No. 395*.
Zaturdag 14 November 1868.
8ste Jaarg.
B y V O E G S E L
Ififfi
JXAJAAHSVERGADEKIXG DEI1 PROVIXCIALE
STATEN VAX ZEELAXD,
VAN HET
VOOR
De minister van binnenlandsche zaken
lieeftin zijne memorie van antwoord op het
voorloopig verslag, o. a. gezegd, dat omtreut de
yestiging van een halt, op den spoorweg bij het
kanaal door Zuid-bevelandnog adviezen wor
sen ingewaeht.
Avondzitting van Dingsdag 3 November.
Tegenwoordig de commissaris des konings
yooreitter; 34, later 35 leden, alsmede de grifiier.
Afvvezig zijn de heeren MoolenburghHemeijn,
Iloogeiiboomllron/cers, van tier Vliel en de Visser
met, alsmede de heer 1 is sorder kennisgeving.
Nadat de voor/itter de vergadering in naam
■des konings lieeft gfeopend, herinnert hij aan het
<door de staten geleden en door de leden even
ails door hem zeker betreurd verlies van een lid,
inamelLjk de heer I. C. 0. Bcnleijn, die bij de
laatste z-omervergaderiug reeds door ziekte ver-
iiinderd wis te versdiijnen en sedert is overleden.
Ten gevolge daarvan heeft eene uieuwe verkie
y.ing plaats gehad, waarbij tot lid der staten is
gekozen de heer VV. de Smidldie tegen-
ivoordig is en sviens geloofsbrieven alsnu moeten
-worden onderzocht. Tot leden der cotnmissie, met
<lat ondcrzoek belast., wijst de voorzitter de hee
Ten llenneqitini'ierssens en van der Bill aan.
Den tijd dat. deze eonmiissie zich tot genoemd
onderzoek verwijdert worden de werkzaamheden
geschorst. Bij terugkeer adviseert de cominissie,
bij monde van den heer llenncquin, tottoelating
van den heer de Smidl. Daartoe besloten zijnde,
wordt genoemde heer door den griffier binnen-
geleid, legt in handeu des voorzitters de voor-
geschreven eeden at' en ueemt zitting.
Voor kennisgeving wordeD aangenomeu de door
den griffier voorgelezen stukken, o. a.
Een brief van den minister van binnenlandsche
zaken van den IB Augustus jl., hondende nadere
bepaling van het aandeel der gemeente Philippine,
in de kosten van den bouw van een school-
lokaal met onderwijzerswouiug, en afwijzing van
het verzoek van het gemeentebestuur aldaar,
om subsidie voor de gevvone kosten van het lager
ondenvijs.
Worden ter griffie nedergelegd de mededeelin-
gen van gedeputeerde staten der beschikking
op het adres van den gemeenteraad van Hoofd
plaat, hondende verzoek dat die gemeente worde
opgenomen onder die plaatsen waar de stoom-
booten voor den dienst op de Wester Schelde
aanleggen en die met betrekking tot het adres
van P. W. F. Engclse, provinciale opzigter te
Hulst, houdende verzoek om verhooging zijner
jaarwedde.
Zitting van Donderdag 5 November.
Tegenwoordig de commissaris des konings,
voorzitter, 36 leden en de griffier.
De notulen van het verhandelde in de zitting
van 3 dezer worden na voorlezing goedgekeurcf.
De heer Kroon brengt o. a. het algemeen
vei'slag der afdeelingen uit omtrent het voorstel
van gedeputeerde staten tot het verleenen van
rentelooze voorschotten ter verbetering van wegen
dienst 1869.
Het voorstel strekt om o. a. in te willigen de
aanvragen1". van het gemeentebestuur van
IJzendijke tot bestrating van den weg van den
straatweg van IJzendijke naar Schoondijke over
den djjk tusschen de Maurits-, Kleinojufvrouw-
en Passageulepolders tot aan het gehucht Tur-
keijen, ad f 9000, doch sleehts tot zoodanig
bedrag als vereischt wordt om, met eene keibe
strating van het over den berm loopende gedeelte
wegs, hot overige gedeelte van den weg te
begrinden 2'. van het dijksbestuur van den
polder Stoppeldijk ad f 3000, voor de begrin-
diug van een gedeelte der zoogenaamde Bossehe-
straat, loopende van den reeds bestaanden grind-
weg te Hapenburg tot de kom der gemeente
Boschkapelleen
Het nader ingekomen adres van het dijks
bestuur der polders Eiland en Brandkreek strekt
om te verzoeken, dat zijne aan vrage van 30,800
moge worden ingewilligd, niettegenstaande het
door gedeputeerde staten thans even als in 1867
is opmerkzaam gemaakt, dat de vereischte stuk
ken niet alle zijn ingezonden.
Het voorstel van gedeputeerde staten omtrent
de aanvrage van het gemeentebestuur van IJzen
dijke, is aangenomen met algemeene stemmen.
Het voorstel van dezelfden, om het poldcr-
bestuur van Eiland en Brandkreek te verwijzen
naar 13 van het besluit der staten van 8 No
vember 1862no. 4. Mede aangenomen met
algemeene stemmen. Even als het voorstel van
dezelfden tot inwilliging van de aanvrage van
het dijksbestuur van Stoppeldijk.
Gedeputeerde staten worden, op hun verzoek,
diligent verklaard ten aanzien van het den
7 Julij jl. in hunne hrtndeu gesteld verzoek-
schrift van I'. VP. F. Engelse, provinciaal op
zigter van den waterstaat te Hulst, strekkende
tot verhooging zijner jaarwedde. Gedeputeerde
staten hebben dienaangaande een onderzoek
ingesteldhetwelk echter nog niet geheel is
atgeloopenzoodat zij vooralsnog buiten staat
zijn het vereischte rapport uit te brengen.
Het verzoek van de gemeente Iloofplaat is
niet voor inwilliging vatbaar gekeurd.
De heer llomhach vraagt den voorzitter, wat
er is van de door dezen in de najaarsvergade-
ring van 1867 gedane toezegging betreffende bij
de regering ontworpen wetsbepalingen omtrent
het berijden der kunstwegen, waaromtrent gede
puteerde staten toen waren gehoord.
De voorzitter antwoordt dat hij hieromtrent
geene nadere mededeelingen kan doen, aangezien,
voor zooveel hem bekcnd is, de toestaud sedert
onveranderd is gebleven.
De heer Ilombach herinnert, dat ook in het
verslag der afdeelingen omtrent het voorstel tot
het verleenen van rentelooze voorschotten voor
wegsverbetering op het wenschelijke eener zoo-
danige wet is gewezen. IIij dringt het belaug
er van dus nogmaals aan.
De voorzitter antwoordt dat niemand meer
dan gedeputeerde staten en hij overtuigd kan
zijn van het noodige eener rcgeliug der bespro
ken zaak, maar noch aan hem noch aan het
gedeputeerd college de magt is gegeven tot het
geyeu van wettelijke voorsehriften daaromtrent.
Hij verzekert echter dat alies wat kan gedaan
worden door gedeputeerde staten zal worden
verrigt.
Daar de werkzaamheden hiermede zijn afge-
loopen, en geen der leden verlangt den overigen
tijd der voile veertien dagen bijeen te blijven,
wordt de resumtie der notulen en de uitvoering
der ger.omen besluitcn aan gedeputeerde staten
opgedragen.
llierna sluit de voorzitter deze najaarsverga-
dering der provinciale staten van Zeelaud, in
naam des konings.
IVeuzen11 November. Op de heden
gehouden najaars paarden- en veemarkt waren
aangebragt51 stuks rundvee, 21 paarden en
51 varkens. Voor het rundvee en de varkens
werden hooge prijzen besteed. In de paarden
was geen handel.
Van de uitgeloofde premien zijn toegekend
die voor bet schoonste paard benedeu'de 7 jaar
aan A. de Feijler te Neuzeu
voor het grootste getal paarden, aan G. Dees
te Neuzen
voor het schoonste stuk rundvee uit de kantons
Axel en Hulst, aan laatstgenoemde
voor het schoonste stuk rundvee van buiten
die kantons aangevoerd, aan C. L. de Rop te Axel;
voor het grootste getal rundvee, aan E. J. Levi
te Neuzen en
voor het grootste getal varkens, aan J. Gerrils
te Overslag.
Neuzen 9 12 November. Mag men over
onze veemarkt van 11. woensdag goed te vreden
zijn en moge de markt te Goes soms dubbel of
drie yiermaal zooveel bezet zijn, wat zouden onze
landlieden, verbazend groote oogen opzetten, als
zij eene markt mogten bijwonen zooals 30 October
te Gorinchem waar ruim 4000 runderen of te
Asperen, ten zelfden dage, waar meer dan 700
paarden aan de lijn waren.
Neuzen, 13 November. Naar wij ver-
nemen heeft? op zaturdag den 7 dezer de be-
proeving plaats gehad van de spoorwegbrug
over het kanaal te Sluiskil. De locomotief heeft
met eenige wagens achter zich met het aantal
noodige ponden bevracht, met voile |en' ook met
halve kracht de brug overreden en de nederdaling
scbijnt zoo gering geweest en'ide'herstelling zoo
dadelijk te hebben plaats gehad als men die
ooit elders heeft ontmoet.
Ilet resultaat schijnt in alien opzigte redenen
tot tevredenheid te hebben opgeleverd, zoo zelf
dat daarbij openbare hulde aan den ontwerper
rnaar inzonderheid aan den aannemer met het
maken dier brug belast, de heer J. Ver/cuijl
Quak/ielaar te Vlissingen is gebragt.
Zaturdag heeft te Middelburg een hevige
brand gewoedwaardoor het huis van den in-
strumentmaker Rlindenbacli in den Langendelft
met al wat daarin was, is uitgebrand. De in-
wonende personen zijn gelukkig gered en zoovvel
het huis als iuboedel waren tegen .brandsckade
verzekerd.
Neuzen, 13 November. Het mag niet
ovei bodig geacht worden op de eigenaardige
zucht te wijzen van ons volk om zich te ver-
zetten tegen de policie, vooral als deze geroepen
wordt tot handhaving der openbare rust. Fat-
soenlijke lieden geven zelfs in dit opzigt veelal
een sleeht voorbeeld, en is het dus niet te ver-
vyondereu dat de onkuudige volksmenigte van
tijd tot tijd, zoo als vdbr eenige dagen te Rot
terdam tot een oproer overslaat. Maar ook de
policie dieut dan ook steeds die bonding in acht te
nemen die passende is tot het goed uitoefenen van
hunne roeping, zich aan geen dronkenschap over
te geven of uit overdreven ijver iemand in zijne
regten te verkorten. Wil de policie goed toezM
houden op bedelarij en diefstal, dan dient de
overheid haar zoodanig te beloonen, dat geene
paascheijeren mogten opgehaald of extraatjes
ontvangen worden.
Werden wij tot dusverre door plaatsgebrek
verhmderd een verslag te geven van de in den
avond en naclit van den 31 jl. op 1 dezer te
Rotterdam plaats gehad hebbende ougeregeld-
heden, wij voldoen thans nog gaarne°aan het
verlangen, van velen onzer geabonneerden, door
de mededeeling van een verslag daaromtrent,
dd. 1 dezer, zooals dat voorkomt in de Men we
Dotlerdamsc/ie courant van 2 dezer, no. 303.
ALfiEMEEN NIEUWS-t» ADVERTENTIEBLAD
Zeeuwsch
De ongeregelJheden. die sedert eenige dagen hier ter stede
hebben plaats gehad, hebben gisteren avond en nacht een zeer
ernstig karakter aangenomen. Thans zijn wij in staat dien-
aa ttjaande het een en ander nader mede te deelen.
Tot omstrecks acht ure was het nog overal tamelijk rustig
(inch op dat uur hegon er langs de Hoogstraat weder een oploop
die weldra in verachillende andere straten gevolgd wtrd door
zainenscholingcn, waarhij onder uitbuudig getier onophoudeliik
de poittie op allerlex wijze werd uitgetart. Het ruinoer nam
daar op gestadig meer en meer toe, ten gevolge waarvau onder-
■cheidene ingezetenen, uit vrees dat het volk hunne huizen zon
binnendringen, hunne winkels sloten. De heeren burgemeester
en wethouders met den secretaris der gemeente vertoonden zich
up verschillende plaatsen, om het volk tot rust aan te uianen
doch het tumult had spoedig zulk eene uitbreidiug verkregen
dat die aanmauing iu het gewoel der rnassa verloren ging.
Later in den avond concentreerde zich het rumoer meer be-
paaldelijk naar de zijde der Kaasmarkt, alwaar ten laatste, onder
een oorverdoovend geschreeuw, een aanval werd gedaan op het
politiebureau en het stadhuis. Dit begon met het werpen van
steenen, die hier en daar uit de straat opgebroken, naar de
ramen van het bureau ge9lingerd werden. De aldaar aanwezige
politie scheen aanvankelijk daarin nog geen aarileiding te vinden
om van acherp gebruik te maken, maar weerde zich alechU met
het plat der sabela, waarop het volk, blijkbaar in den waan dat
de politie niet met het scherp der sabels durfde werken, met
alle kracht op het gebouw aandrong. De agenten maukten
daarop gebruik van alle wapens, die zij ter hunner beschikking
gereed hadden, eu bragten het door eene vereenigde charge
zoover, dat de geheele markt in een oogenblik als 't ware was
schoongeveegd. Toen evenwel brak het rumoer eensklapa zooveel
te heviger uit. Men kon in waarheid zeggen, dat het steenen
regeude, zelfs zoo dat de agenten geuoodzaakt waren zich naar
het gebouw terug te trek'ken, terwijl velen hunner door de
steenen verwond werdeu. I)e menigte daarop steeds voorwaart9
dringende, was weldra het gebouw binnengekomen en maakte
aldaar aanstalten om het bureau in brand te steken, hetgeeu
ook aanvankelijk gelukte, vooral toen eenige personen eene k ist
met stroo aaobragten, ora de vlam dadelijk te kunnen aan-
wakkeren. De politiegeheel opgesloten, geen middel meer
ziende om het verder indringen te keer te gaan en het leven
zoo duur mogelijk willende verkoopeu, nam de wijk naar het
bovenste gedeelte van het gebouw, van waar zij de menigte,
door het nederwerpen vau dakpaunen en andere harde voor-
werpen, van het gebouw trachtte af te houden. Nog zou dit
welligt niet gelukt zijn, zoo er niet vau het derde kwartier
(bureau Goudsche Weg) eene versterking van 48 man wa9 koraen
opdagen, die onder koramando vau twee inspecteurs, langs de
Lombardstraat onverwachts de menigte in den rug aanviel. De
in het bureau aanwezige ageuten deden daarop met de aan-
gekomcnen vereenigd een uitval, waardoor men het zoo ver bragt,
dat de volksmassa van daar werd verwijderd.
Doch hiermede was het niet afgedaan, want nu vereenigde het
volk alle krachten om den inmiddels aangevangen aanval op het
raadhuis voort te zetten, met het gevolg dat aldaar weldra al
de glasruiten veruield en iu de benedenverdieping de gordijuen
afgescheurd waren, terwijl echter alle pogingen om door de
deuren of ramen naar binnen te stormen, aanvankelijk mislukten.
De agent, die aldaar binnea het gebouw de vaste wacht heeft,
zich naar het politie-bureau willende begeven, hoopte zich door
verkleeding onkenbaar te maken, doch had in den haast niet
opgemerkt dat een gedeelte van zijn sabel van onder uit ziju
jas zigtbaar was, teu gevolge waarvan hij dan ook al9 agent
herkend en deerlijk mishandeld werd. Terwijl inmiddels, tot
een sein voor de politie, de klok op het raadhuis werd geluid,
werd door eenigeu uit het volk de lantaaropaal op den hoek
der Hoogstraat uitgebroken om daarmede op de rameu te
rammeijen.
Daarop gelukte het eindelijk eeu der aanvallers om het aldaar
aanwezige kactoor binnen te klimmen en dat lokaal in brand
te steken. Doch juiat daarmede bezig aijnde, werd hij door een
agent gegrepen. Hierdoor ontstond eeue worsteling, waarbij de
agent wel aan de hand werd gewond, doch den dader zoo stevig
vasthield, dat deze weldra, met behulp van anderen, met de nog
niet gebluschte papieren in de f uiat in arrest werd gebragt. De
ootstane brand werd onderwijl, even al9 in het bureau aan de
kaasmarkt, nog tijdig gebluscht. Voor het overige had de
politie nog sleehts zooveel mogelijk het aanhoudend werpen van
steenen te keer te gaan. Dit bleef evenwel met het nog overig
tumult tot ruim drie ure aanhouden, waarna de menigte lang>
zamerhand aftrok.
Op verschillende andere plaatsen in de stad zijn mede de
lantaarns het mikpunt der steenen geweest, terwijl bij vele par-
ticulieren, vooral iu den omtrek van het stadhuis, de ruiten
▼erbrijzeld werden. Dit was evenzeer het geval met enkele
ramen van het Museum, Boymansalwaar een vijftigtal agenten
geposteerd stond, die mede herhaaldelijk eene charge van de
menigte hadden af te slaan, waarbij het voornamelijk gemunt
was op het bureau van het eerste kwartier in de Pauwensteeg.
Op het bureau van het derde kwartier werd omstreeks den-
zelfden tijd tweemaal achtereen een aanval gedaan doch met
goed gevolg afgeslagen. Het bureau aan deu Goudschen weg
bleef insgelijks niet vrij, doch ook daar was het betrekkelijk
spoedig a'geloopen. Langs de Hoogstraat, den Goudschen weg,
het Hang en andere straten werden insgelijks ruiten ingegooid.
Ook voor het bureau onzer courant stond ten 9 ure eene
volksmenigte verzameld, die met bedreigiugen er op aandrong,
dat eene door den heer Jacob de Vletter ingezonden, doch door
ons geweigerde advertentie geplaatst zou worden, waaraan evenwel
niet voldaan is.
Daar er inmiddels naar's Gravenhage om militaire hulpjgeseind
was, arriveerde alhier heden morgen ten half 5 ure een escadron
huzaren, ten 8 ure gevolgd door een baUillon en des namiddags
nog door een tweede bataillon grenadiers en jagers. Dadelijk
werden er alstoen piketten uitgeiet bij de Stadhuissteeg en op
andere punten militaire posten gesteld, waarbij tevens rcgeliug
werd gemaakt tot het patrouilleren, terwijl verder alles zoodanig
werd gcschikt, dat ofschoon ds militaire magt, ter gezumeulijke
sterkte van ruim 700 mandoor de stad verspreid wa9, er
e\euwel ieder oogenblik iu geval vau nood naar alle kanten ver
sterking kon worden verschaft. Teven9 werden de noodige schik-
kingen gemaakt, om wanneer het noodig mogt zijn"nog
militaire uit Delft, Gouda en audere omliggende garnizoens-
plaatsen te verkrijgen. Het braudpiket der s^hutterij onder de
wapens zijude, werd gedesigneerd tot wachthouden bij het raad
huis gedurende deu geheelcn nacht en verder werden nog
andere maat'.egelen geuomen, om zooveel mogelijk wanordeliik-
heden te belelteu.
