Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2497.
Zaterdag 20 April 1889.
29e Jaargang.
Binnenland.
VOOR HAAR VADER GrEBOET.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per post: Voor
Nederland f 1,10. Voor Belgie f 1,40. Voor Amerika f 1,32^.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Bneven-
bushouders.
ADVESTENTlSN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer /0,10. Qrootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Oit bind verschijot niiiwdas- en Vrljdagavond bij den nltgever P. j. VAN D E 6 A N D E te Ter Neuzen.
Ru deze courant behoort een bijvoegsel.
folitieli Overzicht.
De Keizer van Duitschland heeft zijn geluk-
wenschen den regent van Luxemburg toegezonden
en zich in zeer hartelijke woorden over den Koning—
Groothertog uitgelaten. Hij betreurt de ziekte,
tengevolge waarvan de hertog, als naaste bloedver-
want, tot de uitoefening van het gezag is geroepen
en spreekt de hoop uit, dat de Koning weldra de
regeering weder op zich zal kunnen nemende
Keizer hoopt in hertog Adolf een even goeden
buur te mogen vinden als in den groothertog.
Ook de regent zelf bracht gedureude het feestmaal
herhaaldelijk zijne waardeerende gevoelens omtrent
den Koning-Groothertog ter tafel. Zelfs de Temps
neemt de gelegenheid te baat om een sympathiek
woord te wijden aan het Huis van Oranje-Nassau,
dat aan de wereld een Willem den Zwijger, een
Koning Willem III aan Engeland heeft geschonken,
en een Koning Willem III, die voor de beginselen
der legitimiteit een onwankelbaren eerbied toonde,
toen Von Blochausen vier jaren geleden pogingen
deed om voor het groothertogdom de Salische wet
af te schaffen, zoodat de erfopvolging van prinses
Wilheltnina der Nederlanden zou verzekerd zijn,
maar wat de Koning-Groothertog niet begeerde,
vooral omdat zijne Luxemburgers liever een vorst
hadden, die in hun midden woonde. De regent
ontvangt bij voortduring telegrammen van geluk-
wensching, waarin tegelijk de toestand van den
Koning-Groothertog wordt betreurd. Men spreekt
in Luxemburg Fransch en Duitsch, terwijl het
volk er een salaadje van maakt. Een staaltje van
het Luxeraburgsch patois volgt hier//Dir sid
accusert d'libertet vun den encheren entravert ze
hun 't geen rnoet beteekenen „Gij zijt beschul-
digd, de vrijheid der verkooping te hebben be-
lemmerd." Ja, de Luxemburgers zijn eene gemengde
nationaliteit maar niettemin gelukkig onder
het bestuur van onzen Willem.
Zooals reeds vermeld is, de rijkscommissie heeft
gerapporteerd, dat er geene termen bestaan voor
de tegen de Volkszeitung genomen maatregelen.
De Duitsche rechterlijke macht bewijst tegen de
kleingeestige vervolgingsmanie der Duitsche autori-
teiten te zijn. Hoe het nog zal gaau met de
aanhangige „muilkorfwet" die thans nog bij den
Bondsraad is, dat moet de tijd doen zien. Ons
dunkt de volksverlegenwoordiging zal, geleerd door
door de laatste feiten, wel goed uit de oogen zien
en dadelijk niet stemmen voor eene wet, die elk
der partijen met zoo weinig moeite zal kunnen
muilkorven. De Freisinnige Zeitung, het orgaan
van Richter, is door het gerechtshof te Potsdam
eveneens vrijgesproken, en wel van ^Bismarckbe-
leidigung." Het blad had indertijd melding gemaakt
van eene inschrijving, die geopend was om den
heer Von Bismarck in staat te stellen, nog een
FEUILLETON.
5)
Is onwaar, herhaalde de knecht driftig. U
hebt mij in dienst genomen ik was broodeloos,
dat is waar maar ik wist ook alles wat no. 40
betreft. Omdat
Zwijg! gebood de directeur heftig.
Jawel, antwoordde Giacomo gekrenkt. Die
geschiedenis van mijnheer Von Ludwig gaat geen
mensch aan. Ik heb echter in die twintig jaar getoond
dat ik kon zwijgen en een geheitn bewaren. Dr.
Rimoli wierp hem een vernietigenden blik toe en zeide:
Als je wilt, kan je het gevraagde ontslag krijgen.
Ik zal je het verschuldigde loon uitbetalen en een
getuigschrift geven, dat je behulpzaam kan zijn
tot het verkrijgen van eene andere betrekking.
Giacomo keek hem aan. Het was zijn plan
zonder aarzelen zijn ontslag te vragen, maar de
manier, waarop zijn heer het hem geven wilde,
beviel hem niet en daarom zij hij langzaam
Het was mijn bedoeling niet op staanden voet
te vertrekken, ik ben tevreden als ik over een
half jaar mijn ontslag krijg.
Dr. Rimoli lachte en zeide honend
Zulk gespuis ben jeluiEerst brutaal en dan
handig omdraaien, wanneer men jelui flink onder
de oogen ziet.
landgoed aan te koopen en den titel van hertog
aan te nemen, en bij die gelegenheid over den
rijkskanselier als ,/mittellosser Millionar'' gesproken.
Bismarck die voor een groot man bijzonder
kitteloorig is, had dit beleedigend gevonden, maar
de rechter heeft hem in het ongelijk gesteld. De
molenaar te Sans-Souci zei eens, toen de „groote
Frits" hem zijn molen wilde afnemen om een tuin te
kunnen vergrooten II y a encore des juges a Berlin.
Zoo schijut het nog te zijn te Potsdam. Het strekt
de rechterlijke macht in Duitschland tot eer.
Langzaam maar zeker komen de Serviers in
Russisch vaarwater. De metrapolitaan Michael, die
een van de hoofden der Russophilen was en door
Milan werd afgezet, zal weder naar Servie terug-
.keeren. De //goede betrekkingen" tusschen Rusland
en Servie zijn hersteld, de Russische vertegenwoor-
diger kwam met een lading vleiende woorden te
Belgrado aan en llistitch betuigde uit naam van
bet regentschap zijn dank aan den Czaar voor het
bewijs van wilwiilendheidbovendien verklaarde
hij nota bene dat het regentschap alles zou doen
wat strekken kan, om de banden, welke Servie en
Rusland verbinden, nauwer toe te halen. Koning
Milan, op weg naar Jeruzalem, heeft te Konstanti-
nopel met den correspondent der Koln. Zeit. een
gesprek gehad, dat op het volgende neerkomtDe
koningin, Nathalie, heeft in het land weinig invloed;
de bevolking is voor haar onverschilligvele van
hare handelingen worden belachelijk gevonden
hadden de Europeesche bladen niet de onwaarheid
verkondigd, als zou de Servische kwestie de kwestie
van de koningin zijn, er zou geen konings-kwestie
bestaan hebbenals Nathalie terugkeert naar Servie
zal zij. er weinig kwaad doen zij leeft van oppositie,
beurtelings behoort zij bij elk der partijenzelf
zou hij zich op geenerlei wijze met de regeerings-
zaken bemoeien, hij had niet voor de leuze afstand
gedaan van den troon, maar omdat hij dit en voor
zich zelf en voor het land wenschelijk achtte.
Het officieel bulletin luidt
Z. M. de Koning is nog meestal te bed en ge-
voelt zich verzwakt, maar verlangt en gebruikt
meer voedsel, zoodat naar alle waarschijnlijkheid
de krachten wel weder zullen toenemen.
De toestand van opgewondenheid is voorsbands
geweken. Z. M. geniet meermalen een kalmen
en natuurlijken slaap, en zijn kwaal veroorzaakt
hem volstrekt geen pijnen.
Naar aanleiding van deze gunstige verschijnselen,
gelooft men aan een toenemende beterscbap.
Het gisteren op het Loo bekend gemaakte bulletin
luidt„Dc ziektetoestand van Zijne Majesteit
den Koning bleef de laatste dagen naar omstandig-
heden gunstiger."
Zonder acht te slaan op de toornige uitdruk-
king van Giacomo's gelaat stond hij op, trad aan
het venster en vroeg kort af
Hoe laat is het?
Zeven uur
Dan moeten de patienten opgesloten worden.
Dr. Rimoli liep naar zijn schrijftafel en begon
de papieren te rangschikken, terwijl Giacomo zich
na een onderdanige buiging verwijderde.
De directeur keek nog somberder dan te voren.
Die zaak met Ludwig zal mij ten slotte nog
last veroorzaken, mompelde hij, Yon Wald-
heim gestorven en geen bericht.
In wrevelige stemming ruimde hij de papieren
weg en begaf zich naar de vertrekken van zijn
patienten om te zien of alles in orde was, waarbij
elk nummer afzonderlijk werd nagegaan.
HOOFDSTUK IV.
De voile maan bescheen het schoone landschap
rondom Rome en zond ook liaar stralen neer op
het gesticht San Salvatore.
Niemand zou op de gedachte gekomen zijn een
verblijf van diepe rampzaligheid te zoeken achter
die schoone groepen reusachtige noteboomen en
die majestueuze, bloeiende olijfboomen. Scheen
het niet een wreede spotternij, dat de naam aan
dien schoonen Italiaanschen hemel ook haar licht
zond in de cellen der ongelukkigen, wier ver-
stand in diepe duisternis is gehuld De zilveren
Regentschap 1
De wet op het tijdelijk regentschap wordt dezer
dagen verwacht.
Naar men verneemt, bestaat het plan, de leden
der Tweede Kamer zeer spoedig na het bijeenkomen
der Eerste Kamer op te roepen, waarschijnlijk nog
in de volgende week, ten einde de regentswet af te
doen, waarna zij dan hun reces zouden hervatten.
In de jl. Maandagavond gehouden zitting
der Prov. Staten van Zeeland werden, nadat
mededeeling was gedaan van het Kon. Besluit,
waarbij machtiging tot bijeenroeping der Staten
was verleeud, de geloofsbrieven van het nieuwe
lid, den heer B. M. den Boer, onderzocht en in
orde bevonden, waarna die heer werd toegelaten
en beeedigd. Het voorstel tot calamiteusverklaring
van den Thomaespolder werd verzonden naar de
afdeelingen en de volgende bijeenkomst bepaald
op Dinsdagnamiddag 1 uur.
In deze bijeenkomst werd het algemeen verslag
der afdeelingen betreffende die calamiteusverklaring
behandeld. De heer Huvers, hoewel geen tegen-
stander van het voorstel van Gedep. Staten, meeude
toch eenige opmerkingen te moeten maken in
verband met de in November jl. gedane afwijzing
van het verzoek van den Sophiapolder om cala
miteusverklaring z. i. was er verschil in de
behandeling van de verzoeken dier polders en in
de waardeering der verschillende elemeuten, die bij
een verzoek om calamiteusverklaring in aanmerking
komen. Hij werd door den heer Heyse beantwoord.
Daarna werd het voorstel tot calamiteusverklaring
met algemeene (35) stemmen aangenomen.
Eveneens werd met algemeene stemmen vastge-
steld het bijzonder reglement voor het watersehap
van den calamiteusen Thomaes- en Hoofdplaatpolder.
Nadat de vergadering de resumtie der notulen
en de uitvoering der besluiten aan Gedep. St3ten
had opgedragen, werd zij gesloten.
De heer A. A. Bekaar, ingenieur van den
waterstaat, door de regeering belast met het onder-
zoek van fabrieken en werkplaatsen in de zuidelijke
provincien van ons land, is thans werkzaam te
Rotterdam.
Men schrijft uit Eindhoven
De eigenlijke kwestie, die tot de werkstaking en
de ongeregeldheden hier ter stede aanleiding gaf,
is deze Toen de vroegere directie van de lucifers-
fabriek aftrad waren nog volwassen arbeiders belast
met het vullen der doosjes, dat best in handen
gegeven kan worden van jongens en meisjes. Het
bleek daarna, dat op deze wijze de concurrentie
met het buitenland niet volgehouden kon worden
en de vullers, waarvan velen gehuwd waren en
kinderen hadden, konden natuurlijk niet rond komen
van 6 of 7 gulden in de week, terwijl zij vroeger
12 of 18 gulden verdienden.
De nieuwe directie rekende op de werkkracht van
maan bescheen een beeld van jammer. Zaal bij
zaal was gevuld met onbemiddende krankzinnigen.
Dan volgden de kamers, die rijker gestoffeerd
waren, sommige zelfs met uitgezochte weelde.
Verder had men de cellen der ongelukkigsten onder
die vele beklagenswaardigen, n.l. van hen, die soms
tot razernij oversloegen.
Een der fraaiste kamers was zeker wel no. 40,
sedert twintig jaar bewoond door den heer Von
Ludwig. Ofschoon het uur van naar bed gaan
reeds lang was geslagen stond no. 40 nog voor
het venster en staarde in de betooverende pracht
der schepping, die hij naar alle menschelijke be-
rekening nooit meer als een vrij mensch zou mo
gen bewondereu.
Lang bleef hij zwijgend staan, eindelijk ont-
snapte een zucht zijn beklemde borst.
O Godkermde hij zacht, de last, dien gij
mij hebt opgelegd, drukt zwaar. Wees barmhartig
en laat er een einde komen aan mijn lijden
Zijn borst hijgde. Alsof hij hulp zocht, drukte
hij zijn gelaat tegen de vensterruiten en staarde
naar het met sterren bezaaide uitspansel.
O Godjammerde hij. Hoe kunt gij het
dulden Het is nu twintig jaren, dat ik in deze
kamer gevangen ^vordt gehouden, dat men mij
behandelt als een krankzinnige, terwijl ik toch
kan denken en gevoelen en met helder begrip de
laaglieid van mijn gevangenbewaarder doorzie.
Het zijn twintig lange jaren, dat men mij ge-
jongens en meisjes voor het vullen en bepaalde
daarop het loon. Dit gaf de ontevredenheid en de
volwassen arbeiders wilden de jeugdige personen
het werken beletten. Dat zij bij zooveel fabrieken
en particuliere woningen de vensterruiten inwierpen
heeft hen veel kwaad gedaan in de oogen der
burgerij, al moet men erkenneu, dat het voor de
mannen met vrouw en kinderen, die nu geen ver-
dienste hebben een treurig geval is.
De per mail, dd. 15 Maart, outvangen berichten
uit Atjeh blijven gunstig luiden. De vijand houdt
zich rustig en de gezondheidstoestand is verbeterende.
Men maakt zich te Batavia eenigszins ongerust
over den toestand in het Bantamsche. Voornamelijk
te Serang en omstreken heerscht angst en vrees
voor gebeurtenissen, die echter niemand nader kan
aanduiden, maar misschien door die onzekerheid
wellicht het gevolg van praatjes des te meer
schrikbarend lijken. Natuurlijk staat dat in verband
met de uitgesproken doodvonnissen. De regeering
heeft tergeruststelling een detachement cavalerie
naar Serang gezonden.
Den 20bten (Februari) zou naar de Samarangsche
gevangenis, waarschijnlijk onder geleide van den
instructeur der piekeniers, worden overgebracht de
militair veroordeelde Brown, een naamgenoot van
den schrijver (of wellicht de schrijver zelf? vraagt
het Handelsblad) van het bekende voor onze
koloniale armee zoo hatelijke en scherpe feuilleton
in de Kblnische Zeitung. (Javabode.)
Uit Waalwijk wordt gemeld, dat de schoen-
fabrieken in die streek op 't oogenblik volop work
hebben. Waalwijksck en Langstraatsch fabrikaat
staat tegenwoordig hoog aangeschreven en de fabri-
kanten breiden hun betrekkingen sterk uit.
De Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek
keert over het afgeloopen boekjaar 5 percent divi
dend uit.
In de oude fabriek werd indertijd 5 millioen
kilo graan venwerkt. Na den bouw der nieuwe
fabriek werd al spoedig bet cijfer van 10 millioen
overschredeuin het afgeloopen jaar werd 14 mil
lioen kilo graan verwerkt, terwijl de omzet voor
i8S9 een cijfer van 17 millioen kilo doet verwachten.
Uit het jaarverslag over 1888 van het bestuur
der Vereeniging van Nederlandsche steenfabrikanten
blijkt, dat in dat jaar voor zooverre de betref
fende opgaven zijn ingekomen hier te lande
vervaardigd zijn 630 millioen steenen, waarvan 430
millioen Waalsteen, 80 millioen aan den Holland-
schen IJssel, 55 mm. aan Rijn en Vecht, 50 mm.
in Friesland en Groningen, 13 mm. in Noord-
Brabant en Limburg en 2 millioen Zeeland. Het
totaal is 49 millioen minder dan in 1887.
Ingevoerd werden volgens officieele opgaven aan
gebakken steenen in 1888 uit Belgie 73032000
kg., uit Pruisen 8542000 kg., uit Groot-Brittannie
12862000 kg., te zamen 94436000 kg.
lijk stelt met de ongelukkige kranken, die dit
vervloekte huis bewonen
Machteloos zonk hij in een leunstoel neer en
bedekte zijn gelaat met beide handen, om door
een oogenblik rust de wilskracht terug te krijgen,
die hem had staande gehouden gedurende zijn
verblijf in San Salvatore.
Genade, prevelde hij zacht. Al is het geluk
op deze wereld mij ontzegd verlos mij uit dit
huis, o Godgeef mij de vrijheid, o Heer||laat
mij leven als een vrij man
Met gevouwen handen en de oogen ten hemel
geslagen scheen hij een poos zijn smeekingen in
stilte voort te zetten.
Amalia, begon hij weer op verwijtenden toon,
kon je dan geen middel vinden om mij te redden
Zal ik nog het geluk hebben je aan deze zijde
van het graf terug te zien? Maar God alleen
weet door wiens geweld ik binnen de muren van
dezen kerker ben gekomen. Hij weet ook of mijn
vrouw nog leeft. Heer God! Als mijn Amalia
nog leeft, bescherm haar dan! Behoed haar en
mijn kind voor gebrek en ellende!
In vertwijfeling drukte hij de handen voor het
gelaat en zonk weer achterover in zijn leunstoel.
Afgemat zonken eindelijk zijn armen omlaag en
v erviel hij na een stil gebed in een diepen slaap.
De nacht ging voorbij, en toen de dag aanbrak,
viel het schemerlicht op het bleeke gelaat van
den ongelukkige, die twintig van zijn beste lo-
TER NEUZENSC1E COIIRAHIT