Brand van iet Paleis der Halie le Brnssel.
Handelsberichten.
maakte van het park-orkest, en ook verscheidene
compositieu heeft gesclireven. Hij was de eelit-
genoot van onze tooneelkunsteuares mevrouw Klei-
ne-Gartman.
In 1690 werd het huis van Mr. J. van
Zuylen van Nyevelt, sellout te Rotterdam, be-
schoten, geplunderd en geslecht. Deze gebeurtenis,
bekend als „het tumult te Rotterdam," werd op
verscheidene manieren vereeuwigd, ook op blauw
porselein. In een inboedel, welke den 11 en 12
te Haarlem wordt verkoeht, komen 51 borden voor,
met 6 merken, alle met eene voorstelling van ge-
meld oproer.
Dezer dagen vervoegde zich iemand uit eene
naburige gemeente bij een ingezetene van Assen
en betaalde deze eene verschuldigde som, waarvoor
hem kwitantie werd ter hand gesteld. Een oogen-
blik later kwam hij terug en maakte den persoon,
die het geld had ontvangen, er opmerkzaam op,
dat deze verzuimd had een zegel te gebraiken;
toen de laatste dadelijk aanbood het onwillekeurig
verzuim te herstellen, gaf de man niet onduidelijk
te kennen, dat hij van die vergissing wenschte te
profiteercn, en nadat hem daarop de deur gewezen
was, bracht hij de kwitantie bij den ontvanger,
die, hoewel ongaarne, wel verplicht was de wet
toe te passen, door eene boete van vijf en twintig
gulden op te leggen.
Een weduwe te Kampen, die even haar
woning had verlaten, vermoedelijk om water te
scheppen, is in den IJsel gevallen en verdronken
kort daarna werd haar lijk gevonden. llaar echt-
genoot, Harm de Lange, is twee jaren geleden,
bij stormachtig weder, op gelijke wijze omgekomen.
Er blijven 4 kinderen onverzorgd achter.
Te Amsterdam riep iemand, na een brief
te hebben gesclireven, de korteliugs in dienst ge-
komen dienstbode binnen en zeide tegen haar
//Hier heb je 'n Eijksdaalder, zie dat ge daarvoor
krijgt twee couponnetjes van f 1,23| of een voor
f 2,47vraag het maar eens bij den slager, die
heeft er me wel meer aan geholpen." Na een
groot kwartier komt de meid terug, zet de mand,
met een groot papier gedektneder en zegt
z/Mijnheer, 'k ben wel bij vier slagers geweest,
maar 'k heb ze toch gekregen, ze kosten maar
een schelling 'tstuk." Het papier wordt opgelicht,
en in de mand liggen twee bloedige, kolosale,
nog van de hoeven voorzieneossenpooten
Na de opheldering was 't antwoord;/0ziet u,
ik had verstaan dat u hadt gezegd: twee koe-
pootjes." 't Was maar een misverstand
Vrijdagnacht omstreeks 2 uren is de atoom-
rijstpellerij Birma, in de Oostzijde aan de Zaan te
Zaandam, toebehoorende aan den heer Blans aldaar,
een prooi der vlammen geworden. De fabriek,
die in een oogenblik in lichtelaaie stond was een
der grootste en schoonste fabrieken aan de Zaan.
Met de pakhuizen is ook een belangrijke hoeveel-
heid rijst mede vernietigd. De schade wordt op
een half millioen geschat.
De ontdekking van eene groote rivier, waar-
van men tot dusver nog niets wist, is geen alle-
daagsch iets. Blijkens berickten uit San Francisco
van 10 October jl., heeft nl. de luitenant Stoney, van
de kotter Corwin, op reis naar de Indianen Tcher-
cliec van Alaska, zulk eene rivier ontdekt. De
Indianen liadden er wel gewag van gemaakt aan
andere onderzoekers, maar Stoney vond gelegenheid
zich van de zaak te vergewissen. Wat hij zag
(want hij kon de rivier niet geheel leeren kennen
en de Indianen spraken van 1500 mijlen, die zij
benedenwaarts de rivier hadden bevaren) doet hem
vermoeden, dat de oorsprong van de geweldige
massa's hout, die in de Arctische zee te land
komen, moet worden gezocht in den afvoer met
de geweldige massa's water van deze rivier. Zij
zou op sommige plaatseu 20 mijlen breed zijn.
In de maand September schreef eeneerzaam
schrijnwerker aan de Engelsche minister Gladstone,
dat hij gedurende dertig jaren steeds zijn stem
had gegeven aan de liberale partij en nu een
gunst had te vragen aan den eersten minister.
De man vroeg niets meer of minder dan een eik,
geveld door den staatsman zelven in het park van
Ilawarden—Castle. Hij zou er een tafel en een
stoel van laten maken, om die als familiestuk zijn
kinderen na te laten. Gladstone antwoordde, dat
hij er over zou spreken met zijn zoon, die zich
gewoonlijk met dergelijke zaken bezig hield. De
schrijnwerker ontving dezer dagen, tot zijn groote
blijdschap, een enormen boomstam uit Ilawarden.
De eigenaar van het Amerikaansch blad
Farmers' Chronicle and Catheart Express heeft
besloten om voortaan elke uitgave van zijn blad
te doen vergezeld gaan van een bijvoegsel in het
Hollandsch, omdat, naar hij zegt, er een aantal
boeren in het district zijn, die geen Engelsch
verstaan. Dit plan is voorzeker prijzenswaardig,
maar wij betwijfelen het ten zeerste of zij Hol
landsch, zooals het in het eerste nummer ver-
scliijut, zullen verstaan. Als een staaltje uit velen
geven wij het volgende //Eene Rook gezelschaap
heeft plants gevonden op de Markt de ander dag,
zich overgevende op de produkte tafelen onder den
vleiende invloeden aan de fraaie voile inaan, om-
trent dertig van de vroolijke en feestelijke jonge
heeren van die plaats, heeft door een improvisatie
programma gegaan van liederen enz., veel naar
hun eigen smaak,"
Wij lezen in een Engelsch blad, dat te
Stepney voor dert bouw van een nieuw gesticht
vijf verschillende personen vijf eerste steenen heb
ben gelegd. Dit stelsel zou met voordeel kunnen
worden uitgebreid. Gesteld dat voor zulk een gebouw
250,000 steenen noodig zijn. Noodig dan 250,000
personen uit, die tuk zijn op de eer en glorie
van elk een gedenksteen te leggenneem een
architect om hun aan te wijzen waar zij de steenen
hebben te leggen; en het gesticht is voor niets
gebouwd.
Zekere Falcioni ging met zijn kinderen in
de omstreken van Rome wandelen en had een ge-
laden geweer medegenomen om nu en dan eens
voor de aardigheid een schot te lossen. De vader
ging voorop en de kinderen volgden hem met het
geweer en alles ging vroolijk voorwaarts, toen plot-
seling een schot viel en den man doodelijk trof.
Gabrielle Fenayron, berucht uit het moord-
proces van dien naam, die zich in de gevangenis
van Clermont bevindt, heeft een pogiug gedaan
om te ontvluchten. Zij wist zich het kleed van
een geestelijke zuster te verschaffen en liet, aldus
vermomd, alle deuren voor zich openendoch
nauwelijks buiten, werd haar ontvluchting bemerkt
en de misdadige achterhaald.
Weldra zal de straftijd verstreken zijn van
den beruchten ex-claimaint Arthur Orton, of Roger
Castro, die beweert Tichborne te zijn. In de
gevangenis te Dartmoor geniet hij reeds de voor-
rechten, welke toegestaan worden aan de veroor-
deelden die nog maar eenige maanden daar hebben
door te brengen. De kerkertucht in Engeland is
zoo streng en de behandeling van de gevangenen
zoo hard, dat men genoodzaakt is degenen, die
ontslagen zullen worden, van lieverlede weder aan
het gewone leven te gewennen; want eene plotse-
linge overgang zou nadeelige gevolgen voor hen
hebben. De claimaint is zeer vermagerd, maar
zijn gezoudheid laat niets te weuschen over. Hij
is voornemens, voordrachten te houden, om aan
te toonen dat hij het slachtoffer eener rechterlijke
dwaling is geweest.
Wat de kracht der gewoonte toch al niet
doetTerwijl de brand in het //paleis der natie"
te Brussel op zijn hevigst was, stak in een gang
naast de bibliotheek een heer een sigaar op.
Nauwelijks had hij een paar trekjes gedaan, of
een bode klopte hem op den schouder en voegde
hem laconisch toe//mijnheer, ge weet, dat't ver-
boden is hier te rooken."
In het noordelijk gedeelte van Georgia heeft
men in het slib der rivieren zulke belangrijke
hoeveelheden goud gevonden, dat zich te Boston
onmiddellijk eene maatschappij met een millioen
dollar kapitaal gevestigd heeft, om door bagger-
machines de slibmassa te verkrijgen. De beddingen
o. a. der rivieren Chestatter Chattackrocher zijn
zoodauig bezwangerd met goud, dat zelfs op de
plaatsen waar zij in de zee uitloopen, hetzeezand
tot op verren afstand een goudgehalte bezit.
Nabij Saint-Meen, op den spoorweg tusschen
Brebiniere en Ploermel is verleden week een trein
met ballast tot verderen aanleg van den weg in
botsing gekomen met een anderen trein, die aan
eene reeks stations materieel had afgeladen en geen
passagiers had. In eerstgenoemdeu trein waren
echter 38 werklieden gezeten. Een dezer, de
botsing ziende aankomen, sprong van den trein
en had het geluk ongedeerd te blijven. Doch het
lot der 37 overige werklieden was rampzalig.
Achttien werden gedood en de anderen zwaar
gekwetst.
Op den 8 dezer zijn twee jaren voorbij-
gegaan sedert den vreeselijken brand in den Ring-
schouwburg te Weenen. Die geduchte gebeurte-
nis heeft geleid tot het nemen van maatregelen
van voorzichtigheid, zoo dringend noodig op dit
gebied.
Dat niet genoeg is gedaan, blijkt niet zoo over-
tuigend uit het aantal schouwburgbranden, welke
in het bijna afgeloopen jaar hebben gewoed, als
uit het aantal dooden en gekwetste schouwburg-
bezoekers, die zich bij die onheilen niet spoedig
genoeg konden verwijderen.
Het aantal branden in schouwburgen, gedurende
de afgeloopen 12 maanden, klimt tot 22; onder
deze komen er voor, waarbij meer dan 300 be-
zoekers het leven hebben verloren, namelijk te
Berdissojeff, in het gouvernement Kieff in Rusland,
op 13 Jan. jl. Te New-Orleans, in Noord-Amerika,
ontstond brand in den schouwburg op 18 Maart;
in de 60 personen kwamen daarbij om en ruim
een lOOtal werd meer of minder ernstig gekwetst.
Op 16 Juni ontstond brand in Victoria Hall
te Sunderland. Dit gebouw, 't welk ook als schouw
burg werd gebezigd, had zoo enge trappen en
uitgangen, dat 180 kinderen letterlijk werden dood-
gedrongen of op de trappen stikten onder het groote
aantal, dat geen uitweg kon vinden.
Minder verschrikkelijke gevallen zijn onbekend,
maar ook deze getuigen ten krachtigste tegen den
toestand, welke er bestond op den avond, toende
brand uitbarstte. Dat te Dervia, in de proviucie
Como, om nog een voor'oeeld aan te halen, op 24
Juni jl., 48 menschen het leven verloren op jam-
merlijke wijze en dat velen zwaar gekwetst uit
het gebouw kwamen, na lang in den gevaarlijksten
teestand te hebben verkeerd, moest anderhalf jaar
na de schrikkelijke vermaning te Weenen gegeven,
niet mogelijk hebben kunnen zijn.
De St. Nicolaasdag van 1883 zal nog lang te
Brussel en in het land in herinnering blijven. Op
dien dag werd door een hevigen brand het Paleis
der Natie half vernield, de Kamer in een puin-
hoop veranderd, de Senaat zeer beschadigd, het
Ministerie van Openbaar onderwijs aangetast en
de Bibliotheek van een onschatbaren rijkdom be-
roofd. Het was te midden eener vreedzame dis-
cussie over de contracten van vervoer des middags
te 4 J uur, dat de zes sun-burners aan de zoldering
geplaatst, nog slechts een twijfelachtig licht gaven.
De zitting duurde nochtans voortmen beraad-
slaagde onder een vulkaan, De oogen richtten
zich meer en meer naar de sun-burners waarvan
het licht verminderde.
Eensklaps, het was toen 4f ure, kwam een bode,
waarschijnlijk op ontdekking uitgezonden in allerijl
naar het bureel gesneld en zeide eenige woorden
tot den voorzitter Descamps.
Deze stond aanstonds op, en de heer Tournay,
die eene interpellatie tot den Minister richtte over
eene aanbesteding, in de rede vallende, zeide hij
snel//Mijneheeren, er is brand, morgen openbare
zitting te 2 uren."
De zaal was merkwaardig snel ontruimd. Zelfs
de oudste afgevaardigden hadden zich in een om-
mezien verwijderd. Het was dan ook tijdwant
achter de hielen van de laatste vluchtelingen viel
reeds den koepel, onder de werking van de hitte,
in scherven en gruizels in de zaal. De heeren
Bara en Scalquin bleven het laatst, maar toen men
hen toeriep zich te haasten, hadden ook zij spoedig
de plaats des gevaars ontweken.
Daar de brand even voor vijven uitbrak, was
er spoedig een groote menigte op de beenmaar
politie en brandweer waren minder vlug. Het eerst
verschenen de mannen van de Karabinierspost van
het Park, die met eenige agenten van politie ruim
baan maakten. Intusschen verzuimde de brand
niet, in hevigheid toe te nemen. Een rossig rood
kleurde de lucht en hier en daar stikte men schier
in de rook.
Eindelijk rukten de spuitgasten der 5e afdeeling
aan en stelden hun materieel op. Maar die hulp
was ten eenenmale onvoldoende.
Het publiek gaf op dit critiek moment bewijs
van ook de handen uit- de mouwen te kunnen
steken. De rijtuigen, die in de Rue de la Loi
reden, werden door voorbijgangers tegengehouden,
met het doel om den weg vrij te houden voor
de aanrukkende spuiten. Daar kwamen de stoom-
spuiten. Maar de organisatie van de eerste hulp
ging met groote bezwaren gepaard. Wel slaagde
men er spoedig genoeg in, de slangen vast te
schroeven aan de kranen in het gebouw, maar
toen bleek de persing niet voldoende te zijn;
de waterstralen bereikten de vlammen niet. Het
dak stond dan ook spoedig in laaien gloed. De
wind, die tamelijk hevig was, dreef ongelukkig
de vlammen en vonken naar de linkerzijde van
het gebouw. Op het dak van het Ministerie van
Buitenlandsche Zaken bevonden zich soldaten, die
water goten om den Senaat en het Ministerie te
beschermen.
Van den anderen kant men weet, dat de
gebouwen een hoefijzer vormen, waarvan het Paleis
der Natie den achtergrond uitmaakt poogden
de pompiers den brand tegen te houden; doch
door het timmerwerk verspreidde het vuur zich
immer verder, terwijl de daken instortten.
Weldra moest men den moed opgeven; de
rijke bibliotheek der Kamer, een der schoonsten
van de wereld, die men gehoopt had te vrijwaren,
werd op hare beurt aangetast. Men kon er eenige
boeken van redden, de kostbaarste zegt men;
doch het overige moest men aan de vlammen
overlaten.
Het was te half zes toen met donderend ge-
kraak het plafond van de bibliotheek ineenstortte.
Uit voorzorg had men uit de lokalen van den
Senaat de geschiedkundige portretten van Gaillait
afgehaakt. Te 6 uur scheen er aan het bedwingen
van den brand niet meer te denken. De vlammen
flikkerden hooger en hooger en als nu en den
een stuk dak of venster instort, banen zij zich
nieuwe wegen en krijgen nieuwen toevoer van
lucht. Helaas! alle Hulp was onvoldoende. De
pompiers konden slechts dunne waterstraaltjes
werpen en het publiek stond in koortsige span
ning die machteloosheid aan te staren. Tegen
branden van zulk een geweld is het degelijkst en
uitgebreidst materieel niets bij machte en helpen
de wonderen van dapperheid van een handvol
spuitgasten niet.
Te kwartier over zessen stonden van de Kamer
nog maar de 4 muren. Het geheele gebouw
boven de groote vestibule stortte met geweldig
gekraak in. Een spuitgast wordt meegesleurd en
is reddeloos verloren. De consternatie bereikte
toen haar toppunt. Te 7 uur was het Paleis der
Kamer totaal vernield en werden met alle krachts-
inspanning pogiugen aangewend om de Ministe-
ries van Buitenl. Zaken en Openbaar Onderwijs
voor het vuur te vrijwaren. In den Senaat zijn
de rookzaal, de leeszaal een gedeelte van de trap
en eenige andere vertrekken door het vuur aan
getast, doch stroomen water werden nu op de
Ministeries geworpen. Te 9 uur nam de brand
zichtbaar af, ofschoon de plek waar eens het
Paleis der Kamer stond, nog een vuurpoel geleek.
Het gevaar voor de andere gebouwen was geweken,
dank zij de heldendaden van pompiers en militairen
bij de vinnige kou die er heerschte. Boven hun
hoofd hadden zij het vuur; hunne kleederen
waren met ijs bedekt; overal moesten zij door
het water baden. Ten half 11 was men den brand
meester. Het vuur was toen beperkt tot den
rechtervleugel en 't middengebouw.
Den geheelen nacht en volgenden morgen was
de brandweer nog bezig met stroomen water op
de smeulende puinhoopen te werpen. Eerst in den
morgen was de brand geheel gebluscht. Er liepen
overal praatjes, dat een aantal personen omgekomen
zijn. Volgens officieele berichten zijn er geheel 2
doodende gaswerker Michel Dackers en den
sergeant-fourier Raguet, en 5 ge won den.
Het Palais de la Nation, waarvan inzonderheid
de linkervleugel totaal werd vernietigd, was oor-
spronkelijk voor den raad van Brabant bestemd.
Het werd door den beroemden architect Guimard
van 17791783 gebouwd onder de regeeringvan
Maria Theresia. Onder de Fransche overheersching
werd het als paleis van justitie gebruikt en daarna
in 1816, door den architect Van der Straeten
gerestaureerd en ingericht voor de bijeenkomsten
der Staten—GeneraaJ. Leopold I en Leopold II
hebben in de groote zittingzaal van het gebouw
den eed van trouw op de constitutie afgelegd.
Van lieverlede is er veel in verbouwd en ook
aangebouwd, zooals onder anderen de zittingzaal
en bijbehoorende vertrekken voor den Senaat,
kamers voor de presidenten der beide Kamers en
voor commissie-vergaderingen enz. De voorgevel
is met een bas-relief van Godecharle versierd. Het
voorportaal in Dorischen stijl was met een lOtal
standbeelden versierd, die zooal niet vernietigd,
dan toch zeer aanmerkelijk beschadigd zijn. Het
standbeeld van Leopold I, door Geefs, dat zich
in de vergaderzaal verhief, is geheel verwoest.
Geen der landsgebouwen is verzekerd. De Staat
heeft dus een verlies van eenige millioenen geleden.
AANBESTEDING.
Op Vrijdag 28 December 1883, des voormiddags
ten 10 ure, aan het gebouw van het Provinciaal
bestuur te Middelburg, van:
Het verbeteren van de Rijks waterleiding ten
oosten van Ter Neuzen, met bijbehoorende
werken. (Raming f 12,000).
ZEETIJ DINGEY.
Van 7 tot en met 10 Dec. zijn in deze haven
binnengekomen bestemd voor Gent
7 Dec. Eng. stoomb. Rosa, kap. Dumberley,
van Goole met stukg. Eng. stoomb. Romeo, kap.
Jordan, van Goole met stukg. Eng. stoomb.
Falcon, kap. Moore, van Hull met stukg. Eng.
stoomb. Contest, kap. Barker, van Londen met stukgj
8 Dec. Eng. stoomb. Miaca, kap. Goundry, van
New-Castle met stukg. 9 Dec. Eng. stoomb.
Whimbrel, kap. Booth, van Liverpool met stukg.
Duitsche bark Nellie, kap. Underborg, van Memel
met slippers. Russische schooner Almakap.
Mattsson, van Kotka met hout. 10 Dec. Noord-
sche bark Broderene, kap. Matthissen, van Riga
met hout. Eng. stoomb. Richard Moxon, kap.
King, van Goole met stukg. Eng. stoomb. Norma,
kap. Atkinson, van Goole met stukg.
Van 7 tot en met 10 Dec. zijn uit deze haven
vertrokken komende van Gent
9 Dec. Eng. stoomb. Rosa, kap. Dumberley,
naar Goole met stukg. Eng. stoomb. Romeo, kap.
Jordan, naar Goole met stukg. Eng. stoomb.
Falcon, kap. Moore, naar Hull met stukg. Eng.
stoomb. Contest, kap. Barker, naar Londen met
stukg. Eng. stoomb. Miaca, kap. Goundry, naar
New-Castle met stukg.
In deze haven zijn binnengekomen om aan den
spoorweg alhier te lossen en te laden
8 Dec. Eng. stoomb. St. Petersburg, kap.
Nugent, van Londen met stukg. Eng. stoomb.
"Woodstock, kap. Fulton, van Middlesbro met
ruw ijzer.
Uit deze haven zijn vertrokken na aan den spoor
weg te hebben gelost en geladen:
7 Dec. Eng. sloep Amy, kap. Godfrey, naar
Londen met steen. 8 Dec. Eng. stoomb. Allende,
kap. Wilkinson, naar Bilbao ledig. Eng. stoomb.
Ralph Crevke, kap. Eyre, naar Goole met zink.
Van 7 tot en met 10 Dec. werden langs
de Oostsluizen alhier 64 binnenvaartuigen op
en 45 afgeschut.
™™314de ST AATSLOTERIJ.
Prijzen van f 100 en daarboven.
le klasse. Trekking van 10 December.
2000 no. 7930.
1000 14979.
400 4781 5376.
200 5235 6567.
100 u 2524 4306 8157 11950 15274
18517 19500.
PRIJZEN DER EFFECTEN.
Amsterdam, 10 December.
Nederland. Certific. Werkelijke schnld2 J pet. 61}
dito dito dito .3 774
dito dito dito 4 101}
Aandeel Handekimatscliappij 5 109}
dito exploitatie Ned. ataatiapoorw.
