A LGEMEEN
No. 978.
Woensdasc 7 October 1874.
14de Jaarg.
Binnenlandsche Berigten.
o
X>olitiel< Overzigt.
Zal de repnbliek „Frankrijk" alle scbokken
wederstaaD, waaraan ze onopbnudelijk is blootge-
steld Dat is eene vraag, niet alleen van Fransch,
maar ook van Europeesch belang, docb bij de
groot? krachten, waarover partijen kunnen beschik
keD, is zij moeijelijk te beantvvoorden. Wat ecbter
meer en meer zeker schijnt, is, datMacMabon
nirnmer de hand zal leenen tot de vestiging
eener beslist republikeinsche regering, tot eene
wijziging in dien geest van het hem opgedragen i
8eptemnium.
Onmiskenbaar, dat een groot deel van de ver-
lichtste en weldeukende Franscben aan deze
regering boven alles de vooikeur blijft geven.
Getnige hiervoor menige en ook de jongste ver
kiezing. getuige de hulde, die Thiers bijkans
overal op zijnen weg blijft ondervinden.
Hoe deze politieke veteraan over de zaken
denktbljjkt uit eene aanspraakgebouden
in de stad Vezillewaar hij op zijne reis naar
Italie verblijf bield.
„Men heeft," dns sprak hij, eene regering
omver geworpen die den vredede ordede
finantien het crediethet Ieger had hersteld
alleen omdat zij zich niet leende tot het herstellen
der monarchie. Welnnis die monarchie nu
hersteld Achttien raaanden zijn verloopen men
had de meerderheidmen had de magtheeft
men de monarchie hersteld Neen. Men heeft
den tijd en de krachten van het land in kleiu
geestige kibbelarijen verbenzeld. De monarchie
beantwoordt niet aan onze beboeftenen de
naijver van drie monarchale partijen die ieder
een pretendent hebbenmaakt haar practisch
onmogelijk Welnn 'omdat men de monarchie
niet kan krijgen moet men de repnbliek aan-
nemen de geregeldeordelijke, maar vrije en
opregte repnbliek, die haren vollen naam draagt.
De Fransche politieke nestor bevindt zich thans
in Italiewaar hij een bezoek aan den koning
en de voornaamste staatslieden heeft gebragt.
Men wil weten dat Thiers met eene gevvigtige
zending is belast.
Dat er aan de toekomst van Frankrijkbij
aanhoudendheid en van verschillende kanten
ijverig wordt gearbeid is vrij zeker.
Een onzer bladen zegt omtrent Frankrijk dat,
het land nog altijd onder de hoede schijnt te
staan van zijn oudcn schutspatroon St. Denis
den merkwaardigen heilige, dienadat hij als
eerste bisschop van Athene in de derde eeuvv
onzer jaartelling den marteldood was gestorven,
zijn hoofd dat hem van den romp was gesla-
genonder den arm nam en daarmede voort-
wandelde. Voortdurer.d blijft bij de Franscben
een streven bestaan om zich van het hoofd te
ontdoen en zonder dat onmisbaar ligchaamsdeel
de zaken voort te zettenen somwijlen gelnkt
dil zelfs Maar ook den heiligen Dionysius zon
het zoo kwalijk niet te nemen zijn geweest als
hij op den togt na zijne onthoofding eene enkele
maal gestruikeld bad.
Men bespeurt nu zeer duideljjk den iiwloed ries
heiligen. Sedert vicr jaar toch is Frankrijk
hoofdeloos en toch gaan de zaken haren gang
het. vermoeden rijst intusschen, dat het zijn hoofd
onder den arm heeft genomen en dat het nog
altijd keizer Napoleon isal is hij niet meer
op Frankrijks romp, die het land bestnurt.
De keizerlijke poliliek toch bernstte geheel op
het leger en het septemnaat heeft geen anderen
steun. De verkiezingen geschiedden tijdens bet
keizerrijk onder het vaderlijk toezigt van den
keizerhet septemnaat houdt de hand aan dit
stelsel. Het keizerrijk was uergens zoo bedncht
voor, als voor de personder het septemnaat
is die vrees niet geringer. De maires en verdere
antoriteiten waren onder Napoleon maunen ge
heel doortrokken van den geest van het keizer
rijk het septemnaat dnld't mede geen andere
begir.selen, dan de zijne. Die onder het keizer
rijk riep „leve de repnbliek!" werd gestraft
ook het septemnaat beschonwt zulk een kreet,
als vectoring der openbare rust Kortom tus
schen bet keizerrijk en bet septemnaat bestaat
in bet we/en der zaak geen ander verschil, dan
dat er geen keizer aan het hoofd staat en dat
Frankrijk in navolging van zijn beschermhei-
lige, met het hoofd onder den arm loopt, in
plaats van het op den romp te dragen.
De positie der Carlisten schijnt steeds min
der hondbaar te worden nn de toevloed van
wapenen en ammnnitie minder gemakkelijk gaat.
Ook blijktdat de regeringstroepen meer
aanvallend te werk gaan.
De gedurige verwisseling van de bevclhebbers
der legers houdt nog altijd aan. Zoo zal Pavia,
die gezegd wordt zooveel sncces te hebben
vervangen worden door Jovellar. Onderscheidene
andere generaals zijn benoemd.
Men vraagt, waar Spanje al die militaire fenik
sen vandaan haalt.
Neuzen, 6 October.
Bij art. 94 van hoofdstuk V der staats-
begrooting voor 1873 is eene som van 150 000
toegestaan als bijdrage in bet tekort der uitgaven
voor zeewering en oevervoorziening van de cala
miteuse polders in de provincie Zeeland. Vol-
gens de werkelijke uitgaven bedraagt het tekort
over dat dienstjaar 266.814.03'/2waarvan
2/3 of f 177.876 02'/2 ten laste van het rijk
komthet artikel moet dus met f 27.876 02'/a
worden verhoogd en te dien eicde is aan de
tweede kamer een wetsontwerp ingediend tot
wijziging van hoofdstuk V der begrooting van
1873.
Op de begrooting voor 1875 is voor bedoeld
onderwerp f 50.000 meer uitgetrokken dan
op die van 1874.
Yolgens de memorie van toelichting op de
staatsbegrooting 1875 wil de minister van oorlog
weder overgaan tot het oprigten van de muziek
korpsen bij de infanterie.
Axel, 5 October. Gisteren uamiddag hield
de beer 0. C. Doornbos, beroepen naar Melis
kerke zijne afscheidsrede als predikant bij de
Christelijk gereformeerdc gemeente alhier, hande
leude over Hand. 20. vs. 31 en 32.
De arrondissement8 regtbank te Goes heeft
de volgende aanbevelingen opgernaakt voor de
betrekking van kantonregter te Hulst
1. Mr, F. J F.M.Walter, advocaat te Breda
2. Mr. J. W. C. De Jouge van Ellemeetadvocaat
te Oostkapelle; 3. Mr. H. Meineszgriffier bij
het kantongeregt te Oldeberkoop.
Blijkens een bij de regering nit Indie ont
vangen telegram van den 28 September zijn door
de te Kotta Radja gestationneerde troepen de
versterkiugen bij Langkrook genomen en bezet.
De vijand werd verrast en nam de vlugt. Van
onze zijde werden bij die gelegenheid twee mar.
ligt gewond. De gezondbeidstoestand bleef on-
veranderd.
Aanvankelijk wordt van den stoombargedienst
tusschen Middelburg en Vlissingen veel gebruik
gemaakt Donderdag, toen de net ingerigt boot
voor het eerst in geregelde vaart kwamzijn
in de twaalf reizen 586 passagicrs vervoerd.
Uit Middelburg wordt gemeld Meu ver
nepmt, dat den 21n dezer inaand voor het prov.
geregtshof van Zeeland zal teregtstaan M Rinklerj
oud 55 jaren voormalig boekhonder der bank
van leening te Zierikzeebescbuldigd van het
plegen van verschillende bedriegclijke haude-
iingen en het zich toeeigenen van gelden ten
nadeele dier inrigting. Veertig getuigen zullen
in deze zaak worden gehoord. De advocaat
mr. D. van Raalte, nit 's Hagezal voor den
beschuldigde als verdediger optreden.
In de op den 28 September jl. gebouden
kiesvergadering, zamengesteld uit afgevaardigden
van wege kerkvoogdeu en notabelcn der her
vormde gemeenten in dit gewestzijn tot leden
van het provinciaal collegie van toezigt op het
beheer der kerkelijke goederen en foudsen op
nieuw benoemd de met 1 Januarij 1875 aftredende
leden mr. B. C. Cau en C. M. van Visvliet en
in plaats van mr. A. M. Beciusdie verzocht
had niet meer ter herkiezing in aanraerking te
komende heer B. A. Overman predikant te
Heinkenszand.
Te Vlissingen heeft woensdagavond een
meeting plaats gekad ter bespreking van de
middelen tot verlnging der vleeschprijzen. Eenige
slagers hebben zich bereid verklaard in onder-
handeling te tredeu over de gestelde voorwaar-
den mits zich minstens 50 personen widen
verbiuden. Een commissie is zaamgesteld die
beproeven zal de zaak tot stand te brengen.
Uit Wolfaartsdijk wordt berigtdat de
landbouwer Adr. B.vroeger berbergier en brood
bakker aldaardie in September des vorigen jaars
beimelijk naar N. Amerika vertrokken wasvan
daar teruggekeerdjl. donderdag avond is te
i huis gekomen en zich daarop zaturdag morgen
l vrijwillig in arrest gesteld heeft. Bij vonnis van
de arrondissements-regthank te Goes dd. 6 Oct.
1873, was hij schnldig verklaard aan diefstal
van oogst op den akkereu dien ten gevolge
bij verstek veroordeeld tot eene celiulaire gevan-
genisstraf van 183 dagen en in de kosten van
het regtsgeding, desnoods invorderbaar bij lijfs-
dwang
Z. M. heeft aan den luitenant generaal
J. van Swieten met 1 October, eervol ontslag
verleend uit Zr. Ms. militairen dienstonder
dankbetuiging voor de vele en gewigtige diensten
door hem op nieuw aan den koning en aan den
lande bewezen en weder gesteld in het genot
van het hem vroeger verleende pensioen.
Bovenstaande berigtmoge r.iet in den stroora
der koninklijke besluiten onopgemerkt voorbijgaan
Het vaderland heeft groote verpligtingen aan
den man die in een hachelijk tijdsgewrigt zijne
toen reeds welverdiende rust opofferde om in
Atchin de gevaren van den krijg te trotseereu
en door zijn beleid den vijand tot onderwerping
te brengen. 't Blijkt, dat de generaal die taak
volbragt rekent en de koninklijke dankbetuiging
met het op nieuw verleend pensioen druk't zegel
op die meening. Reeds zijn de berigten nit
Atchin van dien aard dat wij niet twijfelen
of't zal eenmaal de overtniging van alien worden
dat de generaal Van Swieten ten voile zijn taak
heeft volbragt en zich verdienstelijk gemaakt
jegens het vaderland.
Te Amsterdam worden eenige tapperijen
te koop aangeboden. De verkooper adverteerd
daarbijdat er hieronder zijn „waar alle twaalf
of veertien dagen een okshoofd jenever wordt
getapt."
In den namiddag van 27 September jl.
is in de nabijheid van het statiou van den
oosterspoorweg te Amsterdam een knaapje ge-
vondennaar gissing drie jaar oudgekleed
in een versleten zwart fluvveelen kiel en broekje,
blaauw boezelaar, grijze kousen zwart mutsje
en klompen aan de voetjes. Men heeft grond
te vermoeden, dat de oudersdie tot dusver
niet ontdekt zijnhet kind moedwillig verlaten
hebbente meer daar van de vermissing geen
kennis gegeven is terwijl het kind niet zoodanige
inlichtingcn en bijzonderheden kau mededeelen,
die tot hunne ontdekking zouden kunnen leiden.
Bij den heer v. Kempen te Utrecht is de
prachtige zilveren lamp, waarvan de teekening
door den heer G. W. van Dokkum aldaar is
vervaardigd en die bij gelegenheid van de feest-
viering van 12 Mei "jl.Z. M. den koning is
aangebodenin orde. De lamp is van kolossale
afmetingen en met smaak vervaardigd. Op
't prachtig voetstuk staat in gulden letters
Genzengesehenk aan Z. M. W i 11 e m
III; twee medaillons zijn op het voetstuk van
de lamp aangebragt en relief en in v i e i 1-
argent; op het een staan de lessenaar en bjjbel,
indertijd door Z. M. welwillend aangenomen aan
de eene zijde is een weesmeisje, aan de andere
een weesjongen geplaatst.; op't ander medaillon
staat een Gens met de banier in de hand. Verder
zijn op de lamp verschillende versieringen aan-
gebragt en staat de dagteekening 12 Mei 1874
er op vermeld met de koninklijke wapens enz.
't Geheel maakt een uitnemend effect en doet
der fabriek des heeren van Kempen als altijd
eer aan.
Te Argenteauop eenige mijlen afstand
van Maastrichtwas het kermis en te dier gelegen
heid werden evenals jaarljjks meer geschiedde,
mnziekfeesten op de Maas gegeven. Dan worden
eenige schuiteu aan elkander verbonden een
losse vloer wordt daaroverheen gelegd cn een
leaning er omheen gemaakt. Die schuitjes worden
schitterend verlicht en leveren een tooverachtigen
aanblikterwijl zij een geschikte gelegenheid
geven voor vele personen om het feest bij te
wonen.
Dit jaar liep het feest echter ongelnkkig af,
Toen men huiswaarts wilde keerenbrak een
deel der houten vloer en van daar dat velen
naar e6n kant drongen de leuniug braken 20
personen in de Maas raakten Tien lijkeu werden
den anderen morgen opgevischt7 personen mist
men nog.
Naar men verneemtbestaat het spoorweg-
plan voor Ncderlandsch Indie, waaromtrent eerlang
een wetsontwerp is tegemoet te zien in den aanleg
van staatswege van eene verbinding tusschen
MalangPasseroean Soerabaya. De kosten zijn
begroot op 10 millioen en het werk verdeeld over
drie jaren ter algeheele oplevering. Tegelijk
zullen er opnemingen en opmetingen plaats hebben
van Bandong anderzijds af, ten einde de noodige
gegevens te ve>"krijgen voor de beste verbinding
tusschen Bnitenzorg en Bandong in de Preanger
Regentschappen.
Omtrent de herdenking van het dcrde eeuwfeest Tan
Leidens ontzet op jl. zaturdag wordt het volgende medegedeeld
Met schoon weder is het feest begonnen. De stad was
vrolijk en smaakvol versierd. Kanonschoten, klokgclui, en de
muziek van het vierde regiment infanterie. welk korps op den
toren van het raadhuis met goed gevolg vers 2 van den 98n
psalm uitvoerdededen zich afwisselend hooren.
De intocht der Zeeuwen eene emitatie van de aankomst
der Zeeuwen in 1574 had op zeer kleine schaal plaatsdaar
slechts twee platbodemvaartuigen aan den intogt deelnamenzij
maakte niettemin vrij wat indruk op de intentie. Men juichte
de opvarenden dikwerf toe, alsof zij werkelijk het ontzet van
Leiden kwamen verkondigen. HH. MM. de koning en de
koningin, H. K. H. prins Aleiander, en prins Hendrik kwamen
met gevolg te 12 uren aan; tcgenwoordig waren ook de ministers
Heemskerk, Van der Does, Van Lijnden, Van der Heim, Taalman
Kip, en de voorzitters der beide kamers. Ds. Thiele hield eene
feestrede in de Pieterskerkwaarbij hij den koning het welkom
toeriep bij het feest der herdenking aan den heldenmoed en de
Godsvrucht der vaderen; het feest der dankbaarheid aan de
grondlegging der vrijheid en de oorsprong van den bloei der
stad.
Spreker besloot zijne rede met deze woorden„En wij bnrgers
van Leiden, zonen van Nederland, feestgenoten 1 herinneren wij
ons dat adeldom verpligtingen oplegt. Wij zijn van goede huize.
Als straks het gedenkteeken van Leidens volharding, de eerznil
voor zijn Van der Werff zal verrijzen, ze beschame ons nooit!
Ons werd door het voorgeslacht een kostelijk erfgoed gelaten
wij zijn gehouden het ongeschonden over te leveren aan het
nageslacht. Hier, op dezen bodem cntwrongen aan de zee,
hier heeft de wieg der vrijheid gestaan, hier werd zij onder
smarten geborenhier sterve zij nimmermeer 1"
Z. M. de koning, die bij zijn binnentreden in de kerk den
bnrgemeester hartelijk de hand had gedrukt (men vernam later,
dat de heer van den Brandeler tot ridder van den Nederland-
schen Leeuw was benoemd,) liet zich den feestredenaar voor-
stellen, wisselde met hem eenige hartelijke woorden en gafhem
kennis van zijne benoeming tot officier der orde van de Eiken-
kroon. Daarop verlieten Z. M. met de overige vorstelijka
personen en gevolg de kerk, terwijl het orgel het Wien Neer*
landsch bloed aanhief, waarmede de aanwezigen instemden.
De stoet begaf zich naar het raadhuis, waar de vorstelijke
personen gelegenheid hadden den optogt te zien, die voor het
raadhuis defileerde, zoodra Z. M. er was aangekomen.
De optogt met zijne vier muziekkorpsen en militair escorte
voldeed zeer goed, vooral door de wagens die de nijverheid en
den handel van Leiden op regt eigenaardige en treffende wijze
vertegenwoordigden. Hoewel het weder ongunstiger werd
kwam de optogt er vrij goed af, hetgeen te meer genoegen
deed met het oog op den langen marsch, die moest worden
afgelegd. Te 12 ure uitgetrokken. werd de togt eerst te 5 uren
ontbonden.
Z. M. de koning en H. M. de koningin verlieten Leiden te
2J nren met een extra-trein.
De prinsen Alexander en Hendrik vertrokken eerst later
daar zij deelnamen aan een diner van 60 couverts in de con-
certzaal. Als een curiositeit wordt gemeld, dat op het menu
van dit feestmaal twee voor zulk eene gelegenheid vreemde
schotels voorkwamennaraelijk hutspot en pekelharing. Er is
trouwens zaturdag te Leiden door velen hntspot en pekelharing
(vermoedelijk wcl niet te zamen) gegeten, ter herinnering aan
den historischen hutspot en aan den haring, die door Zeeuwen
bij het ontzet der veste werd medegebragt. Ook bij vorige
eeuwfeesten waren hutspot en pekelharing hoofdschotels.
De illuminatie is grootendeels mislukt. De feestvierende
menigte liet zich echter door niets afschrikken, zoodat in spijt
van het slechte weder de levendigheid op de straten tot in den
laten avond bleef voortduren.
Groot was het aantal vreemdelingen, dat te Leiden bijeen-
gekomen was, zoodat zelfs een oogenblik de vrees ontstond den
hongersnood van 1574 in de oude veste te zien terugkeeren
maar ten slotte is ieder er toch nog in geslaagd zijnhongerte
stillen. Een aantal treinen waren onophoudelijk in beweging
om reizigers aan te brengen en later om ze terug te voeren.
De passagierstreinen en de treinen met ledige wagens zaten
elkander op het dubbele spoor digt op de hielen.
Hoewel alles in orde en zonder ongelukken afliep, had toch
een enkel ernstig ongeval aan het station te Leiden plaats.
Een wisselwachter, wiens aandacht was afgeleid door de komst
van den koninklijken treinbemerkte niet dat een goederen-
trein rugwaarts manoeuvreerde. Hij geraakte onder dien trein
en werd zoo vreeselijk gewond dat hij een uur later den
geest gaf.
Alhoewel de eigenlijke feestdag is afgeloopen, wordt Leidens
ontzet nog gednrende verscheiden dagen herdacht, daar eerst
woensdagavond de feesten worden besloten.
