een erezaak, die voor ons uiterst urgent en belangrijk
is en die met een handomdraai kan worden opgelost,
wanneer geheel Nederland wil meehelpen. Als elke
gemeente een miniem percentage van het toegestane
bouwvolume zou willen afstaan ten behoeve van de
geteisterde gebieden, en in het bijzonder van ons
extra geteisterde Schouwen-Duiveland en Zierikzee,
dan zijn wij er en dan heeft men een gezegend werk
verricht. Ik begrijp best, dat de woningnood overal
groot is, maar hier heeft men toch wel heel erg ge
leden en dit leed wordt nog steeds niet verzacht.
Ik doe via uw blad een beroep op geheel ons land."
„Ja, laat ons hopen dat Gedeputeerde Staten de
getroffen gebieden spoedig met een extra toewijzing
bouwvolume zullen verblijden!"
„Hoe staat het, heren, met de watervoorziening in
Zierikzee?"
„De waterleiding van Schouwen-Duiveland is ver
moedelijk grotendeels vernield. Wij hebben thans
via noodleidingen van het normale pompstation in
het Westen van het eiland gedurende twee uren
water in de stad en wij hopen, dat de voorziening
in een niet te verre toekomst steeds ruimer en beter
zal worden. Steun ondervonden wij ook van de bac
terioloog drs Boersma, omdat er een verschil van
mening was tussen de stad Zierikzee en enige ge
meenten uit het drooggebleven Westelijke gedeelte
van Schouwen inzake de waterleverantie. Deze ge
schiedt immers vanuit de Westhoek en nu meende
men, dat eventuele bacteriën zich tegen de stroom
voortbewegen en dat dus de mogelijkheid zou be
staan, dat het water, dat naar Zierikzee zou worden
toegevoerd, door deze eventuele bacteriën tegen de
stroom in, dus naar de bron van levering toe, het
water zouden kunnen verontreinigen. Dit bleek
echter wetenschappelijk weerlegd te kunnen worden,
zodat ook deze misvatting de waterleverantie met
meer in de weg stond. Er loopt thans een bovendijkse
leiding van Renesse naar Brouwershaven, zodat er
ook in Brouwershaven water is. Ik meen, dat in het
Westen van het eiland ongeveer 14 bronnen in de
duinen het gehele eiland van water voorzien. Thans
is men bezig om ook Burgh aan te sluiten op Re-
nesse, waardoor via Brouwershaven het water
volume weer kan worden vergroot. De moeilijkheid
voor Zierikzee wordt gevormd door het laatste stuk,
dat nog oude leiding is gebleven en dat loopt van
Schuddebeurs naar Zierikzee. Deze leiding ligt onder
het zoute water, maar werkt nog, waardoor wij die
twee uur watervoorziening hebben. Het is echter een
précair geval en daarom zijn ook voor het laatste
gedeelte noodleidingen over de dijken in bewerking."
„Ik begrijp, dat in het Westen van het eiland door
deze watersnood geen „watersnood" heerst, omdat
daar de bronnen liggen. Maar hoe krijgt nu b.v.
Bruinisse zijn drinkwater?"
„Dit gebeurde oorspronkelijk'uitsluitend per tank
schip, waarna de tankwagen het water distribueerde.
Nu is ook de hulp van de Waterleiding mij West
Noord Brabant verkregen, die twee plastic toevoer
leidingen onder water van Anna-Jacoba af naar het
vuurtorentje bij Bruinisse heeft geleid, waardoor
hopenlijk ook in de toekomst door een aftakking
Oosterland en Nieuwerkerk en Ouwerkerk zullen
kunnen worden bediend.
Het water in Bruinisse blijkt echter nog niet ge
heel geschikt te zijn voor consumptie, wel voor
schrobben, de W.C.'s enz., zodat voorlopig de hulp
van het tankschip nog niet kan worden ontbeerd."
lege melkflessen en een watertank legt aan om de
en dat is toen de dijkval bij Flauwers plaats vond.
Maar dat gevaar werd op het allerlaatste nippertje
met man en macht afgewend. Daarvoor is echter
wat nodig geweest en daarover zal stellig Ir Bazler,
die de coördinatie vormt voor* de herstelwerkzaam
heden in Zierikzee, u nog wel meer kunnen vertellen."
„Ik heb gehoord, dat verschillende deskundigen
veronderstellen, dat enige dijken reeds tientallen
jaren in een min of meer labiele toestand verkeerden.
Weet u daar ook iets van?"
„Nee, en u moet voorzichtig zijn praatjes en
geruchten te geloven, al moet ik toegeven, dat ik
dat zelfde geluid ook wel eens heb gehoord. Het is
maar gelukkig, dat de zaak tot op de wortel wordt
onderzocht en men - al duurt het wellicht verschei
dene jaren de dijken zodanig zal opbouwen en
versterken, dat men menselijkerwijs veilig is voor
de toekomst."
„Hebt u nog zorgen voor de winter?*5
„Eerlijk gezegd enkele wel. Het water blijft ver
raderlijk, het is momenteel een strijd op leven en
dood tegen het horloge. -Er zal vrijwel zeker een
nooddam om de oude stad worden gelegd van 21/2
meter hoogte."
„Is uw huis ook verloren?"
„Ja, helaas wel, ik woonde aan de Blokweg, u
weet wel, de grote weg buiten de stadspoorten, die
naar Brouwershaven voert. Het water gaat daar
momenteel nog steeds tekeer, zoals u straks zelf
kunt constateren, wanneer u op onze stadhuistoren
klimt. Een niet gemakkelijke klim langs smalle,
steile trappen en stoot uw hoofd niet tegen de draden
van ons fraaie Raadhuiscarillon, maar het is de
moeite waard en u hebt daarvandaan een schitte
rend overzicht aan alle kanten."
Hulp uit Almelo en Amsterdam
De telefoon onderbreekt voor de zoveelste maal
ons gesprek en ik merk op, dat het om dol te
worden is, waarop het typische, laconieke weder
woord komt: „Tot voor enige tijd was het hier een
ongeregeld gekkenhuis en nu zijn wij gelukkig al zover,
dat wij van een geregeld gekkenhuis kunnen spreken.55
En dan moet ik voor deze telefoon toch nog een
uitzondering maken, omdat deze ons het verhaal
brengt van een groep van 55 Oostenrijkse bouwkun
dige studenten, die in opdracht van en in samenwer
king met hun regering dat prachtige Oostenrijkse
geschenk aan Nederland bij Zeist aan het bouwen
zijn: het Henri Dunant-huis, het huis, genoemd naai
de stichter van het Wereld Rode Kruis en bestemd
om mensen uit het watersnoodgebied in groepen
enige weken vacantie te kunnen verschaffen en
tevens om te dienen als opleidingscentrum voor het
Jeugd Rode Kruis en het Rode Kruis zelf.
„Wie adopteerde Zierikzee?55 vraag ik.
„Dat is Almelo geweest en ik kan u met niet ge
noeg nadruk zeggen, hoe buitengewoon Almelo voor
ons zorgt! Meer dan 250 schoolkinderen werden in
deze grote vacantie gedurende 4 weken in Almelo
en omgeving bij particulieren ondergebracht, ze zijn
juist teruggekeerd met opgetogen verhalen, zij wer
den verwend en vertroeteld tot en met! En dan
moogt u ook onze hoofdstad, Amsterdam, niet ver
geten, die het hele eiland adopteerde en die alles
op alles zet om ons in elk opzicht van dienst te zijn.
Een recent voorbeeld is nu weer die hulp t.a.v. de
ratten door Dr Ittman met zijn helpers.55
Ons gesprek wordt onderbroken en ik maak kennis
met de binnenkomende, jeugdige gemeente-secre
taris, de heer E. A. Mulder.
„Wat is het jammer, dat de zaak bij het grote
gat voor Ouwerkerk verkeerd liep. Hoe lang zou
het daar nog duren?55
„Volgens mij wel enige weken, maar ook dat
kunt u beter aan Ir Bazler vragen.55
„Hoe waren de mensen er onder?55
„Natuurlijk was de psychologische terugslag na
zoveel spanning en hoop enorm groot en ook de
werklieden waren er voor een deel „kapot55 van.
De meesten zijn nu, ook i.v.m. de grote vermoeid
heid, tijdelijk vervangen en een week met vacantie
gestuurd.55
En dan komen Burgemeester en Secretaris op hun
hobby: het structuurplan voor Zierikzee, samenge
steld door de directeur van de Centrale Dienst voor
Bouw-, Woning- en Welstandstoezicht en Gemeente
werken Noord-Zeeland^ de heer A. J. Argelo.
Waarna een uiteenzetting volgt over de stads-
waterkeringen. Wanneer het hoog water is, loopt de
binnenhaven van Zierikzee vol, soms zo vol, dat
het water de huizen bereikt en dan komen de aloude
vloedplanken voor de deuren en ramen der huizen
en voor de afsluiting van de stadspoorten en andere
toegangswegen in werking.
Het structuurplan beoogt o.m. het aanbrengen
van een keersluis in de buitenhaven, waardoor het
vloedwater in de toekomst reeds kan worden bui
tengesloten, maar dan is er ook een nieuwe aanleg-
haven nodig voor de schepen en veerponten en
daarvoor wordt in het plan genoemd het onderge
lopen gebied, direct bij de monding van de buiten
haven in de Oosterschelde, dat voor genoemd doel
litstekend geschikt zou zijn en waarbij een fraaie
toegangsweg langs de gehele lengte van de kilo
meters lange buitenhaven het verkeer met auto
bussen enz. snel en geriefelijk zou maken. Echter is
er ook nog een tweede plan, dat door de provincie
Zeeland meer naar voren wordt gebracht en waarbij
het reeds vroeger genoemde werkhaventje „De Val55
aan de Zuid-Oostkant van het eiland als aanleg-
haven voor Zierikzee wordt genoemd.
Het komt mij voor, dat het voorstel van de heer
A. J. Argelo, die als plaatselijk deskundige voor
Noord-Zeeland uiteraard volkomen bekend is met
de noden en behoeften van Schouwen-Duiveland in
het algemeen en van Zierikzee in het bijzonder, een
zeer rijpe en ernstige studie waard is en het is daar
om verheugend, dat naast de door de provincie aan
gezochte deskundigen, die het plan voor „De Val55
voorstaan, thans ook de opinie kan worden ver
nomen van de stellig niet minder grote deskundigen,
die door de gemeente Zierikzee zijn aangezocht om
hun advies te geven.
Een dringend beroep
Het is- de gemeentesecretaris, die het onderwerp
wederom brengt op die vermaledijde woningnood,
waarop de wnd. burgemeester uitroept: „Brengt u in
uw blad nu eens naar voren, dat het ook hier gaat om
De varende wethouder van Ouwerkerk - met een sleep
W.K.-verslaggevers op te nemen.
Een verrassend schoonmaar tegelijk tragisch schouw
spel, gezien vanuit de klokkentoren van Zierikzee.