Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeawsch-Vlaanderen.
No. 2589.
Zaterdag 8 Maart 1890.
30e Jaargang.
fti SHLQMiLMi
Binnenland.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen J 1,Franco per postVoor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika f 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brievdn-
oushouders.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer /0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
•Kit blad versehljnt Dlnsdag- en Vrijdagavond bij den nltgever P. I. VAN BE 8ANOE te Ter Nenzen.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
Polities Overzicht.
Nu men meent te weten dat de Keizer van
Duitschland weinig is ingenomen met de socialisten-
wet, beginnen ook zij, die haar vroeger onmisbaar
hebben geacht zich te schikken in de gedachte,
dat zij, die den 30 Sept. e. k. afloopt, uiet zal
worden vernieuwd.
Aan den eenen kant, zegt de vrije conservatieve
Post, ontveinzen wij ons niet, dat de bestaande
socialistenwet, daar de sociaal-democratie onder hare
heerschappij zich heeft bevestigd, veel van bare
practische waarde heeft verloren, en aan den anderen
kant houden wij het voor zeer doelmatig, den
tegenstanders der socialistenwet eens de gelegenheid
te geven, eene eerlijke proef te nemen, hoe het
gaat zonder zulk eene wet en vooral in hoeverre
de bestrijding der sociaal-democratie zonder haar,
alleen met de wapeuen des geestes, gelukt.
Onder de cleriealen heerscht groote vreugde over
den uitslag der verkiezingen in de veronderstelliug,
dat de regeering hun voor'nun onmisbaren bijstand
een hoogen prijs zal moeten betalen. Windthorst
is de Koning van den Rijksdagroept zegevierend
de Mouiteur de Rome.
Wat het centrum zal verlangen, is duidelijk
genoeg en ten overvloede heeft de paus het nog
in zijn laatste allocutie gezegdde school moet
aan de kerk worden onderworpen, de vrije pers
worden gebreideld. Reeds in het vorige jaar heeft
Windthorst verklaard, dat in Duitschland, als de
Kulturkampf was geeindigd, de strijd om de school
zou aanvangen.
De Volkszeitung ontving de verzekering, dat de
Duitsche Keizer in den staatsraad de hoogste
eischen heeft gesteld ten opzichte van de lotsver-
betering der werklieden. De Keizer zou zich
volstrekt tegen elke socialistenwet verklaard hebben
en niet langs den weg van onderdrukking, doch
slechts door eene vergaande tegemoetkoming, aan
de sociaal-democratische bewegingperk willen stellen;
terwijl zijn raadsman Hinzpeter geen aanhanger
van de „sociaal-democratische homoeopathie" zou
zijn, maar veeleer de zieuswijze van de Volkszeitung
op het gebied der sociale politiek deelen zou.
Ondanks deze onthulling volhardt de Volkszeitung
bij hare opvatting dat de Keizer de sociaal-democratie
ten strengste zal bestrijden. Voorts waarschuwt
het blad het werkvolk voor een „patriarchaal
absolutisme", dat de rechtmatige grieven der
arbeiders ,/Van boven af" zou willen uit den weg
ruimen, en daardoor het recht verkrijgen om aan
elke zelfstandige werklieden-beweging des te strenger
den kop in te drukken.
De Keizer heeft aan eenen feestmaaltijd deel-
genomen van den Landdag der proviucie Bran-
Hij nam deze gelegenheid te 'oaat om
denburg.
EETJIEEETON.
22) "B^ai -
Hendrik beproefde ook herhaalde malen om
zijne meesteres aan het praten te krijgen, door
over George te spreken, maar zij gaf hem nooit
antwoord en scheen meestal zijn woorden niet te
hooren.
Vier weken verliepen zoo. Daar stierf de vrouw,
zonder ziek te zijn geweest. Deze nieuwe slag
trof Friese nog meer, omdat bij geheel onverwacht
kwam. Hij had het lijden van zijn vrouw gehouden
voor eene verstoring van geest en gernoed, maar
hieraan had hij niet gedacht. De dokters hadden
hem ook niet kunnen waarschuwen, want zij
hadden den dood niet zoo spoedig verwacht. Ook
nu weer zorgde Hendrik voor de geheele begra-
fenisplechtigheid. Zijn meester kon niet eens
rechtop in zijn bed zitten. Met dezelfde zorg en toe-
wijding als bij George's begrafeuis, deed Hendrik
zijn plicht, ja nog meer.
Eindelijk was ook de droeve dag dezer begrafenis
voorbij.
De oude man voor weinige weken nog zoo ge-
lukkig met zijn vrouw en zoon, stolid nu alleen
in de wereld. Hij had geen bloedverwanten meer,
en zou die dan ook niet om zich heen geduld
hebben, want sedert dezen laatsten slag van het
in eene toespraak nadruk te leggeu op het nauwi
verbond tusschen de Brandenburgers en de Hohec-1
zollerns. De Brandenburgers hebben zijn Huis
trouw gediend in tijden van voorspoed en van nood.
In dagen van nood pas leert men zijne vrienden
kennen. Men heeft het hem verweten, dat hij te
veel gereisd heeftzijnerzijds beveelt hij alien
aan, reizen te ondernemen dan eerst zal men de
menschen en gebeurtenissen kalmer leeren beoor-
deelen. Ik heb des nachts in voile zee den sterren-
hemel aanschouwd en ben daarbij tot geheel andere
gedachten gekomen. Ik heb in den vreemde onze
vaderlandsche politiek leeren beoordeelen, en word
daardoor voor overhaaste stappen behoed. Ik zal
de traditien van mijnen grootvader volgen, die mij
den weg heeft aangewezen, dien ik denk te bewande-
len. Wie bij mij zich aansluit, dien ben ik
dankoaar tegen hem die van mij zich afkeert, zal
ik weten mij te verdedigen. Mocht men ons
aanvallen, dan staat ons een groot, dapper leger
ter zijde.
De Keizer eindigde met eenen dronk op de
provincie Brandenburg.
De Keizer bleef 3 uren en een kwartier aan
den maaltijd, en onderbield t zich, toen de koffie
en sigaren rondgedeeld werden, op de meest be-
minnelijke en vroolijke wijze met velen der gasten.
De Porte is niet geneigd nu reeds den vorst van
Bulgarije te erkennen, zooals de Buigaarsche regee
ring had verzocht. Deze zal er nu opnieuw op
aandringen en indien zij niet slaagt, een beroep
doen op de Europeesche mogendheden.
Frankrijk bevindt zich op voet van oorlog met
Dahomey.
Herhaalde malen werd reeds gemeld, dat de
inwoners van dat land Fransche troepen hadden
aangevallen, thans hoort men van formeele gevechten,
bij welke de negers honderd dooden en gewonden
hebben verloren.
De oude koning Golele van Dahomey, die onlangs
is gestorven, had uit vrees voor annexatie door de
Franschen, aan Portugal het beschermheerschap
over zijn land opgedragen. Portugal nam het aan
onder voorwaarde, dat de raenschenslachtingen, die
bij alle officieele plechtigheden in Dahomey voor-
komen, zouden ophouden. Maar met deze oude
gewooute wilde de koning niet breken en Portugal
liet hem over aan zijn lot, om niet medeplichtig
aan die barbaarschheid te schijnen. Sedert dien
tijd hebben de Fransche koloniale ambtenaren, die
pogen het geheele gebied van de Senegal tot aan
de monden van den Niger onder Franschen invloed
te brengen, Dahomey niet uit het oog verloren.
Fransche versterkingen werden op het gebied van
Porto Novo, dat aan Dahomey grenst, opgeworpen
en weldra begonnen de conflicten. De krijgslieden
van Dahomey roofden onder Fransche beseherming
staande menschen naar het heet, in het vorige
noodlot was hij buitengewoon veranderd. Zoo
vroolijk en luidruchtig hij vroeger was, zoo licht-
geraakt en oupleizierig was hij nu. De geringste
kleinigheid deed hem kwaad opstuiven. Hendrik
alleen wilde hij bij zich zien en hoe deze ook zijn
best deed om hem tevreden te doen zijn, moest
hij het toch ook menigmaal ontgelden. Friese
beschouwde zijne rampen als een straf van den
Hemel, maar omdat hij in zijn geheele leven niet
zulke ongerechtigheden vond, als welke zulke straf
verdienden, zoo was hij ontevreden op zichzelf en op
alle menschen. Het lange ziekliggen maakte hem
nog ongeduldiger en verdrietiger. Zelfs de voor-
schriften der dokters volgde hij niet op. Hij had
voor het noodlot gebogen zonder tegenstreven,
maar aan de menschen wilde hij toonen, dat hij
de rijke landbouwer was, die niet te gehoorzameu
had en van niemand bevelen afwachtte.
Dit maakte den omgang met hem uitersc on-
aangenaam en zelfs Hendrik verloor er meermalen
zijn geduld bijtelkens echter had hij weer mede-
lijden met de smart en hulpbehoevendheid van den
ouden man en dan vergat hij alles weer.
In weerwil van het moedwillig in den wind
slaan van de voorschriften der dokters, genas Friese
toch langzamerhand. Zijn vroegere geaardheid kwam
echter niet terug. Hoe meer hij aansterkte, hoe
meer hij korzelig en eigenzinuig werd.
Hoewel er zooveel op hem aaukwam, had Hen
drik niets verzuimd van hetgeen er gedaan moest
jaar niet minder dan 1492 terwijl het Duitsche
gebied van Togo door hen niet werd aangerand.
Nu schijnt de Fransche regeering ernstig voor-
nemens, aan dien toestand een einde te maken en
ofschoon een oorlog met Dahomey waarschijnlijk
kostbaar en langdurig zal zijn, zou het zoowel
door de uitbreiding zijner macht als door de
bevordering der beschaving worden belooud.
De president der Zuid-Afrikaansche Republiek
heeft bij zijn bezoek te Johannesberg aan eene
vijandige demonstratie van Engelschen bloot gestaan.
Bij beschikking van den Minister van binnen-
landsche zaken zijn benoemd in de commissie, in
het voorjaar van 1890 belast met het afnemen
der examens ter verkrijging van de akte van be-
kwaamheid, bedoeld in art. 56 onder a der wet
tot regeling van het lager onderwijs, in de provincie
Zeelanda. tot lid en voorzitter, de schoolopziener
in het district Middelburg b. tot leden, de school-
opzieners in het district Goes en de schoolopzieners
in de arrondissementen Middelburg, Zienkzee en
Axelc. tot leden-plaatsvervangers, de schoolop
zieners in de arrondissementen Tholen, Goes en
Oostburg.
De heeren Gleichman, Huber, Van Kerkwijk,
Heemskerk en Walter hebben bij amendementen
voorgesteld aan een Pensioenraad uit de bnrger-
lijke ambtenaren, samengesteld uit vijf leden en
een secretaris, alien door den Koning te benoemen
en onbezoldigd, op te dragen het onderzoek van
de aanvragen om pensioen en het uitbrengen van
advies daarvan. De Raad zal bevoegd zijn om
van de departementen van algemeen bestuur de
vereischte inlichtingen te vragen wederkeerig geeft
hij de vereischte inlichtingen aan de departementen.
Naar men verneemt, zoo lezen we in de
N. R. Ct., worden er door het ministerie van
Waterstaat de noodige gegevens verzameld, ten
einde te onderzoeken, in hoever het mogelijk is,
om zonder groote financieele bezwaren tot opheffing
te geraken van de tolheffingen op rijkswegen en
rijkskanalen. Dit staat in verband met de opheffing
van kanaalrechten op het kanaal van IJmuiden.
De Minister wenscht namelijk, dat andere rijks
kanalen en rijkswegen in dezelfde gunslige ver-
houding zullen komen.
Op 1 Jan. 1890 had Nederland te beschikken
tot verdediging van kusten en zeegaten, reeden
en stroomen, over 22 gepantserde en 47 onge-
pantserde schepen. Voor den algeraeenen dienst
waren beschikbaar 3 gepantserde en 15 ongepantserde
schepen. Voor bijzondere diensten worden gebezigd
3 wacht- en kostschepen; 15 instructie- en excercitie-
vaartuigen en 1 opnemings-vaartuig.
worden. Geregeld had hij alles den gewonen gang
laten gaan, zooals in de beste. dagen van geluk
op de hofstede. De oude Friese zag dat, toen hij
in voorjaar weer langs de velden kon loopen.
Zijn zaadgewas stond beter dan dat van de andere
boeren, maar toch was hij daar onverschillig onder.
Hij gaf Hendrik geen enkel woord van lof, integen-
deel scheen hij te zoeken of er hier of daar iets
was, dat hem ontevreden zou kunnen maken.
Hij was weinig spraakzaam en kon zijn ongeluk
niet verkroppen, vandaar dat de vroolijkheid en
het genoegen van andere menschen hem verbitter-
den. Bijna alle bekenden en zelfs zijne oude
vrienden bemoeidcn zich niet meer met hem en
daardoor werd Friese nog meer verbitterd. Hen
drik had gehoopt, dat zijn meester wel mettertijd
veranderen zou, maar zijne vrouw was nu reeds
langer dan een jaar dood en nog was er geen
verandering gekomen. Hendrik had al meermalen
het voornemen opgevat zijn meester te verlaten,
maar hij kon er niet toe overgaan, want dan zou
de oude man alleen staan, en hij was alleen door de
ongeluk ken zoo veranderd. Dat hij het op de
hofstede nog uithield, werd in het dorp dikwijls
besproken. Vroeger liet hij zich door niemand
bevelen geven, maar nu at bij alles voor zoete
koek op, om van Friese te erven. Deze had slechts
verre bloedverwanten en men kon van hem wel
verwachten, dat hij den vroegeren bedeljongen tot
zijn erfgenaam benoemde. Zoo werd er in het
De Indische militaire marine beschikte over 27
vaartuigen.
Ter gelegenheid van zijn 50-jarige loopbaan
heeft de fabrikant W. A. Scholten te Groningen
een kinderziekenhuis gesticht. Een huis in de
St. Jansstraat wordt daartoe ingericht, terwijl de
inrichting voorloopig in de Zuidersingelstraat is
gevestigd. De heer Scholten draagt voor een groot
gedeelte de kosten der exploitatie.
Gedurende het jaar 1889 zijn van de land-
rnacht, van het korps mariniers en van het leger
in Oost-Indie gedeserteerd 163 personen, terwijl
243 personen, die tot de zee- en land macht hebben
behoord, tengevolge van de wijze, waarop zij uit
den dienst zijn geraakt, niet meer voor den krijgs-
dienst te water of te land mogen worden aange-
nomen.
Tegen Februari had te Keulen een bijeenkomst
plaats van directeuren der groote op Noord-Amerika
varende stoombootlijnen, waaraan de Bremer, Ham
burger, Antwerpener, Rotterdammer en eenige
Engelsche maatschappijen deel namen.
De verhooging van personen- en vrachttarieven
maakte daarbij een punt van bespreking uit, doch
werd hoofdzakelijk de wenschelijkheid overwogen
het personenvervoer gemeenschappelijk te doen plaats
hebben in dier voege, dat de opbrengst er van volgens
een reeds overeengekomen systeem onder de deelne-
mende maatschappijen verdeeld zou worden. Gelijke
overeenkomsten bestaan tusschen de van New-York
uitgaande spoorwegen en ook tusschen de van Ham
burg op New-York varende stoombootmaatschappijen
en zouden naar evenredigheid de te verwachten
meerdere ontvangsten millioenen bedragen.
Thans vernemen we, dat de tot die overeenkomst
voorbereide werkzaamheden zoo verre gevorderd
zijn, dat eerstdaags te Antwerpen een tweede en
beslissende bijeenkomst van al de daarbij betrokken
stoombootmaatschappijen plaats zal hebben.
Komt die combinatie tot stand, dan kan gezegd
worden, dat ze eenig in haar soort en omvang is
en de onderlinge concnrrentie op afdoende wijze
tegen zal gaan.
De veeteelt beleeft dezen winter in't West-
land in vele opzichten voorspoed, waartoe vuoral
de hooge zuivelprijzen en de overvloed van best
hooi meewerken. In het noorden van ons land
kan men over de boterprijzen niet roemen, zoodat
daar de uitkomsten der melkerij ook minder voor-
deelig zijn. Voor le kwaliteit boter wordt thans
bijv. ruim f 50 behaald en dit wel ten gevolge
der trage markt te Louden, waar veel boter on-
verkocht blijft staan. De uitvoer beheerscbt in
die deelen van ons land geheel de markt en
Denemarken, Finland en Frankrijk lijden daar
evenzeer onder. De Londensche markt is bijna
f 10 lager dan ter zelfder tijd ten vorigen jare.
dorp gebabbeld, maar Hendrik stoorde zich daar
niet aan.
De krachten van den landbouwer namen zicbt-
baar af, maar dat wilde hij niet laten bemerken.
Hij bleef zijn gezondheid benadeelen en verviel
up die wijze nog meer. Weldra kon hij de kamer
niet meer uit en eenige weken daarua moest hij
in bed blijven. Daardoor werden zijn ongeduld
en verdrietigheid nog grooter. Niemand wilde hij
in zijne nabijheid zien en tegen Hendrik was
hij ook barsch en opvliegend. Niets ging naar
zijn zin.
Omstreeks dien tijd kreeg Friese bezoek van
een verren bloedverwant, dien hij in jaren niet
gezien had.
Ik heb gehoord dat ge krank zijt en nu alleen
op de wereld staat, daarom achtte ik het mijn
plicht U te komen bezoeken, want wij zijn bloed
verwanten en bestaan elkaar dus nader dan vreem-
den, sprak de man tot Friese. Maar deze beautwoord-
de zijn groet niet en keek hem met argwaan in
het gelaat. Friese dacht dat deze man kwam,
omdat hij hoopte op een deel der erfenis en kon
daarover zijne verbittering niet verbergen.
Zoo, denkt ge, dat wij elkaar nader bestaan p
sprak hij met bitteren spot Hahaik wil daar
niets van weten Ge zijt hier sedert jaren niet
geweestMaar toen George leefde, was hier ook
niets te halen. Nu heb ik geen erfgenaam, ik
lig ziek en het komt in uw hoofd op, mij te
TER NEDZENSCH CMRA1VT
