Afb. 5. Inlaagdijk van betonelementen c.a.
die in verschillende afmetin
gen tijdens de landing in
Normandië in 1944 door de
Geallieerden werden toege
past bij de aanleg van de
debarcatiehavens in open zee
(Mulberry-harbours).
Na de oorlog werden enige
caissons gelicht en met nog
als reserve aanwezige cais
sons opgeslagen in Engelse
havens, o.a. Portland Har
bour. Door de Britse Admi
raliteit werden 8 Phoenix-
caissons van het grootste
type A X ten behoeve van
het dijksherstel met een
royaal gebaar ter beschik
king gesteld.
Het type A X heeft een
lengte van 62.18 m, een
breedte van 18.90 m en een
hoogte van 18.90 m bij een
diepgang van 6.22 m; de
waterverplaatsing bedraagt
7300 ton.
De 8 caissons werden,
evenals tijdens de invasie, door Hollandse zee
slepers over zee vervoerd. Tijdens het transport
raakte op 14 Juli bij stormachtig weer één van
deze kolossen op drift en strandde voor het
Veeregat in de Oosterschelde.
Over het verloop van het herstel in Zeeland
kan in het kort het volgende worden gezegd.
Met uitzondering van Schouwen-Duiveland en
Zuid-Beveland waren op 1 Mei alle stroomgaten
in Zeeland gedicht en de desbetreffende over
stroomde gebieden weer drooggevallen.
Vóór 1 Mei werden op St. Philipsland 4, op
Tholen 6, op Noord-Beveland 2, op Walcheren 1,
op Zuid-Beveland 7, in Zeeuws-Vlaanderen 6 en
op Schouwen-Duiveland 4 stroomgaten gedicht,
voor zover niet anders vermeld, op de beschreven
primitieve wijze met zandzakken, e.d. of volgens
de klassieke methode van opzinken.
Ter illustratie van dergelijke dichtingen wordt
verwezen naar afb. 1, 2 en 3.
Op Zuid-Beveland was op 1 Mei het Waterschap
Kruiningen ter grootte van 1450 ha nog niet van
het buitenwater afgesloten. In de zeedijk van dit
Waterschap bevonden zich 3 grote stroomgeulen.
Door de sluiting van de Kadijk werd bereikt,
dat het gezamenlijk vermogen van de dijksbressen
in de zeedijk van het Waterschap Kruiningen met
i/4 werd verminderd. Op 9 Mei kon het westelijke
gat in de as van de dijk met een ,,blokkendoos"-
caisson van 6 eenheden worden geblokkeerd
nadat van te voren een drempel was opgezonken
(afb. 4).
Het gaandeweg groter wordende oostelijke
Foto K.L.M.
in uitvoering ten behoeve van de afsluiting van
het oostelijke gat in de zeedijk van het Waterschap Kruiningen.
stroomgat werd door het aanleggen van een
inlaagdijk om het gat op 13 Juni gesloten. De
inlaagdijk werd opgebouwd met betonelementen
zonder bodem en met, speciaal daarvoor uit
België aangevoerde, Rupelleem verzekerd tegen
onderloopsheid (afb. 5). Voor het sluitgat werd
gebruik gemaakt van een caisson, waarna het gat
in de zeedijk met zand werd dichtgespoten en
verdere afwerking plaats had.
Het overblijvende stroomgat in de Veerhaven
van Kruiningen met een capaciteit van ca 35
millioen m3 per eb of vloed werd van een uitge
breide bezinking voorzien; de drempel voor de
blokkade met caissons werd zwaar afgestort en
daarna afgevlakt.
Op 24 Juli had de blokkering van dit stroomgat
plaats, waardoor wederom 1450 ha land van het
buitenwater werd afgesloten.
Voor de blokkering van dit derde gat werden
in totaal 7 caissons gebruikt; 1 Phoenix-caisson
type B X, welke nog in ons land voorradig was,
werd als landhoofd-caisson gebruikt en 1 Phoenix-
caisson type A X als sluitcaisson (afb. 6).
Na de blokkering werd alles in het werk gesteld
om de felle schietstromen onder de caisson te
beteugelen door het storten van stortsteen, klei
en torpedonetten. De kante/bakken (zie weer
afb. 4) ,,De Vliegende Schotel" en ,,De Sterren
plukkers" verleenden hierbij goede diensten. Voor
het dichten van de spleten tussen de caisson en
de landhoofden werd gebruik gemaakt van z.g.
worsten, bestaande uit bossen rijshout omwikkeld
met lappen rubber. Op 25 Augustus 1953 was het
125
