No. 369.
Woensdag 23 Januarij 1861.
8ste Jaarg.
ZEEUWSCH-
v
voon
«Mrl,,k B^das, denanuld*,,, ten 4 deprije em I M 4 regels i, 40 ce,„. eoer elk, ee,el ee,„e. ijglee 35
BINNENLA1VDSCHE BERIGTEIV.
By besluit van (Jen 14 dezer, no. 66, heeft
Z. M. den heer mr. J. P. J. A. graaf van
Zuylen vm Neijevellop zijn verzoekeervol
onlslagen als minister van buitenlandsche zaken
en gclij klijdig in deszelfs plaals tot die helrek-
king benoemd den beer L. N. baron van dcr
Goes vau Sirkshndlid van den hoogen raad
van ad elen kamerheer van prins Frederilc dcr
!Scdcrlanden.
Volgcns geruehleu zou ook de heer van Heem-
slra zijn verzoek om outslag ingediend hebben.
Uit ecu door het department van finaiicien
opcnbanr gemaakl overzigl van de opbrengsl der
mi due Ion (hoofdsom en opcenlen) over de twaalf
maanden des jaars I860 blijkt, dal die midde-
lerj hebben liedragen f 58,029.560,50 tegen
/36,795,605,96 in hetzelfde lijdvak van 1859.
Uteuzen22 Januarij. De overvaarl van
bier op Ellewoutsdijk is nog gestremd hoewel
by deij <hans ingevallen dooi er binnen eenige
dagen daarin veranderiug kan komen. De Zeeuw-
sche post koml thans rnede over Anlwerpen
terwijl de Hollandscbo nil alhier slechls eenige
iiren later aankomt als gewoonlijk.
JVeuzen, 22 Januarij. Bij eene collecle,
gisteren en beden aan de huizen der ingezete-
nen binnen deze slad gedaan voor de noodlij-
denden door den walersnood, is bcreids inge-
zameld oene som van f 358,41 terwijl op mor-
gen (woensdag) aan de ingezelenen op het huiten-
gebied dezer gemeente daarloe de gelegenheid
ten raadhuize wordt aangeboden van 10—12 uur.
By de militaire bezetting le Neuzen zoo-
wel heereu ofheieren als onder-officieren en man-
achappen, is voor do noodlijdenden van den
walersnood medo eene collecte gedaan, die
/116,01 heeft opgebragt.
Hoek21 Januarij. Gedrongen door het
noodgeschrei der vele rampspoedigen en onge-
lukkigen bij denjongsten walersnood in Gelder-
land en elders, heeft zich alhier II. zaturdag
eene commissie gcvormd lot hel doen eener col-
•lecte in de gemeente. In het volste vertrouwen
van wel te zullen slagen en een heroep op de
weldadigheid niel te vergeefs zoude zijn aan-
vaajnUe de commissie hare taak ten einde ook
door onze giften eenigormale den grooten nood
die ook bet ongevoeligsl hart niet koud laat, to
faelpen lenigen. En hierin word zij niet leleur-
gesteld daar die collecte op heden heeft opge
bragt de som van f 447,92. Harlelijk dank °zij
daarvoor toegebragt aan alien ook aan dienst-
boden en werklieden die daartoe van het hunne
hebben bijgedragen. God zegene die giften en
beware onze gemeente, ja ons gansehe vader-
land voor dergelijke rarnpen Hij brenge hulp
en verzachting waar die het meest noodig zijn
en van Hem zoo vurig ook door ons worden af-
gebeden.
Terwijl bovengenoemde som is toegezonden
aan den WEd. Achlb. heer burgemcesler dezer
gemeente, die zich, op ons verzoekdadelijk
bereidwillig heeft beloond tot het zoo spoedig
mogelijk bezorgen dier gelden verklaart de com
missie voortdurend zich bereid tot het onlvan-
gen en overmaken van verdere giften.
De rivieren hebnen zich thans allerwege vast-*
gezctzoodat menvoor het oogenblikhet
gevaar geweken acht. Het water is ook overal
vallende en de opstuwing voor de ijsdammen
die van lievcrlede meer water doorlalen wordt
gaandeweg minder.
De volgende mededeeling van een parliculieren
brief uit Asperenvan 16 dezerlalcn wij
hier volgen
Maandag morgen ben ik weder eens naar
de overstroomdo streken geweesl, en heb dit-
maal Brakel en Zuilichem bezochl. Was de
indruk, die mijne vorige wandeling op my maakle,
onlzettend maandag zag ik nog vreesselijker
dingen en word ik overtuigd dat het niet mo
gelijk geweest ismet menschelijke krachten de
doorbraak te keeren.
wVerbeeld u den dijk even boven het dorp
Brakelter wederzijden met huizen en huisjes
bezel eo met zware appel- en perenboomen be-
plant, en denkl dan eens dat die dijk tot boven
op de kruin met ijsschotsen van 5 a 6 duim
dikteter hoogte van 6 7 en 8 voelen volgo-
ftaptld ligtzoodat men er niet overheen kan
zien. Wij moesten dan ook den dijk af en bin
nen door over het ijs gaan en die stapels ijs lig-
gen op eeno iiitgestrektheid dijks van een paar
honderd voetslappen; daarop volgt terstond het
gat van de doorbraak ter lengte van 200 pjlen
alwaar ik hoorde dat het niel minder opgesta-
peld lag v66r het doorbrak. Dus het was on-
mogelijk te kislen terwijl hel ijs uit de rivjer
z<56 over den dijk krooi. Verder op, lagen de
ijsschotsen wel zo6 hoog nietmaar daar was
bet water loch over eene lengte van omtrenl J uur
gaans den dijk overgevloeid ter hoogte van om-
Irent een voet waardoor die dijk aan den bin-
tieukanl steil was afgespoeld. Het pad of de weg
over den geheeien dijk is als het ware een onaf-
gebroken ijsvloer. Daar de dijk op die mauier
wel een half uur gaans overvjoeide, moesl hij
wel bezwijkeu en dat geschieddo 's nacbls ten
4 ure bij felle vorst. Oude lieden zeggen dat
de rivier is gaan vast zilten met een waterstand
van voet hooger dan hen bij hooreu zeggen
of liij eigen ervaring bekend was.
»Het lafereel van de verwoesling is niel le be-
schrijven. Het moet gezien worden om er zich
eenigzins een klaar dcnkheeld van te vormen.
De toestand le Zuilichem is niet zo6 vreesse-
lijk van aanzien. Daar toch was hel ijs niet zoo
hoog op en over den dijk geschovenomdat do
rigling van den stroom der rivier daar niet zoo
vlak op den dijk aanstond. Verder op ephter,
boven Zuilichem had hel ijs ook al op en over
den dijk gewerkt. De doorbraak te Zuilichem
noglans is ook geweldig geweesl, Daar stood
een slecnen korenmolen met hoogo balie het
woonhuis beneden in den molen dus een hooge
molenen loen de dijk doorbrak slorlte die
molen, met alles er in en om jn de doorbraak.
Nu is er geen spoor van to zien. Aswieken
of anderzinsniemand weel nog waar ze heen
gedreven zijn, en de plaats waar de molen stond
is met dijk en grond en alles weg, en is nu
slechts eene diepe kolk water met ijs bevloert.
xi.Merkwaardig isde redding van een huisgezin
onder Nieuwaal. Hun huis stond op den dijk
op eene nog al hooge plaats, en terwijl aan we-
derzijile de dijk van ijs en water overliep ver-
meenden do bewoners dat hunne woning weinig
gevaar liep. Doch zich bezinnende dat zij daar
toch zoo alleen en afgescheiden waren verlrok-
ken zij uit hunne woning en vervoegden zjch bij
amleren. Geen ticn minulen daarna brak daar-
.omstreeks de dijk en huis en erf werd door het
water verzwolgen.
»l)e predikant te Zuilichem heeftvanafzon-
dag en maandag 6 en 7 dezer 90 menschen
gelogeerd gehad in eene groote zaalen in nog
een paar kainers vcrscheiden huisgezinnen. Zon-
dag II. zijn de meesten vertrokken, wordende
afgehaald door de algerneene commissie voor
noodlijdenden om to Gorinchem gchuisvest en
verzorgd te wcrden. Wij zagen er nog zes huis
gezinnen waaronder zieken en kraamvrouwen.
Hel huis was nog vol meubelen beddegoed enz.
»De genoemde predikant, zijne vrouw en zijn
zoon de laatsle had op den noodlottigen zou-
dag den geheeien dag helpen mest laden voor
de kistingen waren loen 's avonds ten elf
ure uit hunne woning gevlugt, op hel vermoe-
den dal dezolve in gevaar van wegspoelen ver-
keerde en hadden zich begeven naar een hoog
eind dijkswaar zij langer dan een half uur
alleen stonden na tot aan de knieen door het
water geloopen te zijn, bij eene koude van 14
gr. I. Maar toen de dijk op eene andere plaals
doorbrak was het gevaar voor hunne woniim
geweken naar welke zij dus terugkeerden en
op welke loen een aanlal vlugtelingen aanlrok-
ken met vrouwen kindcren, wiegen bedde
goed, meubelen en al wat zij in der haasl me-
devberen konden, voor wel'ken de predikant
zyne woning openzette hen toeroepende koiut
binnen, koml binnen, menschen! mijn huis is
nog droog en zoo k women er meer dan 100
indie daar 8 dagen gebleven zijn.
»Zoo ver men met zekerheid meent te weten
is hier slechls ben man verdronken maar veel
vee zoo als bekend is.
»Deberiglen in de couranlen opgenomen ziin
in niets overdreven. De ellende en akeligheld
was in dien zondagnachlen ook nog maandag
endingsdag daarop, hartverscheurendo. Thans
is wel geene genoegzame huisvesting beschik-
baar want duizenden moeten naar elders
maarer is nu voedsel en dekseldal in de ee'rsto
dagen bijna ontbrak. Aan goederen is nu ook
geen gebrek maar geld kau niet genoeg bijeen-
gebragt worden want de ramp en de ellende
zullen nog lang duren vooral als, bij hel val-
len van het water en het opbreken van het ijs,
flat in den vloed nu reeds een voet dik is
alles wat nog slaal verwoest wordt.
»En wat zal het voor den Tielprwaardde
Betnwe onze slreek en plaats enz. zijn Het uit-
zigt is (luisterwant de Waal zit overal allerge-
vaarlijkst. Doch God regcert. Hij kan doen boven
bidden en denken. Op Hem zij ons vertrouwen."
Uit een purticuiier schrijven van den 17
dezer uit Zalt-Bommel onlvangen ontleent men
hel onderstaande, in deze dagen bclangrijk berigt
Zall-DommelId Januarij 1861.
Wij zijn voor hel oogenblik zonder gevaar.
Er wordt aan de dijken gearbeid om zooveel moge
lijk besland te zijn tegen den hoogen waterstand
die to wachten is als hel ijs weder zal losraken.
Onze sladsdijk wordt goed verzekerd, Wij heb
ben meer dan duizend vlugtelingen in de stad.
Onder hen verdienen het meest medelijden do
kleine boeren die al hunne aardappeien, al
hun of meest al hun vee verioren hebben. Giste
ren avond stond een knappe boer met zijne vrouw
ep een kind van acht weken voor mijne deur.
Hij had meer dan f 400 aan aardappeien ver
ioren en van al zijn vee slechls een paard en
twee koeijen kunnen redden, en nu stond hij
daar onder den blooten hemel en kon nergena
onder dak komen. Ik heb loen kort en goed eeno
kamer ingeruimd. Een uur daarna kwam zijn
buurmau met zijne vrouw die in hetzelfde ge-
val verkeerde, en ik heb ze bij elkander in
dezelfde kamer geplaalst. Zulke menschen ver-
liezen veel of alles; men doet eeno groote wel-
daad als men deze hun bitter lot zooveel moge
lijk verzachlen veel geld zal er noodig zijn
om, als het water weg is en het voorjaar breekt
aan, hen weder op de been te helpen."
Men schrijft uit's Herlogenbosch Help ons
eenige giften inzamelen het minsle penningske
zal troost aanbrengen. Sederl drio dagen spijzen
wij, in droog brood, vijf duizend menschen
en zij verlangen en willen niet meer en wij kun
nen ook niel meer geven."
Deze regelen zullen zekerlijk velen aanzetten
om le doen, wat hun hart voor die duizendo
behoeftige landgenooten hun ingeefl te doen.
BUITE1VLA1VDSCHE BERIGTEIV.
In het buitenland is men, getroffen door
den Dood die in sommige streken van ons land
door overstroomingen en dijkbreuken wordt ge-
ledeu, even als hier, in de weer om liefdegaveu
in te zamelen.
De Palrte meldl, dat eene inschrijving ten
behoeve van de noodlijdeiiden door den walersnood
in Nederlandte Parijs geopend is.
Ook al do leden der Belgische vertegenwoor-
digers-kamer, zoowel als hel Belgische leger
nemen aan de inschrijvingen in Belgie deel.
Te Brussel en te Genl worden in de kofiRj-
huizen iederen avond voor hetzelfde doel col-
leclen gchouden wier opbrengst wordt geslort
bij de Nederlandsche gezanten aldaar.
Anlwerpen vooral heeft een blijk van mensch-
iievendheid gegeven. Eenige Antwerpsche han-
de aars hebben zich lot den Nederlandschen con
sul aldaar gewend met het aanbod om een
inteekenlijst te openen ten behoeve der nood
lijdenden in Nederland. Dataanbod aangenomen
zynde, werd die lijsl, onder beschermino van
eemge der invloedrijksten der stad in circulate
gebragt met het gevolg dal daarop nu reeds
voor meer dan 20,000 francs is geteekend. Men
vmdtop die lijsl verschillende inschrijvineen van
oOO 300, 200, 100 francs enz. Do zaak vindt
le Anlwerpen niet slechls de grootsle svmpalhio
by den ryken man, maar ook bij de burgern
hi bet algemeen. Als bewijs kan dienen "dat
een vriendenkring, die gewoonlijk in den Ge~
hroonden Anker lujecnkoml ora zich met kaart-
speleo te vermake'n terwijl de winst in een bus
wordt geworpen wier opbrengsl later strektom
eene partij le bekosligen. al helgeen in die bus
voorhauden was (ruim 200 francs) voor de nood
lijdenden m Nederland heeft gestort. De socie-
teit nje \rienden en meer andere soortgelijke
vereenigingen hebben voor hetzelfde doel fecsten
en concerlen gegeven. Op een banquet, dat
ter cere van een nieuw benoemd schepen werd
gegeven, had eene collecte plaats die 125 fr op-
bragtenz. e
Nieuws
