Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2282.
Woensdag 30 Maart 1887.
27e Jaargang.
TER NEUZEN.
3) Oude Kennissen.
ABONNEMENT:
Voor
Per dne maandeu binnen Ter Neuzen f 1,Erauco per post:
Nederland f 1,10. Yoor Belgie f 1,40. Yoor Amerika f 1,32^.
Men abonneert zich bij alle Boekbandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVE8TENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elke regel meer 0,10. Grootere letters
wordeu naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Uit bliicl verMcliijnt Diii«daa- ei» Vrljdasavond bij dei» ultgever P. J. v i S n E 8 A K U E te Ter Neazen.
(Vervolg).
Wat is het kanaal van Gent—Ter Neuzen
Iedereen moet het wel kennen, sedert het ver-
diept is tot 6m40sedert het verbreed is en recht
gemaakt, is dit kanaal de schoonste waterweg ge-
worden in het geheele land. Maar is dit te ver-
wonderen Is dit grootsche en prachtige werk
met heel bizonder verzorgd en vertroeteld geworden
door alle Ministers, die sedert 1870, dat is sedert
meer dan 17 jaren elkaar aan het Ministerie van
Waterstaat zijn opgevolgd P Is deze prachtige vaart
niet altijd behandeld geworden ais het bedorven
kind van de begrooting Wij hebben de Belgische
Staat achtereenvolgens meer dan 20 millioen zien
leenen, en die zien aanbieden als voedsel aan dezen
Minotaurus en daarmede is het nog niet klaar
de belastingschuldigen zullen nog andere smulpar-
tijen bijwonen, want de eetlust van het monster
zal waarschijnlijk niet gestild zijn, alvorens het
24 h 25 millioen kronen zal hebben ingeslokt.
Wat betreft de gewone onderhoudswerken en de
gewone kosten van beheer, is het u bekend, dat
deze jaarlijks honderd duizend francs bedragen.
Als het kanaal geheel gereed zal zijn, en de
haven behoorlijk ingericht is, zullen deze in wer-
kelijkheid ieder jaar voor 900,000 francs ongeveer
op de begrooting der Belgische Staatsschuld voor
komenmaar niet een van de 100 belastingschul
digen zal er iets van merken, zij komt voor op de
begrooting van „Landbouw en Openbare werken"
voor eene som van honderd duizend francs en zij
zullen op de begrooting der #wegen en middelen"
onder de post //Vaartrechten" slechts voor de
kleinigheid van 23 a 24000 francs voorkomen.
Mijne heeren ik erken gaarne dat de opheffing
der vaartrechten op de kanalen en bevaarbare wegen
eene schoone zaak is wij zullen daardoor den dank
der scheepvaart inoogsten, met hetzelfde recht, als
men in onze groote steden en in zekere gemeenten
kosteloos onderwijs heeftde reeders, de expediteurs,
de scheepskapiteins, de schippers zullen juichen,
zij zullen van alle lasten vrij zijn, zij zullen niets
meer te betalen hebben, en zij, die hun in wer-
kelijkheid deze kostbare voordeelen verschaffen, die
in werkelijkheid betalen, zullen er niets van inerken
en zullen misschien even hard als de anderen, de
opheffing der vaartrechten toejuichen.
Opdat de schatkist ongeveer schadeloos gesteld
werd voor de opotferingen, die zij zich heeft op-
gelegd, ten behoeve der Gentsche industrie en van
den Gentschen handel, moesten de inkomsten van
het kanaal ongeveer een millioen per jaar bedragen.
Ik heb de vrijheid genomen, de laatste algemeene
lijst der scheepvaartbeweging te raadplegeu, die in
FEUILLETQN.
Toch was Elsje te goed en te fijugevoelig om
met ruwe hand dingen aan te roeren, die haar
Andreas haar niet toevertrouwde. Zij las op zijn
voorhoofd en uit de droevig starende oogen zijne
geheimste gedachten Op een Zondag, toen alle
gezellen in de kerk waren of ten minste afwezig,
kon Elsje uit haar slaapkamer weer zien dat de
vreemde kerel met haar man op den hof stond te
praten en fluisterend met hem sprak. Zij zag
duidelijk het bleeke gelaat van haren man. Plot-
seling scheen in hem een verschrikkelijk besluit
gekomen te zijn zij zag zijne woedende blikken,
en 't was of hij gereed stond zich op den onver-
biddelijken kwelgeest te werpen en hem te ver-
worgen.
Nu verwijderden zich beiden in de richting van
de schuur en een voorgevoel dat er thans iets
verschrikkelijks zou voorvallenkwam in haar
gemoed opals door de furien gezweept ijlde
zij naar beneden en haar man na. Toen zij
ademloos bij de plaats kwam hoorde zij de
woedende stem van haren Andreas zeggen „Het
gaat zoo niet langerEen van ons moet sterven.
Gij hebt me tot waanzin gedreven en nu mag er
komen wat er wil
de bijbladen der Staatscourant voorkomen, en vond
er de volgende lijst.
S E L Z A E T E.
1884 8U7 790 255898 249393 505291
1885 805 770 280296 269168 549464
1886 74-1 722 275966 269092 545059
Dat zouden dus voor de drie laatste jaren eene
gemiddelde beweging, inkomend en uitgaande, maken
van 533771 tonnen per jaar en zoude diensvolgens
de vaart op het kanaal met een vaartrecht moeten
belast wordeu van fr. 1,87 per ton, opdat de
schatkist het millioen inkomen zou vinden, waarop
zij recht heeft.
Ik betwijfel ten zeerste, dat de Gentsche handel
zich eene zoo zware last zou laten welgevallen,
en ik wil hem dien ook volstrekt niet opleggen.
Maar iudien dat zoo is, waarom beroemen zich
zijp afgevaardigdenzijn beste organen op de
beweerde natuurlijke topographische voordeelen der
haven van Gent? Waarom komt zij dan klagen,
met het doel om een kleine ongelukkige spoorweg
te benadeelen, over hardvochtige bescherming, ge
heel denkbeeldig, terwijl zij de belastingschuldige
Belgen verplicht, jaarlijks een groot millioen in de
Belgische schatkist te storten, om zich het genoegen
te verschaffen, eenige groote schepen te zien be-
wegeu in hare uitgediepte dokken? De Regeering
heeft edelmoedig aan de Gentenaren een prachtig
geschenk gegeven, dat zij zich dus nooit laten
voorstaan op deze Kouinklijke mildheid, om daarna
de kleiuen en de zwakken te verpletteren en ten
gronde te richten. Dit is wel het minste, dat
men van hunne edelmoedigheid kan verwachten.
De geachte heer De Smet de Naeijer heeft ook
nog in zijne redevoering van 9 Maart gesproken
over de buitengewoon gemakkelijke wijze van lossen
en overslaan, waarmede de spoorweg Gent
Ter Neuzen, zijne begunstigers heeft begiftigd
deze zelfde gerieflijkheden schijnen noch te Gent,
noch te Antwerpen te bestaan, en aan eene zoo
nietige oorzaak schijnt hij in vollen ernst de
voorkeur toe te schrijven, die zekere ijzer- en
gasfabrikanten van Charleroi steeds geven aan
de haven van Ter Neuzen.
Die geachte afgevaardigde vergist zich. Als
eene ernstige mededinging tusschen twee zeehavens
ontstaat, ouafhaukelijk van de respectieve topogra-
fische ligging, is het noch de kwestie der vervoer-
tarieven, noch de buitengewone voorwaarden van
het lossen, die in dezen den grootsten invloed
uitoefenen. Vooral is het de kwestie der vrachten
en indien de heer De Smet de Naeijer, daarvau
het duidelijk en onwederlegbaar bewijs wil, zal
ik er hem aaustonds een geven, dat hij niet kan
weerleggen.
In het begin van het jaar 1885, waren de
Elsje zag, hoe haar man den vreemde op den
grond geworpen had, de knie op zijn lijf zette
en in woedde met de handen de hals van hem
omspannen hield, terwijl deze nog slechts moeielijk
eenig geluid gaf en een donkerrood gezicht had.
,/)m Gods wil, AndreasWat doet ge
riep zij verschrikt.
Bij den klank van hare welbekende stem keerde
Kiirtenberg zich om en liet zijn vijand los. Als
door een bliksemstraal getroffen stond hij daar,
kon geen woord zeggen en staarde haar in het
aangezicht
//Andreas1" Als een roerende bede,
als een zacht verwijt kwam de naarn over hare
bevende lippen, terwijl zij voor hem de armen
opende.
Hij waagde het niet haar te naderen en zeide
dofi,0, ik ben diep ongelukkig daarop
zonk hij zwaar zuchtend neder en bedekte zijn
bleek gezicht met de handen.
Thans had Eriedel zich van den aanval hersteld,
Kiirtenberg had hem zoo plotseling aangegrepen,
dat hij zich zelfs niet had kunnen verweren
„Niet waar, gij zijt de vrouw van hem, daar
zeide hij spottend tot Elsje. //Gij hebt een
mooien patroon getrouwd. Een nietswaardige
schurk, die een ouden vriend heimelijk om het
leven wil brengen."
Kiirtenberg maakte eene beweging als wilde hij
zich opnieuw op den ellendeling werpen, maar een
vrachten tusschen Gent, Antwerpen en Liverpool
buitengewoon hoogziehicr eenige voorbeelden
voor de vracht van eene ton katoen betaaide men
15 shillings, voor een ton melasse 10 shillings,
voor een ton zout 6 shillings en voor een ton
koffie 15 shillings. Bij den uitvoer op datzelfde
tijdstip werd het ijzer en het zink vervoerd voor
10 shillings per ton, het papier voor 15 shillings,
wapenen voor 20 shillings, vensterglas voor 15 en
suiker voor 15 shillings.
Sedert Maart en April 1885 werden de vrachten
voor deze artikelen van in- en uitvoer. verlaagd
tot ongeveer 40 a 60 en op dit oogenblik
nog is de vracht voor katoen 6 en 5 shillings in
plaats van 15; voor de melasse 6 shillings in
plaats van 10, voor de koffie 10 shillings in plaats
van 15.
Voor den uitvoer is de vracht van het ijzer en
zink 6 shillings in plaats van 10, het papier 8
shillings in plaats van 15, de wapenen 10 shillings
in plaats van 20, vensterglas 6 shillings in plaats
van 15.
Dit zijn de cijfers die mij gegeven zijnik kan
er de volstrekte juistheid niet van waarborgen, de
Kamer zal dit gemakkelijk begrijpen.
Maar waaraan moetl men dezen economischen toe-
stand wij ten
Aan een buitengewoon eenvoudig feit, namelijk
dat juist in de maand Maart 1885 te Ter Neuzen
een dienst is daar gesteld in concurrentie met
dien tusschen Liverpool en de haven van Gent.
Dit is de vooruaamste, om niet te zeggen de
eenige oorzaak van den economischen toestand,
een toestand buitengewoon gunstigomdat de
goederen aankomen tegen een 50 mindere vracht
dan vdor twee jaren.
De heer De Smet de Naeijer Men vervoert
met verlies.
De heer Verwilghen Ik erken het men ver
voert met verlies, m'aar ten voordeele der Gentenaars.
Ik weet zeer goed, dat de Engelsche Maat-
schappij geene winsten behaaltmaar indien zij
met verlies, naar de heeren van Gent vervoert,
sta dan ten minste ook toe, dat zij hetzelfde naar
Ter Neuzen doet.
Gij doelt op de opheffing der concurrentie van
Ter Neuzen, misschien zult gij er toe komen, gij
hebt om te slagen, de hulp der machtige en ver-
bazend rijke Cork maatschappij, die bijna altijd het
monopolie gehad heeft der transporten tusschen
Liverpool en Belgie
Men verzekert dat deze maatschappij zich een
oorlogsfonds gevormd heeft, waardoor zij alle con
currentie, die zich zoude kunnen voordoen, tracht
te verpletteren.
Ik weet niet, in hoever zij zich daarvan tot heden
heeft moeten bedienen, maar het blijft niet minder
waar, dat dit in hare handen een geducht wapen is.
blik zijner lieve vrouw hield hem er van terug
hij liet het hoofd weer op de borst vallen.
Ja, wij zijn schoolvrienden," ging Eriedel honend
voort. //Wel is waar was het eerie geheel
bizondere school, waar wij elkaar hebben leeren
kennen het tuchthuis. Ja, ja, zie mij maar
niet zoo verwonderd aan, goede vrouwuw lieve
man heeft met mij in het tuchthuis gezeten, en
als je dat van mij niet gelooven wilt, dan kan ik
u dat bewijzen. Maar vraag het hem zelven maar,
hij zal het niet durven wagen om het voor mij
te ontkennen."
Een zachte, nauwelijks hoorbare zucht kwam
uit de borst van Kiirtenberg. Nu was het
verschrikkelijk geheim onthuld, dat hij zoo lang
angstig voor zijne vrouw had zoeken te verbergen
Hoe zou Elsje dat ontzettend geheim opnemen, dat
haar geheel moest te gronde richten Hij waagde
het niet haar aan te zien, vertwijfelend had hij
het wel luid willen uitschreeuwen, en toch kwam
er geen klank over zijne lippen... Onbewegelijk
als een inensch die zijnen totalen ondergang te
gemoet ziet, staarde hij voor zich been.
z/En weet hij ook, waarvoor mijn man in de
gevangenis gezeten heeft?" vroeg mevrouw Kiir
tenberg bedaard.
z/Natuurlijk zou ik dat niet weten lachte
Eeberling. //Wegens brandstichting
z/Ja, wegens brandstichting," antwoordde Elsje,
*maar mijne arme Andreas was toen nog piepjong,
Weest op uwe hoede, als men er in slaagt de
concurrentie van ler Neuzen te dooden, zult gij
Gentenaars er het eerst van te lijden hebben. Dan
zult ge, daar het monopolie dan weder bestaat,
op nieuw de hooge prijzen van vroeger moeten
betalen, gij zult deze rampspoedige vrachten moeten
dragen, die op een gegeven oogenblik voor het
katoen tot 20 shillings per ton zijn opgevoerd.
Op dat oogenblik zullen de Gentsche spinners
op de Engelsche markt zeker niet evenals onlangs
de concurrentie kunnen doen aan de Engelsche
garens.
Mijne heeren, ik eindig. Maar ik kan niet toe-
staan dat eene eerlijke Regeering, die zichzelven
eert en die bewust is van hare waardigheid, maat-
regelen zoude nemen, die het bestaan van een
spoorweg zouden op bet spel zetten, die zij in het
leven heeft geroepen en de daarstelling aangemoe-
digd; ik zal nooit kunnen gelooven, "dat zij hem
indirect schadelijke concurrenten zouden geven,
hem met een zekeren ondergang bedreigende, om
hem later te naasten tegen een geringen prijs. Het
is zeker, dat het geachte hoofd van het Ministerie
der Spoorwegen, wiens rechtschapenheid en nauw-
gezette standvastigheid boven alien twijfel verheven
zijn, nooit aan dergelijke zoozeer te veroordeelen
kunstgrepen de hand zoude leenen.
(Slot volgt.)
Jfolitiek Overzicht,
Geen mensch is in de laatste dagen meer bewie-
rookt dan de grijze Keizer aan de Spree. Toch
gaat het den ouden heer na al de feesten niet al
te wel. Zijn lijfarts is er beter aan toe, tenminste
als hem eene dotatie van 300,000 mark niet on-
gevallig is. Toen Wilhelm zijn tachtigsten ver-
jaardag vierde ontving de gelukkige sterveling
150000 mark. Zulke patienten zien de doctoren
graag en geen wonderEsculaap zelf zal 't water
om de tanden loopeu als Mercurius hem deze bood-
schap brengt. Ook den rijkskanselier en Yon
Moltke werden warme ovatien gebracht te Berlijn
zoowel als te Keulen, in welke laatste stad de beide
groote mannen reeds door standbeelden zijn ver-
eeuwigd. Om den trits te voltooien stelt nu de
Ivoln. Zeit. voor om nog een monument op te
richten voor Von Rood. Dan zou het ijzeren kla-
verblad volledig zijn. De Rijkskanselier heeft weer
een gehoorzame- en gedienstige rijksdag. Wel heeft
men nog met eene oppositie te doen, maar als de
Roning van l'ruisen het met het Yaticaan eens is,
dan kan Von Bismarck gerust het restje gaan uit-
vechten met Windhorst en het Centrum. Niemand
houdt dien ijzeren man tegen, de begrootingen
gaan er door en de belastingen komen, reeds rekent
men met de nieuwe honderd millioen. Een zwarte
stip echter b.ijtt er aan den politieken Duitschen
hemel. De rijkslanden zonden weder hunne 15
hij had met zijne booze stiefmoeder kort te voren
twist gehad en zich daarop in vertwijfeling
bedronken, en half zinneloos een nog brandend
zwavelhoutje in de werkplaats geworpen. Dat kan
men ter nauwernood eene misdaad noemen, en ik
begrijp niet, dat mijn arme man daarvoor een zoo
zware straf gekregen heeft. In alien geva'lle heeft
hij die daad zwaar genoeg geboet en door een
uitstekend leven zijn schuld weer goed gemaakt."
Kiirtenberg kon ter nanwernood zijne ooren
vertrouwen Zijne vrouw kende zijn somber,
verschrikkelijk verleden en had daarvoor zachte,
verontschuldigende woorden Een straal van
vreugde ging door zijn gemoed en als iemand, die
uit een zwaren, akeligen droom tot nieuw leven
ontwaakt, sprong hij op en hare handen grijpend
en ze met kussen bedekkend, zuchtte hij, terwijl
heete tranen hem over de wangeu rolden //Elsje
Is het mogelijk O, gij mijne goede engel.
Meer vermocht hij niet te zeggen, zijne verbazing
was te groot en de onmacht nabij zou hij weder
ineen gezonkeu zijn als zij hem niet in hare armeu
opgevangen en gesteund had.
Friedel was ten hoogste verbaasd over dit voor-
vnl. Zulk een bedaardheid, zulk een antwoord had
hij in de verste verte niet van mevrouw Kiir
tenberg verwacht. In 't begin was hij sprakeloos
van verwondering en hij begreep zijnen vriend niet.
Als zijne vrouw reeds alles wist, waarom had hij
dan alles voor haar trachten te verbergen //Ja,
TER I IIE CillKA r«T
AANTAL SCHEPEN. TONNENMAAT. TOTAAL.
inkomend uitgaan inkomend uitgaan
