m/m
De schade en de herstelwerkzaamheden in
Zeeland
Schouwen en Duiveland
w//////m
Schouwen en Duiveland, in de eerste
rampdagen het „vergeten eiland" genoemd,
bleek, nadat een eerste balans van de door
de stormvloed van 1 Febr. '53 aangerichte
schade was opgemaakt, het zwaarst getrof
fen eiland te zijn. De centrale ligging te
midden van het rampgebied en het isole
ment tengevolge van het uitvallen van de
veerdiensten enerzijds, de door inundatie's
verstoorde wegverbindingen anderzijds,
waren de voornaamste oorzaken van grote
moeilijkheden en vertraging bij de redding
van mens en dier. Ook bij de eerste maat
regelen ter beperking van de schade aan
dijkbreuken, en waar mogelijk snel herstel
van de ontstane gaten met kleinere midde
len, stonden de aanwezige technici met
betrekking tot aanvoer van mensen, mate
riaal en materieel voor schier onoplosbare
problemen.
De totale oppervlakte van het eiland be
draagt 19.200 ha. Op 1 Februari werd
hiervan 16.200 ha. overstroomd. Uit de
situatie weergegeven in fig. 1, blijkt, dat in
de gezamenlijke binnen- en buitendijken
54 stroomgaten ontstonden. Over een lengte
van tientallen kilometers waren de dijken
zwaar tot zeer zwaar beschadigd. Op te mer
ken valt, dat ook hierde ernstigste breuken
en beschadigingen aan de zuidzijde van het
eiland lagen. De noordelijke bedijkingen
hebben een grotere hoogte, flauwere bui
tenbelopen en een zwaardere talud- en
buitenbermbekleding. Ze liggen op storm-
streek en zijn berekend op een grotere golf-
oploop. De stormvloedstand van 1 Febr. '53
liep zowel aan de noord- als aan de zuidzijde
ongeveer op tot 4.30 m NAP hetgeen
betekent dat aan de zuidzijde het water op
vele plaatsen over de kruin liep, terwijl aan
de noordzijde bij die stand in het algemeen
nog waakhoogte overbleef.
Evenals elders in het rampgebied ver
toonden de beschadigingen allen het typi
sche beeld van het uitgevloeide of zwaar
aangetaste binnentalud, waarbij op vele
plaatsen de gehele tuimeldijk boven de
hoogte van de buitenberm tenslotte ver
dween. Beschadiging aan het buitentalud
beneden de hoogte van de buitenberm is,
behalve bij de stroomgaten, vrij zeldzaam.
De golfaanval is er als het ware overheen
gegaan.
Direct na 1 Februari was de toestand op
het eiland ongeveer de volgende:
Bewesten Zierikzee: het Waterschap
Schouwen en de polders Burgh en West-
land geïnundeerd. Doorbraken in de weste
lijke havendijk nabij Zierikzee, bij het ge
maal Schelphoek en in het haventje bij
Bu rgslu is (gezamenlijke geïnu ndeerde opper
vlakte 9400 ha.).
Beoosten Zierikzee: de polder Vier
bannen van Duiveland, het Waterschap
Ooster- en Sir-Jansland, het Waterschap
Bruinisse, de z.g. Zuidhoek, Zuider Nieuw-
landpolder en Gouweveerpolder geïnun
deerd. Tientallen doorbraken in buiten- en
binnendijken met als voornaamste de dijk
breuken bij Ouwerkerk en Oosterland aan
de zuidzijde; Sirjansland en Stevenssluis in
het noorden (5700 ha gezamenlijke geïnun
deerde oppervlakte). Het Waterschap Brui
nisse liep in vanuit het Westen tengevolge
van het ontstaan van 10 gaten in de weste
lijke binnendijk, de z.g. Oude dijk. De
Rampaartse dijk was op 7 plaatsen door
broken en over practisch de gehele lengte
zeer zwaar aangetast.
Benoorden Zierikzee: de z.g. droge
corridor en de geïnundeerde polder Drei-
schor (1150 ha geinundeerd). Dreischor
liep in tengevolge van doorbraken in de
bedijking langs het Dijkwater. Nabij Brou
wershaven werden enkele kleine polders
eveneens geïnundeerd.
Het behoud van het droge gebied in het
centrum van het eiland is van enorme bete-
Afb. 1. Kaart Schouwen-Duiveland. Situatie direct na de ramp met 54 stroomgaten en ge
detailleerde opgave van het geïnundeerd terrein en het „dras" staande gebied.
08b
BROUWERSHAVENSE GAT
DUKDICHTING SCHOUWEN-DUIVELAND
-bebouwing 2,35*
-vloedplanken 3,90
p-13Febr
r-14 April
PC.3FR
OOSTLRf.N BAN S
JSfCj VAN .-V
'^SCHOUWEN/'
'scharenduke
7//7////V, Mrt.-^
.«rLOOPERSKAPELLEl
v/>BR'JDORPE
"SOUDENDUKE
'BROUWERSHAVEf
li
yNOÓRDWELLÉ:
5WESTEREN BAN
'fiZONNEMMRE/,
SCHOUWEN' POLDER-/'-
7/7//// SEROOSKERKE
77///7M27 Aug
^777/ _.,-4Mei,
Aug
;rtjesinlaag-:s~^ï:;;^t>^8 Aug
weversinlaa'g-W
flaauwersinlaag—
dijkval Aug.'53.—
-koudekerkerinlaag
van '/V/yyy
7&haamstede
PR-'\!v/M
- BURGH V
X «ESTLAND
POLDER-'
v/////777v
DREISCHOR
/NIEUWERKERK'
-schouwense d'\ik'7zz7.:
,//////////77
//Iker/erve
jtschu^DMBEUR/T/^I
---77-Jy/y'/póorAftik
jjksirjansland. 7
77 23 Mei 7%7/Ses.
%777/26Mrt A44 s/77
bruinisse f
-jl '-17 Juni- cude dijk i1 "191 ebr
4PO--24 ,-ebr
W/aoosterland/m/
W 4l*-28 Febr
;31 .6Mrt^3-94Mr,
w/77///////38A7VT1 4 M r \7
v/// 19Mrt- :4r^7.'>-16Apr
y 16-17Mrt - f//.-
OOSTER SCHELDE
2 geinundeerde polders
drassig terrein t gv kwel en gestoorde lozing
ICH7 STROOMGATEN Cgeen zgn. hoogwatergaten)
77/// kade 3,00*-
'vloedplanken 4.18*
suzannainlaag-
Omschrijving
Omschrijving
gat Schelphoek
gat in westelijke havendam Zierikzee
kleine gat bij Ouwerkerk
grote gat
gat bij Oosterland
gat bij Sirjansland
gat bij Stevensluïs
gaten in Flaauwersinlaag
gaten in dwarsdijk westelijke
havendam Zierikzee
gaten in havendammen Zierikzee
err nabij gelegen inlaag
gaten in buitendijk Zuider Nieuwland
polder
Gouweveerpr
gat bij Scheldesluis
gaten in Rampaartse dijk
gaten in Oude dijk
gat in binnendijk polder Dreischor
gaten in buitendijk Nieuwe pr van
gat in buitendijk Groetpr Dreischor
gat in havendam Brouwershaven
gat in buitendijk Noorder Nieuwland pr
gat in Meeldijk bij Boots inlaag
gat in havendam Burghsluis
gat bij Vianen
gatjji binnendijk Gouweveerpolder
cauwersinlaag-
;4 Juniy
g|Z423MeH
i»gyy24Apr^
14 Febr-.
20Juli
17Juni-
nieuwendijk-^«27
gesloten dijkgaten met data van sluiting
