Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwschryiaanderen.
No. 2666.
Woensdng: 3 December 1890.
30e Janrsans:.
18651890.
ABONNEMENT:
AD VU^ENTIEN.
LEVE DE BURGEMEESTER
-
V?--' *rf.y --V-gyMa*v^s-.r.
TER \EimSI HE COURANT.
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postYoor
Nederland 1,10. Yoor Belgie f 1,40. Voor Amerika f 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushonders.
Van 1 tot 4 regels f 0,40.^^3^21^^60 regel meer f 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
1*1# hlad vrr«chl!n( Slnadnr. en Vrlfdagnvond bl) den nttrever
*..5 J 4-
VAN l> E S A N D E
te Ter Nraien.
Bij (leze courant behoort een bijvoegsel.
NEUZEN, 4 DECEMBER 1865.
Vreugde en droefbeid wisselen elkander voort-
dnrend af. Hiervan hadden we in deze gemeente
weder een blijk, waar men, kort geleden met droef-
heid en verslagenheid vervuld over het zoo onver-
wacht verlies van den burgemeester Bolsop
jongstleden Donderdag de duidelijkste bewijzen van
blijdschap gaf, over de spoedige vervulling van
het meer en meer gewichtvol wordend ambt van
burgemeester dezer gemeente.
De heer J. A. van Boven, bij koninklijk be-
sluit van den 18 der vorige maand, n°. 71, tot
burgemeester van Neuzen en Hoek benoemd, werd
dien dag alhier geinstalleerd en de gemeentenaren,
eere verlangende te geven wien eere toekwam,
hadden allerwege door het uitsteken der vlaggen
een feestelijk aanzien aan de gemeente gegeven,
en tevens getoond, daardoor en door de stemming
die overal heerschte, het nieuwe hoofd van het
gemeentebestuur zijnen rang waardig te willen
ontvangen.
Omstreeks 10 uren in den morgen zag men de
stoomboot de Schelde, waarmedede nieuw benoemde
burgemeester verwacht werd, met de nationale
kleuren in top, de haven binnen stoomen.
Op de nieuwe aardegplaats bevonden zich, ter
zijner ontvangst, de wethouders met den gemeente-
secretaris, en waren tevens, zoo om den burgemeester
te complimenteeren, als om hem de gemeente
binnen te leiden, vergaderd eene eerewacht te voet,
bestaande uit 24 jongelingen, onder de leiding der
heeren J. A. de Ridder, J. Leunis Cz., A. C.
N. Grenu en F. Sturm, het muziekgezelschap
Apollo, de hier gevestigde afdeeling van het Metalen
Rruis en de societeit Eendagt maakt Magt, alle
met hunne vaandels.
Onder het lossen van vreugdescholen van een
in de haven liggend landsvaartuig, en het spelen
van het volkslied door voornoemd muziekgezelschap,
was de boot de aanlegplaats genaderd en betrad de
burgemeester Neuzens grondgebied.
De oudste wethouder, J. de Jonge, verwelkomde
hem en bracht hem de gelukwenschingen van het
gemeentebestuur met de hem van wege den Koning
toegekende onderscheiding over, waarna hij zijnen
mede-wethouder, de heer J. C. Steenkamp PWz.
en den secretaris, en vervolgens de hoofden der
verschillende hierboven vermelde corporation, aan
hem voorstelde.
Nadat de heer De Ridder, namens de Eerewacht
en de heer J. B. de Meijer namens de afdeeling
het Metalen Kruis, mede hunne hulde in warme
bewoordingen aan den burgemeester hadden toege-
bracht, stelde de stoet zich in beweging naar het
gemeente-raadhuis.
Daar gekomen werden in de raadzaal de leden
van den raad en de gemeente-ontvanger aan hem
voorgesteld, waarna hij in kernachtige taal, waarin
het besef doorstraalde van het gewicht der betrek-
king die hij op zich nam, het gemeentebestuur
toesprak en verklaarde het voorzitterschap daarvan
te aanvaarden.
De installatie geeindigd zijnde, werd ook ten
raadhuize door hem dank gezegd aan de hoofden
der bovengenoemde societeiten, en werd verder
eenigen tijd in genoeglijk bijeenzijn doorgebracht.
Ten 2 ure verliet hij de gemeente, om te Hoek
mede als burgemeester dier gemeente te worden
geinstalleerd, van waar hij omstreeks 7 uren des
avonds terugkeerde.
Op het raadhuis werden hem daarop vanwege
de leden van den raad eenige ververschingen aan-
geboden en werd de avond verder genoegelijk ge-
sleten, en terwijl de feestelijkheid ook buiten meer
en meer levendig was geworden en allerwege eene
menigte vuurwerken werden afgestoken, brachten
de Eerewacht en het muziekgezelschap Apollo ten 9
ure ZEd. Achtb. aldaar eene serenade met fakkellicht.
Na afloop daarvan werd, na een optocht door de
straten, een gelijk eerbewijs door gezegde muziek-
soeieteit gebracht aan den heer majoor garnizoens-
commandant, als hulde der burgerij eu als bewijs
van dank voor de door hem ten behoeve van het
gevierde feest verleende medewerking.
Dit laatste strekte tevens om, ter gelegenheid
der ontvangst van eenen nieuwen burgervader,
opnieuw aan te toonen dat Neuzens burgerij wenscht,
eensgezind en broederlijk te leven met het garnizoen.
Terwijl het feest in de beste orde en onder be>
gunstiging van het sehoonste weder afliep, kon men
tevens, zoo bij den feestelijk ontvangene, als bij
de feestvierende ingezetenen, bemerken, dat de
eerste indruk, die steeds de meestblijvende is,
wederzijds gunstig was geweest, en dat de laatsten
na keunismaking met den eerste, gerustelijk van
dezen durven verwachten, dat hij naar ziju vermogen
zal medewerken om vooruitgang en bloei van g
meente en ingezetenen te bevorderen, eu om met
onvermoeiden ijver te waken voor de behartiging
der belangen, vooral daar, waar het noodig is om
de ontwikkeling van Neuzen te vergemakkelijken
en om de struikelblokken, die zich hier of daar
mochten voordoen, weg te ruimen.
Van harte vereenigen wij ons dan ook met den
dien dag herhaaldelijk uitgesproken wensch, dat
zijn bestuur lang en gelukkig en den bloei der
gemeente bevorderlijk zijn moge.
IIOEK, 30 NOVEMBER 1865.
Yoor onze gemeente was het heden een vreug-
dedag. De onlangs door Z. M. benoemde burge
meester, in de plaats van den afgestorvene, die
slechts eenige maanden in deze gemeente werkzaam
mocht wezen, werd alhier in zijn ambt geinstal
leerd. De deelneming in deze plechtigheid was
groot, en elk beijverde zich, om den nieuw benoem
de deelneming en vreugde te doen blijken. Eene
eerewacht haalde ZEd. Achtb. in, en vergezelde
hem tot aan het raadhuis, voor hetwelk, even als
op den weg, langs welken hij komen moest, door
de jongelingen eerebogen waren opgericht.
Ook het hier bestaande zanggezelschap ging ZEd.
te gemoet en zong hem een welkom toe. Later
in de kerk gekomen, werd hij door den leeraar
aangesproken, en zongen de aldaar in groote menigte
vergaderden hem eene zegenbede toe. Geheel deze
feestviering liep in goede orde af, en onze bede
is, dat de nu ingehuidigde lang en gelukkig onze
gemeente moge besturen.
Aldus werd in het Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch Vlaanderen, thans de Ter Neuzensche
Courant, de installatie beschreven van onzen bur
gemeester.
Men vierde toen feest en zeker zou men dit
ook nu doen even als voor 25 jaar, indien niet
de sombere tonen der doodsklok ons in de laatste
dageu herinnerde aan het afsterven van onzen Vorst.
Toch kunnen wij dezen merkwaardigen dag niet
onopgemerkt laten voorbijgaan.
Yijfentwintig jaren is de heer J. A. van Boven
werkzaam als hoofd der gemeente. Yijfentwintig
jaren, met het hoog gezag bekleed, heeft hij ge
toond, te weten, wat het zegt en wat er noodig
is om zich in te werken in de taak, die hem op
de schouders werd gelegd. Ter Neuzens trouwe
burgerij eert in hem den Burgervader in den
edelen zin des woords, die altijd en overal gereed
gevonden werd om den bloei en den vooruitgang
der gemeente te bevorderen, die volgens zijn
beste weten de welvaart der ingezetenen trachtte
te vestigen of uit te breiden en die met onver
moeiden ijver en onbezweken volharding waakte
voor de behartiging der belangen aan zijne handen
toevertrouwd.
Met ernst en met kracht, met toewijding en
liefde werkte hij mede aan de ontwikkeling van
Ter Neuzen en rustte niet, v6or dat bezwaren en
moeilijkheden, die de vrije ontwikkeling belemmerden
of in den weg stonden, waar het in zijn vermogen
was, opgeruimd waren.
Werd bij zijn installatie voor 25 jaar herhaalde
malen de wensch geuit, dat zijn bestuur lang en
gelukkig en aan den bloei der gemeente bevor
derlijk moge zijn die wenschen zijn vervuld ge
worden. Indien toen door hem was gezegd
z/Wacht op mijne daden", voorzeker, die belofte
zou thans in voile vervulling gegaan heeten.
Geen wouder dan ook dat de burgerij van
Ter Neuzen met een gevoel van blijdschap en
waardeering terug ziet op het achter haar liggenc
tijdvak. Immers zij kennen hem als een man van
onverdroten werkzaamheid, onkreukbare eerlijk-
heid, en stipt rechtvaardig in al zijn doen. Dit
alles stichtte hem een eerzuil in de harten van velen.
V\ aar te werken was voor de belangen van handel
en scheepvaart, daar was hij op zijn postbij de
bespreking der gemeentezaken kalm, waardig, ernstig;
waar te handelen viel doortastend en recht op het doel
afgaande. Een levensschool doorloopen hebbeude,
waarin hij zich zelven opwerkte met al de kracht,
die in hem was, was hij gewoon zich zelf tezijn.
Geadeld in dien strijd is het gebleken, dat hij
voor Ter Neuzen de rechte man was op de rechte
plaats, en 't is meer dan een ijdele klank, indien
we zeggen dat Ter Neuzen ook door zijn toe
wijding is geworden wat het thans is.
Maar ook de jubelaris mag met voldoening
terugzien op het tijdvak, dat achter hem ligt
25 jaareen kwart eeuw 1
Welke veranderingen hebben in dien betrekkelijk
korten tijd plaats gegrepen.
NYat al arbeid, wat zorg, wat inspanning heeft
het niet gekost zoovele veranderingen en verbe-
teringen in het leven te roepen.
Gesteund door den Raad der gemeente is onder
zijn bestuur Ter Neuzen, voor wiens belangen hij
trouw waakte, met reuzenschreden vooruitgegaan.
Grootsche werken zijn tot stand gekomen, het
aantal inwoners zag men verdubbelen, de gemeente
werd op vele punten verfraaid. De vlaggen van
vele natien waaien van de schepen in de haven
en de handel geeft aan enkelen overvloed, aan
sommigen welvaart, aan velen brood.
Indien hij er ooit een vreemdeling is geweest,
thans is 't zeker, dat hij een is met zijn gemeente.
\ijf en twintig jaar, een kwart eeuw
Wie weet wat weemoedige herinneringen ook
opdoemen voor zijn geestherinneringen aan
vrienden, die heengingenaan maunen met wie
hij samen daeht en werkteen die hij zoo noode
moest missenmannen met wie hij zoo gaarne
nog langer had gearbeid in het belang der gemeente.
V ie weet of ook thans hem niet voor den geest
zweeft, wat hij ondervond van miskenning zijner
beste bedoelingenvan tegenwerking, waar hij
hulp had verwacht O, zeker 'tis onmoge-
lijk het iedereen naar den zin te maken, maar er
wordt ook een r/wee" geroepen over hem, van
wien alle menschen goed spreken.
Intusschen nog eens we gelooven dat de
jubelaris met voldoening mag terugzien op het
achter hem liggende tijdperk.
In korte trekken willen wij thans mededeelen
het meest belangrijke, dat tijdens het bestuur van
den heer Yan Boven is geschied.
Allereerst wijzen we op het voorname feitTer
Neuzen verbonden door spoorlijnen met Gent en
Mechelen en daardoor met het Europeesch spoor-
wegnetLos- en laadplaatsen zijn aangebracht in
het kanaal en in verband waarmede heeft zich hier
een handel vooral expeditie gevestigd en
een fliuke vaart met stoom— en andere zeeschepen
op deze haven is ontstaan.
Belangrijk is de handel in hout en steenkolen,
op de uitgestrekte terreinen zijn groote loodsen
hiervoor opgericht.
Groote ijzeren bruggen zijn gebouwd te Sluiskil
en te Ter Neuzen over den westelijken kanaalarm
in vervanging der oude zeer onvol'doende houten
bruggen.
De militaire brug over de penantsluis werd wegge-
nomen en eene nieuwe brug aangebracht vdor de
vestinggracht bij den Zuidbeer tot nitgang uit de
vesting naar het spoorwegstation.
De gemeentehaven of kaai werd gedempt en
herschapen in een fraai marktplein, terwijl de arm
van af den toegang tot de vroegere kaai tot haven
ingericht en van flinke beschoeiingen voorzien
werd. Het tegenpalend terrein werd verbreed en
bestraat en is thans een ruime los- en laadplaats. Een
zware waterkeeringsmuur beveiligt thans de bewoners
van het marktplein en de havenstraat voor storm-
vloeden.
Twee nieuwe schoolgebouwen zijn in de kom
der gemeente en een te Sluiskil verrezenhet
oude schoollocaal werd ingericht tot ziekenhuis,
terwijl voor de uit zee komende schepelingen, lijdende
aan besmettelijke zieken, een hospitaal— barak werd
gebouwd.
De vroegere gemeente-waterleiding werd gedempt
en door een groot riool vervangen. De slooten
langs de Ylooswijkstraat het Schelpenpad, het
Dijkje en de Tholeusstraat werden gerioleerd en
met eerstgenoemd riool in verbinding gebracht en
het geheel verbonden met den oostelijken kanaal
arm, door middel van een spuiduiker, waardoor
versch water, door de verschillende riolen kan
voortgestuwd, en door middel van een uitwaterings-
duiker gebracht worden in de westelijke schutkolk.
Zandplein, Smidswal en het Marktplein zijn ge
rioleerd terwijl ook op vele andere plaatsen in de
kom der gemeente verbetering aan de riolen is
gebracht. Een inspringende tak van den oostkanaal-
arm (de zoogenaamde spuiboezem der oude kaai)
is gedempt. Hier, evenals op het Zandplein en
langs den oostelijken kanaalarm verrezen schoone
gebouwen.
Brandputten zijn gemaakt in de vroegere gemeente-
waterleiding en op het Marktplein, de laatste met
toevoerbuizen uit het kanaal. De vroegere be-
stratingen zijn alle veranderd.
Verschillende nieuwe kei- en klinkerbestratingen
zijn in de kom der gemeente en op Java aange
bracht, evenals langs den oostkanaalarm en zoo
verder naar het station, dat door een nieuwen
gemacadamiseerden weg verbonden werd met de
kerkhoflaan.
Het beursgebouw werd opgetrokken en het
bovengedeelte ingericht tot lokalen voor het kan-
tongerecht en het benedengedeelte tot bergplaats
van brandspuitmaterieel.
Het gemeentehuis en het huis van bewaring
met cipierswoning werden vergroot.
Yerder kunnen onder de in dien tijd gestichte be
langrijke gebouwen worden genoemd het nieuwe
kerkgebouw der Ned. Hervormden, het dito der
Ned. Gereformeerden en het diaconiehuis der Ned.
Hervormden.
Nog zouden we kunnen gewagen van veel nieuwe
straten die zijn aangelegd en talrijke fraaie woningen
die zijn gebouwd en die een plaats, grooter dan
Ter Neuzen, eer zouden aandoen.
Merkwaardig zijn de cijfers, die ons het klimmen
der bevolking in die 25 jaar aanwijzen. In 1865
beliep de bevolking 3541 zielen, in 1870 3882,
in 1875 4316, in 1880 4809, in 1885 5556 en
in 1890 6244.
Even als de burgemeester vierden in het ge
meentebestuur in dien tijd hun zilveren jubile de
heer J. Lensen, als lid van den Raad in 1876 de
heer J. Dieleman, als gemeente-secretaris in 1882
de heer J. Sturm, als gemeente-ontvanger in 1886
en de heer Joz. de Feijter, als lid van den Raad
in 1887.
Nog meer zou door ons kunnen worden aange-
haald over 't belangrijk tijdperk van Ter Neuzen's
geschiedenis van 1865 tot 1890.
Wij achten 'tgenoemde voldoende en eindigen met
den wensch, dat de heer J. A. van Boven nog
lang gespaard moge blijven en onder zijn bestuur bloei
en welvaart der gemeente steeds moge toenemen.
Moge bij het klimmen zijner jaren zijn kracht
frisch blijven om met onverflauwden ijver de be
langen van Ter Neuzen te behartigen. Blijve
zijn hoofd helder, zijn hand vaardig tot den arbeid
zij zijn bestuur een zegen voor de plaats onzer
inwoning. Moge hij nog lang in 't midden
van zijn gezin die aangename rust genieten, die
hem een heerlijke outspanning is, na zijn dagelijk-
schen arbeid.
Ter NeuzenarenYerbinden we ons opnieuw
aan onzen Burgervader door banden eener liefde,
die haar grond vindt in zuivere hoogachting,
iunige dankbaarheid en oprechte waardeering.
Laat ons hem onzen kinderen voorstellen als
een goed burgemeester, een rechtvaardig ambtenaar
en een trouw dienaar van zijn Vorst