Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
Zeenwsch-Vlaanderen.
voor
No. 1929.
Zaterdag 10 November 1883.
23e Jaargaug.
Binnenland.
ABONNEMENT:
Per ilrie maanden binneu Ter Neuzen f 1,Franco per post: Voor
Nederlaud 1,10. Yoor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82$.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTIfiN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elke regel meer 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte bcrekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels -en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
nil bind vcratchljnt biuttdng- cn Vrijdagavoud bij deu uitgcvcr J. K. (i. IS HUNT te Tcr Keiszen.
JPolitieli Overzicht.
Elk, die een recht begrip wil vormen van de
belangrijke gebeurtenissen, thans in Afrika en
daaromtreut plaats. hebbendezal wol doen een
blik to werpen op de kaart. Allereerst blijkt er
uit, hoezeer de verdeeling van dit werelddeel in
vollen gang is. Men ziet namelijk hoe in hot
zuiden de Hollandsche Boeren er op uit zijn om in
vereeniging met andere Utaten den groudslag te
leggen voor een grooten Zuid-Afrikaanschen Sta-
tenbond, waarin het Hollandsche bestanddeel en
de Hollandsche taal het overvvicht zullen hebben.
Om zich meer onafhankelijk te maken van En-
geland dan de bepalingen toelaten, bij de overeen
komst van Pretoria met het einde van den
Transvaalschen oorlog vastgesteld, zijn de Staats-
president Paul Kriiger en de Transvaalsche ge-
volmachtigden, de predikant S. J. du Toit en de
kommandant N. J. Smith, te Louden aangekomen.
Hun doel is met de Engelsche Regeering onder-
handelingen aan te knoopen tot herziening van
genoemde overeenkomst. Reeds werd te Londen
een openbare vergadering gehouden, die door de
gevolmachtigden, behalve President Kriiger, werd
bijgewoond en waarop ook Dr. Jorissen tegenwoordig
was, die het woord voerden ten gunste van een
voorstel in het voordeel eener vredelievende op-
lossing der geschillen in zake de overeenkomst,
welk voorstel ten slotte werd aangenomen, met
verwerping van een ander, strekkende tot bekrach-
tiging der ,/onveranderde" overeenkomst. Jorissen
sprak bij die gelegenheid met veel geestdrift en
zonder eeuige bitterheid tegen de Boeren. Ilij
zeide de eer gehad te hebben van in de Transvaal
gedurende verscheidene jaren een hooge waardig-
heid te bekleeden, uit welke hij onlangs bij ver-
gissing was ontslagen geworden, en verklaarde dat
hij Boer zou willen wordenindien hij geen
Hollander ware. Zoodra de Minister, Lord Derby,
to Londen zal zijn aangekomen, zullen de onder-
handelingen tot wijziging der overeenkomst be-
ginnen. Na afloop daarvan zullen de gevolmachtigden
Nederlaud bczoeken, om een leening te sluiten.
De heeren Mr. Beelaerts van Blokland, uit's Gra-
venhage, lid der Tweede Kamer, en Dr. A. Kuyper,
uit Amsterdam, hoofdopsteller van de Standaard,
zijn naar Londen gereisd om den gevolmachtigden
der Zuid—Afrikaansche republiek hunne taak te
vergemakkelijken.
Behalve dat de Fransche reiziger De Brazza aan
de Opper-Congo aan Stanley zooveel mogelijk het
terrein en het gezag betwist, heeft Portugal daar
ook uitgestrekte neerzettingen, evenals Engeland,
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika en Neder-
land, hetzij onder bizondere of onder Regeeringsvlag.
Maar thans komt ook Duitschland zich aansluiten
bij het getal mededingers naar de vruchten van de
alom ontwaakte begeerte naar landaanwinning.
FBUILLETONr
8) ClESEi"at Si IttEI Ii.
(S1 o t.)
VIII.
Het was tegen den middag toen Gieson Berend
teliuis kwam. Hij trad zijno hut binnen en zag
er zijno vrouw niet. De kast vond hij open ge-
broken en de lade, waarvan hij de sleutel had,
geopend. Slechts dene gcdachte vloog er door zijn
brein, hij trad op de lade toe; een vreeselijke
vlock rolde er van zijne lippen en hij balde de
vuist tegen zijn denkbeeldigen vijand.
//Ha!" riep hij cindelijk; wie het gewaagdheeft
Giesen Berend te best.elen, die zal er voor boetcn."
En terwijl hij dit zeide, sloeg hij met zijn voile
vuist op de borst, dat het weerklonk als had hij
het vlies van een trommel getroffen.
z/Vrouw! vtouw! waar ben je?" riep hij. ,/Hoort
ge niet, vrouw? Wee, wee haar, zoo zij hot ge
waagd heeftvrouw
Maar zijne vrouw gaf geen antwoord op het
geroep en zat geduldig op dezelfde plaats.
Giesen Berend wierp de schuurdeur open en
zag haar.
//Ha, zijt ge daar ellcndig wijf. Zeg, wie is er
hior geweest."
z/St.st.kwam de vrouw.
z/Zult ge antwoord geven!"
Uit Kaapstad wordt bericht, dat de Duitsche
vlag geplaatst is te Angra Pequena, in de baai
van dien naam, ten noorden van de monding der
Oranje-rivier.
Aan de noordkust van Afrika heeft Frankrijk
Algiers en Tunis bezet, terwijl Spanje voor het
bemachtigen van Marokko en Italic voor Tripoli
het gunstige oogenblik met smart verbeiden. In
Egypte heeft Engeland zoo het heet tijdelijk zijn
gezag bevestigd, al regcert daar ook in naam de
Khedive en op de oostkust heeft Italie een neer-
zetting in de baai van Assab aan de Roode zee,
van waaruit het liandelsbetrekkingen onderhoudt
met het binnenland.
Verder op aan de oostkust heeft men Mozam
bique en de Delagoabaai, die in den laatsten tijd
reeds niet meer ,/onbesproken" zijn en wel spoedig
weder een beurt zullen krijgen. Daarcnboven
voert Frankrijk op het daarointrent gelegen groot
en uitgestrekt eiland Madagaskar oorlog om het
gedeeltelijk bezit en de erkenning der Fransche
opperhoogheid over het geheele eiland. Het schijnt,
dat er weder onderhandeld wordt over don vrede
eu men thans daarmede op den goeden weg is.
Europa wenscht dus zijn bescherming uit te
strekken over niet meer of minder dan het geheele
werelddeel, zoodat Afrika voor het oud geworden,
afgetobde en overbevolkte Europa het land der
toekomst en der redding zal zijn. Zoo redt zich
en vindt alles een uitweg langs natuurlijken weg.
In Frankrijk wordt nog voortdurend in de bladen
geredeneerd over de verklaring van den Minister
Ferry, dat Markies Tseng, China's gezant, door
zijn regeering, bij monde van den Onderkoning
Li-Hung-Chang, zou zijn verloochend, wat door
den gezant zelf nadrukkclijk wordt tegengesproken.
De bladen der onverzoenlijken bewereu, dat men
eenvoudig met een kunstgreep van Ferry te doen
heeft, waardoor hij de Kamer de bekende verklaring
van vertrouwen wist te ontlokken. De regeerings-
bladen beschouwen deze echter als een onbepaalde
volmacht aan Ferry verstrckt, om op den ingeslagen
weg in de Aziatischc staatkunde voort te gaan.
De Fransche regeering gaat dan ook voort met
maatregelen, om zoo spoedig doenlijk versterkingen
naar Azie te zenden. Weldra zal zij 10,000 man
in het Delta-gebied der Roode rivier bijeen hebben
en als het moet, zal dit cijfer nog verdubbeld
kunnen worden, zoodat China zich wel wachten
zal om daar tot den aanval over tc gaan. Evenwel
heeft China een machtigen bondgenoot in het
moorddadige klimaat dier streken. De Chinoezen
hebben den tijd cn kunnen wachten; Frankrijk
daarentegen kan dat niet, want het moet zich in
een ongezond en vijandelijk land handhaven, het-
geen dagelijks nieuwe en zware offers kost. Vandaar
dat men zich thans beijveren zal om de zaak
krachtig door te zetten en zich van Santay en
#St. St."
z/IIel en duivel, vrouw, zijt ge stom Zeg wat
doet ge daar?"
,/St. st." fluisterde de angstige vrouwmaar de
vertoornde man greep haar bij den arm en dwong
haar op te staan.
,/Aeh! ach, lieve hemel! nu is alles bedorven,
nu is de tooverij verbroken ach! ach! Man ge
hcbt je zelf en mij ongelukkig gemaakt."
Zoo sprekende verborg de bedroefde vrouw het
gelaat in de handen en liet de kip los.
Verbaasd zag de strooper beurteling naar zijne
vrouw en de eieren en vergat voor een oogenblik
het verdwijneu van het papier, dat hij met zoo
veel moeite gekregen had.
//Ilebt ge het verstaud vcrloren, vrouw?"
Zijne vrouw zuchtto.
z/Zeg, wat moet dat alles beteekenen?"
z/Als ge mij met rust had gelaten, dan had ik
den schat gevonden, er is ecne waarzegstcr hicr
geweest die
Eensklaps ging Giesen Berend een licht op.
Eene vreeselijke godslastering rolde van zijne lippen.
Hij greep zijne vrouw bij de haren en schudde
haar woest heen en weer.
z/Zeg," riep hij met harde stem, /,was het een
man of eene vrouw, die je dat heeft wijs gemaakt?"
z/Eene arme vrouw."
(/Iloelang geleden?"
z/Een paar uren."
Bacninh meester te maken, waannede men zich
voorstelt dat men vooreerst zal kunnen volstaan.
Intusschen meldt de burgelijke Fransche gezag-
hebber Harmand uit Tongkin, dat Ninbinh en
Kuangijen zonder tegenstand zijn bezet. Het ver-
drag van Hue wordt in het midden van de Delta
uageleefd, doch in de noordelijke provincien belct
de vijand de uitvoering er van.
De Schengepolder (bij Wolfaartsdijk,) de Tho-
renpolder (bij Wissenkerkede Zimmermann-
polder (bij Rilland-Bath,) zijn in het laatste tiental
jaren alle door de zee verzwolgen, maar door de
goedc zorgen van moeder Natuur gaat niets ver-
loren wat de zee hier aan het land ontwringt,
wordt door haar op een andere plaats teruggegeven.
Al die vruchtbare streken, gedurende tal van eeuwen
in de golven verzonken, hebben weer het hare
bijgedragen tot de vorming van het tegenwoordige
Zeeland.
Tegenover het bovengenoemd verlies, staat op
het oogenblik dan ook gelukkig een belangrijke
aanwiust van land.
De reiziger, dien het snuivend stoomros uit Noord-
Braband's heuvelengebied in de lachende velden en
gaarden van Zuid-Beveland voert, ziet naar het
zuiden een groote uitgestrektheid schorren zich bij
den spoordam aansluiten. Deze alluvien zijn het
eigendom der familie Van der Duijn van Maasdam,
en worden gedeeltelijk ingesloteu door den Noord-
Brabantschen wal en drie aaneensluitende polders
den Oud-Inkeleu-Noordpolder, den Katers- en den
Van der Duijnpolder.
Men heeft nu het plan, de genoemde schorren,
ter oppervlakte van circa 200 H. A., in te dijken.
Reeds is het bestek gedrukt, volgens hetwelk de
indijking eerstdaags zal aanbesteed worden. De
kosten worden op f 150,000 geraamd, waaronder
dan de aanleg van sluizen, wegen enz. begrepen
is. Daar de grond uiterst vruchtbaar is, zal de
waarde van den polder ongevecr f 300,000 (d. i.
dus f 1500 de II. A.) bedragen. Als be wijs voor
die vruchtbaarheid kan dienen, dat de lamsoor
(statica elongata) er tot een hoogte van anderhalvcn
meter wastBijna het geheele schore bestaat uit
een vrij zwaren kleibodem, die bezonken is uit hot
bovenwater der Schelde. Dit is dan ook de reden
van het geringe zoutgehalte des bodems, ten gevolge
waarvan riet en zegge op het schore kunnen
grocieu. De dikte der kleilaag, die op een zand-
laag rust, wisselt af van 20 tot 40 c. M. Dit
zand zelf komt alleen aan de oppervlakte in de
weinige kreken, die het schore tloorsnijden. De
eenige kreek van belang is die, welke aan de boven-
genoemde drie polders tot suatie-geul, en aan Woens-
drecht tot vaarwater en haven strekt. Deze kreek,
z/Vrouw, je bijgeloof heeft mij ongelukkig ge
maakt. Wat zal ik nu den notaris zeggen?"
z/De notaris?" vraagde de vrouw.
z/Zwijg, wie sprak er over de notaris, ik niet,
begrijpt ge ik niet," en zijne vrouw terug-
stootende ging hij haastig de heide op.
Bij het kreupelbosch gekomen liet hij een scherp
geiluit hooren, waarop eon man te voorschijn
kwam. Die man was de notaris Gonnals, de edele
man, de man van fatsoen, de man van de wereld.
//Welnu," zeide hij, //hebt ge het?"
//Men heeft het mij outstoleu," antwoordde de
strooper.
z/AVat zegt ge?"
z/Ja, ik wil er mijn hoofd onder verwedden, dat
het weer in het huis is, waaruit ik het gchaald
heb. Maar stel u gerust, al is het mij thans
mislukt, hebben zult ge het, dat heb ik gezwo-
ren. Gelukkig dat ik aangehaald ben geworden,
ik kom er nu met eenige boete af."
z/Dat is al heel gelukkig," sprak de teleurge-
stelde notaris.
i/O, zeer gelukkig, maar die boete kan ik niet
betalen en ik heb geen lust een paar dagen te
Zdoor te brengen, dus
z/Dus?" vraagde de notaris.
Dus moet gij mij die geven, dat is natuurlijk."
z/Maar
i/O, gij kunt ze van het beloofde geld aftrekken,
want mijn eed zal ik houden; stemt ge toe?"
die ook don nieuwen polder tot afwateringskanaal
zal moetcn dienen, blijft natuurlijk bestaan. Naar
men verneemt, zal dc indijking geschieden onder
toezicht van den Goeschen ingenieur Van der Toorn.
Uit Utrecht schrijft menDe onlangs
medegedeelde uitvinding van den verbeterden
toestel om bier op tc pompen, waarbij inplaats
van de gewone lucht, koolzuur wordt gebozigd,
heeft den eigenaar van liet bekende llaagsche
Koffiehuis alhier aanloiding gegeven een zoodanig
toestel bij den heer Budenburg te Dortmund te
bestellen. Sinds eenige dagen in working ge-
steld, vcrkeugt dc heer Van der Bilt zich aan-
vankelijk in de beste resultaten. Vroeger waren
de klachten over het bier in dat huis algemeen.
De slechte eigenschappen er van werden eerst
toegeschreven aan de bedorven kelderlucht, die
door de luchtpomp in het bier gedreveu werd,
maar ook nadat door aanleg eener buizenleiding
de buitenlucht daarvoor gebezigd werd, bleef het
bier bencden de gewenschte kwaliteit. En thans
na het gebruik van de koolzuurpomp, laat het
bier niets te wenschen meer over en blijft, ook
nadat het dagen onder den toestel gelegen heeft,
zijn uitstekenden smaak behoudeu. De toestel
wordt zonder de minste kosten aan bestaande bier-
pompen aangebracht. Voor f 120 ontvangt men
behalve den luchtketel, twee ijzeren cylinders met
koolzuur, elke waarvan voldoende is voor het af-
tappen van 2500 liter bier. Die cylinders blijven
het eigendom van den heer Budcnberg en on
dit is het lastige van de zaak wanneer er een
ledig is moet die naar Dortmund worden opge-
zonden om opnieuw te worden gevuld. Zulk een
gevulde cylinder kost telkens f 12 zoodat de
kosten (behalve die van aanschaffing) op ongevecr
een halve cent per liter zijn te stellen.
Voor het hof te Arnhem, waarheen zij door
den hoogen raad was verwezen, werd Woensdag jl.
de zaak behandeld van een Amsterdaminer, die
voor het hof te Amsterdam den eed weigerde en
daarvoor 3 dagen celstraf ontviug. Mr. J. A.
Levy trad op ter verdediging van dezen martelaar
voor de eedskwestic, voor wien het O. M. te
Arnhem veroordeeling in de kosten had geeischt
op grond, dat het opleggen van straf hicr niet
noodig is.
Deze week zijn, in tegenwoordigheid van
den Minister van Waterstaat opnieuw proeven ge-
nomen met de uitvinding van den Belgischen
ingenieur Van Rijsselberghe, om de telegraafdraden
ook als telephonische geleiders te gebruiken. Dczo
proeven geschieden onder toezicht van don uitvinder
en van den heer J. M. Collette, inspecteur van
het technisch beheer der rijks-telegraaf. Zij bc-
antwoordden ook ditmaal volkomen aan het doel
en hierbij is deze eigenaardiglieid, dat men op de
z/Helaas, het zij zoo! ik moet wel."
z/Dan wil ik u groeten tot weerziens
IX.
De politie, die altijd ijverige politie, dat hon-
derdhandige lichaam; dat zich nu eens als een
monster der verschrikking aan den arme vertoont
en dan weer als een galant edelman in ge.bogcn
houding den rijke nadert, die den geringe zoo
vaak met zijn ijzeren scepter beheerscht en met
geketende handen zich den slaaf der aanzienlijken
noemt, de politie zeg ik, had zich de inbrank
bij de dames Alphing aangetrokken. Want die
steelt is arm, bij wien gestolen wordt niet.
Terstond verdacht men Giesen Berend.
De getuigenis van den heer Balder, die zeide,
hot bewuste papier in zijne hut te hebben gevon
den, dc verklariug van de vrouw van den dood
geschotene namelijk, dat haar man met Giesen
Berend te zamen was uitgegaan op den bewusten
avond, gaven wel recht hem to verdenken. Vol
gens zeggen der dames Alphing was het midder-
nacht toen de andere inbreker zich uit de voeten
maakte, maar juist te middernacht was Giesen
Berend ver van daar aangehaald door twee veld-
wacliters, hij moest zijne boete betalen, doch had
tevens zijne alibi volkomen bewezen, d. w. z.
dat hij zich op den tijd van dc iubraak op eene
andere plaats be vond.
Giesen Berend lachte in zijn vuist en wachtte
TEK \EIZEY.S(HE (OIIIUT
