No. 1825.
Zaterdap 11 December 1880
20e Jaargang.
Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-V sdere,m d e r e n
BINNEN LAND.
Ter Neuzen, 10 December.
TEH
ABONNEMBNT.
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Door de:
geheele Rijk f 1,10. Door geheel Bclgie f 1,40.
Men abonneert zicli bij alle Boekhandelaars, Poatdirec
teuren en Brieven'uuabouders.
sNS,
'Ha:
A D V E R T K NI N.
0,1
Vau 1 tol 4 regele f 0,40. Voor elke regel meet
sirootere letters worden uaar plaats ruimte berekend.
Advertentien gelieve men aan den Uitgever in te zendei
uiterlijk Dinsdag en Vrijdag aamtddag DRIE nreo.
Dit blad Terwhljnt Ulnedag- en Vrljdagarond bij J. H. S. DHUNT te Ter tteuzen.
Overziehu
Weder heeft tusschen de mogendheden eene
wisseling van belangen plaats gehad en heelt, Europa
dientengevolge zijn staatkundig beleid over een
anderen boeg gewend. l)e Engelsche regeering,
die nog een oogenblik gepoogd beeft de inter-
nationale scheepsmacht in de Adriatische zee bijeen
te houden, is eindelijk voor den tegenstand der
andere moirendheden geawicht. Zelfs Rusland, dat
tot. nog toe aan de zijde van Engeland was, heeft
bakzeil getrokken en verklaard, dat het uitaengaan
der vloot in 't beiang van de eendracht der inogend-
heden noodig was. Thans bieef aan Engeland
slechts de keuze over, om of op eigen hand alleen
het Kuropeesche concert voort te zetten, of wel
als zijne medestrijders, zoo eervol mogelijk, den
aftocht te blazen. Het koos het laatste, en den
vice—adtniraal Seymour, kominandant der vereenigde
vloten, werd bevel gezonden, om het teeken tot
opbreken te geven, nadat het eindvoorstel der
Engelsche regeering tot ontbinding aller goed-
keuring had gevonden. De Times zegt, dat hier-
mede de demonstratie geeindigd i«, en zoo Europa
verder eenevolledigeoplossing der Oostersche kweslie
wenscht, dan zal Engeland zicli niet daaraan ont-
trekken, maar eerst dan^zal het optreden, als
andere mogendheden voorgaan, daar Engeland in
't Oosten gten bizondere belangen te behartigm
heeft. Deze verklaring is duidelijk. Gladstone,
de Sndervonden tegenkantingen moede, wil thans
de gematigde mogendheden aan 'i vverk zien, zoodat
Duitschland zijne staatkun le van overreding verder
op den Sultan zal kunnen toepassen.
De loop der zaken in en om Dulciguo schijut
zeer bt-vredigend te zijp en voist Nicolaas van Mon
tenegro heeft een gedeelte der troepen naar zijne
nieuwe grenzen gezonden en een ander gedeelte
vergunning verleend, om huiswaarts te keeren.
Verder verzet der Albaneezen wordt niet gevreesd.
Een gedeelte van hen bevindt zich in zeer benarden
toestand en, gebrek aan alles hebbende, bij het ineer
van Scutari. Eonige Aibaneezen, die Turken ver-
raderhjk vertnoord hebben, beeft Devwisch pacha
laten ter dood brengen. In ttagusa zal de cominissie
voor de TurkschMontenegrijnsche grensregeling
bijeenkomen en beslissen, of de versterkte stelling
San Georgo aan Turkije, dan wel aan Montenegro
zal behooren.
Nu in Frankrijk het kosteloos lager onderwijs
door de Kamer is aangenomen, begon de beraad-
slaging over het wetsontwerp tot invoering van
leerplicht en leekencnderricht. Het beginsel van
neutraal onderwijs en volkomene scheiding van kerk
en staat is daarin op den voorgrond gesteld. De
cominissie uit de Kamer, onder presidium van Paul
Bert, wil dientengevolge de schoollokalen niet be-
schikbaar stellen voor 't onderwijs in den gods-
dienst, zelfs niet buiten de gewone schooluren.
De regeering daarentegen wil dit laatste wel. Paul
Bert verdedigde de voorstellen op krachtige wijze.
Hij zeide echter, dat het verschil tusschen de
commissie en den Minister het wezen der zaak
onaangetast. laat en derhalve de meerderheid daar-
over moge beslissen. De Kamer heeft in de eerste
plaats hare ingenomenheid met het wetsontwerp
te kennen gegeven, door er terstond de urgentie
van aan te nemen. De spanning met het Vaticaan
is groot, vooral na't overhandigen aau den Franschen
Minister van Buitenlandsche zaken van 't protest
van Leo XIII, tegen de verbanning der niet erkende
geestelijke orden. Het verlrek uaar Rome van
den heer Depez, den Franscheu gezant bij't Vaticaan,
is uitgesteld, omdat de regeering eerst zou willen
bekend zijn met de redevoering, die de Paus over
eenige dagen bij de opening van 't eonsistorie zal
houden eu die, naar men verwacht, in zeer krachtige
woorden zal vervat zijn. De regeering is tot ver-
vulling van deu vrcanten bisschopzetel te Poitiers
overgegaap, zonder daarover eerst met het Vaticaan
onderhandeld te hebben.
In de vereenigde staten van Noord-Amerika
heeft thans de presidentskeuze plaats gehad. Gar
field had 214 en Hancock 155 steminen. De
populaire meedtrheid van Garfield is echter zeer
gering. Er werdeu namelijk bij de JNovemberver-
kiezing 4.439.719 republikeinsche en 4.436.090
democratische stemmen uitgebracht. Het schijut
dus wel wat bond gesproken van de republikein
sche bladen, dat de democratische partij dood is.
Z. M. heeft benoemd tot inspecteur der reg.
en doin. van de 2e klasse in de divisit? van inspectie
Dordrecht H. van Goudoever, thans inspecteur der
reg. en dom. van de 3e klasse in de inspectie
Middelbursr; van de 3e klasse in de divisie Middel-
burg C. J. Idema Greidanus, thans ontvanger der
reg en dom. te Woerden.
Naar wij vernemen is de heer Loeff, Rijks—
opzichter van den waterstaat, in Limburg, aange-
wezen tot het opmaken, uazien enz. der plannen
tot vernieuwing, verandering enz. der schoollokalen
volgens de nieuwe wet.
Zaam&lag, 8 December. De heer M. Boon,
predikant bij de Christelijk gereformeerde gemeente
alhier, heeft een beroep ontvangen naar die ge
meente te Zuid-Beijerland.
Zooals reeds vroeger geraeld is, worden ook
dezen winter weder een aantal miliciens voor een,
I twee, of drie maanden met verlof huiswaarts ge
zonden. Deze rnaatregel scbijnt echter dezen winter
ruime toepassing te vinden. Gemiddeld toch zijn
er op dit oogenblik 10 milliciens per compagnie
(d. i. ongeveer 1/3 der geheele Uchting 1880)
met verlof. Stelt men het dagelijksche onderhoud
van elk soldaat op f 0,50, dan beloopt het
bezuinigd bedrag over de 8 maal 25 compagnien
infanter.e reeds f 1000 per dag, of gemiddeld
f 40,000 in zes weken.
Uit Bergen op Zoom wordt geiueld: De
handel in mosselen naar het buitenland en voor-
namelijk naar Parijs kan als geeindigd worden
beschouwd. Van het eiland Tholeu is de toevoer
ditmaal bizonder groot geweest. Gemiddeld brachten
de mosselen den driedubbelen prijs op, gerekend
naar een tiental jaren vroeger.
Den 16 December zal een volslagen maans-
verduistering plaats hebben, die in geheel Europa
zichtbaar zal zijn. De totale eclips begint te
3 u. 14, zoodat de maan hier te 3 u. 39 geheel
verduisterd opkorat. Te 5 u. 53 is de maan
geheel uit de schadhw getreden en te 7 u. 6 m.
ontvangl zij weer het voile licht der zon.
De uitslag der herstemming in het hoofd-
kiesdistrict Tilburg voor de verkiezing van een lid
der Tweede Kamer is geweest, dat de heer Mr.
B. M. Bahiinann van Rotterdam is gekozen.
De heeren van Wassenaer Catwijck, van Rees,
Sickesz, Lieft.inck en Gleichman hebben voorgesteld
op de begrooting van Marine een som van f 7000
uit te trekken tot ondersteuning van de Noordpool
expeditie door zeeofficieren en schepelingi-n, ook in
't beiang eener goede osfening tot deelneming daaraan
de gelegenheid te geven.
Bij de vereeuiging voor christelijk onderwijs
is de rentelooze lecning groot f 50000, voor het
fonds tot het verleenen van voorschotten ten behoeve
van nieuw op te richten christelijke scholen, niet
volteekend kunnen worden. Uit Amsterdam alleen
kwam f 17750, uit het gansche land slechts
f 9250. Nu de le serie a f 100000 geheel uit-
geput en de derde. serie h f 50000 niet volteekend
is, kan, tot groote schade van het christelijk onder
wijs, aan de voortdurende aanvragen om hypothecair
voorschot niet voldaan worden.
Het plan tot doorgraving van de landengte
van Panama, dat, zooals men weet, ook een lieve-
lingsdenkbeeld van Koning Willem I was, is reeds
meer dan drie en een halve eeuw oud.
In 1528 stelde een Portugeesch zeevaarder An
tonio Galvao aan Karel V voor, een kanaal te
graven tusschen de beide oceanen, dat hij op vier
punten mogelijk achtte. Maar in dien tijd schonk
men aan het plan niet genoegzaam aandacht.
Nelson stelde in 1780 voor, een kanaal door
Nicaragua te graven, en dit denkbeeld werd in
1804 weer opgevat door v. Humbold die vijf ver-
schillende kanaalontwerpen maakfe, waarvan een de
landengte op haar smalste gedeelte, van Chagres
naar Panama doorsneed en de anderen door het
meer van Nicaragua liepen.
In 1841 trok Remy de Puydt met een kolonie
naar Honduras om daar een kanaal te graven. Twee
jaren later werden twee deskundigen, Gavella en
Courtines, door de Fransche regeering uitgezonden
om de kwestie te bestudeeren, en de uitslag van
bun onderzoek was, dat zij de onderneining voor
onuitvoerbaar verklaarden.
Ongeveer een jaar daarna verzocht de regeering
van Nicaragua, die een klinkenden naam wen->chte
om Europeesche kapitalen te trekken, Louis Napo
leon Bonaparte, zich aan het hoofd der onderneining
te stellen. De toekomstige Keizer gaf na zijn ont-
vluchting uit Ham en brochure uit over „het
kanaal van Nicaragua," maar hij boezemde het
publiek niet genoeg vertrouwen, en er kwam niets
van de onderneming. Later zijn nog een twintigtal
andere pogingen mislukt wegens gebrek ia kapitaal.
Door het kanaal van Panama zuilen do zeereizen
300 rnijlen of viiftig dagen bekort worden, terwijl
de gevaarlijke kaap Hoorn, waar reeds zoovele schepen
vergingen, geheel vermeden worden kan.
Zooals men weet zal de tegenwoordige Gouver-
neur-Geueraal van Ned.-Indie weldra worden ver-
vangen door den heer 's Jacob. Dientengevolge
moet op de Indische begrooting f 100,090, zegge
een ton gouds worden uitgetrokken, voor kosten
