4LGENEEN
No. 937.
Zaturdag 16 Mei 1874.
14de Jaarg.
1849. 12 Mei. 1874.
PROGLAMATIE.
DA2VKBARE HULDE
»Gcliefdc I.andgcnooten en onderdanen
in Nedci'land en zijnc Over/fcichc
geweslcn
„Een hartelijk woord tot U op dezen heugeiijken
dag
Vijf en twintig jaren geleden heb Ik de
regering over ket Nederlandsche Volk plegtig
aanvaard.
„Ik beloofde de vrjjheden en regten van alle
Mijne onderdanen te heschermen en hunce wel-
vaart te bevordereu met alle middelen die de
wetten ter Mijner beschikking stellen.
„Mijn ernstig streven is gevveest dat Koninklijk
woordzooveel in Mijne magt was gestand te
doen.
„'s Lands Vertegenwoordiging heeft Mij daarbij
gesteund.
„Gij, geliefde Landgenootec, hebt Mijne zorgen
beloond door Owe gehechtheid aan ordeUwe
gehoorzaauiheid aan de wetUwe noeste vlijt,
maar vooral door Uwe onverflaauwde liefde voor
Mij en Mijn Koninklijk Hois.
„God beeft ons gemeensebappelijk werken met
rijken zegen gekroond.
„Is er een tijdperk in de geschiedenis van ons
Vaderland, dat op meer ontwikkelingmeer
vooruitgartg, grooter vrijheid in elke rigting,
grooter welvaart en bloei kan bogen dan dat,
waarop wij heden ferngzien
„Op Mijn vijf en twintigjarig feest zie Ik Mij
aan het hoofd van een tronw en gelukkig Volk,
en de hechte banddoor onze geschiedenis
geweven die heden zoo innig als ooit te voren,
Mijn Huis en Mijn Volk verbindtboezemt aller-
wege eerbied in.
„Dat vervnlt Mijn hart met diepgevoelde
erkentelijkheid.
„De blijde tonen die alom in den lande zich
jubelend doen hooren getuigen dat een zelfde
gevoel alien bezielt.
„Ook ait onze eenstemmige vrengde spreekt
1 aide de eendragt, die onze magt maakt.
„Gaan wij z66naauw vereenigd, op den tot
hiertoe gevolgden weg voort
„Spannen wij elk in zijn kring onze krachten
in om de belangeu van het Vaderland dat ons
dierbaar is te bevorderen om het op de plaats,
die't te midden der beschaafde volken inneemt,
met eere te handhaven.
.Amsterdam, 12 Mei 1874.
WI L L E M."
De Commissie van de Feestviering te Nenzen
op 12 Mei brengt ook langs dezen weg
voor de loffelijke medewerking tot
opluistering van het feest, die zij heeft mogen
ondervindenin het bijzonder van het Hoofd
der geraeente, van Wethonders en verdere leden
van den Raad, van den Garnizoens Kommandant,
van verschillende Corporatien en van Nenzen's
ingezetenen in het algemeen waardoor zij in hare
poging om het Zilveren Krooningsfeest van Z. M
on/en geeerbiedigden en zeer beminden Koning
Willem III, waardiglijk en Inisterrijk te doen
plaats hebbennaar wensch is geslaagd.
Het is haar tevens aangenanm te constateeren
dat de uitneraende feestvreog le van onze bevol
king en konderden vreemdelingentot geen
enkele onaaugename stoornis beeft aanleiding
gegeven zoodat ook dA&rdoor de feestviering
van 12 Mei steeds een der scboonste bladzijden
zal vullen der geschiedenis van deze gemeente.
Neuzen, 14 Mei 1874
De Commissie vuornoemd
J. STURMVoorzitter.
J. DIELEMAN, Secretaris.
YBRSLAG
van de feestviering te Neuzen.
Opmerkenswaardig is het hoe de wareNeder
lander zich innig verbonden gevoclt aan het huis
van Oranje zich als het ware verwant rekent
aan dat vorstenhnis. Hij kan zijn vaderland
niet denken zonder Oranje hij kent geen Oranje
zonder Nederland.
Zeker is nergens eene dynastiedie zoo 6en
met het volk is zoo als in den hloede vermaag
schapt met dat volk beschouwd zoo door dat
volk geliefd eu in het hart gedragen wordt als
de onze.
Geen wonder dns ook dat nog naauwelijks
de laatste klanken van het vrijheidsfeest van
1872 ook te Neuzen waren weggestorven toen
men reeds hoorde spreken van het zilveren
krooningsfeest van onzen geliefden koning Willem
IIIen als het ware dien te wachten dagbij
de bede
„Beboed, o God! ons Nederland,*'
ook koopvol toezong
„Bewaar 't Oranjehuis bestuur
„Den schepterdien het torscht
„Ontgloei in ons steeds 't liefdevuur
„Voor vaderland en vorst."
De dagen van voorbereiding voor het zilveren
f«est van vorst en volk 'oeloofdeu hier veelde
nitkomst overtrof de verwachting.
De commissieaan welke de regeling der
feestviering was opgedragen had alle mogelijke
krachten ingespannen en toonde zich de aan
haar opgedragen taak waardig.
De ingezeteaen beijverden zich om der coin
missie de behnlpzaiue hand te bieden en waar
reeds dagen te vorenzich sporen vertoonden
van de diugen die komen zoudenwas de fees
telijke stemming steeds klimmende, om zich op
den feestdag zelve in schoone feesttoonen lncht
te geven.
Des avonds van den lln Mei was de feest-
dosch die men aan Nenzen had voorbereid, op
enkele fijne vesieringen na, die zorgVuldig tot
den krooningsdag moesten bewaard worden in
gereedheid.
Dien avocd, ten 7 ure werd het feest geopend
met. een half saluf. van de havenbatterij het
luiden der klokkeD van het stadhuis en van
de kerkgebouwen der Nederd. hervormden en
Roomsch catholijken en eene witvoering door het
muziekgezelschap Apollo," op den sierlijken
kiosk op het n.arktplein.
Alier borst vverd met de Oranjeklenr gesienl
en een joelende en woelende rnenigte gaf blijken
van groote opgewektheid voor het te vieren feest,
zong nationale liederen en was reeds dapper
met klein vnurvverk in de weer.
's Morgens vroeg van den 12 Mei werd de
laatste hand aan de vbisieringeo gelegd vreugde
schoten en luide jnirhtoonen weerklonken door
de straten die in korten tijd met vlaggedoek
van Nederl. en Oranje kleuren als overdekt
werden.
Ten 8 nre klonk een saint van 21 kanonscho-
ten van de haven hatterij
Ten 9 ure stroornde een groote menigte teinpel-
waarts om den Koning der Koningen dank te
zeggen voor de onmogelijk te waarderen zege-
ningen. gedurende een tijdvak van 25 jaren aan
koning en vaderland geschouken.
In de Nederd. Herv. kerk hield ds. H. J. Krol
eene kernachtige en schoone feestrede naar aan
leiding van 2 Sam. 10 vers 24K „Toen jnichte
het gansche volk en zij zeiden de Koning leve
eene rede die aller gemoederen stemde tot innige
dankbaarheid voor de gesinaakte zegeningen
onder Oranje's schoon bestnur, en de bede deed
rijzen tot den grooteti Opperheer om nog lang
Zijn zegen aan vorst en vaderland te schenken,
terwijl de redeaaar dankend besloot met het
slotvers van ons schoon kraehtig volkslied.
In de Roomsch Catholieke kerk werd door den
Eerw. beer pastoor van Aert mede een kraehtig
woord van opwekking tot lees telijke dankbaarheid
gesproken en een Te Deum Laudamus gezongen.
Ten elf nre werden door de feestcommissie
kreutebrooden als feestgave, aan de minvermo
genden uitgereikt.
Op de verschillende scholen had, mede ten elf
ure, de uitreikiug der feestplaten aan al de leer-
lingen plaats.
Op de mnziektentop het schoon versierde
marktplein gaf het muziekgezelschap, „Apollo"
eene matinee musicale.
Tal van wandelaars nam ondertusschen de
versieringen van dat plein in oogenschouw.
Deze versieringeD bestonden hoofdzakelijk in
bedoelde mnziektentals middenpuntmet groen
opgewerkt en voor eene flinke illuminatie in
gereedheid gebragtdaaromheen een kring van
hooge groene mastboomen, waartnsschen verscbil
lende vlaggenstokken waarvan de nationale
Oranje en Wurtembergsche vlaggen vanen er,
wimpels wapperden en waartegen schilden, met
de wapens van Nederland, 0 ranje,
Wurtera berg, Zeeland, Nenzen, en
vooraan 66n met leve koning Willem III,
en e6u met leve k o n i n g i n Sophia.
Deze mastboomen en vlaggestokken waren met
groeue guirlandes en slingers onderling ver
bonden terwijl de stokken bovendien groene
kransen op den kGop droegen.
Voor den doorgang van het markt naar het
zandplein stond een net beschilderde houten eere
poort waarboven de W gedekt door dekonink
lijke kroon alles voor verlichting in gereedheid
gebragt en versierd met eene vlaggentroffee.
Op het costelijk gedeelte van het maktplein
beneden de kerkstraatwas aangelegd een fraai
park van heesters en bloemenomringd door
piramiden van Spaansche sparren en hooge mast
boomen. Daarin zag men op een voetstnk de
groote buste des konings in admiraals uniform,
hebbende om de slapen een zilveren krans met
gouden eikels. Aan beide zijden klom van nit
het voetstnk tot boven het hoofd der bnstc een
sierlijken bloemenkrans. Boven de bnste prjjkte
eene W van roode, witte en blaanwe rozen net
gearrangeerd en gedekt met eene kroon van
gouden en zilveren bloemen.
Voor het voetstuk lag een kollosale zilveren
leeuw tusschen groen en bloemen.
Het geheel maakte een verrnkkenden indruk
en de menigte vreemdelingen eu ingezetenen
die er zich steeds rond bewoog roemde zoowel
het schoone id6edat er aan ten grondslag lag
als de nette uitvoering er van.
Aan de andere zijde van het marktplein, nabij
de kaai, stond eeue 4 a 5 meters hooge piramide
van groen tusschen hooge mastboomen.
Op den top dier piramide stond een vronwen
beeld dragende een scbild waarop de woorden
Vredejwaren zijue dagen, weldoen was zijn lust."
Verder was het geheele marktplein afgezet
met groene sparrenujt wier krooncn vaantjes
wapperden met de Oranje en nationale kleuren.
Het ensemble maakte een waarlijk schoon effect.
Terwijl de muziek zich tusschen 11 en 12
uren op de markt liet hooren deden de onder-
wijzers der opeobare school eene waudeling door
de stad met een 300tal schoolleerlingen voor
at'gegaan met een vaandel waarop de woorden
„Leve Koning Willem III, de be
schermer van het onderwijs!"
Onder de wandelicg werd halt gehouden voor
de huizen van den burgeineester eu deu voor
zitter der plaatselijke schoolcommissie, waar de
volksliederen gezongen werden.
Voor de wandeling te beeindigen werd het
marktplein nog eens aangedaanschaarde die
kinderstoet zich rondom de buste des konings
en hief daaronder begeleidiug der muziek op
den kiosk, een paar coupletten aan nit de door
den hoofdonderwijzer van Dijk voor deze gele-
genheid 7ervaardigde dichtregelen.
Deze manifestatie van het geslacht der toe-
are 's middags veruam men de
komst was werkelijk indrukwekkend en deed
den toeschouwer aangenaam aan.
Van 121
vreugdetoonen der verschillende torenklokken en
het, lossen van kanonschoten op de havenbatterij.
Jammer dat het weder meer en meer ongunstisr
werdzoodat men begon te vreezenhet pro-
gramma niet te zullen kunnen ten einde brengen,
en ook de feestvreugde ten gevolge van den
konden wind zeer werd getemperd
Ten half twee ure werd aan het versierde on
tot eene fraaije illuminatie voorbereidde station
van den spoorwegdoor drie leden der feest
commissie met het muziekgezelschap Apollo,"
in tegenwoordigbeid van eene groote menigte,
ontvangenhet muziekgezelschap St. Cecilia
van St. Nicolaasdat hartelijk werd begroet en
verwelkomd en onder het spelen der muziek en
het lossen van salutschoten van een der batte-
rijen aan die zijde, de gemeente werd binnen-
geleid. Voor het stadhuis gekomen werden do
leden der directie van die muzieksocieteit door
de rcgelingscommissie ontvangen, nader verwel
komd en binnengeleid in de raadzaalwaar zich
toen reeds bevonden bet gemeentebestuurde
militaire autoriteiten eene depntatie nit de nit-
voeringscommissie en de directeuren en commis-
sarissen der verschillende corporatiendie aan
den optogt zouden deelnemen.
De voorzitter der feestcommissie, de heer J.
Sturm betrad bet spreekgestoelteverwclkomde
de aanwezigen en sprak daar eene korte maar
krachtige rede aitwaarin bij in hoofdzaak wees
op de beteekenis van het feest, op het vele goedo
dat Nederland onder koning Willem III gesmaakt
had en nog smaakte, de geschiedenis der rege
ring van onzen derden koniDg doorliep iu korte
trekken de schoone werken des vredes schetste,
onder zijn bestuur tot stand gekomen, beschou-
wing leverde over het „Oranje en Nederland e£n"
en, inethetoog op dat alles, de zekerheid uitsprak
„dat het Nederlandsche volk zijn koning zal loonen
met al de liefde eu dankbaarheid der natie, en
niet zal ophouden Hem te vereeren zoolang cr
Nedrlandsch bloed iu de aderen vloeit" Spreker
bragt verder aan den burgemeester, de wethonders
en leden van den raad der gemeente dank voor den
stenn die door hen werd verleend om het feest
op waardige wijze te knnnen vieren. Aan de
broeders nit 'net zniden bragt hij mede huldc
voor de door hen verleende stenn en betoonde
belang8telling tot opluistering van het feest van
den Oranjetelg.
Op het leve de koning en leve de koningin
klonken van buiten de toonen van het Wilhelmus
van Nassouwen en werd do eerewijn aangeboden.
De burgeineester bragt daarop, in korte bewoor-
dingen namens gemeentebestuur en burgerij
dank en hulde aan de feestcommissie en inzon-
derheid aan hareu voorzitter, voor de moeite, die
zij zich heeft getroostom het feest zoo waardig
te doen vieren, als Neuzen thans te aanscbonwen
gaf; hij bragt hnlde aan de ingezetenen, die ait
hare feestviering zooveel liefde voor het Oranje
huis en bet vaderland deden blijken en noemde
den vorst gelnkkig. die onderdanen als de Ne
derlanders het volk gelukkig dat een konings
huis als het onze had.
Na afloop der receptie begaf men zich met de
muziekgezelschappen naar het kogelpark, bij hef.
arsenaal, waar de allegorische optogt zouaanvan-
gen. Daar bevonden zich de rijk versierde
zegewagensen de waarlijk schoone praalwagen(l),
geen oua grooije meer oy naar spmnewiei.
de H. H. Th. van Pienbroek J. M. van Pienbroek,
en trouwsten aienaar,
A. BROUK."
(1) Op de net gedrapeerde praalwageu Oranje en Neder
land zag men onder een troonhemel van rood met gouden
sterren, waartegen van voren een fraai Nederlandsch wapen
was bevestigd, de buste des konings op een pieddestal, met
een zilveren krans om het hoofd, waar boven een prachtig
bouquet hiug, het geheel omringd met groen en schoone levendc
bloemen.
Voorop stond eene vergulde 2 meters hooge Nederlandsche
leeuw met kroon, zwaard en pijlenbundel.
In het midden de drie maagden, in wit en oranje gekleed
met zilveren kransen in de haren en met de attributen als
boven is aangegeven, tusschen groen en bloemen.
Ter zijde van den wagen de wapens van Zeelaud en Neuzen
muvauviucin V!|» UC VVUUlUgCn VIU1
