ALGEMEEN
No. 1105.
Zaturdag 25 December 1875.
15de Jaarg.
Binnenlandsche Berigten.
Buitenlandsche Berigten.
Handelsberigten.
JPolitiek: Overzigt.
„Ernst of kortswijl," is de onwillekeurige
vraag, als men den Engelschen minister van bui-
tenlandsclie zaken in eene arbeiders-vergadering,
zoo het heet, eene staatkundige rede hoort uit-
spreken. Lord Derby nl. begint te zeggen, dat
er voor 1867 nog geen conservatieve arbeiders
waren, maar nu gebleken is, dat een groot aantal
arbeiders aanhar.gers van den conservatieven rege-
ringsvorm waren. Yerder betoogt de edele lord, dat
de liberalen, ja wel lange redevoeringen kunnen
bouden, doeh zoowat niets tot stand brengen;
maar ook, dat hij zijne liberale tegenstanders
hoog waardeert. Ten slotte wordt een blik ge-
worpen op de Oostersche zaken, prijst hij de
hervormingsmaatregelen der drie keizers en geeft
te kennen, dat de Suez-aandeelen enkel zijn ge
kocht, om het kanaal te beschermen.
In het kort, de beroemde Engelsche minister
heeft zijne vergadering van drie duizend men-
schen eenigen tijd bezig gehouden, zonder dat
zijne hoorders konden zeggen, iets wijzer te zijn
geworden.
Over de Oostersche zaken valt tot r.ogtoe ook
weinig te zeggen. In Herzegowina is, volgens
de jongste berigten, de rust nog in het geheel
niet hersteld, maar gaan de opstandelingen inte-
gendeel voort, de inwoners, die zich niet bij
hen aansluiten, met moord en brand te bedrei
gen. Oproepingen van voorname personen, o. a.
generaal Paulowitsch te Lausanne, voeren de
inwoners van Herzegowina en Bosnie aan, om
met het voorjaar den Turk uit hunne landen te
verdrijven, en, indien van Turksche zijde geen
meer kracht wordt betoond, zullen of de mogend-
heden gewapenderhand tusschen beide komen, of
de Turken het onderspit moeten delven, tot
welk laatste men het echter in de gegevene
omstandigheden niet ligt zal laten komen.
Hoe het zij, de Oostersche quaestie blijft een
probleem, dat vooreerst nog niet opgelost is,
maar integendeel der diplomatie een langdurig
en hoogst moeijelijk werk in handen geeft.
Ongetwijfeld ware het met de zelfstandigheid
van Turkije gedaan, zoo de belangen van ver-
schillende Europesche mogendheden er niet zoo
naauw bij betrokken waren, terwijl nog daar-
boven de zware schuldenlast, waaronder het land
gebukt gaat, in plaats van, zooals men soms meent,
begeerige oogen te maken, veeleer de mogend
heden ieder afzonderlijk terug houdt van de
handen in den onzuiveren en half faillieten boe-
del te steken. De geheugenis, die Engeland van
zijn protectoraat heeft, is niet zoo bijzonder uit-
lokkend. Het is zeker, dat daardoor het nationale
vermogen van Engeland, meer dan dat van eenig
ander land, bij de Turksche schuldenlast is be
trokken.
Alleen door geramenlijke en eendragtige zamen-
werking der verschillende belanghebbenden, kan
dus misschien verbetering tot stand gebragt wor-
den in een stand v,an zaken, die, zoolang hij
bestaat, eene bedreiging voor den vrede van ons
werelddeel zal blijven.
Het is opmerkelijk, hoe weinig Erankrijk, bezig
gehouden met zijne inwendige belangen, zich
met deze Oostersche zaken bemoeit. Zelfs de
belangrijke aankoop der Suez-aandeelen heeft
weinig indruk gemaakt. Wij voor ons, schrijft
men uit Parijs, betreuren dien Engelsch-Egyp-
thischen handel volstrekt niet. Indien we gewild
hadden, wij hadden hem kunnen doen en het past
thans niet daarover eenig ongenoegen te betoo-
nen. Ons gouvernement heeft wijselijk gehan-
deld, met zich aan de zaak te onttrekken. Ook zien
wij met onverschilligheid de verandering der
kaart van Europa aan, wat betreft de Turksche
landen, wel overtuigd, dat elk aandeel slechts op
geldelijk nadeel moet uitloopen.
Verschrikkelijk zijn nu reeds de ontzettende
verliezen, door het Eransche volk in Turksche
en Peruaansche effecten geledeneen enkel huis
verloor alleen 12 millioen fr. in deze speculation.
Anders dan in de buitenlandsche is het in de
binnenlandsche aangelegenheden van Erankrijk.
Na een eindeloozen strijd zijn thans de 80 sena-
toren gekozen, voor 7/8 gedeelte alien mannen,
die zich in meerdere of mindere mate aan de
zaak des vooruitgangs en erkenning van den
tegenwoordigen regeringsvorm hebben aangesloten.
En gelukkig ook voorwaar. Wat zou er van
Erankrijk komen, indien cens de partij had ge-
zegevierd, die de regering van 4 September 1871
voor de regtbank wenschte te slepen. Eens dien
weg opgegaan, ware misschien een tweede tijdvak
van Robespierre van lieverlede ingetreden.
Uit Spanje komen geen andere tijdingen, dan
dat de verschillende generaals van en naar het
leger trekken, om nu eens in Madrid, dan weer
hier en elders eene feestelijke gelegenheid bij te
wonen. Wat bij vroegeren tijd eene gunstige
uitzondering maakt, is de meerdere overeenstem-
ming tusschen de verschillende kommandanten.
Zelfs Moriones heeft zich vergenoegd met het
bevel over een afzonderlijk leg«rcorps. Men kan nu
voorspoedig de operation tegemoet zien, die van
zeer beslissenden aard op de toekomst van Spanje
kunnen zijn en een einde kunnen maken aan
de langdurige beroeringen van dit land.
Waar blijkt echter, dat met de verdrijving van
don Carlos Spanje nog geenszins is gezuiverd
van staatkundige intriguantendat de jagt op
hooge en winstgevende betrekkingen een voort-
durenden strijd zal geven en daarom eenekrachtiger
hand vereischt zou wordendan wel die van
d n 1 Sjarigen don Alfonso.
P'aa's 12 millioen kilogram slechts
7 millioen zal bedragen.
Axel22 December. Tot predikant bij de
hervormde gemeentc alhier is beroepen de heer
J. Brummelkamp te Veecendaal.
Hulst, 24 December Jagtliefhebbers
Als een bewijs van behendigheid gepaard met
toeval kan gemeld worden, dat de heer Horn-
bach 1 1. woensdag in eene drijfjagt, drie gelijk-
tlJ(-ig op hem loopende hazen schootmet het
eerste schotregts van hem, den eenon en met
net tweede, links van hem, de beide overigen.
^ot leden van den geneeskundigen raad
in Zeeland zijn met 1 Januarij a s, benoemd
de heeren dr. J. M. Boom, te Tholen en dr.
J. Kosten de Bruijnete Zierikzee Totplaats-
vervangende leden de heeren dr. J. P. Berdenis
J'an Berlekom en dr. S. Dobbelaar de Windte
^Idelbnrgdr N. J. F. Verschoor, te Goes en
G. A. de Looze, te Zierikzee.
Men schrijft uit Ellewontsdijk van 21
Dec.
missie's, is aangetoondzal gaandeweg wel
blyken onmisbaar te zijn.
„Maar dit alles is van later zorg,
„Wij zijn op een goeden weg gebragt.
„Aan onze landbouwers nu de zorg, de rijks
school te bevolkenaan hen thans, te
toonen, dat het proefstation in een wezenlijke
behoefte voorziet!"
Nenzen, 24 December.
De tijdelijke begrooting van oorlog is in
de tweede kamer aangenomen met 56 tcgen 12
stemmen. De minister van justitie heeft daarna
veiklaaul dat zijn ambtgenoot den minister van
ooilog aan Z. M. den koning eervol ontslag uit
zpe betrekking heeft gevraagd.
De conchisie der commissie. over deovereen-
komst iusschen de regering en de Rijnspoorweg-
maatschappij is zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Ingekomen brieven van de hh. Willebois, van
Rappaid en van Nispen om ontslag als leden der
kamei viegens de aanneming van regterlijke
betrekkingen.
De kamer is op reces gescheiden.
Bij de behandeling der wet op de middelen
zijn als gewoonlijk de belastingswetten besproken,
en werd op hervorming aangedrongen. De minis-
tei van finantien heeft te kennen gegeven plannen
te hebbenwaaronder ook eene herzieuing der
belastbare opbrengst der ongebouwde eigen-
dommenwaarmee andere voornemens zouden
zamengaan.
Groot blijkt overal in den lande de tegenstand
der mimsteriele tabaks-belastings-plannen. Alge
meen voorspelt men van de invoering eener
dusdanige belasting de verplaatsing van onzen
aanzienlijken tabakshandel naar 't buitenland.
Het bedrag van den aanvoer van tabak hier
te lande bedraagt eene waarde van ongeveer 50
millioen guldens.
In eene brochure van den heer G. Harkema
te Amsterdam nitgegeven wordt aangetoond dat
voor 30 k 40 jaren de Amerikaansche tabaks
handel op Duitschland geheel over Nederland
gedreven en daarvau de hoofdmarkten te Am
sterdam en Rotterdam waren. Ook de landver-
huizers gingen grootendeels in onze havens scheep
en deze schepen namen als retour-vracht Ame
rikaansche tabak mede. Sedert die vrije bewe-
giug beleinmering werd in den weg gelegd
heeft de stroom zich naar Breme verlegd en is
daardoor een ongekende levendigheid tusschen
Duitschland en Amerika ontstaan terwijl onze
schepen die op de uitreis geen vracht meer
konden makenin de Amerikaansche havens
zeldzamer werden gezien.
Ook wordt beweerd dat de minister het ver-
bruik van tabak hier te lande zeer overschat
Ileden is alhier het lijk der oude weduwe
die sedert 28 Nov. jl. vermist was, ge-
vonden en wel in den put of de zoogenaamde
kom in het midden van het dorp gelegen. Die
put is van de zijde, waar langs de vrouw haar
naasten weg naar huis moest nemen ongeveer
vijl meters laug en slechts een halven meter diep.
Aan de tegenovergestelde zijde is die put
door een smal pad uog toegankelijk en daar
heel diep.
Dat pad kon zijregtuit gaande naar haar
huis niet nabij komen of zij moest het met
opzet opzoeken. Bij velen bestaat daarom het
vermoeden dat zijuit vrees voor armoede, wel
een eind aan haar leven kan gemaakt hebben.
De zaak van Jut en zijn huis vrouw zal
in de maand lebruarij e. k. voor het geregtshof
te 's Ilage worden behandeld. Het 0. M. zal
dooi den advocaat generaal van Maanen worden
waargenomen.
De geruchten betreffende een voorgenomen
huwelijk tusschen prins Alexander en prinses
Beatrix van Engeland worden door den Haag-
schen correspondent der Gron. Ct. tegengesproken.
Het eerst isnaar wij meenenvan dat gerucht
melding gemaakt in de chronique van de Fran-
sche Illustrationwaarin behalve dit nieuwtje
meer singuliere mededeelingen betreffende onzen
prins voorkwameu.
Met 3 Jan. a. s. zullen de miliciens van
het 2e reg. vest, art behoorende tot de ligting
van 1875, voor onbepaalden tijd weder onder de
wapenen komen in Oct, jl. waren zij van het
reg. vertrokkengebrek aan manschappen is
alleen de reden van deze spoedige oproeping.
Over de aanneming van het begrootings
artikel tot oprigting van een rijkslandbouwschool
en proefstation te Wageningehleest men in de
Landbouw-Courant het volgende
„De jarenlange en nu, naar wij hopenge-
eindigde strijd heeft ons ten slottewat de wet
reeds zoolang beloofd had, een rijkslandbouw
school gegeven en Nederland krijgt nu einde-
lijk ook een proefstation.
„Dat wij ons daarin hartelijk verheugen, zullen
wij wel niet behoeven te zeggen.
„lhans is het landbouw onderwjjs op een goe
den weg gebragt, waarvoor den minister Heems-
kerk en zijn raadsman den inspecteur voor het
landbouw-onderwijs Saiverda, alle eer toekomt.
Wordt de begrooting aangenomen ook
door de eerste kamer dan zal de rijksinstelling
te VVageningen over onzen achterlijken toestand
een meuwen dageraad doen opgaan. Van dadr
uit zal lust worden gewekt in wetenschappelijken
landbouw. En is die lust wakker geschud, dan
zullen er inmiddels leerlingen der rijksschool
tot leeraren zijn opgegroeiddan zal de tijd
daar zijn om aan gemeentescholen subsidien te
verleenen voor landbouw onderwijs dat dan aan
discipe:en der rijksschool, die daatoe het radicaal
erlangden, kan worden opgedragen.
„Dat 'tnoodig is de minister verklaarde
zich in antwoord op de bedenkingendie de
heer Idzerda andermaal teregt opperde, trouwens
reeds tot overwegen ervan bereid het pro-
giamma voor examen B zoddanig te wijzigen
als reeds berhaaldelijkzelfs door examen-com-
De reis om de wereld is jl. zondag voor
den vierhonderd vijftienden en laatsten keer vac
het jaargetijde te Parijs gespeeld.
Dit stuk zal met de aanstaande leute in den
schouwburg van de Chatelet wederom worden
opgevoerd.
De Parijsche werkman Marombat J die den
verleider zijner achttienjarige dochter levens-
gevaarhjk gewond had(hij erkent zelfs dat
zijn doel was hem te dooden), is door het hof
van assises van de Seine vrijgesproken.
Men zal zich herinneren dat deze zaak welke
te Parqs veel opzien heeft gewekt, Alexandre
Dumas geinspireerd heeft tot het schrijven van
een artikel, waarin hij tot dezelfde siotsom
kwarn als waartoe de regtbank thans is gekomen.
Dumas gaat zelfs verder en schrijft in deze den
algemeenen regel voor: „Tucz le
De moordenaar van Harriet Lane, Henry
Wainwright, is deze week te Warmood Horn-
castle ter dood gebragt.
Tot het laatste oogenblik heeft hij zijne ouschuld
staande gehouden. Hij verklaarde, dat een
derde persoonwie die persoon was weet men
metde vrouw doodde en daarop hem verliet
terwijl bij hem met het lijk op de armen liet
rusten.
Langs eenen anderen kant zegt echter Thomas
Wain wrightdat zijn broeder, eenigen tijd na den
moord, hem zijne misdaad bekende en hem zijne
hulp verzocht om het lijk te verbergen.
Stokes heeft aan den veroordeelde geschreven,
dat hij niet met haat of wraak tegen eenen
onden vriend gehandeld heeft, maar slechts zijnen
pligt raadpleegde.
Zijne laatste vermauing tot den veroordeelde
wasom de waarheid te verklaren en met geene
leugens op de lippen de eeuwigheid in tegaan.
Gisteren woonde de veroordeelde in de kapel
der gevangenis den godsdienst bij. Hij giug
vroeg ter rust, na eenen kalmen dag te "hebben
doorgebragt.
Blijkens officieele rapporten, keeren vele
inwoners van den Elzas en Lotharingen, die na
den oorlog zich in Frankrijk vestigdeunaar
hunne voormalige woonplaatsen terug, hetwelk
door het keizerljjk bewind met blijdschap wordt
aangezien.
De Vesuvius is nog steeds aau 't werken.
D'kke rookwolken stijgen uit den krater op.
Men hoort daarbinnen een dof geloeien professor
I almieri beweert, dat hij reeds vuur heeft waar
genomen. Hij ziet eene langdurige uitbarstmg
tegemoet.
Volgens de laatste berigten is het vuur thans
reeds zeer duidelijk waar te nemen.
Prijzen van Coupons.
Amsterdam, 23 December. Metall. 21,95dito zilver
f 23,07^; Div. Eng. per p. st. 11,85; Eng. Portugal
per p. st. 11,95; Spaansche piasters/1,25; Ame
rikaansche dollars (in goud) 2,43.
Amsterdam, 22 December. Metall./ 21,95; dito zilver
23,07|; Div. Eng. per p. st. /II,85; Eng. Russen
per p. st. 11,85; Eng. Portugal per p. st. f 11,95
Erans. /47,50; Belg. /47.50; Pruis. /58,60;Hamb!
Russen/32; Russen in Z. R. 31; Poolsche per
Poolsche per Z. R. /27f; Spaansche piasters
f 1,26Spaansche binnenlandsche /1,05; Amerik
f 2,43 dollars; papier f 2,09.
Dordrecht, 23 December.
J'uike Zeeuwach Vlaamsche Tarwe f 9.20 a f 9 60 en
mindere f 8,70 a f 9,10, nieuwe f 8.50 a f 8,90Rog?e, Zeeuwsche
en Vlaamache f 7,50 a f 7,80, Overmaasache f 7,30 a f 7,60. Gerat
Zeeuwache en Viaamache winter f 6,80 a f 6,90. Ore'rmaaaache
f5,60 a f 6.70, Zeeuwache en Vlaamache zomer f 6,00 a
6,20, Overmaaaache f 5,70 a f 6,00. Haver, dnnne f 2,70
f ,f0. dikke f 5,00 f 5,5Q, Psardenboonen f 8,00
