hippolituskerk hadden gisterenochtend
te 8 uur reeds menschen postgevat om te een
uur gisterenmiddag den stoet te zien passeeren en
om tien uur hadden zich reeds duizenden geschaard
om niet van hun plaats te komen, voor de plechtig-
heid afgeloopen was.
('s m i d d a g s.)
Aan de grens van Delft wachtte de oudste
wethouder, waarnemend burgemeester, met zijn
wethouders en de secretaris den lijkstoet op, de
Delftsche schutterij en de Delftsche afdeeling van
het Metalen Kruis werden er in opgenomen, zoo-
mede eenige deputation van andere vereenigingen,
die daartoe het verzoek hadden gedaan. Op de
Delfsche grachten en in de straten was geen plekje
onbezet en vooral op de Groote Markt waren de
huizen tot aan den nok gevuld. Daarheen beweegt
zich de stoet langs het Oude Delft, voorbijgaande
het Prinsenhof, waar eenmaal Willem de I huisde
en stierf, door de Nieuwstraat en trekt om het
raadhuis waarvan de portiek in rouwfloers is
gehuld, evenals het wapen boven den ingang,
terwijl rouwdecoratien aan de bovenvensters zijn
bevestigd naar de nieuwe kerk. Op het ruime
te moeten beschouwen. Misschien had hij wel
zeer ondoordacht gehandeld, dat hij zulk een jong,
mooi meisje, dat heel goed zijne dochter had kunnen
zijn, een huwelijksaanzoek had gedaan. Het was
een dwaze inbeelding geweeest om te gelooven,
dat geld, enkel geld, het groot verschil in jareu
kon vereffenen en haar gelukkig maken Wat
had hij aan zijn rijkdom Alle schatten der
wereld konden haar niet gezond maken of hem
haar liefde doen winnen. Maar toch als geld niet
in staat was haar de gezondheid terug te geven,
dan toch, misschien misschien ja, dat was
eene goede gedachte.
Maar hij, de hooggeboren graaf, zou die '"t offer
dat hij ter wille van de arme Strandgoed bracht,
naar waarde weten te schatten Zou die Mona,
als hij haar de vrijheid teruggaf, de plaats aan-
wijzen, waar hij haar enkel wilde zien Fabric bad
steeds getoond een man van eer te zijn, maar de
reeder wist tot nog toe niet in hoeverre het oordeel
der wereld invloed op hem had en of zijn liefde
van dien aard was dat die invloed onmacbtig zou
blijken te zijn. De geheele zaak moest zeer kiesch
behandeld worden en de reeder beschouwde zich
zelf niet in staat om dit op zoodanige wijze te
doen dat hij niet een grooten misstap dead of de
arme Strandgoed een vernederende nederlaag liet
lijden.
(Wordt vervolgd).
marktplein zijn de troepen geschaard, terwijl voor
het kerkgebouw een eerewacht staat opgesteld.
De hoofdingang van den tempel was in een overdekte
rouwloge herschapen, met de wapens versierd en
gedekt door de groote Koninklijke kroon, terwijl
de portiek geheel met zwart fluweel was bekleed.
Half elf reeds kwamen de eerste rijtuigen aange-
reden met genoodigden, tot bijwoniug der treurige
plechtigheid in de kerk en reeds vroegtijdig was
dan ook het gebouw gevuld met autoriteiten, wien
door de aide-ceremoniemeesters, de heeren Jhr.
J. W. G. Boreel van Hoogelanden, P. A. J.
Baron de Smeth van Alphen en Jhr. A. E. B.
van Bogaerde van de Bruggen de plaatsen werden
aangewezen.
Vijf minuten over elf knalde het eerste kanon-
schot, na ontvangen telefonisch bericht, dat de
stoet te 's Hage zich iu beweging had gesteld
waarop de klokken begonnen te luiden. Minuut
op minuut hoorde men een kanonschot lossen.
Alle gaslichten waren in de kerk ontstoken en
de ballons met zwart krip omfloerst, zoodat een
somber licht tegen de met de krippen bandelieren
omwonden pilaren en zwarte tapijten straalde.
Aan den ingang in de kerk, in de banken, waren
de leden der beide Kamers gezeten, benevens die
van den Raad van State en andere hooge colleges,
welke iu de program ma's zijn genoemd waarvan
velen met hunne dames in rouw, langs welke
zitplaatsen de treurige stoet moest passeeren.
In 't koor werden alleen Hoogwaardigheidsbe-
kleeders, zoowel uit den lande als uit den vreemde
toegelaten, alien in groot tenue en ambtsgewaad
de meesten dezer waren met tal van ridderorden
versierd en de verschillende kleurrijke uniformen
en de meest uiteenloopende hoofddeksels, maakten
een onbeschrijfelijk effect.
Naast de graftombe staat de draagbaar, waarop
de kist met het Koninklijk lijk geplaatst moet
worden, om na afloop der plechtigheid in den
kelder te worden neergelaten. Aan de andere zijde
van het monument liggen de talrijke rouwkran-
sen, die gisterennacht van 's Hage naar Delft zijn
overgebracht.
Te een uur zijn alle genoodigden in de kerk
aangekomen. In het gereserveerde gedeelte bij het
monument wemelt het van verschillende unifor
men. Men vindt er Luxemburgsche, Oostenrijksche
Duitsche leger-uniformen, enz., bijeen, terwijl alle
Nederlandsche wapens mede vertegeuwoordigd zijn.
Tusschen deze militairen bewegen zich tal van
vertegenwoordigers van vreemde mogendheden,
die geen deel uitmaken van den stoet, alsmede
vele gezantschaps—secretarissen, consuls, enz., enz.,
kortom 't is een mengeling van alle kleuren, goud,
zilver, groen, rood, blauw, enz.
In afwachting van den treurigen stoet begeven
velen zich naar de consistoriekamer waar verver-
schingen rondgediend worden.
Precies 2 uur was de stoet aan de grens der
gemeente Delft.
Precies half drie begint men zich in de kerk
te scharen. Rechts van het monument bevinden
zich de grootwaardigheidsbekleeders, links de ver
tegenwoordigers van het leger.
Een diepe stilte heerschte in de kerk de predi-
kanten en de kerkeraad staan achter het graf terwijl
de hofprediker, ds. van Koetsveld, die de lijkrede
zal uitspreken, zich voor de katafalk heeft geplaatst
waarop het Koninklijk lijk geplaatst zal worden.
Zwaar en somber klinkt het klokgelui, afgewis-
seld elke minuut door een kanonschot.
De officianten scharen zich in de kerk naast
elkandervijf minuten voor drie uur was de lijk-
wagen voor de kerk toen de stoet zich opgesteld
had, begon het orgel de ,/Marcbe Funebre" van
Beethoven te spelen.
De leden van het corps diplomatique, voor zoover
zij niet den stoet volgden, stonden in het
kerkgebouw links en rechts een breeden kring
vormende, geschaard, een open doorweg latende,
waar doorheen in plechtige stilte het stoffelijk
hulsel des Konings door de dragers werd binneu-
gedragen en gevoerd naar de ruinate bij de opening
van den grafkelder.
De vorsten, die onmiddellijk achter de lijkbaar
waren gevolgd, plaatsten zich in een kleinen kring
voor het grafmonument van den Zwijger.
Langzaara en plechtig nadert het lijk het koor,
voorafgegaan door den hofmaarschalk en in de
volgorde als het programma aangeeft.
De lijkkist, overdekt met kransen, waarop de
Koninklijke kroon rust, alsmede de admiraalssteek
wordt nadat het lijkkleed van de kist is genomen,
op de katafalk gerold.
Op het midden der mahoniehouten kist ligt een
massief zilveren lauwerkrans.
Pijnlijk vooral moest dit oogenblik dien eerbied-
waardigen man treffeu, die zoo menigmaal ter zelfder
plaatse woorden van troost en bemoediging deed
hooren, doch toen nog altoos voor zich had de
hooge figuur des Konings, aan Wiens nagedachtenis
thans zijn rede moest zijn gewijd.
Toen alles gereed was en de rouwdragers zich
voor het monument hadden geplaatst, hield hij de
lijkrede. Intusschen wordt op de lijkkist nog een
bloemtuiltje, met wit lint saamgebonden, gelegd,
dat door de jeugdige Koningin Haren Yader is
gewijd. Na afloop der lijkrede, zakt de lijkkist in
den kelder onder het spelen der Marche Fuuebre
van Beethoven.
Een oogenblik toevens nog, totdat in het graf-
gewelf de lijkkist met het groote Rijkszegel was
verzegeld, in tegenwoordigheid van den Minister
van Justitie, den secretaris-generaal bij diens depar-
tement en twee hofdignitarissen, en toen verkondigde
luide en plechtig de Nederlandsche heraut, dat de
teraardebestelling van Z. M. Koning Willem III
was volbracht.
Onder de tonen van het Wilhelmus verlaat om-
streeks 4 uur de menigte de kerk.
Op het praalbed des Konings werd eergisteren
een kolossale krans in massief zilver nedergelegd,
die uitmunt door rijkdom van bewerking en schoon-
heid van gedachte. De gedreven lauwerbladen zijn
met linten omstrengeld. Het wapen van Indie,
een omkranst zwaard, komt van achter een mo-
numentaal schild te voorschijn. Schild, wapen en
laurieren zijn door zilveren strikken te saam verbon-
deu. Op het schild leest men in zwart geemail-
leerd schrift//Het korps ambtenaren bij het bin-
nenlandsch bestuur in Nederlandsch-Indie. Aan
de nagedachtenis van Z. M. Willen III."
De kosten der begrafenis van Z. M. Willem
III worden geschat op f 300,000
Men acbt het niet onmogelijk, dat de jeugdige
Koningin Wilhelmina Hare Moeder bij de eeds-
afleggiug Maandag a. s. zal vergezellen, hetgeen
natuurlijk aan de plechtigheid een aandoenlijken
luister zou bijzettcn.
Door de Koninklijke Nederlandsche fabriek
van goud- en zilverwerk van de heeren Van Kempen
te Voorschoten, is een brief van rouwbeklag toege-
zonden aan Hare Majesteit Koningin Wilhelmina
en aan Hare Majesteit de Koningin-weduwe, Regen-
tes van het Koniukrijk, geteekend door de eigenaren
en het geheele personeel, dus van ongeveer 180
hanteekeningen voorzien.
Hare Majesteiten hebben terstond daarop in een
minzaam schrijven Hoogstderzelver welwillende
ingenomenheid doen betuigen, met de gevoelens
in dien brief uitgedrukt.
Dinsdag en Woensdag verarongen zich voor
het Koninklijk Paleis duizenden en duizenden,
schier alien met rouwstrikken of cocardes voorzien
dames zoowel als heeren om toegang te
erlangen tot de rouw-estrade, waarop het stoffelijk
om hulsel des Konings rust.
Tot nabij de brug van de Anna Paulownastraat
reikte de file, en ook nu moesten honderden terug-
keeren zonder een blik op 't Vorstelijk praalbed
te hebben geworpen.
Menigeen, die geen kans zag voor 4 uren het
Paleis binnen te komen, of die geen geduld wensckte
te oefenen totdat hij aan de beurt kwam, kocht
tegen goed geld de plaats van een ander, die
vooraan in de rij stond.
Bij de verkiezing voor een lid der Provin-
ciale Staten van Zeeland in het hoofdkiesdistrict
Goes op 3 December 11. gehouden, werd gekozen
de heer W. J. Vader met 1723 stemmen. De
heer P. Dekker verkreeg 1206 stemmen.
Uit Noord-Brabant meldt men aan de N,
R. Ct.:
Welk eene belangrijke schade de vorst heeft
veroorzaakt aan de suikerfabrikanteu, is onbereken-
baar. Er zijn fabrieken hier in de provincie, die
door de strenge vorst zelfs twee h drie millioen
kilogrammen bieten hebben verloren, die op ver
schillende ladingsplaatsen lagen, en nu zelfs de
kosten van vervoer niet meer waard zijn. Men
kan de schade eenigszins nagaan, als men weet,
dat een millioen kilogram beetworteleu f 11000
'kost, zoodat er fabrieken zijn, die deze som en zelfs
f 22000 als schade wegens de vorst hebben ge-
leden. Daarbij komt dat door stremming der
Scheepvaart de pulp niet kan worden verzonden,
en deze nu zelfs door enkele fabrieken wordt
verkocht voor 50 cent de 1000 K. G., terwijl
bij open water dit artikel f 1 h f 1,50 opbracht.
In tegenwoordigheid van de meeste hoog-
leeraren verrichte te Amsterdam Dr. W. van Hoorn
met medewerking van Dr. C. C. Delprat, die
eeuigen tijd te Berlijn doorbracht, ten einde de
behandeling van Dr. Koch te leeren kennen, de
inspuiting, nadat eerst eenige mededeelingen waren
gegeven betreffende de wijze van behandeling en
de hoeveelheid, die in verschillende gevallen ge-
bruikt moet worden. Twee lupuslijders werden in
de afdeelingeu van prof. Tilanus en prof. Van
Haren Nomau ingeent. Een van hen was een
jonge man van ongeveer 17 jaren, die leed aan
lupus in het aangezicht, dat geheel met litteekens
bedekt was. De patient, die in de afdeeling van
prof. Van Haren Noman werd ingespoten, was
eene vrouw.
Beiden werden ingespoten in den rug, ongeveer
ter hoogte vau de onderste rib. Gelijk men weet,
geschiedt te Berlijn de inspuiting doorgaans tusschen
de schouderbladen hiervan werd afgewekeu, omdat
bij een liggende houding de ingeente plaats zeer
pijnlijk is.
Aan elken leider werd de inspuiting slechts een
maal verricht met de halve dosis van die, welke
te Berlijn gebruikt wordt, d. i. met honderdvoudige
verdunning der vloeistof, welke bijna volkomen
kleurloos was. Het middel werd dr. Van Hoorn
toegezonden door dr. Libbertz, Koch's helper, die
de stof bereidt. Het ziet geel en bevindt zich in
een fleschje, dat 5 gram bevat. Daar de stof
om gebruikt te kunnen worden 100 maal verdund
moet worden, is er dus voorraad voor een aanzien-
lijk aantal inspuitingen.
De behandeling van patienten met Koch's middel
geschiedt alleen in ziekenhuizen, want daarbij is
de grootste nauwkeurigheid noodig.
TER NEUZEN, 5 December 1890.
Het bestuur der scherpschutters-vereenigiug
z/Voor Vaderland en Koning" alhier ontving reeds
Maandag van de hand van den adjudant van dienst
van Hare Majesteit de Koningin-Regeutes Baron De
Grovestin, namens Hare Majesteit den bizonderen
dank voor het aan de beide Koninginnen gezonden
bewijs van rouwbeklag wegens het overlijden van
Z. M. onzen geeerbiedigden Koning.
In de op Maandag 8 December a. s., des
morgens te 11 ore, te houden vergadering van
den gemeenteraad komt het volgende punt in be
handeling Uitreiking huldeblijk aan den burge
meester Van Boven naar aanleiding zijner 25jarige
ambtsvervulling.
Ten achtsten male door de Ned. Herv.
gemeente alhier een beroep uitgebracht zijude,
ditmaal op den heer A. Timmerman, te Cillaartshoek,
gemeente Maasdam, werd Woensdag de aanneming
van de toezegging van beroep van hem ontvangen.
Ten overstaan van de notarissen C. J. A.
Fercken en Mr. J. P. Dronkers en ten verzoeke
van de weduwe en erven van Joh. de Bruijne,
in leven landbouwer alhier, werd op gisteren in
het openbaar geveildeene hofetede, met aan-
hoorigheden, erf, tnin enz., met 22 hektaren 92
aren 21 centiaren bouw-en weiland en zijkantweg,
alles gelegen in de Oude en Kleiue Zevenaarpolders,
gemeente Ter Neuzen, verkocht voor 725 per
44 aren 56 centiaren (oud Gentsch gemet) of
totaal voor f 37,388,10, aan madame de wed.
Cortvriendt alhier; 1 H. 72 A. 65 c.A. Bouwland,
in den Pierssenspolder, verkocht voor f 765 per
gemet, als boven, of totaal voor 2964, aan den
heer A. de Feijter te Hoek 1 H. 43 A. Bouwland,
in den Bontepolder, verkocht voor f 840 per gemet,
als boven, of totaal voor 2695,60, aan den heer
C. Dieleman te Hoekeen stuk erfpachtsgrond,
groot 10 A. 95 c.A., in den Ouden Zevenaarpolder,
verkocht voor 120, aan den heer W. Scheele te
Boschkapelleongeveer 70 aren schor, voor den
Bontepolder, in den Braakman, verkocht voor f 500,
aan den heer W. van Tatenhove te Zaamslag.
Door het ministerie van den te Axel reside-
renden notaris P. Dregmans en ten verzoeke van den
heer Adr. Tollenaar te Hoek, werd Woensdag alhier
in het openbaar verkochteen woonhuis en verdere
aauhoorigheden, staande en gelegen in de Lange
Noordstraat te Ter Nenzen, groot 2aren 53 centiaren,
waarvan kooper werd de heer P. C. Standaert,
alhier, voor f 4720.
Op gisteren werd door het polderbestuur van
Walcheren te Middelburg herbesteed, het bestorten
van den onderzeeschen oever aan de Noordwatering
van Walcheren, waarvoor een biljet was ingekomen
van den heer P. A. van de Velde, te Ter Neuzen,
voor f 16,980.
Gisterenmiddag werd aan den Koudenpolder,
in den Braakman, door arbeiders van O. van Damme
alhier, bezig met suikerbielen te laden, aan het
strand een levende zeepaling gevonden, welke bleek
eene lengte te hebben van 2 M. 20 c. M. en 61
c. M. in omtrek, wegende schoongemaakt 20£ kilo.
Een aardig palingje om in te leggen.
De plaatselijke gezondheids-commissie te Mid
delburg heeft de ingezetenen aldaar in kennis gesteld,
dat er gegronde redenen bestaan om aan te nemen,
dat in de gemeente Middelburg suiker wordt ver
kocht, vermengd met fijn gestooten glaszij ver-
meent de ingezetenen hierop attent te moeten maken,
en hun aan te raden de suiker voor het gebruik
te ouderzoeken, door een proefje daarvan op te
lossen in heet waterde suiker moet volkomen
opgelost worden, terwijl glas onopgelost zal achter-
blijven.
Wegens den ingevallen dooi is het vervoer
op de kunstwegen iu de provincie Zeeland tijdelijk
beperkt met ingang van den nacht tusschen 4 en
5 dezer.
Zaamslag. Jongstleden Dinsdag avond, den 2
dezer, gaf de rederijkerskamer„Oefening baart
Kunst" alhier, met welwillende medewerking van
de muziekvereeniging: „De Yolharding", haar eerste
concert gedurende dit wintergetijde.
Het is thans de derde maal sedert hare oprichting,
dat de vereeniging optrad voor het puhliek, dat
ditmaal door zijne flinke opkomst treffende blijken
van belangstelling gaf voor de tooneelkunst. De
zaal was vrij goed bezet. Nadat de censor der
Kamer, de WelEd. heer Hartman, bet concert met
een kort, gepast en hartelijk woord geopend had,
werd het dramatisch stuk „John Alman" opge-
voerd op eene wijze, die alle eer verdient. Elk
der dilettanten was zijne rol volkomen meester
niet alleen, maar ieder hunner toonde tevens, den
diepen ernst te gevoelen, die uit dit schoone drama
spreekt. Vandaar ongetwijfeld ook den diepen
indruk, dien de opvoering hiervan op de hoorders
te weeg gebracht.
Ook de twee overige nummers, nl. het klucht-
spel //Betalen is de Boodschap" en het blijspel
z/Kwartjesvinders" werden flink uitgevoerd en door
het puhliek met belangstelling gevolgd en luide
toegejuicht.
Het was alien aan te zien, dat er waarlijk ge-
noegen gesmaakt werd. Men was er inderdaad
recht gezellig en aangenaam bijeen.
De aandacht van het publiek werd dan ook
onafgebroken levendig gehouden, want, werd het
tooneel al voor eenige oogenblikken aan het oog
onttrokken, onmiddellijk daarna klonken door de
fliuk verlichte zaal de tonen der muziek, voort-