Dijkdoorbraak
RUST
INKTZWART
"De storm raast om zijn bezwete kop en hij weet intussen dat het
water wint. Vannacht wint het water! Hij staat eigenlijk alleen maar
te wachten op het sein. Als dit geraas verandert, als het water nog
harder begint te brullen, dan is de kous af, dan moeten we de dijk op
klauteren en in de richting van het dorp gaan. De strijd tegen de
ontketende elementen is dan verloren".
Er woedt al dagenlang een
zware storm op de Noord
zee die het water opstuwt in
de richting van de Neder
landse kust. De wind zwelt
aan tot windkracht 10 met
uitschieters naar 11. Het
slechte weer valt samen met
een springvloed. Door deze
samenbundeling van na
tuurkrachten wordt in de
nacht van 31 januari 1953
het zuidwestelijk deel van
Nederland getroffen door
een overstromingsramp.
Het grote gevaar werd lange
tijd niet onderkend. Sinds
mensenheugenis had er im
mers geen watersnoodramp
meer plaatsgevonden. Bo
vendien genoot de Neder
landse Waterstaat een onbe
grensd vertrouwen. Ieder
een waande zich volkomen
veilig achter de zware dij
ken. Overstromingen be
hoorden tot de historie. De
St. Elisabeth's vloed in de
vijftiende eeuw en de St.
Felixvloed in de zestiende
eeuw waren verplichte leer
stof tijdens de geschiedenis
lessen.
Het was zaterdagavond.
Voor de meeste mensen een
rustpunt na een week van
hard werken. Voor een aan
tal een goede reden om
vroeg onder de wol te gaan.
Zich onbewust van de drei
ging waren ze al in diepe
slaap. Degenen die beroeps
halve bij de gebeurtenissen
betrokken waren, werden in
de loop van de avond onge
rust. De vissers met name,
troffen maatregelen om hun
schepen in veiligheid te
brengen.
Diep in de nacht werd dui
delijk dat de voorboden van
Op het moment dat de
brandweerauto's met
loeiende sirenes werden uit
gezonden, kerkklokken
werden geluid, buren elkaar
waarschuwden, was het
eigenlijk al te laat. Het grau
we woeste zeewater over
spoelde het land.
een ernstige calamiteit zich
aandienden. Het water
kwam hoger dan normaal.
Het effect van de vloedplan
ken, altijd aangebracht bij
stormweer, was nihil. De
ongerustheid nam toe. Bur
gemeesters werden inge
seind. De ernst van de situa
tie werd toen nog niet inge
zien. Soms moesten de
autoriteiten meerdere malen
worden gewaarschuwd om
doordrongen te raken van
het dreigende gevaar.
Een volgende golf slaat te
gen de wegberm in flinters,
flitst boven de weg uit in het
felle licht van de koplam
pen. Een smak water kletst
over de wagen heen. Daar
zijn de ruitewissers niet te
gen opgewassen en die paar
tellen moet het geluk de wa
gen sturen. In een laatste
wanhopige poging de zaak
te redden waagt hij het
plankgas te geven, maar het
water spoelt al tot portier
hoogte over de weg. Hij
moet terugschakelen in zijn
twee en dan jankt de motor
mee in het koor van water
en wind. Een laatste hoge
roller overspoelt de auto, de
motor sputtert nog even te
gen en dan is het over.
Langzaam werd het duide
lijk dat zich een ramp aan
het voltrekken was. De inkt
zwarte nacht belemmert het
zicht. Alle verlichting viel
uit, telefoneren was niet lan
ger mogelijk. Elke stad, elk
dorp, elk gehucht, ieder in
dividu was aangewezen op
eigen initiatief, het trekken
van een plan. Onder deze
barre omstandigheden zeer
moeilijk. De situatie per
plaats verschilde enorm.
Van Zierikzee werd slechts
een deel van de stad zwaar
getroffen, bovendien zakte
het water daar betrekkelijk
snel.
Maar in Ouwerkerk,
Nieuwkerk, Krimpen en
Kortgene vielen veel slacht
offers en was de schade zeer
groot. Door het gebrek aan
reddingsmiddelen was ieder
een afhankelijk van hulp
van buiten. Door de gebrek
kige communicatie viel
moeilijk vast te stellen, waar
de eerste hulp levens
reddend was.
Meer dan éénderde (78%)
van de in nood verkerende
mensen heeft langer dan 24
uur op hulp gewacht. Het is
moeilijk voor te stellen hoe
het gevoel van eerste paniek
plaats heeft gemaakt voor
doffe berusting.
En het begint ook schemerig
te worden. De ochtend
breekt aan. Des te beter,
dan zullen ze de mensen ge
makkelijker kunnen vinden.
Hun eerste tocht maken ze
samen. Eerst maar tegen de
stroom op. Dat gaat gemak
kelijker rnet een lege boot,
