alcgmeen
No. 1068.
Woensdag 18 Augustus 1875.
15de Jaarg.
Binnenlandsche Berigten.
I 'olitieU Overzigt
De tijd is nog niet verre, dat men geloofde
dat ieder schot in het oosten, en vooral in de
Turksche landen, onvermijdelijk tot een Europe-
schen oorlog moest leiden. De wankelende Otto-
mannischen troon, hij moest bij den minsten
schok ineen storten, en dan, dan was de tijd
gekomen de lang beloerde buit te deelen. Wat
dat in 't klein beteekent weet bijkans iedere
familie, en de geschiedenis der menschheid staaft
voortdurend, dat om het mijn en dijn bijkans
alle oorlogen werden gevoerd.
Daarom verdient 't opmerking, dat bij de tegen-
woordig herhaalde beroeringen in de Turksche
landen, de politieke atmospheer ten eenenmale
kalm blijft, ja dat men als bij voorraad elkan-
ders gedragslijn heeft bepaald.
De instandhouding van het Turksche rijk
schijnt dus wel in waarheid de vrucht of althans
't beginsel te zijn der in de laatste jaren ge-
volgde Europesche staatkunde.
l)e tijd zal leeren, of de praktijk ook bier de
theorie op den duur niet zal beschaamd maken
of het onder schulden beladen en in menig op.
zigt nog zoo gedesorganiseerde Turksche rijk,
ondanks zijne krachtige steunpilaren, toch in
't eind niet zal moeten ineen zinkenof
de Mahomedaansche en Christenbevolkingen, met
zooveel minachiing en haat voor elkander ver-,
vuld, niet zelve de werktuigen zullen zijn, waar-
mede het gebouw van den Islam zal worden
omver gehaald
In alien geval is, zooals we reeds in ons vorig
nummer deden vermoeden, de toestaud in Herze-
gowina veel slechter dan men die van Turksche
zijde voorstelde.
Het blijkt toch, dat onderscheiden omringende
stammen gereed staan zicli bij de Herzegoweniers
aan te sluiten en dit reeds zouden gedaan heb-
ben, waren ze niet door hunne eigene vorsten
of opperhoofden daarvan teruggehouden.
Bovendien hebben de opstandelingen zich van
meer dan eene stad meester gemaakt en zijn de
Turken, ondanks hunne grootere strijdkrachten,
herhaaldelijk terug geslagen.
Een nieuw corps Turksche soldaten, 2000 man
sterk, is dan ook uit de havenstad Klek, aan de
Adriatische zee, uitgestevend.
Overigens bepaalt zich het meldenswaardige
nieuws tot Spanje, maar ook vandaar luiden de
tijdingen sedert eenige dagen zeer eentonig. On
danks den hoog opgevoerden aanval, is de bele-
gerde stad Seo d'Urgel nog niet in de magt der
regeringstroepen, daar de Carlisten allesin'twerk
stellen om dit belangrijk punt te behouden.
"Verre vandaan dat Dorregaray met zijn geheel
legercorps op Eranschen bodem gedreven en dus
tot verdere werkeloosheid gedoemd zoude zijn, is
hij met 3000 man opgetrokken, om daarmeehet
leger van Martines Campos te verrassen. Ook
andere Carlistische benden zijn in de rigting van
Seo d'Urgel opgetrokken. Men berigt dat daarom
zooveel gewigt aan dit punt wordt gehecht, om-
dat bij vermeestering der vesting Seo d'Urgel
drie legercorpsen der regeringstroepen zich zouden
kunnen vereenigen.
In alien gevalle blijkt genoegzaam, dat de
Carlisten nog geenszins tot het uiterste zijn ge-
bragt.
De officiele Spaansche staatscourant bevat dan
ook 't bevel der oproeping eener nieuwe ligting
van 100,000 man.
te hebbeu leidde deze ben door de gerneente en
daarna in de vergaderzaal.
De stukken daar door genoemd Mannenkoor
uitgevoerd, mochten den meesteu bijval vervver-
vengetuige de daverende toejuiching, welke
den zangers heihaaldelijk ten deel vielmaar
de uitvoering der stukken van „Kunst en Ver-
maak" wekten de bewondering van alien die
deze zangmaatscbappij voor het eerst mochten
hooren en bewezen wat oefening vermag.
Na dankbetuigingen van weSrszijden zoo voor
het vereerende bezoekals voor de bartelijke
ontvangst, werden de vertrekkenden vergezeld
tot het station om daar afscbeid te nemen
evenwel niet, dan na toezegging te hebben out
vangen van een tegenbezoek, dat voorzeker eene
gelegenheid van waar kuustgenot voor Neuzen
zal opleveren.
Neuzen, 17 Augustus.
Verleden zondag bracht Neuzens Mannenkoor
een bezoek aan de zangvereeniging „Kunst en
Verrnaak te Selzaetedoor eene commissie
werkende bezoekers belangstellend afgehaald en
na hun een bartelijken welkomstgroet toegebracht
Gedurende de maanden April, Mei en Junij
zijn door het postkantoor alhier de navolgende
biieven verzondengeadresseerd aan oubekende
personen als A. Bogaert te Assen H. Boelens
te Gent; Huymans de Vos te EeclooE. Viriet
te Sedan.
Bij de hervormde gerneente te Axel is
evenals den 23 Nov. 1873, bij veruieuwing
beroepen ds. J. E. Steenbakker Morilyon LoyseD
pred. te Oud Beijerland die aldaar reeds 12
aanzoeken atweesen gedureode zijne bijna
26jarige kerkelijke loopbaan sinds 1849 bereids
31 beroepen ontving, van welke bij er 6 heeft
aangenomen.
Door den heer J. E. Steenbakker Morilyon
Lo\sen> predikant bij de hervormde gerneente
te Ond-Beijerland is voor het beroep naar Axel
bedankt.
V66r 50 jaarwerd op den 18 Augustus
met veel plegtigheid de eerste steen gelegd
van de nieuwe predikantswoning der hervormde
gerneente te Zaamslag welke, den 6 April 1826
volbouwd zijndeden 1 Mei daaraanvolgende
door ds. I. A- Arntzen betrokken werd.
In het afgeloopeu jaar 1874 is bij den qnestor
generaa! der algemeene synode van de Nederd.
hervormde kcrk uit de classis IJzendjjke inge-
KOineu voor de algemeene weduwenbeursvan
diverse kerkvoogdijen /60, aao vacatuur-gelden
uit den ring van Axel f2.89 collecte te Zaam-
slag^ 4.25 en van kerkvoogden te Honteuisse
2 50en voor het fonds voor noodlijdende
kerken en personen van onderscheidene kerke
lijke administratien /55, waaronder 15 over
1873, en van bijzondere personen /ll.
Efresliens, 15 Augustus. De predikant
bij de hervormde gerneente albier, de beer G.
Battek6, hield heden na een 43jarig verblijf te
dezei gerneentezijne afscheidsrede. Hij sprak
naar aanleiding van Handel. 20 vers 27. Het
ker«cgebouw was veel te klein om de groote
scbare als ook de van elders opgekomecen te
bevatten. len slotte werd den aigemeenen ge-
aebten predikant door de gerneente het laatste
vers vac psalm 134 toegezoDgen.
Met gunstig gevolg heeft exatnen als vroed-
vrouw afgelegd mejulvrouw J. C. v. Melle vau
Breskenslaatstelijk leerling aan de rijkskweek-
school voor vroedvrouwen te Amsterdam.
Op den 21 Aug. 1825, en alzoo 50 jaar
geleden werd de eerste predikdienst gehouden
in de nieuw gebouwde kerk der hervormde ge
meente te bluis, gesticht op een plein waar te
vorcn huizen stonden welke door het bornbar-
dement van 1794 vernield werden. Bevorens
was de groote en fraaije St Janskerk bij die
gerneente in bezitwelke na bij alle belegeringen
en oorlogsverwoestingen gespaard te zijn gebleven,
op den lb September 1811, door de onvoor-
zigtigheid van eener. loodgieter. eene prooi
der vlammen werd en waarvan de bouwvallen
in 1823 ten groude toe zijn afgebroken. Iu dien
tusschentijd van nagenoeg 14 jaren heeft meu
zich vau de I ransche kerk bediend als waariu
de dienst in die taal sedert bet overlijdeu van
den predikant Jean Maurelop den 29 Novem
ber 1806, had opgehonden.
Als eene tweede poging is te Sluis bij de
hervormde gerneente beroepen ds. E. Barger
th. doct. en pred. te Luntereu.
In de sitting der tweede kamer van eergis-
teren is de beer mr. Fokker beeedigd en beeft
bij zitting genomen. Hjj heeft den minister
Heemskerk gefnterpelleerd over de vertraging
zijner eedsaflegging. De minister ontkendeTda't
zijnerzijds vertraging bad geplaats gehad, zijnde
't concept besluit dadelijk aan den koning opge-
zonden. I)e heer van Wassenaer Catwijk heeft
deu minister van oorlog geinterpelleerd over
t. gebeurde bij de oefening der troepen nabii
s Bosch. J
Daar de ministerofschoon de berigten over-
dreven achtendeiulichtingen gevraagd heeft,
wordt deze interpellatie verdaagd. De beden aan
de orde gestelde ontwerpen zijn aangenomen
waaronder de afstand van het marine-etablisse-
ment te Vlissingen aan den beer Smit te Rid-
derkerk.
De minister van oorlog brengt ter kennis
vap de militaire autoriteiten, dat wauneer onder-
officiereu en mindere militairen met of zonder
genot van rcisgeld, voor dienstzakeu van Neuzen
naar Vlissingen of omgekeerd moeten reizeu, voor
die reis door hen kan worden gebrnik gemaakt
van den stoombootdienst op de Westerscbelde
en dat daartoe gewone bewijzen voor het vervoer
voor 's rijks rekening per stoomboot behooren te
worden afgegeven.
In verband met deze beschikking wordt die
van 31 Augustus 1874 ingetrokken.
Men scbrijft uit Krabbendijke
Bij bet zware onweder, dat bier jl. donderdag
namiddag woedde, sloeg de bliksem in eene
albier staande hofstede van dbr. A. Kakebeeke,
te Goes, en bewoond door den pachter N. Remijnse!
De gebeele schuur met het daarin geborgen,
gedeelte van den oogst, benevens 1 stier 5
kalveren1 veulen en 1 geit zijn een prooi
der vlammen geworden.
Aan de goede werking der brandspuiten van
Kruiniogen, Waarde en Rilland is het te danken
dat de woning gespaard werd.
Naar wij vernemen zou alleen de schuur tegen
brandscbade verzekerd zijn.
Van een bed snikererwten in dec bofvan
den berbergier M. Minnaar te Wolfaartsdijk, dat
men bad laten staan tot bet winnen van zaad,
en op nieuw weer uitgescboten is plukt men
nu voor de tweedemaal ruimscboots vrncbt.
Bij de nieuw op te rigten cbristelijke
school voor dec baudvverksstand te Haarlem is
onlaDgs tot hoofdonderwijzer benoemd de beer
Jan van der Have Az.geboortig van Zierikzee,
laatst hulponderwijzer bij den beer H. J. van
Hummel te Utrecht, en bekend door zijne bekrOoude
prijsvraag over het leven van Philips Mamix
van St. Aldegonde en nu tot hulponderwijzer aan
die school de heer F. E. Bolscboten van Tiel,
die beiden hunne benoeming hebben aangenomen.
In November a. s. zal te 's Gravenbage
een vergeljjkend onderzoek plaats hebben van
personen die wenscben te dingen naar de be-
trekking van klerk bij den rijkstelegraaf.
Omtrent bet gebeurde met de troepen van
het garnizoen te 's Hertogenboscb bij de ma
noeuvres op maandagjl.sehiijftde correspondent,
der N. R. C. dat bij, ook na de tegenspraak van
de Prov. Noordbr. Ct.de waarheid zijner mede-
deelingen volhondt. De feiten zijn
dat de troepen 's ochtends bebben moeten uit-
rukken na gebruik van deels door zout, deels
door bedorven vleescb onteetbare soep
dat 76 manscbappen nitgeput van vermoeijeDis
bier en daar op de beidezijn moeten blijven
liggen
dat dingsdag nog 16 man in het hospitaal
verpleegd werden
dat bij de troepen geen officier van gezondheid
tegenwoordig was
dat de soldaten zijn afgebenld geworden
zonder dat bun de noodige rust is gegeven,
en zij in de geiegeDbeid zijn gesteld hunnen
brandende dorst te lesschen
dat de manoeuvres zijn uitgevoerd in de bran
dende zononder een bitte van 77 graden
Fahrenheit ia de schaduw.
Op de waarheid dezer feiten is Diets af te
dingen.
In de Nieuwen Militairen Spectator klaagt
iemand sterk over de voeding der soldaten in
de kazernes.
„Het is," zegt hij, een bedroevende, en reeds
oude gewoonte geworden iu bijna alle garuizoenen
en bij de verscbillende wapencorpsen om naar-
mate de duurte der Jevensmiddeleo toeneemt, te
trachten den miuderen militair zooveel doeulijk
eeuig zakgehl om de vijf dagen uit te betalen
door op de voeding van den man uit te sparen,
zoodat bet verschaffeu der hoeveelheid vau 250
grnmmen rundvleeseb (in Engelaod bedraagt die
450 grammen,) die elk soldaat volgens bet regle-
uient. dagelijks zou behooren te genieten reeds
sedert lang tot bet veriedene beboorten dan
nogwat soort van vleescb krijgt de soldaat te
eteu De levering van bet vleescb is gewoonlijk
aangenomen door een kleinslagerdie in stede
van de beste de sleebtste stukken voor de menage
der militairen afzondert. Dat kan niet anders
men heeft geen regt iets anders te verwachten
de 1000 grammen rundvleeseb worden voor de
menages tbans zonder in uitersten te vervallen, mot
die rekening" voor p. m. 60 cent geleverd, ter-
wijl voor andere groote inrigtingenals krank-
zinnigengesticbten gastbuizen voor de heeren
en dames in de gevangenispaleizenenz. van
80—85 cent betaald wordt
Zekere Bereutaug, hulponderwijzer aan de
lagere school te Buren heeft zich jl. donderdag
morgen buiten de St. Janspoort te 's Bosch aan
de Kerkhofsteeg nabij bet station doodgeschoten
met een oud venoest pistoolzwaar geladcn met
ganzenbagel en kleine kogelljes waarvan bij nog
een vol zakje, benevens bet noodige buskruid
bij zich had. In een notitieboekje heeft hij met
potlood zijn naam en kwaliteit bekend gemaakt.
Dat boekje ontvouwde tevens de redenen waarom
hij den dood gekozen heeft, want uit de verwar
ring van denkbeelden die daarin voorkomt, zon
moeten worden afgeleiddat zwaarmoadigheid
in zake van godsdienst de oorzaak is.
Iemand die zwaluwenncsten aan zijn kuis
had, deelt aan de Arnh. Ct. mede dat hij, bij
't verwijderen dier nestendaarin een ontzag-
gelijke menigte „wandgedierte" vond. Hij acht
Aan de Staats-courant ontleenen wij het volgende verslae
Va«f verwachtingen omtrent den oogst in de provincie Zeeland
Ofschoon de t a r w e door de langdurige droogte kort van
stroo is, en na gelang van grond min of meer dun staat ver-
toont. zij goed geyulde aren en belooft zij eene bevredi'gende
uitkomst, Men schat die op goede kleigronden zelf vrij hoog
op de ligtere gronden echter in verhouding belangrijk minder
Van de r o g g e, welke de droogte vrij algemeen beter doorstond
dan de tame wordt een uitrauntende oogst verwacht, behalve
in Zeeuwsch-Vlaanderen en Tholen, waar die middelmatig of
zelfs goring wordt geschat. De verbouw van deze graansoort
Jcomt echter zcer weinig voor.
schoon ^raan 6 r 8 6 r s 1 belooft eene vrii ruime opbrengst en
Z o m e r g e r s t werd door het mislukken van het koolzaad
meer dan gewoonlyk gezaaid. De droogte van den voorzomer
belemmerde dit gewas aanmerkelijk, doch het heeft zich mecren-
deels na den regen bijzonder goed hersteld, zoodat eene mid-
delinatige opbrengst wordt verwacht.
De h a v e r staat niet ouvoordeelig en laat, waar ze op goeden
grond is gegroeid eene vrij ruime opbrengst verwachten.
De p a a r d e n b 0 0 n e n zijn naar wensch geslaagd en zullen
een zeer goeden oogst opleveren.
De witte en bruineboonen hadden eene ongelijke
opkomst. Opbrengst zoowel als hoedanigheid zullen zeer uit-
eenloopend zijn. In sommige streken wordt eene zeer geringe
in andere eene ruime opbrengst verwacht.
De e r w t c n hebben van de droogte en meestal ook door
de bladluis geleden. Ook van dit gewas zal opbrengst cn hoe-
damgheid, naar gelang van de vroegere of latere zaaijing, zeer
verschilleud zijn. Het begin der inzameling werd door den
regen bemoeijelykt
Koolzaad werd dit jaar bijna niet aaugetroffen. In het
najaar sterk door de aardvloo geteisterd, bleek het niet krachtig
genoeg om den winter en de vourjaarskoude te doorstaan, en
werd nagenoeg geheel door andere vruchten vervangen.
Het vlas is zoo kort en ligt gebleven, dat het meestal
slechts de waarde heeft van een half gewas en in sommige
Streken zelfs als inislukt beschouwd wordt.
Van m e e k r a p schijnt weinig aanplant te hebben plaats gchad.
lie jonge plant leed eenigszins van de droogte; de twee- en
driejarige staat zeer voordeeliDg.
De aardappelen le eren aanvankelijk een ruim beschot.
De ziekte wordt echter in het loof reeds vrij algemeen waar-
genoraen.
De wortelgewassen s u i k e r b i e t, m a ng e 1 w or t e 1 s en
paardepenen, waren slechts gebrekkig opgekomendoch
de in i.e laatste weken gevallen regen heeft reeds zooveel ver-
betering teweeg gebragt, dat men, bij voortdnring van het voor
oogstPeWaSSCU SUUStise Weder' huoP heeft °P een vrij goeden
Van de voedergewassen gaf de roode k 1 a v e r slechts
eene matIge opbrengst de tweede snede schijnt eenigszins beter
te zullen zijn De lucerne ouderscheidt zich gunstig en
geeft eene voile snede en veel hooi. De wikken staan
gunstig.
De w e i 1 a n d e n leverden in den voorzomer slechts schraal
voeuer op, hetgeen zich thans heeft hersteld de hooi oogst
wordt over het algemeen slechts geschat op de helft der on-
benedeuVan geW°°a Wijft b'j 8ommiSen D°S daar
