Over als en me wat nil ie ResMentie.
Gemengde berichten.
zoek van de tentoonstelling door een tweede groep
mogelijk gemaakt is met de bijdragen van particu-
lieren, belangstellenden in de ontwikkeling van den
werkman.
Yerscbeidene leden van de wakkere commissie,
die zorg droeg dat ook den Haag niet achterstond
bij de andere steden van waar werklieden de ten
toonstelling bezochten, deden het reisgezelschap
aan het Hollandsche station uitgeleide.
De groep zal na aankomst te Parijs worden
ingeleid bij den voorzitter van de Nederlandsche
commissie der tentoonstelling.
Door de slagers van Eindhoven en omstreken,
die in den laatsten tijd redenen meenden te hebben
om zich over den overdreven dienstijver der Rijks-
ambtenaren te moeten beklagen, ter zake het
slachtvee, hebben een bond opgericht, waartoe
reeds een 30-tal leden zijn toegetreden, ten einde
zich in geval van benadering zooveel mogelijk
tegen schade en moeielijkheden te kunnen vrijwaren.
Door de ramp te Antwerpen opmerkzaam
gemaakt, wordt te Rotterdam op het feit gewezen,
dat aan den Linker-Maasoever achter de petroleum-
bergplaateen, landwaarts in, vlak bij den molen
aan de Vliet, en dus op pi. m. 1000 meter afstands
van de petroleum-etablissementen, de rivier en het
gehucht de Hey eene bergplaats bestaat, waarin
500 kilo dynamiet ligt opgeslagen.
Een weekblad, het Zondagsblad, weet nog te
verhalen, dat op Zondag 22 Sept. een vaartuig
met niet minder dan 800 kilo dynamiet voor den
wal is gekomen waarvan drie vierde bestemd was
voor het wegruimen van wrakken bij Terschelling
en in de Zuiderzee en werden overgeladen op een
Rijks vaartuig van het korps torpedisten. De
resteerende 200 kilo werden overgebracht naar
bovengemelde bergplaats.
Genoemd blad wijst er op dat een klein ongeluk
voldoende is om half Rotterdam in de lucht te
doen vliegen.
TER IVEU/iEiV, 8 October 1889.
Gisteren geraakte de hoogaarts van schipper
Van der Walle uit Hontenisse aan den grond op
den berm van het oosterhavenhoofd te Ylissingen.
Door de hooge zeeen scheen het vaartuig met man
en muis verloren. De bemanning der Nederlandsche
loodskotters, schippers J. G. Spuij, brachten het
scheepje evenwel op de slikken, schoon zwaar lek
en vol water.
Hier zal de openbare liefdadigheid weer werk
vinden, daar de arme schipper de noodige reparatie
niet kan bekostigen.
Gedurende de eerste helft der mannd Sep
tember zijn door het postkantoor alhier de volgende
onbestelbare brieven verzonden, aan de adressen
van P. van Wijck, OostendamH. de Hondt,
Albon.
Heden had te Hoofdplaat door het tijdelijk
bestuur der Waterkeering van de calamiteuse Hoofd
plaat- en Thomaespolders, de aanbestediug plaats,
bij enkele inschrijving, van
A. Het herstel, de vernieuwing en het onder-
houd tot 30 April 1890, vau de aarde-, kram- en rijs-
werken aan de waterkeering van den calamiteusen
Thomaespolder, waarvoor het minst werd inge-
schreven door den heer D. Tholens, te Ter Neuzen,
voor f 600.
B. Het maken van werken, ter verdediging van
den oever van laatstgeraelden polderdaarvoor was
de laagste inschrijver de heer D. Tholens, te Ter
Neuzen, voor 39,280.
Aan denzelfden aannemer is tevens opgedragen
het maken van eene ringkade, lang 750 M.
Met het delven van suikerbieten zijn aller-
wege in deze streek de werkzaamheden druk gaande,
terwijl het beschot zeer bevredigend is, ja zelfs
Waldmann fronsde het voorhoofd.
Ik moet u verzoeken, uwe woorden een weinig
te matigen, sprak hij, boos wordende. Vergeet
niet, dat ge over mijn broeder spreekt. Hij be-
merkte, hoe de pleegzuster nu verslagen voor zich
keek en voegde er daarom zachter bij Maar ik
wil niet te hard tegen u zijn. Ik wil gelooven
dat de woorden van dien waanzinnige indruk
u hebben gemaakt.
Deze laatste woorden van den handelsraad ont-
wapenden haar geheel. Vol moed was zij naar
Waldmann op weg gegaan en voor het minst had
zij gehoopt, dat de handelsraad met haar naar het
ziekenhuis zou gaan. Als hij eenmaal daar was,
dan zou haar plan gelukken, want het open gelaat
van den genezen jonkman kon niet nalaten op
Waldmann indruk te maken. Maar zij werkte
niets uit bij den 'noogmoedigen man. Na haar
nog eene poos aangehoord te hebben stond hij
met een heftig gebaar op, ten teeken, dat hij een
einde wilde maken aan hun onderhoud. Ik heb
het werkelijk te druk, mejuffrouw, om u nog langer
te kunnen aanhooren. U schijnt een meisje en
daarom spijt het mij dubbel, dat u aan de woorden
van een waanzinnige geloof hecht, te meer, daar
de oude geneesheer van het ziekenhuis reeds van
tevoren hem voor waanzinnig verklaarde.
Ik bid u, beproef hem dan toch zelven eens,
smeekte Sabine met trevouwen handen en tranen
in de oogen. Of schrijf ten minste aan Harry's
vader, Chicago is zoo ver niet weg, of binnen zes
weken kunt ge antwoord hebben.
(Wordt vervolgd.
men de verwachting dat de opbrengst hier
en daar bijna tweemaal zoo groot zal zijn als die
van het gewas van 1888.
Axel. Weldra, op 21 Nov. a. s., hoopt een
ijverig ambtenaar uit onze gemeente, de heer J. v. D.
Schoonakker, een jubile te vieren, dat zeker zeld-
zaam mag heeten.
Op 1 Januari 1834 als klerk ter secretarie in
dienst getreden is het op eerstgenoemden datum
50 jaar geleden, dat hij als gemeente-secretaris in
handen van den toenmaligen burgemeester den
EdelAchtb. heer P. A. van Dishoeck, den ambtseed
aflegde.
Vele diensten heeft hij in dien tijd aan onze
gemeente bewezen en nog vervult hij zijn ambt
steeds met de meeste nauwgezetheid.
We hopen dan ook, dat het den ijverigen amb
tenaar op dezen, voor hem zoo merkwaardigen,
gedenkdag niet aan blijken van belangstelling zal
ontbreken.
Sas van Gent. Dezer dagen is alhier eene
gymnastiek-vereeniging opgericht onder den naam
T. H. O. R. Deze nuttige stichting ondervindt
van velen de gewenschte ondersteuning, wat na-
tuurlijk noodig is tot het aanschaffen van werktuigen.
Het bestuur bestaat uit de heeren P. R. Kok,
voorzitter, E. Roodenburg, secretaris, en W. van
den Hurck, penningmeester,
Tot heden is het de eenige vereeniging van dien
aard in Zeeuwsch-Vlaanderen. Moge dit in vele
gemeeuten navolging vinden.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-rectatkank te Middelburg.
De rechtbank heeft in hare zitting vau 8 Oct.
de volgende vonnissen uitgesproken
M. H., oud 15 j., arbeider te Zaamsiag, is
wegens mishandeling veroordeeld tot f 1 boete of
2 dagen hechtenis.
L. P., oud 25 j., arbeider te Clinge (Zeeland),
is wegens mishandeling veroord. tot 14 dagen
gevangenisstraf.
E. d. K., oud 17 j., molenaar te St. Jansteen,
is wegens overtreding der drankwet, beleediging
van een beambte en vernieling, veroord. tot f 10
en 3 boete of 10 en 3 dagen hecht.
Onlangs werd in eenige bladen vermeld, dat
er te Utrecht een miuderjarige dochter plotseling
uit het ouderlijk huis was verdwenen, omreden
dat zij, hartstochtelijk verliefd, met haar beminde
gevlucht was, toen haar ouders het plan hadden
opgevat om naar Argentinie te gaan. Op verzoek
der ouders werd de dochter door de politie nagezet
en opgespoord, en in de ouderlijke woning terug-
gebracht. Van nabestaanden dier familie verneemt
men thans de treurige tijding, dat het nog zdo
jeugdige meisje gedurende de reis naar de Argen-
tijnsche republiek over boord gesprongen is. Op
deze wijze maakte zij een einde aan haar verbroken
liefdes-roman, aangezien de verliefde jongeling niet
in staat was ook daar heen te gaan.
Eergisteren zijn te Rotterdam een dertigtal
sjouwerlieden aan het bureau van politie van ver-
schillende afdeelingen ontboden, waar proces-verbaal
tegen hen is opgemaakt, wegens opruiing, mishan
deling en verzet tegen de politie tijdens de laatste
troebelen. Het gebeurde op de //John Readhead,"
waar de Engelsche vlag geschonden is, maakt nog een
punt van nauwgezet onderzoek uit. De socialistische
schutter, die opruide en zich verzette tegen den
commandant van zijn compagnie, zal volgens de
militaire wetten gestraft worden. Hij is tot heden
in arrest.
Door een politie-agent werd Donderdagavond
op de stoep van perceel Keizersgracht 281 te
Amsterdam een mandje gevonden, waarin een levend
kind van het mannelijk geslacht, gewikkeld in een
stuk deken. Bij het kind was een briefje gevoegd,
waarop staatgeboren 26 September en de naam
Barend, alsmede dat de kleine Oud-Luthersch is.
Het kind werd door tusschenkomst der politie
naar het stadsbestedelingenhuis overgebracht. Naar
de raoeder wordt onderzoek gedaan, alsmede naar
degeen, die het kind te vondeling heeft gelegd.
-r- In vele gemeeuten van Groningen heerscht
de varkensziekte nog steeds epidemisch. Alle
levende have is buitengewoou duur. Kooplieden
uit Duitschland en uit de steden bezoeken reeds
druk de stallen om koeien of paarden tegen zeer
hooge prijzen op te koopen. De weilanden bren-
gen zoowel bij verkoop als verhuring hooger
sommen op.
De matroos lste klasse L. J. R., die aan
boord van de stoomkauonneerboot „Geep" te Rotter
dam de wacht had, hoorde des nachts te 4 uur
een plomp in het water. De schildwacht missende,
begreep hij terstond wat er gebeurd was, en sprong
in hetzelfde oogenblik overboord in de richting van
waar het geluid kwam. De stroom had reeds den
drenkeling gegrepen, die verloren kor. geacbt worden,
toen zijn redder hem bereikte, en hem behouden
aan wal bracht.
De Haagsche correspondent van het U. D.
schrijft aan het einde van ziju jongsten brief:
Laat ik ten slotte waarschuwen om toch voorai
voorzichtig te zijn met advertenties, waarbij meisjes
en jonge vrouwen worden gevraagd voor betrekkingen
buitenslands, als reisgezellin, enz. Er bestaat nl.
vermoeden dat er hier (te 's Ilage) weer eene firma
gevestigd is, die een schandelijken uitvoerhandel
drijft. Men informeere dus eerst duchtig, 't best
bij de politie.
Een pettenmaker te Roermond, gewoon op
de markt een verzameling van zijn fabrikaat ten
verkoop uit te stallen, had dezer dagen het ge-
noegen, dat een paar vreemdelingeu op zijn uit-
stalling afkwamen en een hunner voor redelijken
prijs een hoofddeksel kocht. Dit genoegen was
echter van korten duur, want bij het in ontvangst
nemen van het bedrag gaf hij aan den kooper
eenige Belgische twee-centimes-stukken in beta-
ling terug, waarop de kooper zijne hoedanigheid
als rijksveldwachter bekend maakte, de muntstuk.
ken in beslag nam en den pettenmaker bekeurde.
Men schrijft uit Delft
Ons bescheiden stedeke is eene groote eere te
beurt gevallen. Een harer dochters, een zeer be-
gaafd meisje, kreeg eenigen tijd geleden het aanzoek
om te Bloemfonteia eene betrekking als hoofd
eener meisjesschool aldaar te aanvaarden. Na eenig
aarzelen van den kant van haar en hare ouders
aanvaardde mej. M. den post van vertrouwen en
de reis, maar onder voorwaarde dat wanneer om
de eene of andere reden de betrekking haar niet
beviel zij weer naar hare geboorteplaats zou mogen
terugkeeren. Slechts noode en met de sehoonste her-
inneringen aan haaronderwijslieten hare betrekkingen
en vele vrienden haar gaan, want mej. M. had bij het
onderwijs in Delft, waar zij aan eene bijzondere
meisjesschool een tijd lang de rechterhand was van
de directrice, een uitstekenden naam. De eerste tij-
dingen uit Zuid-Afrika waren zeer bevredigend
het beviel haar in de nieuwe betrekking aanvanke-
lijk zeer naar genoegen. Toch zou zij er als
zoodanig niet lang werkzaam zijn. Immers mej.
Mulder zal eerstdaags, nadat per telegraaf van hare
ouders toestemming was gevraagd en verkregen,
de gemalin worden van den Staatspresident van den
Oranje-Vrijstaat, den heer Reys, die onlangs als
opvolger van President Brand door den Volksraad
gekozen werd.
De Delftsche meisjes wier naam reeds in Indie
zulk een zoeten klank heeft, doen nu ook reeds
in Zuid-Afrika hunne stille geboortestad groote
eer aan.
Juist is een maand verstreken sedert de
ontzettende ramp in de fabriek des heeren Corvi-
laiu Antwerpen in rouw dompelde, of een brand,
zooals er zelden een was dreigde eene geheele wijk
in de asch te leggen. Zoo althans liet zich de
brand aanzien die Zaterdagavond om elf uur uitbrak
in de stoomhoutzagerij en kuiperij van den heer
Persener in de Muizenstraat. Groote hoeveelhe-
den licht en droog hout verschaften overvloedig
voedsel aan het vernielende element en weldra
waren dan ook al de belendende perceelen aange-
tast, terwijl kort daarna de overzijde van de Mui
zenstraat hare beurt kreeg en deze korte straat in
eene vuurzee herschiep.
Dank zij het kalme weer en het spoedig en
krachtig optreden der pompiers was men het vuur
om 5 uur reeds meester. Toch is de verwoesting
groot en hebben vele gebouwen in de Dambrugge
Beeldekens- en Rotterdamsche straten zoowel als
op de Coninckplaats van vuur of water geleden.
Behalve een pompier, die door het vallen van een
laus min of meer ernstig werd gekwetst, hadden
er gelukkig geene persoonlijke ongelukken plaats.
De schade wordt geschat op 400,000 franken
en is gedekt door verzekering.
Naar men verneemt, heeft de Lievevrouwen-
toren te Antwerpen, bij de ontploffing ook zeer
geleden zoodat door het gemeentebestuur dienaan-
gaande een onderzoek is ingesteld.
Hiinichen de doofstomme landschapschilder,
wiens dood uit Wittenberg gemeld wordt, was een
levend bewijs van de gruwelen die de Russen be-
dreven toen zij in 1813 een inval in Duitschland
deden. De kunstenaar werd in 1812 te Birken-
busch een paar uur van Wittenberg geboren. Op
zekeren dag waren de meeste dorpelingen uit huis
geloopen om den naderenden vijand van de hoogten
te bespieden en was de moeder van Hiinichen alleen
met haar kind achtergebleven. Plotseling versche-
nen twee kozakken voor de deur, die op hoogen
toon geld eischten. Bevend zeide de jonge moeder,
dat zij niets bezat, waarop de soldaten haar en
haar kind grepen en met den knoet zoo lang
geeselden, tot zij bezwijmd neerzegen.
Toen de dorpsbewoners terugkeerden, werden
de ongelukkigen bijgebracht maar het kind bleef
ten gevolge van de mishandeling zijn leven doof-
stom. Zijn dood was een onmiddellijk gevolg
hiervan daar hij overreden werd door een wagen,
dien hij niet had hooren aankomen.
Hiinichen was een goed schilder die door de
keizerlijke familie zeer werd begunstigd.
Onder de ongelukkigen, die bij de ramp te
Antwerpen omkwamen, behoort ook een Groninger,
De Vries, die een half jaar ongeveer als smid in
het buskruitmagazij n te Antwerpen werkzaam was.
Hij liet een vrouw en 2 kinderen na, een dochter
van 17 a 18 en een kind van 2J jaar. Deze
waren door de ramp van alles beroofd. Hun werd
door het cornite te Antwerpen voorloopig 10 francs
gegeven. Voorzien van dat geld ondernam de
vrouw met hare beide kinderen de reis te voet
naar Groningen. Daarbij koos zij echter eene
geheel verkeerde richting over Weerdt, Roermond,
Venloo enz., zoodat zij 11 dagen noodig had om
te Nijmegen te komen.
In die plaats werd hun welwillend hulp verleend
door den heer L. van Emden, die voor hun verdere
reis per spoor naar Arnhem zorgde, terwijl hun
door zijne bemiddeling twee kaartjes van Arnhem
naar Groningen werden verstrekt.
De werkstakingen van schoolkinderen, in
Schotland begonnen, komen nu ook in Engeland
voor. Op een groot aantal plaatsen weigeren de
kinderen naar binnen te gaan, als de bel luidt
zij vragen verraindering van lesuren en lichter
werk of afschaffing van lichaamsstraf en van huis-
werk, ja zelfs betere meesters Ze beleggen
vergaderingen, waarop zij hunne grieven uiteen-
zetten, houden optochten, om andere scholieren
over te halen zich bij de „beweging" aan te sluiten,
enz. De .eer" der uitvinding kornt toe aan de
veelbelovende jeugd van Hawick, wier voetspoor
gevolgd is door de makkers te Glasgow, Govan,
Greenock, Perth, Aberdeen en andere plaatsen.
't Is iuderdaad belachelijk straks komen nog de
zuigelingen aan de benrt als zij niet meer van de
zuigflesch gediend willen zijn.
Precies zijn 't de woorden van Van Lennep
niet, maar onwillekeurig schoten mij bovenstaande
regelen te binnen, toen ik, een paar nachten geleden
zeer laat huiswaarts keerende, door een van koude
bibberend schepseltje werd aangesproken met het
gewone ,/Och meneertje koop asjeblief een doosie
lucifers van meoch God toe meneertje, ik bin
zoo koud." j
Een poosje liep de kleine naast mij voort,
smeekend het niagere handje uitgestrekt. Wat
een wereld van ellende spraken er uit de werkelijk
trouwhartige oogjes, die mij onverpoosd aanblikten.
,/Och God, meneertje, ik mot nog twaalef centen
hebben, eer mag ik er niet in; toe koopt uwes
maar een doosie van me," klonk het weer en hoewel
ik een afkeer heb van ouders die te lui zijn om
iets uit te voeren en hunne kinderen voor hen laten
bedelen, kon ik toch die smeekbede niet langer
weerstaan en gaf het verkleumde meisje de twaalf
centen, welke haar nog ontbraken om in huis
gelaten te worden.
Dankbaar wilde de kleine wegsnellen, doch ik
riep haar terug, liet haar, in een long- en lever-
societeit, zooals ze hier zoo'n soort ververschings-
gelegetiheid noemen, een kop warme koffie en een
boterham geven en bracht haar aan 't babbelen.
Hoe laat het arme schaap thuis kwam, daarover
scheen toch niemand zich te bekommeren, als de
centen er maar waren.
Van raiddag om vier uren, aldus begon het kleine
ding te vertellen maar telkens werd het verhaal
afgebroken door een hap uit de boterham en een
slokje, kom ik zal het ook maar koffie noemen
van middag om 4 uren had ze de 100 centen al
bij mekaar gehad en aan moeder gehracht. Toen
was vader thuis gekomen en had ze wat in de flesch
moeten halen toen nog een keer en nog eens, en
eindelijk had vader moeder geslagen en haar,
het kind, het huis uitgejaagd, waarin ze niet mocht
terugkomen, voordat ze weer 100 centen bij
mekaar had.
Den geheelen avond had ze al geloopen maar,
omdat ze niet verder dorst dan de Prinsegracht,
waar 's avonds weinig menschen loopen, had het
zoo lang geduurd eer ze de centen had.
De boterham was op en een onrustig draaien
van de kleine deed mij vermoeden dat ze naar lyiis
verlangde. Daar ik eens wat meer vau het huis-
houden wilde weten, bracht ik het meisje naar
hare woning, een van die krotten waarvan de
overal en in de residentie met het minst
bekende huisjesmelkers naar verhouding meer
trekken dan menig eigenaar van kolosale heeren-
huizen, en nam het huisnummer op.
De vriendelijke kijkers blikten mij nog eens
dankbaar toe, de kleine ging naar binnen en ik ook
naar huis.
Een paar dagen daarna, 't was op een Zondag
morgen, liep ik langs het bewuste huisje. Een
eind verder stond een man met opgeruimd gelaat
zijn pijpje te rooken en keek me aan alsof hij
zeggen wilde wat komt zoo'n vreemde eend hier
in de bijt doen
Een praatje, vooral met een tevreden mensch,
is gauw aangeknoopt. Ik vroeg of de man zijn
pijpje niet eens wilde verwisselen tegen een sigaar
en binnen tien minuten liep het gesprek over het
onderwerp waarover ik het hebben wildehet
lucifersmeisje en hare omgeving.
Gaarne zou ik het geheele verhaal van den
eenvoudigen werkman weergeven, doch het zou te
veel ruimte vorderendaarom zal ik in korte
trekken de geschiedenis verhalen zooals zij mij
werd medegedeeld.
De vader van het arme kind had vroeger, op
een van de beste standen in de Residentie, een
flinken horlogewinkel gehad en eene vrouw getrouwd
die thans in de achterbuurt nog den naam droeg
van de madam ('t leelijke voorvoegsel laat ik
maar weg) omdat zij, ondanks hare armoede nog zoo
geheel anders een ander woord wist de man
er niet voor te vinden was dan die andere
(veroorloof mij geachte lezeressen het woord maar
open te laten) in de buurt.
De man was, door achteruitgang vau zijn zaken,
aan den drank geraakt en zijn affaire was verloopen,
't Verhaal bevatte niets, o neen I
Dat wonder klonk of ongemeen.
't Was de ellende van zoo velen.
