De schade en de herstelwerkzaamheden
in Noord-Brabant
West-N oord-Brabant
627.517
Inhoud
4.
Inleiding.
Doorbraken in de dijk van het
Waterschap „De Royale Polder".
Doorbraak bij de Nieuwe Sluis te
Willemstad.
Doorbraak bij fort Sabina.
I. Inleiding.
Tijdens de stormvloed van I Februari
I953 ontstonden in de hoogwater-
kerende dijken van west-Noordbrabant,
van Drimmelen af tot de Steenbergsche
Vliet, drie en veertig doorbraken. De
dijken zijn gelegen langs het Hollandsch
Diep en het Volkerak.
Vijf en dertig van deze doorbraken,
waarvan de lengte varieerde van 12 m
m tot 300 m, met een totale lengte van
circa 2650 m, waren zg. „droge gaten",
d.w.z. dat de hoogteligging van het voor
land, rivierwaarts gelegen zomerkaden,
ofwel intact gebleven buitenbermen,
zodanig was dat bij normaal hoogwater
geen instroming plaats vond.
Acht van de doorbraken waren zg.
„stroomgaten", d.w.z. dat de diepte van
de gaten zodanig was dat met de getij
beweging mee steeds in- en uitstroming
plaats had. De lengte van de gaten
varieerde van 25 m tot 450 m, met een
totale lengte van circa I I25 m.
Direct na de ramp werden door ver
schillende waterschapsbesturen maat
regelen genomen om de droge gaten
voorlopig enigszins veilig te stellen door
het aanbrengen van zandzakken of grond-
dammen, welke maatregelen over het
algemeen aan het beoogde doel hebben
beantwoord.
De besturen van de zwaar getroffen
polders Ruigen Hil en Sabina Heririca bij
Willemstad gaven direct na de ramp aan
aannemers opdrachten om de gaten te
dichten. Nadat van hogerhand de leiding
bij de herstelwerkzaamheden van de
buitenwaterkeringen aan de Rijkswater
staat was opgedragen, zijn de door boven
genoemde besturen verstrekte opdrach
ten gesanctionneerd.
Daar het achter de dijken gelegen ge
bied geheel was overstroomd en verkeer
over de wegen niet mogelijk was, ont
stonden reeds direct grote moeilijk
heden met de aanvoer van materieel en
materialen en met het vervoer van arbei
ders. Zo was vervoer naar de werken
rondom Moerdijk aanvankelijk alleen
mogelijk te water, vanaf de op ongeveer
13 km afstand gelegen haven van Drim
melen.
De dichting van de droge gaten leverde
geen bijzondere moeilijkheden op. Om
trent de hierbij gevolgde methoden
moge worden verwezen naar het artikel
elders in dit blad.
2. Doorbraken in de dijk van het
Waterschap „De Royale Polder".
In de dijk van het Waterschap „De
Royale Polder", welke is gelegen langs
het Hollandsch Diep van de haven van
Lage Zwaluwe af tot de Roode Vaart,
ontstonden vier stroomgaten, nl. één
in de dijk van de Schuddebeurspolder bij
de Vegetassluis, en drie bij Moerdijk. De
plaaatsen van deze doorbraken zijn op
het vouwblad aangegeven.
Door de vier stroomgaten werd een
gebied van ruim 6000 ha geïnundeerd.
Na opkisting van wegen, afsluiten van
duikers, enz., werd het door de stroom
gaten beïnvloede gebied terug gebracht
tot circa I 600 ha.
In het overstroomde gebied zijn twee
belangrijke noord-zuidverbindingen ge
legen, nl. de spoorbaan Dordrecht-Lage
Zwaluwe en de Rijksweg Dordrecht-
Breda.
In het kader van de bij de Rijkswater
staat in uitvoering zijnde werken tot ver
betering van de waterstaatkundige toe
stand in het gebied van de beneden
rivieren, zijn reeds verhoogd en ver
zwaard de dijken van de haven van Lage
Zwaluwe af tot nabij de haven van Moer
dijk, met uitzondering van een vak van
I 10 m lengte tussen de Vegetaspolder
en de Schuddebeurspolder. In dit vakje
is een suatiesluis (Vegetassluis) gelegen.
Het niet verhoogde dijkvak, met een
-perszuiger
Fig. i. Situatie van de doorbraak in de Schuddebeurspolder.
Fig. 2. Doorbraak in de SchuddebeurspolderFoto gemaakt
op i Februari 1955 te 11 uur.
hMl