algemeen
y
BESBSETTEL1JKE ZIEKTE.
JStrsSLA
No. 894.
Woensdag 17 December 1873.
13de Jaarg.
Bmnenlandsche Beri^ten
ROO I V O NK.
De BURGEMEESTER van Neuzen maakt,
ter voldoeniug aan artikel 21 der wet, hondende
voorziening tegen besmettel jjke ziekten bekend
dat, gedurende de week van 713 dezer,
in die gemeente als door ROODVOJNK
aangetast zijn aangegeven 4 personen en aan
die ziekte niemand is overleden.
Neuzen, den 15 December 1873.
De Burgemeester voornoemd
J. A. VAN BOVEN.
Folitiek: Overzigt.
De doodstraf van Bazaine veranderd in eene
twintigjarige tiichthuiss raf, dat is 't gewjo-tige
nieuws, dat de teiegraai brengt. De hoGgs" ge-
plaatste in 'tleger, ontvangt van zijn vroeger
ondergescbikten generaal eene genade gift, die
in haar geheel eer eene verzwariDg, dan eene
verligting van straf moot worden geacht.
Een twin tig jarig afgezonderd en onteerd leven,
wie huivert daarvoor ni$i meerdan voor een
plotselingen dood. Maar de hoop doet leven en
uit bet lot van menig gevallen staatsman blijkt
maar. al te zeerhoe de tijd eenmaal kan ver-
keeren en de veroordeelde van beden morgen
op de .plaats gesteld wordt van zijne regters.
Wie weet, wat gebenren zalzoo een Napoleon
IV nog eens weer als Frankrijks keizer de trap
pen der Tuilerien zal opgaan.
Maar behalve ditBazaine's vcroordeelin°- is
geen zaaddat de republiek zal doen bloeljen
en versterken. Door haar zijn zijne vrienden en
aanhangers tot hare g.-zworen vijanden geworden
en dat de zulke er zijn blijkt nu reeds nit do-
stem die er opgaatom nu ook Mac Mahon
Trochu en Gambetla rekensehap van hunnedaden
te doen afleggen
En inderdaadlaat Bazaine zijnen pligt ver-
zuimd en veel nagelaten hebbeu. wat de zaken
een beteren loop had knnneu gevener lis in
den aauleg en in de nitvoering van dezen grooten
oorlog zooveel dwaasheid begaan dat het waarlijk
niet aangaatden uitslag van dat alies op 6en
hoofd te laden
Een ding is althans uit 't gevoerde verhoor
geblekendat Bazaine 't opperbevel niet heeft,
gezochtmaar dit hem veeleer door den keizer
is opgedroDgen opgedrongentoen de oorlog
reeds verklaard en dus alles reeds voorbereid
had moeten zijn.
Als de Franscheu iets of iemand te straffen
hadden dan zouden 't in de eerste plaats de
onbezonnen aanleggers van den oorlog hebben
moeten zijn de mannen die met gewetenlooze
losztnmgheid onvoorbereid en tegen beter weten
aan deze dolste aller ondernemingen zijn be
gonnen.
Bazaine heeft zich ouder zijne veroordeeling
moedig en waardig gedrageu en bezworen dat
hij zijn vaderland niet verraden had; en ware
het gelukt, met opoffering van Metz en Straatsburg
den vrede te verkrijgen en het keizerrijk te redden,
dan zeker bad zijne positie een geheel andere
geweest.
Bazaine heeft aan zijn verdediger zijnen dank
betuigd. Men berigt, dat ze overeen vvaren ge
komen dat bij vrijspraak 500 000 en bij veroor
deeling 100 000 Irs. voor de verdediging zou
worden gegeven.
Spanje bnkt voor de noodzakelijkheid. Men
heeft zich niet willen verzetteumaar de wijze
waarop de Virginias wordt teruggegeven toont
ook genoegzaam aan, dat men bij meer kracht
zelfs op Cuba, een geheel anderen toon zou hebben
aangeslagen. De gonverneur Jouvellar heeft alle
moeite gehad om de bevolking aan den dran^
der omstandighedenhet regt van den sterkste°
zich te doen onderwerpen.
Over de belegering van Cartbagena worden
door de correspondenten vele bijzonderheden
medegedeeld
Toen de eerste bommen der belegeraars in de
stad vielen was de ontzetting groot. Door een
panischen scbrik bevangenstormden vrouwen
ea kinderen beladen met een of ander in der
baast meegenomen voorwerp, doodsbleek en
gillende langs de stratenniet wetende, waar
zich te bergen. Velen zochten in hunne ver-
warring en onwetendheid eene schuilplaats in het
wapen en krnidmagazijndat zij als een veilig
gebouw bescbonwden maar joist bet punt was,
waarop de vijand zijne bommen zoeht te werpen.
u vrouvv £'ng pbit op den grond liggen
bet bollen der bommen, welke boven haar hoofd
vlogenmaakte haar zoo beangstigd dat zij
met in staat was, een lid te bewegen ofschoon
geen enkel projectiel haar levep bedreigde.
Eiger nog dan de vrouwen en kinderen waren
de gebrekkigeu en zieken er aan toe.
De. eersten konden ten minste vooruit komen
terwijl de laatste van de genade hnnner vrienden
1D?en' f-ene Drme oude vronw, zelve naauwe-
iijks kunnende voortstrompelen .torschte op haar
rug een jong meisje, hare kleindocbterwier
lyaeud nanzien aantoonde, dat het kind de schat
der gezondheid jaren lang moest hebben ont
neem. Verder zag men eene dochter bare ver
lamde moeder. dragen terwijl schreijende kinde-
ren volgden. d
Gelukkig dat de stad slechts alleen aan de
landzijde vyerd gebombardeerdwaardoor men
nog een veilig hoekje bad; maar ook daar was
wegens den aandrang geen plekje, waar men
zich eemgzins rustig kon neerleggen.
Ongelitkkig heeft men wegens den moerassigen
grond in Cartbagena geene kelders of andere
geschikte plaatsen, om zich voor de bommen te
beveiligeo.
Te midden van al deze ellende gaan de bra
V°iUTV-,V00It het der bevolk'ng lastig en
scbadelyk te maken daar zij zich niet ontzien
op de open bare straat iemand aan te randen en
uit te plunderen.
afgevaren 499 zeeschepen m. 1021801. en 3166
binnenschepenm. 209206 t.
i Onder da jongste benoemingen in N.-Indie
komt ook die voor van den we! ed. gestr. heer
M. J. Scbram tot boofdingenieur der 2e klasse
tot dien tijd dienstdoendeals ingenieur der le
Kiasse.
In de zitting der tweede kamer van II-
zaturdag is de volgende missive van den minister
van kolonien voorgelezen
„Uit een dezen nacht van den luit. generaal
van bwieten ontvangen telegram gedagteekend
renang 12 dezer, blijkt, dat ons legef bij Pedro
pnnt bewesten Atcbin rivier, ter reede van Atchin
met volkomen sncces was geland onder het vnnr
van den vijand. Aan onze zijde geen dooden.
E'echts enkelen gewond. Generaal majoor Ver-
spyck Ieidde deze eerste operatie. Zee- en land-
magt wetiijverden om het voordeel te behalen
Aan den goeden uitslag bragt het vuur der
marine veel toe. De geest onder de troepen
ondanks bet verlies aan cholera waaraan echter
8 cots een officier overleed is uitmnntend. Men
zou zich te Kwala Ziehen vestigen."
Het hoofdstuk finantien is in de zitting
der tweede kamer van II. zaturdag met 39 tegen
1/ stemmen aangenomen.
De minister van finantien brengt ter kennis
dat in de maand April a. s.in het locaal van
bet dep. van finantien een vergelijkend onder-
zoek zal plaats hebben van adspiranten voor de
betrekking van surnnmerair bij het vak der
posterijen waartoe minstens twaalf plaatsen ter
vervulling worden opengesteld.
De adspiranten behooren zich v66r den 1 Maart
a. s. bij een gezegeld request, tot den minister
te wenden. Na dien tijd inkomende verzoeken
worden buiten aanmerking gelaten.
Naar wjj vernemeu zal de minister van
kolonien ad interimbelast worden met het
mimsterie van marine.
Neuzen, 16 December.
Gedurende de vorige maand zijn het kanaal
alhier opgevaren 82 zeeschepen metende 14406
tonnen en 375 binnenschepen, m. 33192 t.- en
afgevaren 44 zeeschepen m. 8810 t. en '385
binnenschepenm. 37578 t. Totaal sedert 1
Januarij 1873, zijn het kanaal opgevaren- 527
zeescbepen m. 111157 t. en 3054 binnenschepen,
Z' ii°ooo- 1 e" a^evaren - 530 zeeschepen
m, l„J33o t. en 3005 binnenschepen m. 255330
t. In de 11 eerste maanden van 1872 zijn het
kanaal opgevaren 547 zeeschepen m. 101035
t. en 3289 binnenschepen, m. 214988 t.en
Zaturdag had in bet gouvernements hotel
te brent, van wege bet Belgiscbe ministerie de
openbare aanbesteding plaats van de verbeterin-s-
vyerken tot het regtmakenverbreeden en uit-
Pen van bet kanaal van Gent naar Neuzen
voor zooveel betreft de sectie van Langerbrngee
naar Reime dat is een lengte van 7200 meters.
Une leschrijvingsbilletten waren ingekomen nl
van de heeren Castor, Couvreux eirHersent te
Weenen, voor een bedrag van 2 933.140 francs
Volkert te Dordrecht voor3.399.000frai.es- en
Vermeulen te Wijnckel en Vermeersch te Waar
schoot (Belgie)voor 3.800.000 francs.
Hulst, 16 December. De commissie voor
het luzamelen van gelden voor het cadeau aan
A U den koning op 12 Mei 1874 (deszelfs
2ojarig komngschap) heeft circa 240 daarvoor
outvangen. pe genoemde commissie bestaat uit
Th prCM T' tJ FassaertJ- P- M Haak
H h a/ w j08- Rottier' JF- V«et en
H. H. M. Wauters.
t^aar luen ons mededeelt, zal ook door het
leger by gelegenheid van de feestvierin"- van 12
aan,Z' den k°ning een geschenk worden
aangeboden.
Wij lezen in de Goessche courant
Op den 27 December 1813, alzoo voor 60
jaar, werd de sedert geregelde uitgaaf der
Goessche courant aangevaDgen met een vervol°-
nommer 3 als zjjnde eene vroegere proefnemin"-
met no. 1 en 2 in 1795 door den druk de"
ianscb® o^erheersching moeten gestaakt worden.
De Middeiburgsche courant dagteekent reeds
V3n a at lln8 en de ^ierikzeesche courant
van 6 Maart 1797. Later volgde nog in Zeeland
Tr-foo? VaiD de V'lssinKscbe couraut den 2
Julij 1834, de Zienkzeesche Nieuwsbode den
19 Augustus 1844. bet Nieuws en Advertentie
blad voor Zeeuwsch-Ylaauderen, te Neuzen den
7 Januarij 1854, de Tboolsche courant den 5
January 1856bet Sluisck Weekblad dec 17
February 1860, de Nieuwe Goessche courant
den 4 January 1866 en de Nieuwe Middeiburgsche
courant den 20 Januarij 1868.
- Langs telegrafischen weg ontving de reo-ee-
"nl0|)nd.ei! In dezer, berigt van het overlijden
op 25, October ]1. van den saltan van Deli'fSu-
matra s Oostkust De troonopvolging is voor-
loopig geregeld. Alles was rustig.
- Een extra-nummer van het Politieblad publi-
ceert nu nog een supplement op de lijst van
voorwerpon vermoedelijk ontvreemd bij den
verschrikkelen moord op mevrouw van der Kou
wen eo bare dienstbode te 'sHage, juist voor
een jaar gepleegd.
- De winkelier D.- tevens tapper te
s Fage - was gewaarschuwd dat zijn echfge-
noote hem met al te trouw was. Om zich hiervan
te overtuigen verborg hij zich in den kelder en
aad na twee uur wacbtens de treurige zekerheid
da. zyn vrouw een vriend op theevisite had Oo
den kreet echtbreekster!" vlugtte de vriend
verli?6'7 V!j0aVV °m 7er^iffenis smeekte
veihet de man de gemeenschappeljjke wooing
om tot een ecbtsckeiding te geraken.
- Voor de betrekking van Iweeden klerk on
de gemeente secretarie te Vlaardicgen bebben
dan Ser ffnKKbeZ°ldl"Ing: Van f 500 Diet minder
dan I.jO liefbebbers aangeboden.
- Bincen enkele dagen zullen weder vele
landbouweiskuecbts naar Suriname vertrekken
ten einde aldaar in de kolonie op Hollandsche
wyze velden te arbeiden en te exploiteereu de
berigten van hendie daar werkzaam zijn zijn
zeer gunst.g, daar de Hollandsche arbeiders beter
voldoen dan uitheemsche immigranten.
- Naar men ons mededeeldis de le premie
in vast goed bij de trekking van de maatscbappij
voor landontginning getrokken door een kuiper
te D«i»echee^^■ e° "e 26 d0<,r iW Stadsb0<le
Men meldt ons uit Leeuwardeu van 11
December
Het is do°i*de waakzaamheid der politic gelukt
in den afgeioopen nacbt een beruchten en voor
de openbare veiligheid zeer gevaarlijken dief aan
te houden na het plegen van een diefstal van
manufacturen door middel van bet openschniven
van een raarn en inkliuiming in een winkelliuis
op den Eevyal alhier. De verdachte was den
12en Januarij 1872, na eene detentie van vijftien
darei? ,uit bet' fnchthnis te dezer stede ontslagen
en had vroeger ook reeds twintig jaren in die
gevangems doorgebragt. Men begrjjpt dus van
welk belang de arrestatie van dezen gevaarlijken
persooc is.
v,TandS - Z SP°edi§ beg0" daar het vuur van
hanscnde vijsudcn toen
Te Parijs is onlaDgs overleden de heer de
so?! ter der nierkwaardige landbouwkolonie
m 1840 te Mettray, een Fransch dorp, uur
benoorden Tours, opgerigt voor jorige veroor-
deelden of zedelijke verwaarloosden waar tbans
nog 800 jonge lieden bunue opleiding ontvacijen
teiwijl reeds 3200 kweekelingen ontslagen zijn
die nog voortdnrend onder het patronaat van
t gesticbf blijven staan. In navolging daarvan
if- 0f> l)et ®eideiscb landgoed Rijsselt
by Zutlen eene soortgelijke kolonie gevestigd
onder den naam van Nederlandseb Mettray.
i in -Mi If7- iL
Deu 9 dezer zijn 9000 onzer landgenooten op de knst van
De adelborst Voormolen. heeft van de reede van Ede, 7 Sep
tember .1., het volgende rapport aan de kommandant van Z. M
stoomschip den Briel, ingezonden:
Ingevolge mondelingen last, heb ik de ecr Uw Ed Gestr
Op elfpt 1873MPP°rteren °mtrent dS d0°r mij t-rcnomen praauw
n,A° dt" na'n,(ijaS van dien dag, ongeveer 0 uren, werd ik
met eene barkas, waarvau de bemanning met geweer gewapend
was. gezonden naar eene van om de Noord komende en nu
onder den wal van Edi zeilende praauw met twee masten, ten
einde die te visiteren.
rJ",rde °f3Vhcld Va?.?e,n°Pn"?e Praauw gekomeu, die inmiddels
rustig was doorgezeild, bemerkte ik aldaar niet de minste be-
weging aan boord en werd daardoor in de waan gebragt dat
toer,°raren T nmW°ne,rS Van E<li waren" Toen ik hen echter
toenep: „belaboe („ga ten anker!") draaide de praauw bij
en opende op ongeveer 20 passen van mij plotseling een hevig
vuur- Uit geschut, douderbussen en geweren op mijne sloep"
ttrwijl ik toen ongeveer SO man op dek bespeurde.
Onmiddehjk gaf ik order zich gereed te maken en het vuur
te beantwoorden, terwyl ik met een paar riemen stum- in de
vijand .e verzwakken en toen ik eenigen hunner met hiume
wapens over boord zag springen of zich verbergen onder bet
atappendak der praauw staakte ik mijn vuur geheel en schoot
ik de praauw langs zijde.
Eenige raanschappeu gaf ik order die te enteren
noglraTSrn4enItaanndPlal1 8takeU' bood toen
Onder anderen frappeerde mij de vermetelheid van een der
vijanden dm met eene braudende lont in de eene en een klewang
in de andere hand by een der stukjes geschut gereed stond ef
an geen wyken wist. Nadat de praauw reeds geenterd was
maakte een geweerschot een einde aan zijn leven. Met hem
lelen nog eenige vijanden, die zich dapper geweerd hadden
W1 l^er'^e r'Jandtn'i. -e Zlcb 0uder het ataPPendak verborgen
1, Id f -l Z i ■\te1n b°°rd aau de Praa"W" vaetgeklemd
hadden, gaf ik zoo dmdelyk mogelijk te verstaan dat zij zich
overgeven mocsten. J
Het gevolg van den tegenstand was, dat nog eenigen ge
wond of gedood werden. Ik trachte inmiddels het atappendak
te verwyderen hetwelk my door de stevige bevestiging onmo-
gelyk was. Als laatste bulpmiddel, om de verseholenen, wier
ge.al ik met kon berekenen, te voorschijn te doen komen, lict
lk een paar malen met deu hartsvanger in het dak steken, doch
zonder gevolg. De avond inmiddels snel vallende en door den
stroom yry digt onder den wal g.zet zijnde, besloot ik vender
onderzoek nit te stellen en nam de praauw op zoo kort moge-
lyken sleper, na vooral daarop eene wacht geplaaist te hebben
Na een paar mmuten roeyens kwam de stoombarkas van de
Timor opdagen, welke mij op sleper nam
Bijna gelijktijdig met de stoombarkas arriveerds degewaneude
officiersloep van Zr. Ms. stoomschip den Briel met den oiflcie
der praauw begaf KeyZ6r' d'e Zicb dadeKjk aaa boord
dooDr°°7Fdde d*'^T k°" de noodige seneeskundige hnlp niet
SaSL van dmi Briel 0i^Steld aa"
verWenmrt Kr00t/en0v.egen had ik SeeD raij'Mr manschappen
verloren, hetgeen, daar hot gevecht op zulk een korten afstand
gevoerd was, zeker ieders verwondering moet gaande maken
genoeg prijzen. eda8rdheid deI raaa-haPP-a kan ik niet
HI°;ral 0ndcrScheidden zich de scbi.tmansmaat A. van der
£l'x%rav 003 te aklaSSe C- Scho°Eiiberg, de matrons 2de
klasse K. Schipper en de matroos 2de J. Guyken, terwijl deze
vier manschanpen, benevens de matroos 3de "klasse J C Jans-
sen, tevens de eerste waren, die het vjjandelijk vaartuig enterden
Den dunr van het geheele gevccbt schat ik op een kleiu half
Door mijne sloep werden in het geheel ongeveer honderd
gewecrschoten gelost terwijl de vijand zeker niet meer dan
50 schoten in het geheel gedaan heeft.
De praauw is later gezonken.