1 r y ORANJE BOVEN i z f 1 van het verlossingswerk onmisbaarmaar ook genoegzaam was, be trad, nit Engelaiul herwaarts overgestokenreeds op den 30 dcr voormelde maandonder cen onbeschrijflijk vreugdegejuich, den Yaderlandschen grondorageschraagd door den Goddelijken zegenbet juk der Franselie heerschappij voor good te belpen verbrekenen ons Vaderland tot eene grootheid op te voeren, welke bet nooit te voren bad bereikt Maarofschoon nn ook sedert de maand No vember 1813 een groot deel des vaderlands zicli in de verlossing van de Franselie overbeersching mogt verheugendes te k'nellender werden in- tusschen destijds de banden der Zeeuwenen inzonderheid op Walcherenwaar men nog rnim 5 maanden onder der Fransclien dwingelandij moest blijven zucbtenmet de lioop evenwel in bet hart op den trouwen Redder van Nederland. Was bet in 1572 op den 1 April, datdegrond- slag- geleg-d word van Neerlandseh verlossing nit de magt van Spanje, ook in 1814, na- dat de zegevierendc mogendbeden den31Maart binnen Parijs getrokken warenwas bet op den 1 Aprildat de bondgenooten aldaar met den senaat den val van Napoleonen alzoo de rust van Europa, nevens de gebecle bevrijding onzes Vaderlands van de Franselie heerschappij kracli- tig bcvorderden. Nu verliepen slechts 14 dagen meeren de lieugelijke tijding van Napoleon's abdieatie weerklonk op Walcherenwaar de Fransclien op den 30 April bet bevel ontvingen tot bet verlaten van dat eiland, en waar men zicli alzoo op den 5 Mei weder met bet dierbare Vaderland verecnigd zag. Op den volgenden dag vertrok bet laatste gedeelte der Franselie bezetting van Vlissingen over Breskens naar Duinkerkenen zoo was nu ook gcbeel Zeeland van de Fransclien verlost, die alom, tot groote vreugde, door Vaderlandscbe krijgslieden werden vervangen. Reeds den 8 Mei bield men te Vlis singen en den 18 Mei allenvegen op Walche ren deswegens eenen plegtigen, Gode gewijilen dankdag, tervvijl de vrede, den 30 Mei te Parijs gesloten, den 14 Junij 1814, met bet oog op Neerlands Redder, werd gevierd.0, blijde dagen van verlossing Intusschen werd door deze gezegende staats- omwenteliiig in Nederland ten jare 1813 en 1814, cok bet voormalig Staats-Vlaanderenhetwelk sinds den Munsterscben vrede, van 1648, op eene wettige wijze tot ons Vaderland bad be- hoord nit de magt van Frankrijk verlostwaar- van bet, na de overbeersching in 1794, en be- paaldelijk sedert bet uoodlottige Haagsche ver- drag van den 16 Mei 1795onder veel zuchtens een dcel had uitgemaakt. Zag men reeds den 15 January 1814 de douanen en gardes uit bet Land van Axel de wijk nernen en vervolgens ook de Franselie troepen op den 2 February van daar naar Sas-van-Gent terugtrekken deze vesting, op den 18 dier maand door eenige Donscbe kozakken bezet, ging reeds den vol genden dag bij verdrag over, en werd door de Fransclien met nederlegging der wapenenont- ruimd, waarop die stad, als de eerste plaats in dit oordwelke van de Fransclien verlost en voor Nederland gewonnen werdzicli ten zelfden dage nog sckaarde onder het zoo zeer gewenschte Bestuur van Neerlands Souvereinen Vorst. Op dit voorbeeld van Sas-van-Gent dacht men nu wel op vele plaatsen in deze landstreek aan ontijdige en gevaarlijke stappen doch gelukkig kwam bet tot geene dadenen men verbeidde den vurig begeerden tijd. In- middels verkeerde men bier en daar nog steeds in eenen staat van onrustinzonderheid te Hulst op den 8 en 25 Maartbij bet doortrek- ken der Franselie troepen. Doch, op den 17 April van Napoleon's val verzekerd, zag men bier alom de vredevlag van de torens wapperen. En toen in de eerste dagen van Mei de nog overgeblevenc Fransclien in spijt en wrevel ver- trokkenen door Nedcrlandscbe krijgsmagt vervangen werdentoen bleck ook bier de ongeveinsde lens des harttnvoor God, het Vaderland en OranjeNadat nu door den Souvereinen Vorst, bij besluit van den 20 Mei 1814, eenige voorloopige beschikkingen waren gemaaktaangaande de vcrdeeling en aanlian- gige zaken van Staats-Vlaanderen, werd bet, op verlangen der bewonersbij een nader Vorste- lijk besluit, op den plegtigen Vaderlandschen dankdag van den 20 Julij 1814, onder den naam van Zeeuwsch-Vlaanderenmet Zeeland vereenigden mogt bet zicli nu weldramet de Zeeuwenin een geregeld gewestelijk en vaderlandsch bestuur verheugenwaardoor het ook blijkens latere aanvallen, tijdens den op- stand in Belgie ten jare 1830 en vervolgens, te naauwer en sterker aan Nederland werd ver- bonden. Welk regtgeaard Nederlander, die zicli nu dezer dagen de grondvesting van ons herboren Volksbestaan in levendige herinnering ziet ge- bragtzal zicli dan nu ook niet gedrongen ge- voelen tot de erkentenis: welk een ommckeer van zaken Hoe snel in afloophoe gezegend om de uitkomstenwelke zij bewerkthoe heu- gelijk ook om de verwacbtingenwelke zij op- gewekt en bevredigd lieeftEerbiedigen wij alzoo ook in deze onvergetelijke gebeurte- nissen het Bestuur des Almagtigen, en houden wij ons ten voile overtuigd, dat de vereeniging van Nederland en Oranje bet werk Zijner ban den is. Jade gloed en de liefde voor Oranje is den echten Nederlander als ingesehapen. De naam toch van Oranje was ten alien tijde ge noegzaam om het volk in opgetogenlieidin verrukking te brengen. En nognog klinkt die stem als in onze oorenwanneer wij ons de dagen voor den geest brengentoen onze zoo zeer beminde Oranje-VorstA Villein III, ten vorigen jare ons gewest en deze landstreek met zijn bezoek vereerde Welaan dan bet ten voile beaiuende, dat Nederland en Oranje ecu zijnontboezemen wijinzonderheid in de gedenkwaardige dagen, welke wij thans bele- venals een eeiiig mande bededat zij dat blijven mogen ten eeuwigen dage, en vereeni- gen wij ons in den juiclitoon des karten Herinnermgen uit tie jaren 1813 en 1814met opzig-t tot onze landstreekZeeuwscli- Vlaanderen. Hadden de Franselie Republikeinenwelke ten jare 1789 eene omwenteling in bun Rijk be werkt hadden, in 1792 de Oostenrijkscbe Neder- landen (Belgie) mede bemagtigd, en schroom- den zij vervolgens ook niet aan elk wettig Be stuur den oorlog te verklarenom de vorsten die door de staatkunde dezer vrijheidszonen niet langer geduld konden wordente onttroonen door den aanmarsch van Pruissische en Oosten rijksche troepen werden zij evenwel in hun doel aanvankelijk gestuit, ja zelfs in 1793 eenigzins terug gedreven. Maar de strijd dier Fransclien tegen de legers der Bondgenooten werd intus schen weldra liervat, en nadat zij den 4 Julij 1794 Gent bemagtigd hadden, trokken zij op Staats-Vlaanderen los. Hier wachtte hun nu wel een kloekmoedige tegenstand in de onaan- zienljjke vesting Sluismaarniettegenstaaude de heldhaftigste verdediging gedurende 28 dagen moest deze stadals in een' puinhoop herscbapen, den 26 Augustus voor de overmagt bezwijken. En nu was geene opoffering, nock moedbij de verdeeldheden inwendig verraad vail wege langer bestand tegen bet gedurig aandringen van de tallooze krijgsbenden der Franselie Ge- meenebestgezinden. Zonder slag of stoot gingen dan nu ook vervolgens alle bezette plaatsen in Staats-Vlaanderen in 'svijands magt over, en de Fransclien trokken op den 23 en 24 October 1794 zegevierend bet Axeler- en Hulster-ambacht binnen. En toen nu, weinig tijds daarna, bij bet ongelukkige vredesverdragin den nacht tussclien den 16 en 17 Mei 1795 te 'sHage ge sloten, gelieel Staats-Vlaanderen aan Frankrijk werd afgestaantoen zag men dit dniirgc- wonnen land onzer Vaderen, betwelk sinds de Uuie van Utrecht in 1579, en bepaaldelijk al- tlians bij den Munsterschen Vrede van 1648 een deel en voormuur geweest was van de Ver- eenigde Nederlandsche gewesten daarvan afgc- scheurd en ingelijfd bij Frankrijkniet slechts om naar de wetten van dat groote Rijk gere- geerd te worden, maar om bet dwangjuk te torschen der Franselie heerschappij waaronder bet genoegzaam 20 jaren lang lieeft moeten zucbten. Dock, Gode zij dankDe werelddwingende Franselie keizer Napoleon zag, eerst inRusland ten jare 1812, en daarna in den beslissenden veldslag bij Leipzig van 16 tot 19 October 1813 zijne strijdkracbten zoo zeer gefnuikt, dat de Mogendbeden gelegenheid kregen tot het af- schudden van bet dwanjuk, hetwelk zij reeds verscbeidene jaren hadden moeten torschen. Ook deze omstandigheid ontvonkte den moed der zwaar verdrukte Nederlandersen op bet sein daartoe gegeven door de edeldenkende en eclit Vaderlandlievende mannende heeren van 11 up en- dorp en van der Dityn van Maasdamonder- steund door den Graaf van Limbury Stirum werd op den gedenkwaardigen 17 November 1813 te 'sHage eene Nationale omwenteling bewerkt, welke van do zegenrijkste gevolgen was. De vurig begeerde prins Willem van Oranje, nit Engeland herwaarts gekomenbetrad nu wel dra weder den Vaderlandschen grond, om onder zijn Bestuur ons een vrij en onafhankclijk volks bestaan te doen erlangen terwijl met hulp van Engeland Rusland en Pruissen1111 onderschei- dene gewesten onzes Vaderlands van de Fran selie krijgsbenden gezuiverd werdenen deze overheersckers eindelijk in 1814, toen Napo leon's val volkomen beslist was ons gezegen I Nederland gelieel verlieten. Door deze gezegende staats-omwenteling, of liever gezegd, door deze Nationale zelfbe vrijding, geraakte men intusschen mede wel dra verlost van de Franselie overbeersching, waaionder men in deze landstreek gedurende 19 jaar, 3 maandeu en 10 dagen den balsbad moeten bukken. Reeds den 15 Januarij 1814 zag men de douanen en gardes uit bet Land van Axel naar Gent aftrckken, en 2 dagen later werden twee veldstukken van Zaamslag naar Sas-van-Gent vervoerd. Er bleef intusschen nog eenige bezetting te Neuzente Zaamslag en aan de batterij van den Margaretbapolder welke, 11a in den avond van den 1 February de affuiten van de kanonnen verbrand en bet kruid in de sneeuw geworpen te licbben in den vroegen morgen van den volgenden dag, zicli met drie wagens inedc naar Sas-van-Gent liet overbrengen. Onder een luid vrcugdegejuich over deze ge zegende verlossingwerd dan ook op den 11 February 1814 den beer Henri Johan Iloelands door den generaal-majoorbaron Swcerls de Land asnamens den Souvereinen Vorst, voor- loopig benoeind tot gouverneur van bet district Axel en Hulst, als zoodanig te Neuzen, Axel en omliggende plaatsen, door de gewapende burgers met slaande train envaandel, plegtsta- tiglijk ingebaald. Intusschen was Staats-Vlaanderen toen nog niet gelieel van Franselie troepen ontblootdaar deze te Sas-van-Gent waren zamengetrokken maar ook die plaats, den 18 February 1814 door eenige Donsche kozakkenonder den Rus- sischen Graaf Bey halo [fbezet zijndeging reeds den volgenden dag, bij verdrag over, en werd door de Fransclienmet nederlegging der wa- pens op het glacisontruimden nog ten zelf den dage bewees het Bestuur dier plaats, bij adres, aan den Souvereinen Vorst zijne hulde als de eerste in dit oord, welke van de Fran selie heersshappij bevrijd en voor Nederland ge wonnen was. De bewoners dezer landstreek bleven evenwel nog steeds in eenen staat van onrust verkeeren, •i'- ter vervanging van den aldaar over- icden Geneesheer Sekvekans. Aan deze betrekking is verbonden eene jaar- ~N der Peije op bet gehucht Ollienrgemeente Zaamslaq van eene groote partij z ware OEM EN BOOMEN. GEDRUKT BIJ J. STURM TE NEUZEN. 21. 7 t „Toen zonk elk, juieliende in zijn lot, Zijn guile CD kroost aan 'thart; Fn alien, de oogen op hun God, Vergat n in hi t reinst genot IIno vorig leed en smart!" „Triomf! triomf! wie leert ons klanken, Om b!ij den hoogen God te danken, Voor 't wonder dat Zijne Almagt wrocht? Uij brak den scepter der godloosheid, En al het woen der snoodste boosheid Is heerlijk, Godd'lijk t'huis gezocht! A 'r - 6() $0 - S"0

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1863 | | pagina 2