Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 2264.
Woensdag 26 Januari 1887.
27e Jaargang,
DE BMBWAlSHTEB.
Binnenland.
r
iBONNEMEBT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82$.
Men abonneert zicb bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
busbonders.
ADVEBTENTIlN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elke regel meer /0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zicb abonneeren tot bet plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
Hit, blad verschljat UiiiHdng- ee» Vri|dagavoii«l bij den isitgevcr P. J. V A IV D E S A N D E te Ter Neuzen.
t»olitiel£ Overzicht,
Wilbtlm is zeer ontevreden over den Rijksdag,
die zijn trouwen Minister zulk eene poets gespeeld
heeft. Als Duitscber en als Pruis was Zqne
Majesteit diep bedroefd door bet feit, dat men
een voor bet behoud van den vrede zoo belangrijk
wetsontwerp bad verworpen, bij was na zijn tachtig-
iariwe inilitaire loopbaan pijnlijk aangedaan, Inj
hoopte, dat een volgende Rijksdag het ontwerp
ouveranderd zou aannemen. En wij hopen, dat
Z. M. nog eens diep bedroefd en pijnlijk aange
daan mag worden, alleen uit onze antipathie tegeu
dat Duitsche soldatenspel. Het zal adressen regenen,
bet Pruisiscbe Heerenhuis beeft het voorbeeld ge-
geven door den Keizer een ad res aan te bieden,
waarin gesprwkeu wordt van een ,,onontbeerlijk
legerontwerp, van de „noodzakelijkbeid van e
ontbinding van den Rijksdag, van onwankelbare
trouw dier heereu en van meer van die flikflooierij.
Als de heeren nu de kosten voor al dat krijgsver-
toon rnaar niet uit de zakken der burgers klopten,
al wilden zij dan ook weer een regement reuzen-
grenadiers als wijlen een andere M ilhelm er
zouden meer gevonden worden, die er vrede mee
hebbeu. De beeren van het Heerenhuis kunnen
cremakkelijk riemen snijden van andermans leer,
die militaire lasten drukken bet meest op den
mingegoeden stand en als straks Windhorst en
Eileen Ricbter weer komen en aaudringen op inhe
ring van directe- en inkomstenbelastingen, dan
zijn5 de heeren van bet Heerenhuis niet thuis.
De aanstaande verkiezing zet Duitschland t
onderst-boven. De sociaal-democraten hebben twee
van buuue meest talentvolle leiders, Bebel en Von
Volmar, acbter de deuren zitten en behoeven met
te denken, dat deze op vrije voeten zullen worden
westeld, zooals geschiedde met, Anseele in Belgie
en met Duc-Quercy in Frankrijk, die vnjheid kregen
hunne candidatuur te bepleiten. Dat doet men in
Duitscbland niet. Het centrum van den ontbonden
Rijksdag heeft zicb met een manifest tot de kiezers
gewend, een handig stuk, dat den opstellers alle
eer aandoet. De kwestie van „septenaat of trie-
uaat" wordt daarin niet op den voorgrond geplaatst
maar de „Kulturkampf, de belaslingdruk en de
monopolien* zijn strijdleuzen van meer gewicbt
voor de centrum-partij. De volgende maand zal
ons den uitslag doen zien van al dat gewroet en
gewriemel; tot zoolang zit de Rijks-kanselier ten
minste niet erg op zijn gemak.
Intusschen zetten de gedelegeerden Grekott,
Stoiloff en Kaltscheff hunne reis voort, zonder
ergens eenige recbtstreeksebe aanmoediging te ont-
vangen. In Frankrijk was de receptie zoo koud
mogelijk, in Engeland beeft men een beetje lawaai
cremaakt, maar voor 't overige kreeg men „nul op
't request", ten minste zoo men den nieuw be-
noemden Minister Goscben kan gelooven, die het
FBUILLETON
noodig geoordeeld heeft het Kabinet te verdedigen
tegen de beschuldiging, dat het Engeland, ter wille
van den door de Koningin geprotegeerden Batten-
berger, aan de gevaren van een Europeescben oorlog
blootstelde. Te Liverpool zei dit liberale lid van
het Tory-Kabinet in eene toespraak tot zijne kiezers,
dat Engeland er nooit aan gedacht had Europa in
rep en roer te brengen ter wille van eene dynastie
of van eenig persoon, wie deze ook zijn mocht
De Engelsche regeering was geen enkele maal
recbtstreeks of zijdelings tusschen beiden ge-
koraen, met het doel om Vorst Alexander op den
Bulgaarschen troou te herstellen. Ten opzichte
van de keuze van een nieuwen Yorst bleef de
regeering hare houding regelen naar de bepalingen
van het tractaat van Berlijn. Zij zou niets doen
om zicb af te scheiden van die mogendheden, welke
tegenwoordig werkzaam zijn in het belang van den
vrede. Wei is de oplossing van het Bulgaarsche
vraagstuk aan de Britsche regeering niet onver-
scbillig, maar zij acht bet niet gepast, in deze zaak
het initiatief te uemen. Aldus Goscben voor de
kiezers. Heeft Engeland tot dusverre in dezen
geest gehandeld? ,/No Sir!"
En n u de ontvangst van de gedelegeerden te
Rome. Robilant, de man die de Russische politiek
zoo scherp gispteontving hen. Namens de
Regeering heeft deze hun in duidelijke termen
medegedeeld, dat het regentschap spoedig eene
keus moest doen tusschen de handhaving van den
tegenwoordigen, voor Europa schadelijken, voor-
loopigen toestand, en bet zoeken van eene over-
eenkoinst met Rusland, die tbans niet meer op
den grondslag van het tractaat van Berlijn kan
worden opgebouwd. t Zal den heeren er niet
meegevallen zijn. Zal de Italiaansche regeering
als bemiddolaar willen optreden, nu Frankrijk, zoo
men zegt, geweigerd beeft
En het Bulgaarsche volk Het scbenkt zijn
voile vertrouwen aan de voorloopige Regeering,
dit blijkt uit het feit dat de gansche nieuwe
lichting van 13000 man zonder eenige bedenking
ider de wapenen is gekomeu. AVat zal bet einde
7)
NAAR HET FRANSC11.
Daar de Minister van Marine, de beer Gericke,
is blijven volharden bij zijn aanvrage om ontslag,
heeft de Ministerraad eergisteren een buitengewone
bijeenkomst gehouden, waarin is besloten Z. M.
den Koning voor te stellen deze gedeeltelijke
Ministerieele crisis te doen eindigen door de be-
noeming tot Minister van marine van den heer
F. C. Tromp, oud zee—officier en oud—wethouder
van Amsterdam. Z. M. beeft (gisteren reeds per
bulletin gemeld), deze benoeming onderteekend.
De loting voor de nationale militie in het
loopende jaar zal plaats hebben in de gemeenten,
voor wat het 4de en 5de district betreft, op de dagen
en uren als hieronder zijn aangewezen
Axel, Yrijdag 11 Febr., des voorm. te 9 uren
voor Axel, Zuiddorpe en Westdorpe en te 10 A
uur voor Philippine, Overslag, Ter Neuzen en
Hoek en des nam. te 1$ uur voor Sas van Gent,
Koewacht en Zaamslag.
Hulst, Zaterdag 12 Febr., des voorm. te 9
uren voor Hulst, Ossenisse, Hengstdijk, Hontenisse,
Boschkapelle, Stoppeldijk, Graauw, Clinge en St.
Jansteen.
IJzendijkeMaandag 14 Febr.des voorm.
te 9 uren voor Groede, Breskens, Nieuwvlie.t,
Waterlandkerkje, Schoondijke, Hoofdplaat, Biervliet
en IJzendijke.
Sluis, Woensdag 16 Febr., des voorm. 9 uren
voor Sluis, Aardenburg en Eede en te 10$ uur
voor Retranchement, St. Kruis, Oostburg, Cadzand
en Zuidzande.
Bij het verboor voor de Enquete-Commissie
uit de Tweede Kamer werden omtrent de Kon.
fabriek van waskaarsen zeer ongunstige dingen
vernomen. De werktijd is er overmatig lang.
Meisjes en vrouwen arbeiden soms 24 tot 36 uur
achtereen. Het kwam voor, dat vrouwen twee
dagen na hare bevalling weer op de fabriek kwamen.
De werklieden hebben het zeer treurig, en er
wordt, naar bet schijnt niets voor hen gedaan.
Over de drukkerij van de firma „Ellerman, Harms
Co.", de expeditie van het Alg. Handelsblad"
en de werkplaatseu van het ,/Dagblad voor Neder
land" werd ook veel geklaagd, vooral over te langen
arbeidstijd voor kinderen.
Mej. Dr. A. H. Jacobs verzekerde, dat vele
winkeljuffrouwen lijden aan geslachtsziekten door
het lange staan, sommigen van 8$ 's morgens tot
10 uur 's avonds.
Zeer belangrijk waren de mededeelingen van Mr.
A. Kerdijk, die een onderzoek te Amsterdam heeft
ingesteld over de werking der wet op den kinder-
arbeid en o. a. heeft bevondeu, dat in 1886 in
diamantfabrieken 42 jongens zijn gaan werken,
waarvan de onderwijzers de volkomen overtuiging
haddeu, dat ze beneden de 12 jaren waren.
Hij achtte het instellen van speciale inspecteurs
noodzakelijk.
Opmerkelijk was het, dat meer dan een der
ondervraagde werklieden zijn vrees te kennen gaf,
of bij, na bet openbaren van voor de patroons
ongunstige mededeelingen, geen kans liep, daar-
van naderhand de ouaangename gevolgen te
ondervinden.
Zoo o. a. een der werklieden van de lettergie-
terij der firma Tetterode. De voorzitter merkte
hierop aan
„Zoudt gij meenen, dat de beer Tetterode, die
De jonge vrouw bemerte de plotselinge verandering
ook; den eersten dag wierp zij nu en dan een
steelscben blik op hem, den tweeden dag trok zij
de stoute schoenen aan en zeide
r/Ik begin u stellig te vervelen, bet wordt hoog
tijd, dat ik been ga en."
„Gij, mij vervelen!Zeg toch zulke dwaas-
heden niet," antwoordde de invalide, die misschien
voor het eerst van zijn leven driftig werd en zonder
bet te weten of te willen, den dokter nabootste.
Dit antwoord, op zulk een ongewonen toon ge-
geven, deed haar sidderen, gelijk eene hinde die
voor de eerste maal de vurige oogen van bet roof-
dier ziet, dat op haar loert. Zij antwoorde zacht
„Vergeef mij, ik wilde u niet beleedigen
Bij ons° te lande maken de slecbte lieden zich
boos, bier de goede."
,/Gij bebt mij niet beleedigd," bernam de baan-
wacbter, nu wat zacbter gestemd.
En bij ging weer hout hakken, een onfeilbaar
middel, zoowef tegen de uitwendige als inwendige
kwalen, dat veel beter helpt dan vlier. Hoe jam
mer dat zoo weinig menschen bet kennen en nog
minder er gebruik van maken.
in zoovele Vereenigingen en Commissien ten be-
boeve van den werkman zitting heeft, zijn werk
lieden, die hier geroepen zijn, zou ontslaan, indien
zij de waarheid en niets dan de waarbeid zeg-
gen Hij antwoordde Ja, dat meen ikna
23 jaren daar geweest te zijn, heb ik zeer dikwijls
bij ondervinding, dat, wanneer iemand voor zijn
rechten sprak, bij wel niet op dat punt, maar later
altijd op een ander punt gezocht werd."
De Minister van financien beeft vastgesteld
het plan der 324ste Nederlandsche Staatsloterij
van f 1,036,000, vastgesteld 13 Januari 1887.
Deze loterij bestaat uit 21,000 loten, uit 10,500
prijzen en 2 premien. De collecte wordt geopend op
23 Februari en gesloten op 13 Mei a. s. De trek
king begint op 21 Maart en eindigt 11 Junia. s.
Een cijferaar heeft zich de moeite getroost,
in de zoogenaamde Handelingen der Tweede Kamer
na te gaan, hoevele malen de verschillende leden
in het tbans loopende zittingjaar, dat op 20 Sep
tember is geopend, bet woord hebben gevoerd.
Tot juister begrip van het aandeel, dat elk aan
de beraadslagingen heeft genomen, heeft hij tevens
den omvang der redevoeriugen gesteld naar bet
getal regels die zij beslaan.
Aan dit lijstje ontleenen wij het volgende
Meer dan 1000 regels beslaan de redevoeringen
van 18 leden en wel in deze volgorde
Keuchenius. 31 4980
Rutgers van Rozenburg 26 2841
W. van Dedem 21 2745
Rooseboom 22 2559
Van Gennep 13 2015
De Yos van Steenwijk 18 1893
Bahlraann 18 1821
Reuther 10 1742
Cremer 10 1621
Yan der Kaay 10 1529
Kielstra 15 1474
Borgesius 7 1391
A. Mackay 15 1341
Verniers van der Loeff 21 1314
Farncombe Sanders 10 1190
Van Baar 18 1075
Sckimmelpeuninck v. d. Oye
(Utrecht) 19 1035
Yan der Feltz 10 1023
De overige leden bleven beneden het cijfer van
1000 regels. Alleen de heeren Borret, Brouwers,
Buteux, Greeve en Lambrechts hebben bet stil-
zwijgeu bewaard. Van de overigen spraken 9 slecbts
eenmaal.
De heer Keuchenius alleen praatte meer dan de
heeren Beelaerts, De Beaufort, Blusse, De Bruyn
Kops, Van Delden, De Geer, Gleichman, Godin
de Beaufort, Kist, Mees, De Ranitz, Reekers,
Den volgenden dag kwam dokter Dusaux terug.
Hebt ge er al wat op gevonden?"
„Neen, dokter."
Dat dacht ik wel, gij groole gek, maar luister;
we kunnen deze -twee ongelukkigen niet aan baar
lot overlaten eD mijne vrouw heeft in hare huis-
houding bulp noodig, want onze dienstbode wordt
oud. Ik stel dus voor, dat wij de tnoeder nemen
en trachten baar te beschaven. Nu blijft daar nog
de kleine over en dat is de groote quaestie; wij
kunnen baar onmogelijk in liuis nemen; we zullen
baar dus in het weesbuis doen. Ik heb reeds met
den directeur gesprokende zaak komt in orde,
als de raoeder er in toestemt zicb van het kind te
scheiden. Maar zal de arme vrouw willen. Daar
zit 'em de kuoop Wel, wat zegt gij er van
Dinet bleef met open mond den dokter a3nstaren,
Naar het weesbuis,naar het weeshuis, die
arme kleine!"
z/En waarorn niet? Dwaas, die ge zijt! wat moet
ik er mede doenWilt gij bet meisje bij geval
houden P"
Bliksemsnel ging hem nu een denkbeeld door
bet boofd.
z/Of ik haar houden wil ja, dat wil ik
ik bid u, dokter, laat haar mij."
Nu was het de beurt van den dokter om groote
oogen op te zetten.
,/Ge weet niet wat ge zegt, mijn jongen; gij
zoudt met je eenen arm dat kind willen groot
brengendat kunt ge niet in ernst meenen.'
,/Waarom niet?...ik heb wel konijnen groot
gebracbtik bid u, dokter, zeg haar dat ze mij
bet kind laat."
De dokter dacht een oogenblik na.
z/Wel bezien had men eigenlijk maar een kinder-
meisje van je moeten maken," zeide hij, plotseling
in lachen uitbarstend
z/Ik bid u laat mij de kleine."
z/Laat eens zien, meent ge het in ernst?... bet
zou in elk geval zoo kwaad niet wezen, we zouden
ten minste kunnen beproeven, of de moeder er in
toestemt; we beschikken zoo voorbarig over haar."
,/Zij zal alles doen, wat gij baar zegt."
,/Welnudat zal spoedig blijken."
Zij traden de keukeu binnen de moeder speelde
met het kind.
,/Moedertje, de kleine is totaal genezen, maar gij
kunt niet naar je man terug gaan, die op den
slechten weg is en u zou mishandelen. Gij kunt
hier evenmin blijven, en daarom stel ik je voor
bij ons als dienstbode te komen dienenmijn vrouw
zal je leeren koken. Maar we kunnen de kleine
niet in huis nemen, gij zult er je dus voor korten
tijd van moeten scheidenik heb een plaatsje voor
haar in het weesbuis gevonden gij kunt baar
elken Zondag bezoeken."
Het kind had intusschen haar spel gestaakt en
als begreep bet instinktmatig dat al die ernstige
gezicbten niets goeds voorspelden, drukte zij zicb
tegen hare moeder, wier tranen den voor den op
het gelokte hoofdje vielen.
,/0 mijnbeer, het is zoo treurig in dat weesbuis
Men zegt, dat de zon daar nooit schijntArme
kleine, nooit de zon te zien
/Wilde katten," mompelde de dokter, terwijl hij
Dinet aankeek: dan vervolgde hij luider: //Er is
nog wel iets anders op te vinden, maar dat zal je
waarschijnlijk nog minder aanstaan, omdat ge haar
geheel verlaat Dinet vraagt haar te mogen
behoudenwilt ge hem het kind laten
De arme vrouw, die met gebogen hoofd stond
te luisteren, om haar tranen te verbergen, sloeg
nu bare vochtige oogen tot de beide mannen op
en keek beurtelings den een en dan den ander
aan, met dien toegenegen en onderworpen blik van
een staanden hond. Een oogenblik zweeg zij en
zeide toen:
ffDaarin stem ik toe; vriend Dinet iszoogoed;
ik zal haar wel niet meer zien, maar zij zal het
zonlicht genieten, en dat heb ik liever. Ik weet
nauwelijks hoe ik bidden moet, maar vroeg of
laat zal het u vergolden worden wat ge aan ons
doet."
Zij stond op, nam het kind en zette het op de
knie van den invalide.
z/Daar, neem, ge kunt het behouden."
Bravo riep de dokter, //ge zijt een flinke
vrouw, en Salomo wist er niets van. O die
moederswelk eene mooie instelling en hoe jammer
TER \EiZE\S('HE I'QIRWT
zijn!
Leden. Redevoeringen. Regels.