Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2317.
Zaterda^ 30 Juli 1887.
27e Jaargana;,
Binnenland.
ABONNEMENT:
Per drie maanden biimen Ter Neuzen 1,Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elke regel meer /0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaartot veel verminderden prijs.
IMt blad verschljjnt Dinitilas- en Vrljdagavoud bij den ultgever P. Jl. VAN OE S A N D E te Tep Neuzen.
Iti.j deze couraiit belioort een bijvoegsel.
lr*olitieli 4>verzicht.
A1 meer en meer wordt het Engelsche Kabinet
lastig gevallen. De Pall Mall staat vooraan en
eischt dat Lord Hartington formeel de verantwoor-
ding op zich moet nemen. De Ministers zijn „en
place," zegt het blad, maar Lord Hartington regeert
zij vullen de departementen, maar Lord Hartington
dicteert hun de poiitiek. De Iersche landwet, zooals
zij ten derden male gewijzigd is, zegt de Daily News,
is geen Ministerieele maalregel meer. Zij is de
wet van Lord Randolph Churchill, van de heeren
Chamberlain en Russell en van Lord Hartington,
welke heeren alien buiten het Ministerie staan.
Dit verschijnsel is niet zoo vreemd meer. We hebben
ook gehad een Ministerie-Gambetta zonder Gam-
betta, een Ministerie-Clemenceau zonder Clemenceau,
en in ons land een conservatief Heemskerk, die
regeert met eene liberale meerderheid. Nu, dat
doet er ook niet toe, als 't maar goed gaat.
Hoe het in Bulgarije gaat? Prius Ferdinand
heeft door zijne dubbelzinnige houding alle sym-
pathie verspeeld. 't Is altijd eene aangenaine
herinnering voor den ouden dag, V orst van Bul
garije geweest te zijn, zei Von Bismarck tegen den
Battenberger, die hem om raad vroeg omtrent het
aannemen der Bulgaarsche kroon. En de
Battenberger heeft de eer volop aan zich gehouden,
maar de Coburger, of hij eene aangenaine herin
nering aan zijne candidatuur zal houden, dat staat
te betwijfelen. Na de verzuchtingen, aan de Bul
gaarsche deputatie geopenbaard, willen de Bulgaren
hem vrijwillig zijn paspoort wel geven. De toestana
in Bulgarije wordt er onder de bedrijven niet
beter op. De Temps beweert, dat de tijdingen
door de regenten worden onderscliept. Uit Roest-
schoek wordt gemeld,dat het regentschap is afgetreden,
en tegelijk dat over een nieuwen candidaat wordt
gedacht en wel over den Hertog van Alen^on,
43 jaar oud, zoon van den Hertog van Nemours.
De Czaar zegt, dat de prinsen het best doen
„zich niet af te geven met lieden die niets, zelfs
geen reputatie meer te verliezen hebben." Wat
zoo'n Czaar onder //reputatie" verstaat, dat' is nog
de vraag. Katkoff en Zankoff hebben ook reputatie"
in RuslandHm
Russisch onderdaan te wovden, dat is de wensch
van geen enkel edit Bulgaar. Hij behoeft slechts
acht te geven op de gebeurtenissen in Esthland,
Lijfland en Koerland. De bijna geheel Duitsche
bevolking in Riga vraagt zich af, of men haar wil
tergen tot zij een wanhopigen ,/Coup" waagt, oin
dan haar Duitsche elementen geheel te kunnen
uitroeien, dan wel of zij in hare gouverneurs nihilisten
moet zien, die de aanstaande omwenteling voorbe-
FEUILLETON.
19)
Inmiddels begon de onafzienbare menigte de
minuten te tellen, die er nog moesten verloopen voor
de aankomst van den beruchten zeeschuimer, en
elk geluid uit een der straten, die op de Kongens-
Nytore uitliepen, werd met groote spanning gehoord.
Plotseling ontstond er aan het eind van het plein
een ongewoon gedruisch, dat doordrong tot de
omheiningen bij het schavot, zich naar alle kanten
uitbreidde en steeds luider en luider werd, evenals
het loeien van den storm, dat voor het onweer elke
seconde toenemend, ieder met angst en schrik de
volgende, zegen of ramp verbergende, uitbarsting
doet tegemoet zien.
Een hooggeplaatst officier, door eenige ruiters
gevolgd, draafde naar het schavot toe.
Daar is hij Daar is Vonved had eene stem
geklonken, en als een duizendvoudige echo had deze
tijding zich verder verbreid tot in de uiterste hoekjes
der straten. Plotseling verstomde het rumoer. Allen
hadden gemeend, dat de bewuste officier met zijne
ruiters eene soort van voorhoede uitmaakte van
Vonved met zijn geleide, doch nieraand volgde hen.
De officier riep den kapitein van de wacht, die
bij het schavot stond, en deelde dezen met luider
stemme iets mee, dat den diepsten indruk op de
omstanders maakte. Het nieuws vloog van mond tot
reideu. Sedert lang werd al wat niet Russisch
orthodox was tegengewerkt, nu kwelt men de be
volking ook in allerlei andere opzichten. Te Reval
bestond eene oude adellijke club, gesticht in den
tijd, toeu nog niet alles notarieel en wettelijk be-
schreven werdde club had geen statuten. De
gouverneur nu legde haar het Russische model van
statuten op, met gedwongen benoeming van den
gouverneur als eere-president; de club besloot toen zich
te ontbinden. Te Riga bestond een stadsgarde,
die bij intochten den Keizer inhaalde; de gouverneur
ontbond haar, als gevaarlijk voor den staat. In
dezelfde stad zou een huis voor het stedelijk bestuur
gebouwd wordende stad betaalt dit, en overal in
het rijk beslist de gemeente zelf daarover.
Terwijl de gemeenteraad er over vergaderde,
kwam eene Keizerlijke ukase, waarin de plaats,
waar het huis staan moest en onteigend moest
worden, met allerlei andere bepalingen werd voor-
geschreven. Voor het onderwijs is voorgeschreven,
dat op alle scholen, behalve op de laagste volksschool
van eene klasse, en de universiteit, het onderwijs
in de Russische taal moet gegeven worden. Te
Mitau ontving de eerste praeceptor aan het gym
nasium, die latijn doceerde, eenige dageu geleden
bevel, in plaats van latijn, geschiedenis en aardrijks-
kunde te geven, en wel in het Russisch, op straffe
van ontslag. De leeraar heeft zijn ontslag genomen,
even als vele onderwijzers zullen moeten doen,
omdat zij geen Russisch kennen. Van vele re-
geeringscolleges zijn een derde of de helft der leden
om verschillende redenen geschorst in de Oostzee-
provincien. Dat men over deze maatregelen ook
in Duitschland zeer ontevreden is laat zich den-
ken maar wat Von Bismarck in Posen tegen de
Russen en Polen, en in het Rijksland tegen de
Elzassers en Lotharingers gelijke handelingen uit-
voert wordt vergeteu.
Wij leggen hierbij de pen neer, na nog even
aangestipt te hebben, dat de dikke Emir, Ab-
doerrahman, protesteert tegen de grensregeling naar
de overeenkomst tusschen Rusland en Engeland.
De baas, die natuurlijk niets te zeggen heeft, moet
erg verstoord zijn op de Britten. Nu, John Bull
vertrekt er geen oor om
Een merkwaardig getuigenis voor de voor-
treffelijkheid der stoomvaartverbindiug met Engeland
over Vlissingen levert het bericht uit Antwerpen
dat de bekende firma Van Maenen Co. aldaar
eenige snelvarende stoomschepen in de vaart zal
brengen, om reizigers, die den weg over Antwerpen
nemen, naar Vlissingen te vervoeren. Uit die
schepen zullen, met goedkeuring der Nederlandsche
mond, op duizenderlei wijze werd bet herhaald, en
daarna begon de menigte op Kongens-Nvtore zich
in allerlei richtingen te verdringen.
//Vonved is dood 1"
Dit waren de drie woorden, die in eene enkele
minuut tienduizend menschen op de meest verschil
lende wijze deden ontstellen. Men wilde het niet
gelooven en toch moest het waar zijnwant de
officier had het helder en verstaanbaar uitgeroepen,
zoodat ieder het hooren kon.
,/Dood? Maar hoe dan? Waaraan is hij gestorven?"
klonken de vragen dooreen
z/Men heeft hem dood in zijne gevangenis
gevonden," riep de officier.
Terwijl opKongens-Nytoreduizendennieuwsgierigen
in angstige spanning de aankomst van Vonved en
diens terechtstelling afwachtten, hadden er in den
kerker van den veroordeelde tooneelen plaats gehad,
welke op hem, die ze hadden bijgewoond eenen
onbeschrijflijken indruk maakten. Vonved had den
cipier verzocht hem niet te storen voor het oogenblik,
waarop hij voor zijne terechtstelling afgehaald zou
worden. Dientengevolge kwam eerst een paar
minuten voafr negenen de cipier om Vonved aan te
kondigen, dat de noodlottige ure was gekomen.
Met het gewone gedruisch ging de zware deur
open. Langzaam betrad de man den drempel, en
vond den veroordeelde, rustig slapende op zijne
bank, welke hij zachtjes naderde.
Hemel I" mompelde hij, nadat hij een oogenblik
de onbeweeglijke gestalte van den zoo gevreesden man
had beschouwd, ,/wat slaapt hijEen kind in moeders
autoriteiten, de reizigers onmiddellijk op de mail-
booten der maatschappij Zeeland kunnen overstappen,
zonder aan onderzoek van hun bagage te zijn on
der worpen.
Aldus wordt, nog wel uit Belgie, de lijn van
Vlissingen gevoed, ten koste natuurlijk van die
over Ostende, met welker exploitatie het trouwens
al heel ongelukkig gaat. Telkens komen de booten
niet bijtijds aan de nieuwe booten, die de Bel-
gische postadministratie uit Engeland heeft laten
komen, voldeden niet, zoodat enkel het oude ma-
terieel weder in den dienst moet voorzien. De
Ind. Beige heeft bovendien reeds aangetoond, dat
vooral de haveninrichtingen te Ostende onvoldoende
zijn en slechts met groote opofferingen de mede-
dinging zal zijn vol te houden.
Wederom moet aan den Vlietepolder (Noord-
Beveland) ongeveer een halve ton gouds tot ver-
dedigiug van den oever tegen de werking der
Ooster—Schelde, besteed worden. Het groote werk,
dat bij het begin van 'tjaar voltooid is geworden,
zal hierdoor in sterkte en doelmatigheid toenemen.
Men meldt uit Amsterdam
Gisteren werden alle veroordeelden ter zake van
het zoogen. palingoproer tengevolge van een besluit
tot gratie, in vrijheid gesteld.
De heer O. Carre gaf te Leeuwarden gedurende
de nu afgeloopen kermis zeer aantrekkelijke voor-
stellingen, die druk zijn bezocht door tallooze per-
sonen, die uit vele oorden der provincie avond op
avond zijn circus vulden.
De beer Carre, even goed zeiler als rijder, werd
eenige jaren geleden beschermbeer der ,/Zeilver-
eeniging" te "Wartena. Toen hij dezer dagen met
een boeier Wartena bezocht, noodigde hij de school-
kinderen van Wartena op de wedrennen en bij een
zijner voorstellingen. Onder geleide der onderwijzers
en van eenige der notabelen bezocht de Wartena'sche
jeugd Zondag de voorstellingen. Hunne dankbaarheid
gaven zij te kennen door eene hartelijke dankbetuiging
in de L. Crt.
Door Ds. W. R. Pooiman te Haarlem, prof.
Pekelharing te Delft, Mr. G. Baggerman te Am
sterdam en 20 anderen is aan Z. M. den Koning
het verzoek gericht, aan F. Domela Nieuwenhuis
kwijtschelding van zijn verderen straftijd te verlee-
nen, op grond dat de opgelegde straf volgens de
meer en meer veldwinnende overtuiging veel te
zwaar is voor het door den rechter als bewezen
aangenomen misdrijf en de gelegenheidswet, welke
is toegepast en volgens den rechter geen lagere
straf toeliet, reeds lang door de openbare meening
was veroordeeld en tot hare afschaffing door de
Wetgevende macht was besloten, toen de vervol-
ging tegen D. N. werd aangevangen.
armen kan niet vaster slapen Hoe is het mogelijk
dat een mensch een uur voor hij ter dood wordt
gebracht, zoo slapen kan Zou ik werkelijk nog
moeite hebben met hem wakker te doen worden
Bij deze woorden greep de man vastberaden Vonved
bij den arm en schudde hem ruw heen en weer. Von-
veds lichaam bewoog zich, doch zijne oogen bleven
gesloten en geen geluid kwam er over zijne
lippen.
,/Wat drommel!" riep de cipier verbaasd uit,
z/Zulk een slaper heb ik nog nooit ontmoet. Vonved
kapitein Vonvedwordt wakkerHet is tijd en
hij schudde hem opnieuw. Maar als een steenen
beeld bleef Vonved onbeweeglijk. Plotseling schoot
er eene gedachte door het brein van den cipierhij
legde de hand op het voorhoofd van den slapende,
doch snel als een weerlicht trok hij haar met een
kreet van schrik weer terug. Het voorhoofd was
koud als marmer.
z/Dood! hij is doodriep hij en liep op de deur
toe, waar de schildwacht op zijn geroep hem reeds
te gemoet snelde.
z/Vonved is dood!" herhaalde de cipier met ver-
bleekt gelaat, terwijl hij het gevelde geweer van
den soldaat terzijde schoof en ijlings de trap opliep;
in een paar seconden was hij aan de blikken van
den verbaasden soldaat onttrokken. Reeds een mi
nuut daarna kwam hij terug, vergezeld door den
officier van de wacht, een der soldaten en den com
mandant zelven. Ontsteld traden ze alien den kerker
binnen en schaarden zich om het ontzielde lichaam
een korte poos bleven ze zoo staan, zonder een
Bij de internationalen scherpschutters-wedstrijd
te Geneve zijn in den persoonlijken wedstrijd de
meeste punten geschoten door den heer Van Mens,
voorzitter der scherpschutters—vereeniging te Rotter
dam. De heer Van Mens werd dan ook als grand
vainquer uitgeroepen.
De rechtbank te Haarlem heeft J. B., die
zich, na het ongeval te Oostzaan met den visscher
Hottentot, in eene worsteling met twee veldwachters
gedood, niet ontzag de menigte op te ruien tegen
den burgemeester van Oostzaan, met het gevolg
dat in het raadhui3 de glazen werden ingeslagen,
veroordeeld tot de tegen hem geeischte gevangenis-
straf van 3 maanden.
Aan de N. R. Ct. schrijft men uit Batavia,
dd. 26 Juni
De laatste beriehten van Atjeh gelden Troemon.
Troemon is een staatje op de westkust, aan de
zuidelijke grens van het Atjehsche rijk. De vorst
van dat staatje was reeds voor den Atjeh-oorlog
met ons bevriend, en heeft die vriendschap steeds
onderhouden. Thans echter wordt hij bedreigd door
Toekoe Oemar, die op de westkust bezig zijnde
met allerlei pogingen om aan geld te komen, zeker
geen reden zag om Troemon te sparen. Het is
dezelfde geschiedenis als op Sumatra's Oostkust
nu in Groot-Atjeh geen gelegenheid meer bestaat
om te vechten en te rooven, wordt het gebied onder
ons gezag, of dat ons vriendschappelijk gezind is,
bedreigd. Het logische gevolg zal zijn, dat men
te Troemon, evenals men op Atjeh's zuidoostelijke
glens heeft gedaan, eene versterking opricht, die
men behoorlijk bemant. Aangenaam is dit niet,
maar het zal noodzakelijk blijken, en wanneer men
wellicht daarna Singkel, thans onze voorpost, be-
langrijk kan verminderen en misschien opheffen,
dan zou men het voordeel hebben, van dat ongezonde
nest als militaire bezetting af te zijn.
Of er eene expeditie naar Troemon zal gaan, is
bij de regeering nog een open kwestie; men zou
m. i. wel doen, daarvan af te zien. Zulke expedities
kosten menschen en geld, maar wat erger is, zij
dragen geen vrucht, want de vijand wil niet in
een geregeld gevecht worden gewikkeld en is, vrij
zeker, niet te vervolgen. En elke expeditie zonder
succes is eene fout, door den vijand als eene nederlaag
beschouwd. Bovendien, nu we op Groot-Atjeh zulk
een voorzichtig spel spelen, is er geen reden, op
de buitenste grens met slechte kaarten een sans
prendre te wagen.
De gouverneur-generaal vertrekt overmorgen
vergezeld van alle vier zijne adjudanten, en niet
van twee, zooals ik vroeger schreef, naar Samarang
met de Bromo van de Ned. lud. Stoomvaartmaat-
schappij. Den 22 Juli zal hij teruggekomen zijn
via Tjilatjap. Men zegt, dat hij zijne reis bekort,
woord te kunnen uitbreugen. Eindelijk verbrak
de commandant het stilzwijgen.
yDat is eene verpletterende tijding !"riephij,„doch
het is onmogelijk hij is niet dood, het is eene list,
hij houdt zich maar zoo I"
De officier had zijne hand op Vonveds voorhoofd
gelegd.
,/Overste," zei hij op eerbiedigen toon en toch vast
en beslist, ,/bier heeft geen bedrog plaats, de man
is dood."
De overste schudde ongeloovig het hoofd, hij legde
de hand op Vonveds hart en ofschoon dit niet meer
klopte, was hij toch niet zeker van zijn dood.
Brengt me een spiegel en een gelader, pistool en
roept den dokter!" beval hij aan twee soldaten.
Men hield den spiegel voor Vonveds mond, doch toen
men hem na een oogenblik weer bekeek was hij vol-
strekt niet beslagende gevangene ademde niet meer.
z/llij is werkelijk dood!" zei een der omstanders.
z/Geduld!" klonk het uit den mond van den
overste.
Hij hield den mond van het pistool vlak bij het
oor van onved. Een doffe knal, oorverdoovend in
deze enge ruimte, volgde, doch het lichaam op de
houten brits bleef oubeweeglijk. Op dit oogenblik
trad de dokter binnen. Hij bekeek zorgvuldig het
gelaat van Vonved, klopte hem op het voorhoofd,
opende zijne lippen enoogleden; langzaam sloten de
eersten zich weer over de witte rijen tanden en even
langzaam vielen de oogleden weer over de oogen,
waarin geene uitdrukking te bespeuren was en die
van glas schenen te zijn.
TER \EIZEASCHE (0UR41VT
t*
