ALGEMEEN
No. 977,
Zaturdag 3 October 1874.
14de Jaarg.
Binnenlandsche Berigten.
X^olitielc Overzigt.
Uit Frankrijk weinig anders dan eenig ver-
kiezingsnieuws Bij de laatst voorgevallene stem
ming voor de nationale vergadering in hetkies-
district Maine et-Loire, heeft, ondanks vereenigde
bestrijding van alle tegenoverstaande partijen
de republikeinscbe kandidaat, de beer Maille
de overwinning bebaald.
Die overwinDing is te meer beteekeneud, daar
de regering zich klaarblijkelijk door middel der
ambtenarenvoor een anderen kandidaat had
geinterresseerd.
Nu is aan de orde de verkiezing van 1500
algemeene raden (leden der prov. staten) en
dat hiervoor de gemoederen druk in beweging
zullen komen. blijkt. reeds uit een brief van
Gambetta, waarin hij het uitstekend vindt,
dat de verkieziDg van 4 October een politiek
karakter aanceemt. Tegenover eene nationale
vergadering, die zicb constituerend noemt, maar
niets kan en weet uit te rigtenbehoort de
natie zich kracbtig uit te spreken.
Gambetta verwachtdat de nieesten der geko-
zenen repnblikeinen zullen zijn. Deze zullen
slechts de gedragslijn bebben te volgen, door de
vrienden sedert October 1871 aangenomen. Zij,
die het meest verbitterd waren tegen de Fran-
sche democratic, zijn thans genoodzaakt te
erkeunen dat zij de verkozenen bij de laatste
8temmingen onregtvaardig hebben veroordeeld.
Eindelijk hoopt Gambetta dat de verkiezingen
van den 4n zullen strekken, om de republiek te
bevestigen. Hij vindt, dat geen democraatzoo
hij mogt verkozen worden het regt heeft, om
het aangebodene mandaat af te wijzen. Bijzon
dere redenen neigingenhuiselijke belangen
kunnen niet in aanmerking komenwaar een
dienst aan bet land te bewijzen is.
Wij bcginnen eene agitatie eindigt Gambetta,
maar zij is wettig, zij is heilzaam alle goede
burgers moeten wenschen, dat zij moge dienen,
om een einde te maken aan de politique de
combat."
Meer en meer treedt dns het vraagstuk re
publiek of iets anders weer op den voorgrond
dit heeft Mac Mahon op zijn rondreizen ook
maar al te veel moeten vernemen waarom bij
verder maar stilletjes is te huis gebleven.
Hoe onaangenaam dergelijke uitdrukkingen
voor de regering zijn blijkt uit de afzetting
van een maire, die wat al te sterke sympathie
voor Thiers had geuit.
De zaak vau Bazaine schijnt voor goed afge
daan. De veroordeelde personen hebben zich
aan de weinig bezwarende vonnissen ran hoog-
stens 6 maanden onderworpen en ook de justitie
schijnt geen verdere nota te zullen nemen tegen
over ambtenaren. die het schandelijkste verznim,
zoo niet verraad hebben gepleegd in de hun toe-
vertronwde betrekkingen.
Het geheel draagt ook zeer het karakter van
een comediespel.
In dien zin wordt deze ontvlngting ook vrij
algemeen door bet volk opgenomen zoodat men
er weinig of niets meer vau hoort.
Naar nit Madrid antvangen berigtzal Ba
zaine aldaar zijn verblijf vestigen. Zijne echt-
genoote zon daar rqcds zijn gearriveerd.
Indien [deze tijdingdie echter nog alleszins
bevestiging vereischtbewaarheid wordtis het
niet ontdenkbaar, dat de gevallene generaal van
Metz nog eens in de Spaanscbe gebeurtenissen
herleeft.
In den Spaanschen burgeroorlog schijnen te-
genwoordig weinig belangrijke gebeurtenissen
plaats te hebben. Er kan geen sprake zijn van
voordeel, noch aan de eene, noch aan de andere
zijde.
Verleden jaar werd reeds voorspeld, dat de
strijd voor den winter geeindigd zoude zijn en
nu is men bij den naderenden tweeden winter
nog gebeel op het onde terrein.
Het noodlot, dat de ongelukkige steden en
dorpen door den langdnrigen strijd treftwordt
in de stad Arcos te zien gegeven. De generaal
des gouvernements met zijn leger in hare om-
streken genaderdstelde de stad, die blijken
van Carlistische gezindheid gegeven bad op eene
brandschatting"terwijl naauwelijks vier uren
naderhand de Carlisten arriveerden en hetzelfde
rantsoen vooral niet minder eiechtenwat de
bewoners aan de republikeinen hadden afgestaan.
Wat zijn dat toch ware vaderlanders en volks-
vrienden,die pretendenten naar eene koningskroon!
Neuzen, 2 October.
Zag men beden namiddag tegen half drie de
leerlingen der openbare schoolwaarbij zich ook
eenige der bizondere hadden aangesloten onder
geleide der onderwijzers en kweekelingen een
paar straten doorwandelen op de markt werd
halt gehoudenom de welingerichte tent vau
den beer Dassie binnen te treden waar eene
buitengewone voorstelling de schooljeugd wachtte.
Eere zij de plaatselijke scboolcommissiedie
de provineiale bijdrage tot weering van school-
verzuiin met eene belangrijke som vermeerderde,
om aan de kinderen dat genoegen te verschaffen
de heer Dassie verdient alien lof voor de wijze,
waarop hij de jeugd zoo aangenaam wist bezig
te houdenopgetogen van blijdsehap verlieten
de kleinen het cirque de belangstelling van de
commissie en den beer districtsschoolopziener,
die de voorstelling bijwoondenverdient dank
bare vermelding.
Z. M. heeft aan B. Pag6commies le klasse
bij 's rijks belastingen een pensioen verleend ten
bedrage van 460.'sjaars.
Aangaande de uitkomsten van den oogst der
onderscheidene gewassen in deze omstreken wordt
ons het volgende medegedeeld Tarwe erwten
en paardeboonen zijn uitnemend binnengekomen,
gevende een rnim beschot bij zware wigt. Van
roggegerst en haver is de opbrengst Diet zoo
voordeelig te noernen hoewel nog boven ver-
wachting; de gerst althans is minder wigtig dan
ten vorigen jare. De opbrengst van het vlas
kan slechts middelmatig genoemd worden terwijl
het zich door de droogte slecbt liet aanzien.
Het koolzaadwaarvan bij den bloei de voor-
uitzigten schoon waren, doch later door de droogte
veel te lijden had, heeft slechts een middelmatig
beschot opgeleverddaar het klein van korrel
was. Omtrent de suikerpeen zijn de uitkomsten
niet gnnstigook de droogte heeft aan den groei
daarvan veel nadeel toegebragt. De aardappel
teeltwaarvan de aanplanting, met het oog op
de jaarlijksche buitengewone verzending naar
Belgienu wederom op eene groote schaal heeft
plaats gehad isover bet algemeen genomen
zeer gunstig geslaagd Het beschot is hier en
daar zelf buitengewoon te noemeuterwijl men,
echter bij uitzondering verneemt van de rooijing
van rnim 16 mud uit 30 oude roeden ook de
hoedanigheid der vrucht voldoet goeden de
prijzen tot heden tamelijk min boogstens f 2
per mud bedragende. Tengevolge van het gun- j
stige najaar is het veevoeder te velde alom nog
in ruime mate voorbanden daar dijken en wei
landen ook mede nog frisch groen nageven.
Over het algemeen genomen geniet de veestapel
eene gewenschte gezondheiden ook de hier
en daar voorgekomen varkensziekte schijnt ge
weken te zijn althans men verneemt er zelden
meer van.
Hoek, 2 October. In den nacht van woens-
dag op donderdag jl, is uit de weide van J.
Riemens, landbouwer in den Koudenpolder alhier,
ontvreenod een merriepaard (vosse bles). Hoewel
terstond alle opsporingen zijn gedaan is het paard
tot heden niet teruggevondenmen vennoedt
dat het naar Belgie is vervoerd.
Otilst, 2 October. Bij de verkiezing voor
een lid van den gemeenteraad hebben deelge-
nomen 114 van de 130 kiezcrs.
Verkozen werd de heer Louis van Waesberghe
Janssens met 66 stemmenterwijl de heeren
J. P. M. Haak 41 en dr. J. E, Oalleufels 7 stem-
men bekwamen.
Stoppeldijk:, 2 October. Dingsdag 11.
zijn de leerlingen der openbare lagere school
alhier aan de Vcerstraatdie in 1873 de school
getvouw bezocht hebben, nit de premie, door
de provineiale staten tot weering van school-
verznim en tot belooning voor getrouw school-
bezoek verstrektte Rapenburg en in twee
herbergen te Pauluspoider feestelijk op krente-
koekjes en bier onthaald.
De onderwijzer beeft dat feest zoo weten op
te luisteren dat die vrengdevolle dag nog lang
bij onders en kinderen in herinnering zal blijven.
Ook de oudste wethouderde heer P. Ver-
straaten heeft ten zijnen huizeals bewijs van
belangstelling, de getronw scboolbezoekers rijke-
lijk onthaald op appelennooten en bier.
Maria vau der Velpen een meisje van acht
jaren ouddat in twee achtereenvolgende jaren
geen enkelen schooltijd verzuimd beeftwerd
door den onderwijzer een fraai boek vereerd
alsook Constant van Kampenhouteen jongen
van negen jarendie slechts een halven dag
school verzuirn heeft.
Dat de gelden door de provineiale staten tot
dat doel geschonken nog al gnnstige resultaten
hebben opgeleverd, bewijst het volgende: in
1872 zijn 35, in 1873 veertig en in 1874 vier
en veertig leerlingen der school aan de Veerstraat
voor getrouw school bezoek beloond. In 1871
hebben alien minder dan 75, in 1872 minder
dan 50, en in 1873 minder dan 25 dagen school-
verzuim.
De verloting ten voordeele der blinden-
inrigtiug te Middelbnrg zal vermoedelijk op het
einde der volgende maand plaats hebben. De
raiuister heeft toestemming gegeven om 8000 loten
te plaatsen 2000 meer dan door het bestuur was
aangevraagd. Overbodig zou bet zijn de aandacht
onzer lezers te vestigen op deze waarlijk nnttige
inrigting en het nemen van loten aan te bevelen.
Naar men verneemt, is te Middelburg door
een handelsfirma bij den minister van binnen
landsche zaken aanvraag gedaan tot verkrijging,
onder zekere voorwaarden van een belangrijk
stuk gronds aan het kanaal door Walcheren
tnsscben Middelburg en Veere ten einde daarop,
op groote schaalpetroleum bergplaatsen te
stichten.
Als een bewijs van buitengewone groeikracht
in dezeu tijd des jaarswordt uit Zierikzee gemeld
dat de kastanjeboomen op denienwe haven aldaar
voor de tweede tnaal een aantai bloesems dragen.
In de op jl. woensdag gehouden zitting
van (den raad van state is Z. K. H. prins
Alexander der Nederlanden plegtig gei'nstalleerd.
Door eenige ingezetenen van Kampen
alsmede van Bergen op Zoom en Rotterdam is
bij adres den minister van binnenlandsche zaken
verzocht wijziging der artt. 19 en 20 der lager-
onderwijswetopdat beter zal kunnen worden
voorzien in de bezoldigingen der onderwijzers.
Op onderscheidene plaatsen langs den IJssel
worden honderden mudden appelen opgekocht
voor de stroopfabriek te Pannerden. De schippers
besteden f 1.50 per mud, waarvoor de boeren
alles knnnen leveren zooals het van den boom
komt. De appelen oogst is zoo rnim als in geen
jaren het geval is geweest. Het is geen zeld-
zaamheid dat 8 h 10 mud van een enkelen boom
wordt geplnkt. De aardappelen doen in Gelder-
land voor de appelen ook niet ondermen bere-
kent dat de opbrengst dit jaar ruim zooveel is
als verleden jaar.
Op meerdere plaatsen staan de frambozen-
struiken voor de tweede keer dezen zomer met
rijpe vrucht te prijken de frambozen zijn zelfs
veel grooter van stnk dan in Jnhj het geval was.
Morgen 3 October zal Leiden het drie-
honderdjarig heiinneringsfeest vieren van haar
ontzet van bet beleg der Spanjaarden een feit
dat niet minder dan de inneming van Brielle
niet alle^n voor die gemeentemaar voor het
geheele vaderland in hare gevolgen van het
onberekenbaarste gewigt is geweest.
Men schrijft uit Leiden Den 3n October,
des morgens te 9 uren, 'zal ook het binnen -
komen der, Zeenwen worden voorgesteld door
eenige deelnemers aan den optogt. Er ontbreekt
thans niets anders aan dan dat de Leidenaars
van nu tot zaturdag geheel vasten dan zouden
wij ons gebeel kunnen terugdenken naar den
3n October 1574.
Op het paleis op den Dam te Amsterdam
spookt het zoo althans wordt er verhaald. Onder
den koepel van het paleis ziet menals men
des avonds van een zeker standpnnt op den Dam
daarheen kijkteene witte vronwengestalte rond-
wandelendie verdwijnt als men van plaats
verandert. Vermoedelijk wordt bet verschijnsel
veroorzaakt door eene glinsterende oppervlakte
op het uurwerkdat pas hersteld is, en waarop
het maanlickt zich spiegelt. Men is er echter
nog niet in geslaagd deze gissing tot zekerheid
te brengen.
Bij den roeiwedstrijdvrijdag te Brussel
gehouden ter gelegenheid van de Septemberfees-
tenwerd de 2e prijs voor vier riems gieken
bebaald door den Prins Hendrikde le prijs
voor twee riems gieken door de Sylphidede
le prijs voor zes riems gieken door de Flevo
alien van de Amsterdamsche Roei- en Zeilvcr-
eeniging de Hoop.
De nitslag van de verkiezing in het kies-
district Leenwarden voor een lid der tweede
kamer is dat de heer J. K. H. de Roo van Al-
derwereltaftredend lid, met 1000 van de 1609
uitgebragte geldige stemmen gekomen is.
In Tiel is gekozen de heer jhr. mr. H. A.
Ridder van Rappard met 1238 van de 2275 uit
gebragte stemmen. De heer mr. H. J. Dijck-
meester verkreeg 1022 stemmen.
Door de Holl. Maatschappij van fraaije
kunsten en wetenschappen is degonden medaille
toegekend aan dr E. Laurillard voor zijn geschrift:
„Opgaven en toelichting van spreuken en gezeg-
den in de volkstaalaan den Bijbel ontieend."
Te Donkerbroek hebben de veehouders een
onderling veefonds opgerigt met het doel om
elkander gedeeltelijk de schade te vergoeden
veroorzaakt door het sterven van vee.
Dingsdagavond is te's Boschde sckoen-
makersbaas 1). bet slacktoffer geworden van
misbrnik van stevken drank. Hij schijnt met een
raakker eene weddensehap aangegaan to hebben,
ora zeker getal borrels in korten tijd te drinken.
Spoedig waren er vijftien gedronken doch nu
begaven hem zijne kracbten Naar buis gedragen
was hij een paar uur later een lijk. D. was
gebuwd en vader van vier kinderen.
In de aanstaande najaarsvergadering der staten van Zee-
land znllen o. a. in behandeling komen de voorgestelde wijzi
gingen in het algemeen reglement voor de polders of water-
schappen in Zeeland, die in de laatste zomervergadering werden
aangehouden. Sedert is in drnk aan de leden rondgedeeld het
algemeen verslag der afdeelingen omtrent die wijzigingendie
over het algemeen gunstig werden ontvangen, benevens het
antwoord van gedeputeerde staten op dat verslag.
Ten aanzien van de redactie der artt. 16, 42, 43, 58, 60 en
69, zooals die door gedeputeerde staten gewijzigd is voorgesteld,
bestond in geen der afdeelingen bezwaar Het voorstel om in
artikel 41 de woorden „of hun gemagtigden" te doen vervaugen
door „of hun vertegenwoordigera", en daardoor een einde te
maken aan de bezwaren tegen de volmagten gsrezenheeft
algemeen bijval ondervondenook omdat men daardoor terug-
keerde tot het beginsel, dat een polder iseen publiekregtelijk
ligchaamzonder evenwel te breken met historic en traditie,
volgens welke de eigenaren meer dan 60 jaren het regt van
vertegenwoordiging hebben bezeten. De voorgestelde wijziging
wordt dan ook onveranderd gehandhaafd.
De wijziging op art. 44 voorgesteld, om ook aan gehuwde
vrouwen, die krachtens huwelijksche voorwaarden eigen beheer
over hare goederen voeren en aan voogdessen hetzelfde regt
toe te kennen als aan ongehuwde vrouwen, curatrices en be-
windvoersters nl. om als stembevoegden ter vergadering van
ingelanden te verschijnen, werd tegelijk met het door mr. Fok-
ker voorgestelde amendement behandeldstrekkende om dat
regt weder aan de vrouwen te ontnemen. De strijd over dit
beginsel schijnt weder vrij heftig te zijn geweest. In eene
afdeeling was men eenstemmig en volkomen van gevoelen, dat
het bedenkelijk is en weinig strookende met de ,waardigheid
der vergadering om nu reeds terug te komen op een zaak
van zoo ingrijpenden aarddie betrekkelijk nog zoo korten
tijd geleden door de staten is gcregeldzonder dat over-
wegende redenen tot een zoodanige verandering van beginsel
bestaan. In een andere afdeeling kon niettegenstaande alle be-
denkingen tegen het amendementde groote meerderheid zich
daarmede wel vereenigen, terwijl in de derde afdeeling 7 leden zich
voor en 5 tegen het amendement waren een lid bleefbniten stem
ming. In antwoord hierop geven gedeputeerde staten te kennen,
dat de thans in het reglement opgenomen voorschriftentot
dusvergeen aanleiding tot bezwaren hebben gegeven waarom
zij, na het besluit der provineiale staten te dier zake, op voor
stel van dr. van Eck genomen, hebben gemeend het amendement
van mr. Fokkcr niet te moeten overnemen, maar aan de be-
slissing der staten te kunnen overlaten.
De wijziging van de 2e zinsnede van art. 64, strekkende om
te bepalen, dat in geval het stemregt naar den maatstaf van
het grondbezit is geregeld, een persoon niet meer dan vijf stem-
men zal kunnen uitbrengenen die van de 3e zinsnede om de
bezwaren weg te nemen, die ten aanzien van de overlegging
der volmagten waren gerezen, hebben bij de meerderheid der
leden geen bedenking ondervonden en zijn derhalve door gede
puteerde staten gehandhaafd, evenals die op de artt. 69 en 76,
waarmede de meerderheid zich kon vereenigen.
In verschillende wijzigingen zijn voortsnaar aanleiding van
de beraadslagingen in de afdeelingen en de voorstellen van jonk-
heer de Jonge, door gedeputeerde staten veranderingen voor
gesteld, die echter minder hoofdbeginselen dan wel bepalingen
van administratief karakter betreffen.
