Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2612.
Woensdag 28 Mei 1890.
30e Jaargang.
DE BURGGRAVIN.
Binnenland.
ABONNEMENT:
FEUILLETON.
i)
TER KEIIZE1SCHE COERANT.
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,_. Franco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteur'en en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTIjEN:
Van 1 tot 4 regels/ 0 40. Voor elken regel meer 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
blad
verftdiijnt
Uinsda:
Vrijdnsavond
nltgever
S A N D E
Neuzen.
Jr»olitiek Overzicht
De beraadslagingen op het mijnwerkerscongres
te Joliinont duren voort. Dezer dagen zijn er ver-
slagen uitgebracht betreffende de leveusvoorwaarden
en den arbeid der mijnwerkers in de verschillende
vertegenwoordigde landen. De vertegenwoordigers
van den mijnwerkersbond in Groot-Britannie ksur-
den de loonschaal, de scheidsgerechten en de be
middelingsraden af. De bond lieeft een dagelijk-
schen werktijd van 7 tot 10 uren, met tusschen-
poozen voor schaften, verkregen en heeft zich het
verkrijgen der 3 achten (8 uur werken, 8 uur
ontspanning, 8 uur slapen) ten doel gesteld. De
Belgische afgevaardigden stelden in het licht, dat
de mijnwerkers in Belgie bij een werktijd van 11
tot 12 uren gemiddeld niet meer dan 5,28 frs.
verdienen. Wat zou het dan zijn, wanneer meu
slechts 8 uur ging werken In het door hen
uitgebracht verslag werd aangedrongeu op nieuwe
arbeidswetten en verbod van mijnarbeid aan vrouwen
en kinderen.
In de jongste zitting van het congres stelde de
afgevaardigden der Engelsche mijuwerkers Welson
voor, dadelijk te stemmen over het beginsel van
staatstusschenkomst, ten einde den werkdag te
stellen op acht uren. Eenstemmig hebben de
gedelegeerden uit Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk
en Belgie het beginsel van staatstusschenkomst
aangeuomen. Van Eugelands afgevaardigden stemden
21 er voor en 9 er tegen.
Nu de Boulangistische partij door den baas zelf
is afgedankt, tracbt zij op te treden ouder den naam
//republikeinseh socialistischen herzieningsboud
Laguerre heeft zich aan het hoofd der beweging
gesteld, aanvankelijk met bitter weinig succes
't Zal zeker weer een doodgeboreu kind zijn. De
werkstaking in de glasblazerijen te Mendon en
Aubervilliers is geeindigd. De vrouwen der werk-
lieden gingen zich met de zaag bemoeieuzij
smeekten hare mannen zich tot de patroons te
wenden met het verzoek, hen weer aan te nemen
tegen het vorige loon. Deze deden alzoo, en op
die wijze is de broodwinning in het huisgezin
hersteld. Op de glasblazerij van Mellerio is de
zaak dus in het werk gegaan. Een 12tal arbeiders
kwam bij den patroou, zeggende dat de werkman
die opgehitst had tot de arbeidstaking, zich terug-
getrokken had. Er was nu misschien een middel
om tot een vergelijk te komen. Ik begrijp u niet
antwoordde Mellerio. Ik ben het, die dien man,
Leconteweggezondeu heb. Van terugtrekkeu
zijnerzijds kan er dus geen sprake zijn. Wij zijn
nu door onze kameraden gemachtigd, om met u
te onderhandelen hernam een uit het twaalftal.
O, komt gij als gemachtigden? sprak de patroon,
dan heb ik u niets te zesgen. Gaat rustig heen
en laten diegenen onder u, die werk verlangen,
elk afzonderlijk hier komen. Ik zal dan zien,
Gilbert was moede van tegen zich zelf te vechten.
De brief van Pitter bracht hem den laatsten slao.
Zijn moed diet hem in den steek juist op het
oogenblik, dat hij er de meeste behoefte aan had,
om de invitatie, die hij ontvaugen had, te weigeren.
Hij merkte verandering in het schrift van zijn
vriendhet was beverig, onkeubaar. Maar hij
lette er niet op. De woorden, die Blanche de
Cabrol voegde bij die van haar man, die slordig
achter aan den brief neergeschreven regels, de
eerste die hij van haar ontving hoe dood gewoon
ze ook waren in de uitdrukking der gevoelens, hoe
koud in hun Engelschen stijl hadden hem het
hart getroffen als vurige pijlen. Hij kuste de
plaats, waar hare hand geschreven had.
Wat is toch dfe liefde, die de kracht heeft om
de meest vaste, de rijpst overwogen besluiten te
doen verbreken In een oogenblik waren drie jaren
van kalmte omvergeworpenDrie jaren, kloek-
moedig begraveu in de bibliotheken van de Eeuwige
Stud Die eerwaarde archiven van het Vaticaan,
die stukken die hij, met den ijver van een jeugdig
geleerde niet kon aanraken zonder als 't ware een
godsdienstige huivering te gevoelen een onnoozel
wien ik weer aanneem en wien niet. Niemand
kan mij dwingen. De werklieden zagen elkander
aan en vertrokken, doch kwamen eenige oogenblikken
daarna een voor een met het verzoek om weer in
dienst genomen te worden. Mellerio voldeed hier-
aan en nam ook al de anderen weer in dienst met
uitzondering van vijftiende raddraaiers. De
werklieden hadden verklaard, dat hunne middelen
uitgeput waren; het huisgezin leed gebrek. Daarop
had Mellerio geautwoord, dat hunne gewaagde
werkstaking ook hem op een verlies van 30000 fr.
was te staan gekomen Doch met dit al zou hij
volgehouden hebben.
In de zittng der commissie van rapporteurs uit den
Duitschen Rijksdag, die over de door de regeeringge-
vraagde Jegeruitbreiding beraadslaagt, heeft Capnvi
sciirittelijk kennis gegeven, dat hij geen nadere
iulichtingen over den politieken toestand kon ver-
strekken, wel kon hij de verzekering geven dat de
triple alliantie bleef voortbestaan onder dezelfde
voorwaarden. Zoo weet dan de commissie evenveel
als iedereen. De minister van oorlog gaf eenige
iulichtingen over de verdere organisatieplannen naar
aanleiding van het jougste militaire wetsontwerp.
In het vervolg zouden al de voor den dienst ge-
schikten ook voor den militairen dienst worden ge-
vormd. Indien het lugediende ontwerp werd aange
uomen, zouden hiervoor nog 37000 man beschikbaar
zijn. Euiteuant-generaal Vogel van Falkenstein
betoogde, dat eeue wettelijke invoeririg van den twee-
tarigen diensttijd voor de infanterie voorloopig on-
mogelijk was. Von Benuigsen, Richteren Windthorst
kuuueu hiervan nota nemen.
De Iranschen zijn het nog niet eens met den
zwarteu vorst van Dahomey. Zij hebben zich
meester gemaakt van het fort Onosebougon. De
aanval duurde 24 uren en de vijand verd=digde
zich voet voor voet. Den ganschen nacht vocht
men door met de grootste hardnekkigheid. De
Iranschen hebben 15 dooden en 72 gekwetsten
en als men in aanmerking neemt dat zij zeshonderd
kanonschoten gelost hebben, dan mag men rekenen,
dat de zwarte majesteit meer volk verloren heeft.
loch geett hij geen krimp; uit St. Louis in Senega
wordt althaus gemeld, dat koning Djolof ver-
scheidene dorpen heeft geplunderd, die onder
1 ransche bescherming staan. Men moet er dus al
weer op los. De Europeanen nnderviuden, dat die
zwarte jougens niet loopen als hazen op het knallen
van geweervuurbovendieu zij schieten weerom.
En dan heeft meu nog het last, dat men nooit
afgedane zaken krijgt, van vredesluiten houden ze
met, als 't eenmaal zoo ver gekomen is dan maken
ze van oorlogvoeren een bedrijf.
briefje, dat gisteren was geschreven, liever ge-
krabbeld door een vrouwehand, ontdeed ze van al
hun belangrijkheid en bekoorlijkheid. Duizend
uren afstand bleken niet voldoende te zijn om haar
te vergeten, om met toe te geven aan de verzoeking
haar zijn liefde te verklaren, om met den heiligen
band te verscheuren, die hem aan haar man verbond.
De enorme afstand, de langzaamheid der treinen,
de onmetelijke blauwe zee tusschen Livorno en
Marseille wat een' menigte beletselen voor zijn
begeerte om naar haar toe te vliegen
Gilbert Maujean was bijna aan het einde der drie
jaren, die hij aan de school te Rome moest door-
brengen. Piet wist het, en verzocht hem op zijn
terugreis naar Parijs op het kasteel Mareuil, waar
zijn vrouw en hij hem gaarne zouden ontvangen,
wat te toeven. Hij zelf had sedert ongeveer twee
jaren, tengevolge van ongelukkige speculation,
waarvan Gilbert maar al te zeer de oorzaak ver-
moedde, Parijs verlaten en zich buiten begraven
op dezelfde plaatsen, waar zij waren opgegroeid en
waar zij elkaar hadden gekend.
Bij den naam Mareuil kwamen duizende aan-
doeningen bij hem op. Hij zag weer de lachende
vallei, de met pijnen begroeide heuvelen, de wilgen,
de popels, hangendeover de oevers van de Herblette,'
en over de blauwe heuvelen heen, het blauwachtig
schijnsel van de bergen van St. Genix, die als
kantwerk tegen het azuur afstaken. Zijn boezem
zwol van blijdschap bij het zien van het land-
De Minister van Binneulandsche Zaken heeft
de navolgende aanschrijving gericht aan'sKonings
Commissarissen in de provincien
llernaaldelijk komt het voor, dat Nederlandsche
werklieden door berichten in de nieuwsbladen of
door daartoe uitgezonden agenten soms me
strekking van reisgeld voor de heenreis, naar
Duiischland ten behoeve van industrieele onder-
uemingen worden geiokt, terwijl bij hunne aankomst
ter plaatse blijkt, dat zij daar niet gebruikt kunnen
worden.
Het is daarom geraden, dat die werklieden,
alsvorens op zulke berichten en voorspiegeliugen
der agenten af te gaan, of zelf of door tusschenkomst
van den burgemeester hunner woouplaats, zich tot
den Nederlandschen consul in de streek, waar die
ondernemingen zich bevinden, om iulichtingen
wenden omtrent de vooruitzichten in het bekomen
van werk, de loonen en de huurprijzen der woningen
aldaar.
Ik heb de eer UH.Ed.G. te verzoeken, de burgemees-
ters in uw gewest uit te noodigen, aan het boven-
staande in hunne gemeente zooveel mogelijk bekend-
heid te geven en hunne bovenbedoelde tusschenkomst
te verleenen.
Te Brussel is eene commissie gevormd, ter
voorbereiding van een bedevaart van Belgen, Neder-
landers, Duitschers en Engelschen naar Waterloo,
ter herinneriug aan den beslissenden veldslag, die
75 jaar geleden daar werd geleverd. De hiervoor
bestemde dag is Zondag 22 Juni.
Presidenten der commissie zijn de heeren Maurits
Josson en Em. Verhees, secretaris de heer A. Buijl.
Aanmeldingen bij den heer A. Schamelhout, student,
Troonstraat, Brussel.
Door iemand, die onbekend wenscht te blij-
ven, is aan den aartsbisschop van Utrecht ten be
hoeve van de Oud-Roomsch-Katholieke Kerk te
IJmuiden ter hand gesteld eene som van 10,000
voor het fonds, waaruit de geestelijke gesalarieerd
wordt, en 3000 voor het armenfouds.
Woensdagavond had in Cafe Suisse te Zaan-
dam het geestelijk tournooi plaats tusschen de
heeren Bax, predikant aldaar, en Domela Nieuwen-
huis. Eerstgenoemde betoogde, dat de drie ge-
neesheeren, die de zieke maatschappij wilden be-
handelen, het katholicisme, het rechtzinnig protes-
tantisme en de sociaal-democratie, waren gebleken
den kranke niet te kunnen genezen. Hij verwachtte
meer van de aankweeking van het gemeenschaps-
gevoel, zelfbeheersching, zelfverloochening, vlijt en
eerlijkheid.
Domela Nieuwenhuis beantwoordde hem metde
bekende aanvallen op het kapitaal en loftuitingen
schap, dat deze brief als met een tooverslag voor
zijn oog ontrolde.
Zoodra zijn besluit genomen was, dacht hij aan
niets meer dan aan het verhaasten van zijn vertrek.
Hij had weinig kennissen gemaakt, dus waren zijne
afscheidsvisites spoedig afgeloopen.
Hij vergat even wel niet kardinaal Pazzi, de
trouwe bewaker der rijkdommen van het Vaticaan,
wien hij door de oude markiezin La Foufrevde,'
wier man Rome, tijdens de Fransche bezetting'
commandeerde, was aanbevolen, te bedanken. De
prelaat had vriendschap voor hem opgevat. Zijn
raad en zijn kennis hadden Gilbert den weg ge-
wezen bij al zijn geleerde nasporingen.
//Gaat ge weg riep hij uit. „Zijt ge dan van
idee veranderd Gij, die ons niet meer zoudt
verlaten
z/Sapperloot, ik hoop u weer te zien?" Glim-
lachend, terwijl hij vriendschappelijk zijn hand
legde op het voorhoofd van Gilbert, zei hij: „Be-
waar altijd, mijn zoon, voor uw eigen geluk en
in 'tbelang der wetenschap, dit flinke koele
verstand."
z/Groet voor mij de markiezin," zei hij, van hem
afscheid neraende met die gemakkelijke bevalligheid
welke bij hem zoo aangenaam den man der kerk
met den man der groote wereld vereenigde.
's Avonds in den treiu, ver van Rome, verdwenen
in Gilberts geest alle herinneringen aan zijn
verblijf aldaar. Naarmate hij verder ging, scheen
op de communards, de martelaren van Chicago euz.
lot eenig resultaat, hoe gering ook, leidde deze
gedachtenwisseling niet.
bet Jaar 1889 in vele opzichten een goed
jaar geweest voor den landman, 1890 zal, met
het oog op den gunstigen stand der veldgewas-
sen en de gunstige weersgesteldheid, een niet minder
voordeeligen oogst opleveren.
1 erwijl de haver reeds schoon is opgeschoten,
staat de rogge prachtig te velde, heeft lang stroo
en draagt zware aren. De vroege aardappelen
beloven een flink beschot, en de late komen reeds
goed op. Polders en uiterwaarden zien er welig
uit, en het vee, dat volop te grazen heeft, loopt
tot aan de knieen in het malsche gras. De vrncht-
boomen geven geen uitzicht op een goeden uitslag;
immers pruim- en percboomen dragen weinig vrucht
en de appels zijn meest door de rupsen vernield.
Tmnvruchten als doperwten, peultjes, boonen,
euz. staan schoon. Op vele plaatsen is men reeds
bezig met houtschillen. Men besteedt voor schors
per 500 K.G. 25 5 28 en voor het akker-
maalshout 7 a 7,50 per vim van 104 bos.
Hoe tuinbouw hier te lande in bloei toeneemt,
bewijzen de cijfers hetreflende den uitvoer van
groenten, met name in de laatste tieu jaren.
A an 1857 tot 1867 voerde Nederland voor pi. m.
8 ton gouds aan groenten uit tot 1880 steeg dat
cijfer tot 6 millioen en nu in de laatste jaren
heeft het 14 a 15 millioen gulden bereikt.
De uitvoer geschiedde hoofdzakelijk naar Engeland.
De bessen hebben een prachtigen bloeitijd
gehadtoch zijn de vooruitzichten van de bessen-
teelt niet verbeterd. Nu de vrucht zet, blijkt, dat
de boomen in vrij sterke mate ruien, vooral de
oude struiken, zoodat de pluk, die overvloedig
scheen te worden, zal tegenvallen. Er zullen hooge
pnjzen besteed worden; er wordt nu reeds 6 cents
per half kilo in verkoop geboden.
Te Naaldwijk is een aanvang gemaakt met
de verzending van aarbeien naar Engeland. De
vruchten worden opgekocht tegen 1,00 het
kilo. Zij worden zeer zorgvuldig en net verpakt
in spanen mandjes van l/i kilo, die ten getale van
12 geplaatst worden in een plat kistje. Eenige
kisten op elkaar gebonden vormen een stevig
pakket. Een Engelsch commissionair bezocht in
'tbelang van dezen nieuweu handel vele tuinders
in Naaldwijk.
Tn de omstreken van Deventer zijn de weiden
goed met gras gevuld. De hooioogst belooft zeer
overvloedig te worden. De winterrogge staat uit-
muntend. Appelen en peren zullen er weinig
komen, omdat de bloesems bijna overal zijn bedorven
door kleine insecten.
de wind, die langs de portieren snoof, hem met
de lucht van den geboortegroud, niets anders aan
te breugen dan de zoolang onderdrukte herinne
ringen, die hij voor altijd uitgewischt waande.
In menigte drongen zij zich op, levendiger dan
ooit, tot in de kieinste bijzonderheden. Geduren-
de de ledige uren der reis, bij de verveling van
den tocht, schepte hij er behagen in ze in zijn
geheugen te rangschikken. Hij herleefde weer,
achter elkaar, alle gebeurtenissen, van zijn over-
haast vertrek uit Parijs, bij het huwelijk van Pieter
Cabro' af, tot zijn eerste ontmoeting met hem.
Deze ontmoeting was lang geleden. Hij was
nog maar twaalf jaar. Het was toen hij voor't eerst
zijn vacautie bij zijn moeder kwam doorbrengen
te Chatillon, na een verblijf van tien maanden" in
het lyceum, waar men hem na den dood zijus vaders
geplaatst had, en waar bij hem gedurende die
tien maanden van opsluiting een levendige zucht
tot loopen en vliegen zich had ontwikkeld.
Omdat ge zooveel van loopen houdt, zei zijn
moeder tegen hem, zal ik u vergezellen. Wij zullen
mijn vriendin de gravin V an Cabrol, gaan opzoeken.
Zij woont hier dichtbij, heb ik vernomen, en we
zullen te voet gaan. Die goede Laura sedert
haar vertrek uit het klooster, heb ik ze niet weer-
gezien. Al at zal ze vreemd opkijkenZe heette
Laura de SableuseGilbert zorg, voegde zij er
bij, dat ge er netjes uitziet, dat ik mij niet ovet
u behoef te schamen!