t
No. 2631.
Zaterdag 2 Augustus 1890.
30e Jaargang.
Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeenwsch- Vlaanderen.
iltiioSi tBCkD Ter Neuzen
en Tlissiipn.
DE ZWARTE BRIEVEMH.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,—. Franco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushooders.
advertentiEn.
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer /0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Ult
blad venchljnt Uln»dac en Vrijdasravond bij den altgever P. J. V A M D E
8 A N D E te Ter Neuzen.
Bij deze courant behoort eeu bijvoegsel.
II
Uit het algemeen verslag der afdeelingen van de
Provinciale Staten van Zeeland, nemeu wij het
volgende over
Bij art. 20 Hoofdstuk VIII wordt tamelijk alge
meen de wenseh te kennen gegeven dat de stoomboot
Walcheren" bepaald zou worden aaugewezen voor
den dienst tusschen Vlissingen en Ter Neuzen.
Een lid van Gedeputeerde Staten wijst op de groote
bezwaren die tegen zoodanige regeling bestaan, en
zou het wenschelijk achten dat door de leden, die
dat gevoelen deelen, daarover met den Directeur
van den stoombootdienst werd geraadpleegd. Dat
lid van Gedeputeerde Staten verklaart zich bereid
de zaak in nadere overweging te nemen en ook
schriftelijk uiteen te zetten.
In eene andere afdeeling werd eene opmerking
gemaakt omtreDt art. 20 Hoofdstuk VIII betrek-
kelijk kosten van instandhonding van den stoomboot
dienst op de Wester-Schelde. Een der leden vroeg
of dit cijfer niet te laag was. Wanneer men een
goeden dienst verlangt (er wordt gezegd dat de
dienst te wenschen overlaat), dan moet een hooger
cijfer worden uitgetrokken.
Namens Gedeputeerde Staten werd de verzekering
gegeven, dat men zooveel mogelijk verbetering zou
iianbrengen maar dat omtrent eene betere regeling
nog geen bepaald plan bestoud.
Blijkens mededeeling van den Voorzitter hebben
Ged. Staten in dit verslag geen aanleiding gevonden
om wijziging te brengen in hun voorstel.
De Voorzitter opeut de algemeene beraadslagingen
doch sluit die weder aangezieu geen der leden het
woord verlangt. Daarna wordt overgegaan tot artikels-
gewijze behandeling, te beginneu met de uitgaven.
Bij art. 20 van Hoofdstuk VIII, kosten van
instandhouding van den stoombootdienst op de
Wester-Schelde 7000, zegt de heer Stevens.
Mijnheer de Voorzitter. Ten vorigen jare heeft
het gemeentebestuur van Sas van Gent zich gewend
tot het Gedeputeerd college met verzoek verbete
ring te willen brengen in de dienstregeling tusschen
Ter Neuzen en Vlissingen. De omliggende ge-
meenten Philippine, Hoek, Zaamslag, Westdorpe,
Ter Neuzen en Axei hebben die poging ondersteund,
omdat de bestaande dienstregeling onvoldoende en
de loestand op den duur onhoudbaar is. Door
Ged. Staten werd erkend, dat door de tegenwoor-
dige regeling aan onze billijke eischeu niet werd
voldaan, terwijl zij zich bereid verklaarden, al het
mogelijke te doen om verbetering .aan te brengen,
maar nu begrijp ik niet, hoe met een zoo
FEUTLEETON.
Een verliaal uit de papier en der hertogin
van Nottingham.
5)
De dooden wachten geduldig, maar de haast,
waarmede de heer Jonas Aldridge op straat voort-
liep, scheen veel meer te gelijken op eene jacht naar
een vluchteling. In weerwil van zijn overijld loopen
viel hem toch de tijd nog te lang, en schier buiten
adem bereikte hij de Thomasstraat.
Is mijn oom hier? vroeg hij aan Mary, die ter
stond antwoord gaf op zijn kloppcn.
Ja, mijnheer autwoordde zij.
En wat is er met hem gebeurd? hij is toch niet
gevaarlijk, hoop ik
Hij is dood mijnheer, althans dat gelooft de
geneesheer, hernam zij.
Gij hebt er dus een geneeskundige bij geroepen
O, ja, ik haalde terstond den heer Adams, hier
over de deur maar die zeide, dat hij dood was, zoo-
dra hij hem zag. Wilt gij de goedheid hebben
naar boven te gaan dan kunt gij zelf hem zien.
On mogelijk, het kan niet zijn dat mijn oom
dood is, riep Jonas die nog altoos argwaande, dat
er eene list met hem werd gebruikt. Gij hadt
den besten dokter moelen halen. Waarom niet
gezonden om dokter Sykes laat hem oogenblikke
cijfer als op deze begrooting voorgesteld wordt,
verbetering mogelijk is.
Daarom, mijnheer de voorzitter, ben ik zoo vrij
de zaak nogmaals hier ter sprake te brengen en
mijne meeniug te zeggen over de noodige maatregelen.
Wanneer men nagaat welke uitgaven de verschil-
ende met subsidie der proviucie of voor hare
rekening varende stoombooten, dienst Middelburg—
Zierikzee, Walzoorden—Vlake, Vlissingen-Zeeuwsch-
Vlaanderen eischen, dan vindt men een zeer groot
bedrag, doch hoe groot dat ook is, het blijkt niet
voldoende te zijn om eene goede dienstregeling tot
stand te brengen.
Zou, zoo wensch ik te vragen, thans, nu de
laatste termijn voor de subsidie aan de Spoorboot-
maatschappij op de begrooting staat, het oogenblik
niet gekomen zijn, om de verschillende diensteu
of onder het beheer der provincie te nemen of aan
een particulier door een ilinke subsidie gelegenheid
te geven den dienst over de geheele provincie op
zich te nemen en te exploiteeren P
Wat bepaaldelijk de regeling van den dienst op
de Wester-Schelde aangaat heeft de gemeenteraad
van Ter Neuzen ook nog bij het zoo straks inge-
komen adres op de onvoldoende communicatie ge-
wezen. Tusschen Breskens en Vlissingen is zesmaal
daags gelegenheid en tusschen Ter Neuzen en
Vlissingen gedurende het grootste deel des jaars
slechts tweemaal daags. Dat is dan ook de treurige
reden dat in de spoorboekjes, de correspondentie
tusschen Rotterdam en Ter Neuzen niet over Vlis
singen maar over Antwerpeu aangegeven wordt.
Een goede regeling zou tusschen Ter Neuzen
en Vlissingen minstens vijfmaal daags correspondentie
moeten geven; driemaal in den voormiddag en
tweemaal des namiddags.
Toen de raad van Sas van Gent zich tot Ged.
Staten wendde betrekkelijk deze zaak wees hij erop
dat de bewoners van dit deel der provincie her-
haaldelijk verplicht zijn naar Middelburg te komen,
en wanneer het rechtbankzaken betreft, eerst om
10 uren terecht kunnen. Die menschen moeten
's morgens om drie uren en zoo zij bijvoorbeeld te
Zuiddorpe wonen nog vroeger op weg, om te zes
uren 's morgens te Ter Neuzen te zijn. Dan
stappen zij op de boot en zijn, als de boot snel
vaart, te 7 uren te Vlissingen. Van daar loopen
zij om den tijd te dooden, (ik zelf deed het ook
meermalen) te voet naar Middelburg waar zij dan
omstreeks 8 uren aankomen de menschen zijn dus
vroeg iu het touw om twee uren doelloos te Mid
delburg te zijn. Sas van Gent verlangde derhalve
later uit Ter Neuzen te vertrekken, Ter Neuzen
daarentegen nog vroeger. Wil men 's morgens
van Ter Neuzen uit naar Rotterdam, dan is men
verplicht om de reis over Antwerpen te maken,
omdat de stoombootdienst niet aansluit op den trei-
nenloop en men zooals thans de zaak is ingericht
lijk hier komen voegde hij er met luider stem
bij, toen hij het kleine kamertje biunentrad waar
de doode lag. Er mag geen middel onbeproefd
blijven om hem weder tot zich zelven te brengen.
Het is zeker niets anders dan eene onmacht.
Maar de eerste blik op het lijk was voor hem
reeds genoeg, om te begrijpen, dat al zijn slimheid
hier geheel onnoodig was. Daar lag de heer Ephraim
Aldridge onmiskenkaar dood, en terwijl Mary Lane
vroeg waar dan toch de beroemde dokter Sykes
woonde, trachtte Jonas een voorwendsel te verzinnen
om liaar uit de kamer te verwijderen en om nie-
mand te zenden.
Menschen die altoos met listen en streken om-
gaan geven zich dikwerf onbegrijpelijk veel moeite.
En nadat heer Jonas zijne hersens te vergeefs
had gekweld, ten einde een voorwendsel te vinden
om het meisje te verwijderen, viel het hem plot-
seling in, dat het eenvoudigste het beste was. Hij
behoefde ook inderdaad niets anders te zeggen, dan
dat hij alleen wenschte te zijn. Dit zeide hij dan
ook en hij trok te gelijker tijd een zakdoek uit
den zak en bracht dien voor zijne oogen, om Mary
Lane zijn verlangen nog duidelijker te maken
Dien tengevolge verliet zij de kamer en begaf zich
weer naar haar woonvertrek, waarop heer Jonas
die nu zich zelven alleen zag, geen tijd verloor
en spoedig op zijn doel los ging. Dit bestond in
niets anders, dan dat hij de zakken van den alge-
storvene doorzocht en daarin vond hij eene beurs
den eersten trein naar Holland van Vlissingen niet
halen kan. Men verlangde derhalve niet overal
hetzelfde maar Ged. Staten erkenden dat het meer
in het belang was van de groote meerderheid om
later te vertrekken. Verandering is er echter niet
gekomen.
Toch waren die beide belangen gemakkelijk te
vereenigen. Men kon immers, bij eene goede dienst
regeling de eerste boot laten vertrekken van Ter
Neuzen te half zes, de tweede te half 8 en de derde
na aankorast van den trein van half elf's middags
kon men dan nog twee reizen doen.
Nu wil ik toegeven dat zulk eene inrichting van
den dienst met het tegeuwoordige materieel onmo-
gelijk is. Maar daartegenover staat, dat oak het
blijven behouden van de bestaaude regeling eene
onmogelijkheid is.
Het verkeer tusschen Ter Neuzen en Vlissingen
vermeerdert jaarlijks, zooals blijkt uit de ons ver-
strekte officieele opgaven, doch de dienst voldoet
niet aan de eischen van het publiek. Het bewijs
ligt voor de hand. Zoudag acht dagen vervoerden
niet minder dan vier particuliere booten passagiers
naar Vlissingen en Middelburg. Wanneer de pro
vinciale dienst goed is ingericht en goed wordt geex-
ploiteerd, heeft het publiek geen extra-booten noodig
en komen de meerdere ontvangsten, die nu particu-
ren heffen, den provincialen dienst ten goede.
Maar niet alleen dat de bestaande regeling niet
voldoet aan de billijke eischen van het publiek,
ook als men zich op een ruimer standpunt plaatst,
is er een belangrijke reden om verbetering aan te
brengen.
Wanneer men een blik slaat in het verleden,
dan ziet men dat in Zeeland verschillende bloeiende
stedeu gevonden werden in vroegere eeuwen, maar
thans, dient men in die provincie een bloeiende
stad met een lantaarn te zoeken. Goes vraagt
hulp voor zijn sas tot een bedrag van 120000,
Brouwershaven kan zijn raadhuis niet herstellen.
Veere is vooral bekend wegens het afbreken van
oubewoonde huizen en in Zeeuwsch-Vlaanderen
van af Hulst tot Sluis is alle leven uitgedoofd en
staan in elke gemeente tal van aanzienlijke huizen
onbewoond. Alleen Ter Neuzen geeft blijk van
de waarheid van het gezegdedat, wat de zee aan
de eene zijde ontneemt door haar aan den anderen
kant weder wordt teruggegeven. Let men op de
statistiek der aankomende en wegvarende schepen,
dan kan men met recht zeggendat elk getijde
bevorderlijk is aan den bloei van Ter Neuzen.
Protectie wordt hier niet verlangd, met millioenen
hoeft niet gegooid te worden, de Vlissingsche
heereu weten wel dat dat toch niet helpt, maar
eene verbetering als nu gevraaga wordt, kan mijns
inziens niet worden geweigerd.
Daarom mijnheer de voorzitter, wensch ik Ge
deputeerde Staten in overweging te geven ofzelve
met goud en zilver, verscheidene sleutels en nog
andere zaken, maar helaas niet dat eene, 't welk
hij zocht. En daar hij eindelijk overtuigd was,
dat hij tevergeefs zocht, betrok een donkere wolk
zijn voorhoofd, eenige grimmige uitroepingen ont-
voeren zijne lippen, en nadat hij nog eenmaal ge
heel de kamer had overzien, nam hij het licht en
snelde de trappen af.
Wanneer kwam mijn oom hier? Waarom kwam
hij vroeg hij haastig, toen hij weer in het woon
vertrek kwam, waar Mary moede en bedroefd het
hoofd op de tafel had gelegd.
Hij kwam van avond hier, antwoordde zijdoch
ik weet niet om welke reden. Hij zeide, dat hij
met mijn vader moest spreken, en derhalve ging
ik in de keuken om hen alleen te laten.
Gij waart derhalve in de keuken, toen dat geval
plaats greep?
Welk geval, mijnheer
Ik meen toen hij stierf, hervatte Jonas.
Neen, mijnheer, antwoordde zijik was uitge-
gaan om iets voor ons avondeteu te koopen.
Waarom gingt gij dan nog zoo laat op weg
Mijn vader riep mij binnen en de heer Aldridge
gaf mij eenig geld.
Niemand behalve uw vader was er derhalve bij
tegenwoordig
Neen, mijnheer.
En waar is die op dit oogenblik
Mijn vader is zeer ziek, mijnheer. Hij is zoo-
eene betere regeliog te maken en een flinke uitbreiding
aan den dienst te geven of wel van de exploitatie
geheel af te zien en die aan het particulier initiatief
toe te vertrouwen.
De heer Snouck Hurgronje. Uit het algemeen
verslag der afdeelingen meende ik te moeten op-
maken dat het alleen het verlangen was van de
bewoners van het voormalig vierde en vijfde district
om de stoomboot Walcheren alleen voor den dienst
usschen Vissingen en Ter Neuzen te bestemmen.
Thans echter blijkt mij dat de heer Stevens meer wil,
maar tegelijkertijd is hij mij zelf in de betooging
het onmogelijke ervan tegemoet gekomen.
Hij wenscht eene dienstregeling, die vijf maal
daags gelegenheid geeft om van Ter Neuzen naar
Vlissingen vice versa te komen, doch erkent dade-
lijk dat het met het tegenwoordig materieel onmoge-
lijk is aan dien wensch te voldoen.
Gedeputeerde Staten ontkennen niet dat eenige
uitbreiding en verbetering wenschelijk zou zijn,
maar naar zij meenen zou deze in het gunstigste
geval slechts leiden kunnen tot het verschaffen
van drie gelegenheden daags, ook in den winter.
Zij meenen dat met de aanschaffing van nog eene
boot als de Walcheren, wat ongeveer eeu ton
vordert, in die regeling zou kunnen voorzien
worden. Maar als de eisch van den heer Stevens
moest worden ingewilligd, dan zou men met eene
boot meer niet kunnen volstaan.
Er zijn heeren, die wenschen dat de stoomboot
Walcheren bepaald zou worden aangewezen voor
den dienst tusschen Vlissingen en Ter Neuzen.
Gaarne zouden Gedeputeerde Staten aan dien wensch
voldoen, indien het hun maar mogelijk was.
Ik wil nu niet drukken op het bezwaar, dat
ontstaan zou om in dat geval eene boot te Ter
Neuzen te doen stationeeren en de gevolgen, welke
daaruit zouden voortvloeien voor de bemanning dier
boot, voor het toezicht en voor het innemen van
kolen. Daarin zou wel te voorzien zijn en ik stip ook
slechts ter loops aan dat ook tusschen Breskens en
Vlissingen nu en dan aan eene snelvarende boot
groote behoefte bestaat. Nu reeds moet men om aan-
sluiting aan de treinen mogelijk te maken op
sommige uren het medenemen van zware goederen
weigeren of aankoudigen dat op de aankomst van
treinen zal gewacht worden.
De directeur moet, wanneer slechts drie booten in
dienst zijn, de vrijheid hebben die te laten varen
zooals hij dat noodig ooraeelt. Bij mist en bij
het plotseling ontstaan van kleine gebreken, blijkt
verwisseling meermalen noodig.
Maar boveudien, en dit is het grootste bezwaar,
als men eenig voordeel van een snelvarende boot
wil hebben, dan behoort de dienst ook met het
oog op deze te worden geregeld. Blijkt het nu
noodig dat die boot om de eene of andere reden
tijdelijk vervangen worde, dan is de geheele zaak
danig geschokt, dat hij zich te bed moest begeven.
Had mijn oom niets anders bij zich, dan hetgeen
ik in zijn zakken vond
Voor zoo veel ik weet, niet.
Geene papieren
Neen, mijnheer.
Ga eens naar uw vader en vraag hem, of hij
geene papieren heeft gezien.
Hij geeft er geene gezien, mijnheer, anders zouden
ze wel hier zijn.
Goed, hernam Jonasmaar gij zoudt mij toch
pleizier doen, als gij eens naar uw vader wildet
gaan, om het te vragen.
Op die woorden verliet Mary de kamer, ging
de trappen op en opende de deur van haar eigen
slaapvertrek, maar om ze terstond weer te sluiten.
Waarom zou ik mijn armen vader in zijn slaap
storen? vroeg zij bij zich zelve; hij weet toch
niets van papieren, en als ik hem nu wakker maak,
dan zal hij geheel den nacht niet meer inslapen.
Als hij ze gezien heeft, zal hij het morgen ook
nog wel kunnen zeggen.
Mijn vader weet niets van papieren, sprak zij,
toen zij weer beneden was gekomenen als de heer
Aldridge ze niet in zijn zak heeft, dan zal hij ze
zeker ook niet hier hebben gebracht.
Ja, dacht Jonas nu bij zich zelven, hij heeft ze
misschien niet mee genomen wellicht nam hij ze uit
de blikken doos, om ze in de kast te sluiten. Deze
gedachte deed bij hem het verlangen ontstaan, om
fm NEIMSCIE lOIBWT
