ALGEMEEN
No. 568.
Woensdag 2 November 1870.
lQde Jaarg.
Binncnlandsche beri«:ten.
Bustenlandsche berifften.
ABONNEMENT.
VERSCHIJNT
elkeu Woensdag- en Zaturdag-morgen ten 8 ure
I) W OUT C !TI P. (e leuzen.
ADVERTENTIEN.
JPolitiek Overzijrt.
Metr,tie beroemrte vesting van Europa, met
zijne drie eitadellen arijn groote voorraad oor
logsmaterieel, met eenc liezetting van circa hon-
tierd taclitig dnizend geoefende soldaten van
Frankrijk,, onder de bevelen van den beroem
den generaal Bazaine, is dan eindelijk na eene
bclegering van pas drie maanden bezweken, be-
zvveken door uitputting en ellende. Opgesloten
in een naanwe eugte, is de bekwame generaal,
met zijn magtig leger, niet overwonnen in een
openbaren strijd waarin hi}, al de euergie van
zijn veldheerstalent had kunnen blootleggen
niaar word hij gedoemd tot eene werkeloosheid,
die eindelijk dwong door gebrek aan levensmid
delen, door ziekte-en jammer, zich aan de genade
zijns vijands over te geven.
De overdrngt heeft 29 Oct. plaats gebad. Het
getal krijgsgevangenen bedroeg 173,000 waar van
25,000 ziek zijn. Door outberiDg en uitputting
nam dit getal in de laatste dagen schrikbarend toe.
Wanneer eeumaal de gescbiedschrijver r.a tal
van jaren de gebenrtenissen dezer dagen aan de
nakomelingschap zal ovcrbrengen, dan zal nog
met renvomlcring gestaard worden op het onge
loofelijke feitdat in dezen oorlog, van enkele
maamien 300 dnizend manschappen werden ge
vangen genomen, meer dan vijftig duizend man
in bet bloedig tooneel den dood vonden, een
wel uitgernst leger van drie A vier maal honderd
duizend man in zoo korten tijd totaal vernield
en twintig stedgn, waaronder de sterkste vestin-
gen, werden veroverd.
Wat inoet Bazaine, de Afrikaansche held, wel
gevoelen by zulk eene nederlaag.
Maar zijn toestand was ook ten eenenmale
•nboudbaar. De mobiele garde verzamelde zich
in openbaren opstand voor zijne woning, om hem
tot overgave der stad te bewegcn. De verzor-
ging zijner soldaten was zoo slecht, dat vclen
uaar den vijand overliepen, en op hnnne knieen
smeektea een schuilplaats in het leger der bele-
geraars te uiogen vinden. Ziekte en gebrek
heerschte onder burgers en soldaten op schrik
barend^ wijze. Brood was niet meer voorhanden,
paardenvleesch was bet eenige nog aanwezige
dierlijk voedsel en dit moest nog zonder zout wor
den genoten. De geheele cavalerie was in inlan
-terie herschapen, omdat de nog overige paarden
door gebrek aan voedsel stierven of bewaard
moestejn blijven om het leven der menschen te
rekken.
Geen pen zal ooit naar waarheid beschrijven
wat in deze stad door burgers en soldaten go-
leden is.
Metz bezat eene welvarende bevolking van
vijftig duizend inwoners, met hloeijende fabrieken
van dekensflanel en andere wollen stoffen
looijerijen en verwerijen.
Hoeveel van al die welvaart is in de laatste
dagen niet verwoest.
Sedert het jaar 1048 werd de stad aan Frank-
rijk afgestaan, zoodat hare inwoners meer dan
200jaren Franschen waren; en zal thans hare her
leving onder Duitsche vlag moeten geschieden
Dat is de vraag die thans veler hoofden bezig
houdt. De vredesonderbandelingen, op speciaai
verzoek van Engeland begonnen, schijuen iu de
laatste dagen nog weinig te zijn gevorderd.
Het beginsel van afstand en behoud van grond-
gebied is het struikelblok waarover de partijeu
het-niet eens schijnen te kunnen worden.
Velen hopen dat thans, nu Metz gevallen is,
de Fransche regering toch eindelijk zal inzien
dat Frankrijk de tuchtiging voor een onbesuisden,
overmoedigen stap niet kan ontgaan en het
waaracbtig belang des lands gebiedend eiseht.
aan deze jammervolle geschiedenis hoe eer hoe
beter een einde te maken.
Alle pobsie, zegt een blad, is van den tegen -
woordigen oorlog af en wjj staan voor de nnch-
teren waarheid, die ons niets anders overlaat dan
het kale rif van moord, dood en verderf.
YVij behoorcn niet tot hen, die in den oorlog^
'onder welken vorrn dan ook, eenige poesie zien,
ze is bij elke schrede niets anders dan het
treurig bewijs, dat de magrhebbers der aarde,
als ze het willen, het slagtersmes in de hand
kunnen nemen, om de beneden lien staanden te
vernietigen, ze is het rampznlig kenfeeken, dat
eene dwaze hovaardij nog altijd bij de volkercn
kan worden voortaeplant, ze is het ellendig spel
dat met de domheid en de bekronipenheid der
menigte wordt gedreven.
De vredebonden onzer dagen, wie die liun
optreden niet met vreugde zou begroeten, maar
wie ook die niet vreest dat het slechts eene
klank zal zijn, ja opgeroepen door de tegen
vvoordige tijdsornstandigheden, maar die bestemd
is weg te sterven, zoodra deze gebeurtenissen
tot het verledene zulien behooren.
Het militairisme, dat Europesch monster, dat
moet den kop worden ingedrukt, en daartoe zal
voor den vredebond een ernstigen strijd nood-
zakelijk zijn. Waar ze slechts sohnchter optreedt,
vragende of ze zich ook even waagt buiten de
terrnen der vredelievendbeid met staatkundige
instcllingen, daar mag veel worden georeerd,
vereenigd, gedrukt en gesehreven, maar daar zal
voor het werkelijk doel, het onmogelijk maken
van den oorlog, ook weinig nuts worden uit-
gerigt.
Waar vorsten, ministers en afgevaardigden nog
bezield blijven met den ouden geest van over-
winning, militair vertoon en ^rootheid, daar zal
het volk met alle zijne vereenigmgen ook weinig
vooruitgaan op den weg die door ieder wie
mensch is, zoo vurig wordt begeerd.
o
Blijkens het. voorloopig verslag der tweede
kamer over hoofdstnk VI B der staatsbegrooting
voor 1871 (R. katli. eeredienst) had weder in
de meeste afdeeiingeu eene nitvoerige gedachten-
wisseling plaats over de instandhonding der
afzonderlijke afdeelingen van eeredienst. In de
meeste was het be-daan, thans nog, met bevreem-
ding opgemerkt. Vele ledeu verwachtten de
geheele scheiding van kerk en staat, het over-
brengen der zaken van eeredienst bij de depar-
ternenten waar zij behooren, de geldelijke zorg
opgedragen aan bet departement van finantien,
de bescherming en het politie toezigt bij j ustitie.
Zij bleven de volkomen scheiding wenschelijk
aehten en drongen op de opheffing der afzon
derlijke administration aan daartoe moest zonder
draleu en met een vasten stap worden overge-
gaan.
JNeuzen, 31 October, neden werdt op
voordragt van de Geneeskundige Facnlteit tier
Hoogeschool van Gent, den heer P. A. Walraven
Platteeuw, van lloek, na vergelljkend examen,
henoemd tot adjutor clinicum voor de oogheel-
kundc.
Men meldt uit Biervliet, 20 October. De
ingelanden van den Eiizabethpolder zijn ander
maal bijeengeroepen om te beraadslagen over de
verdere verdediging van dezen in gevaar verkee
reuden polder. De middelen daartoe zijn, naar het
gevoelen van den hoofdingenieur der provincie
Zeeland, tweeerleimen moet of den zeedijk over
het geheele aangevallen oevervak met zinkstnkken
bezetten en daarloe ruim 80,000 gulden besteden,
of men moet den tegenwoordigen inlaagdijk acli-
teruit brengen en door een dwarsdjjk met den
tegenwoordigen zeedijk in de nabijheid der zee-
slnis vereenigen waarvan de kosten ongeveer
20,000 gulden zulien bedragen.
Men meldt uit IJzendijke, 20 October. In
de zitiing van maandag heeft onze gemeenteraad
met algemeene stemmen, het verzoek (oegestaan,
hem door iugezetenen toegestuurd, tot "bet op-
rigten onder waarborg der gemeente, van een
telegranfkantoor alhier. Tevens heeft de raad
besloten dezen winter de som van 700 gulden
te laten overwerken om de zuidwesteljjke wal-
len in de modderpoelen der vesten alhier te
laten voeren, waar door deze gemeente eene aan-
winst van plus minus l'/s hectare tningrond zal
bekomen terwijl dat werk menig arm man be-
zigbeid zal verschaffen ook de gezondheid be
vorderen en de stad verfraaijen.
Door deze stemming liewees de gemeenteraad
van IJzendijke nogmaals dat het welzijn van
burger en werkman hem 't even aan 't hart ligt.
Van zulke regering mag het Zeeuwsch Vlann
dersche stadje de verwezenljjking verwachten van
de schoone toekomst aan IJzendijke voorbestemd.
Wordt de kwestie van den aanleg der verlangde
spoorbaan eens ernstig aangevat, dan zal zulke
regering ook wel hierbij aan hare tank niet te
kort schieten en dit alleen behoeft IJzendijke
nog enkel om een middenpunt van intcrnationale
koophandels en nijverheidsbeweging tusschen
Zeeland en Vlaanderen te worden. Dit begrijpt
de gemeenteraad van IJzendijke, en elke pogiug
in dieu geest juichen wij hem toe.
Naar wij vernemen heeft het Z. K. H.
Prins Hendrik der Nederlanden, behaagd, voor
een zeer aanzienlijk getal loten deel te nemen
in de premien-leening, nitgeschreven door de ver-
eeniging tot bevordering van 's lands weerbaar-
heid.
De golden, op verschillende plaatsen in
de voorlaatste week gecollecteerd ten behoeve
van het roode krnis en aan het hoofd comitA te
's Gravenhage opgezonden, zijn dezer dagen aan
de opzenders teruggezonden ingevolge het be-
sluit van het hoofd comitA om vooreerst geene
giftcn meer aan te nemen.
De Arnh. ct. wijst er op dat, terwijl de
lijfstraffen voor militairen bij kon. beslnit zjju
afgeschaft, deze nog bestaan bij het depdt van
discipline. Het ergste hierbij is nog dat de
rietslagenstraf moet toegepast worden door kor-
poraals van het leger, die aldus tot beul worden
gepromoveerd en, bij weigering, zich aan stremre
straffen blootstellen. De A. C. vraagt naar aan-
leiding hiervan of soldaten buiten het gemeene
regt zijn geplaatst of op hen straffen mogen
worden foegepast, die zijn afgeschaft en of, in
dit geval zijdie weigeren aan de toepassing
dier straf medepligtig te zijn, daarvoor gestrai't
mogen worden
De Duitschers koopen in onze provincien
niet alleen het spek op, maar ook rundvee, een
handelaar te Schiedam heeft de leverantie van
200 ossen aangenomenalles is voor de slagt-
bank bestemd.
o
JOURS, 31 October. Gambetta heeft heden
een proclamatie uitgevaardigdwaarin de capi
tals! ie van Metz bekend gemaakt wordt.
Hij zegt daarin „De generaal, op vvien Frank
rijk in weerwil van het gebenrde in Mexiko
rekendeheeft het in gevaar verkeereud vader-
land van meer dan 100.000 verdedigers beroofd.
Bazaine heeft ons verradenhij heeft zich ver-
laagd tot een agent van den man van Sedan
tot een medepligtige van den vijand. De eer
van het leger, dat aan hem was toevertrouwd
schendende, heeft hij, zonder een laatste poging
te wagen, 100.000 krijgslieden, 20.000 gekwef
sten. geweren, kanounen, vaandels en de sterkste
vesting van Frankrijk overgegeven. Tegen over
zulk een misdaad schiet iedere straf te kort."
Gambetta vervolgt dan: Wij hebben besloten
noch met den binner.landschen noch met den
buitenlandschen vijand te capituleeren uit de
volheid onzer rampen zulien wij de verjongin
onzer zeden onzer kracbt en oiizer sociale po°
litiek putten. Wij zijn tot alle opofferingeu be-
reid tegenover een vijand, vvien alles begunstigt.
Zweren wij, ons niet over te geven zoolan"
wij nog een duim breed van den heiligen vadei-'
landschen grond onder onze voeten hehben
Houden wij onwankelbaar de roemrijke banier
der revolutie omhoogOnze zaak is de zaak
van de regtvaardigheid en van bet regt. Laten
wij ons niet laten ontmoedigen nog ontzenu-
wen Bewijzen wij door onze daden, dat wij aan
ons zelf kunnen ontleenen, de eer, de onaf'han-
kelijkheid, de on-chendbaarheid en alles wat het
vaderland vrij doet zijn.
„Leve Frankrijk
„Leve de 66ue en ondeelbare republiek
De kavallerie te Parijs ten minste wat
de paarden betreft verdwijnt langzamerband
in de magen der Franschen. Men heeft der-
halve naar een ander middel omgezien om toch
met de uhlanen te kunnen blijven konkurreren,
en zijne toevlugt gezoeht bij eene kavallerie van
een geheel nienwe soort.
De heeren Reynolds en Mag, de twee Ameri-
kanen die met de heer Gambetta in denzelfden
ballon uit Parijs or.tsnapten waren in de bele-
gerde stad gekomen om met de Fransche rege
ring eene overeenkomst te trefiFen voor de le
vering eener groote hoeveelheid v^Iocip6des van
geheel nienwe vinding- welker wielen met ka-
ontchouc banden om geven zijn.
Zij zulien onder de troepen worden verdeeld,
die men in alle deelen des lands organiseert om
de Pruissische legcrseharen te bestoken. De
banden van kaoutchouc dienen om alle gerucht
te vermijden van de aanrollende vliegwieler de-
tachementen, die drie mijlen in het utir kunnen
afleggen. En bij zulke tocbereidselen, wil men
noch van vrede spreken
Den 28 October verlieten plotseling bon-
derden vrouwen en kinderen Parijs en kwamen
in de rigting der voorposten te Bagnuexwaar
zij zich uitgehongerd op de aardappelvelden stort-
ten. Op het bevel van den komraandant der
voorpostendat zij zouden terugkeeren of dat
anders op hen zon worden geschoten, antwoord-
den zij: „erger dan in Parijs kan ons nietover-
komeu, zelfs al schiet men ons dood. Dat ver
iest ons des te spoediger vaD ons ellendig leven."
Er werd op de ongeiukkigen dan ook niet ge
schoten. Zij trokken landwaarts inde Beijer-
sche linie voorbij. Maar dit voorvalhetwelk
officieel gemeld werd is van groote beteekeuis
en werpt een vreesselijk licht op den toestand
binuen Parijs.
Van Metz wordtover Engeland gemeld
dat de zaraenkomst voor de overgave van Metz,
gevolgd is op de voorstellen die generaal Boyer
te Versailles aan koning Wilhelm gedaan heeft.
Koning Wilhelm vond het billijk de voorwaaruen
te verzachten die prins Frederich Karl gemeend
had te moeten voorschrijven. De zamenkorast
om te capituleeren had plaats den 27 Octolierdes
morgens ten 3 uremet generaal von Sticle
chef d'6tat major van prins Friedrich Karl. Toen
werden de voorwaarden aangenomenmaar de
onderteekening werd verschoven tot 5 unr des
namiddags. toen Bazaine genoodzaakt was zich
onvoorwaardelijk te oudenverpen en de capitu-
latie werd geteekend te Frescatie. even buiten
Metz.
De voorwaarden luidden als volgt
1. De overgave van alle fortenverdedigings-
werken en wapenen aan <le Pruissen.
2. Alle otliciereu op hun eerewoord vrijgelaten.
3. Alle auderen krijgsgevangenen. Het totaal
dezer laatsten is 173.000. waaronder 3 maar-
schalken en meer dan (5000 otficieren. De Pniis-
sen trokken des vrijdags de stad binnen om de
Fransche posten te bezctteu.
Er is een brief opeubaar gemaakt van den
heer Gulzot. De grijze staatsman zegt daarin
hoofdzakelijk hot volgende: Het is niet Frank
rijk hetwelk van 1866 tot 1870 het gouveme-
ment gedrongen heeft oorlog te voeren het gou-
verneiuent zelf oordeelde den oorlog noodzakelijk
om de dynastic te bevestigen, maar het waebtte
steeds, hopende dat Pruissen in een afstand van
Per drie maandeu bionen Ncuzenf 1,_
franco door het geheele Rijk. 1,25
geheel Belgie1.40
Enkele aommerim 0,05
Men abonneert aich b(j alle Boekhandelaara, Posldirecteuren en
Brievenbushoudera.
BIJ
Van 1 tot 4 regelsf 0,40
Voor elke regel meer. o,)0
Advertentien gelieve men aan de Uitgevers in te zenden nitertijk
Dingadag en Vrijdag avond 6 ure.
