eb
en
vloed
ft
53: de ramp
511
Fotograaf zag
Zeeland terug
Kruiningen
Aangetekend, personeelskrant PTT 1 februari 1978, jaargang 11 nr. 247 PAGINA 7
- A. Voisin -
kou
In de februaridagen van 1953
reisden twee fotografen van
de Pers en Publiciteit-sdienst,
A. Voisin en Th. Bettonviel,
door het rampgebied om de
werkzaamheden van de
PTTers op de plaat vast te
leggen. Uit de vele tientallen
foto's die toen gemaakt zijn
hebben wij een keus ge
maakt.
Beide fotografen zijn nu met
pensioen. Met één van hen, de
voormalige chef-fotodienst
A. Voisin, reisden wij terug
naar Zeeland. Fotograaf Voi
sin maakte foto's op sommige
plaatsen waar hij toen ook
geweest is.
Kou. Dat is de eerste herin
nering aan die tijd die bij de
heer Voisin (nu 73) opkomt.
„De kou ging je door merg en
been. Ik weet nog goed dat ik
-:->
Een dijk van zandzakken
een keer meeging op een
Amerikaanse duck, zo'n am-
fibivoertuig dat kan rijden
en varen. Ik was maar wat
blij dat ik mijn benen in het
mangat van de commandant
mocht laten bengelen. Daar
door werden mijn voeten
tenminste een beetje warm".
Zeeland terugziende ver
baast de heer Voisin zich
over de vele brede wegen die
intussen zijn aangelegd.
„Hier ben ik nog over een
gammel dijkje gereden dat
met zandzakken was aange
legd. Nu ligt er een brede as
faltweg."
Oud-Alblas.
van 'Zeeland in zijn oudé 'werk-
gemaakt van telefoonlij-
tsers waren aangelegd voor de At-
in regenjas, ing. Van der Laar.
In die tijd was er in Zeeland op
telefoongebied nog niet veel
geautomatiseerd. Uit het hele
land waren telefonisten naar
Goes gekomen om te werken op
de centrale, waar alle verbin
dingen samenkwamen. Er wa
ren zelfs telefonisten uit Leeu
warden en Arnhem.
Ook kreeg de telefoondienst in
Goes hulp van een verbindings-
groep van het Amerikaanse le
ger uit Fontainebleau, die voor
een straalverbinding zorgde
met Bergen op Zoom.
„Vaktechnisch gezien was het
een boeiende tijd", zegt de heer
Van der Laar.
„Alle verschillen vielen weg. Je
trok je niets van de voorschrif
ten aan en deed wat er te doen
was. Je hield ook rustig een
stafvergadering om twaalf uur
's nachts."
Terugziend meent de heer Van
der Laar wel dat de overstro
mingsramp een aanzet heeft ge
geven tot een versnelde auto
matisering van het telefoonver
keer in Zeeland. In de jaren na
de ramp werd op grote schaal
begonnen met de bouw van au
tomatische centrales. Het aantal
abonnees is intussen toegeno
men van 30.000 toen tot 220.000
nu.
Een van de telefonistes die toen
KRUININGEN - Kantoorhou
der Kees de Jonge in Kruinin
gen was op 1 februari 1953 net
afgezwaaid uit militaire dienst.
Op zaterdagavond vierde hij de
terugkeer in het burgerleven
met een paar bridgevrienden.
„We hadden al gehoord dat het
water tot boven aan de dijk
stond en we zijn nog van plan
geweest te gaan kijken, maar
daar is het niet van gekomen. Ik
lag net in bed toen er werd ge
beld en iemand riep dat het wa
ter over de dijk sloeg. Ik ben
nooit aan de weet gekomen wie
me gewaarschuwd heeft. Ik heb
me aangekleed en ben naar het
postkantoor gegaan, waar de te
lefoon was. Ik ben mensen in de
polder gaan bellen die op dat
moment nog niet wisten wat er
aan de hand was". In Kruinin
gen is de dijk op vier plaatsen
doorgebroken.
Zeven maanden lang was Krui
ningen een prooi van eb en
vloed. Bij hoog water stroomde
het dorp onder water, bij laag
water vielen de straten droog.
In die periode bezetten kantoor
houder De Jonge en besteller
in Goes op haar post heeft geze
ten (soms dag en nacht) was
mej. C. J. v a n A s, nu chef van
de informatiezaal 008 in Goes,
toen telefoniste van nog geen 21.
„Mijn ouders moesten nog toe
stemming geven omdat ik
nachtdiensten zou gaan draaien.
Het gebeurde wel vaker dat je
's nachts veel telefoonverkeer
kreeg als het slecht weer was en
er iets was gebeurd op de Wes-
terschelde.
In de dagen na de ramp werd
natuurlijk alles anders. Je keek
niet meer op een uurtje meer of
minder werken. Wij moesten
dag en nacht op onze post blij
ven omdat de verbindingen met
de ondergelopen plaatsen in de
polder in stand gehouden moes
ten worden."
André Sinke bij toerbeurt de te
lefoonpost in het dorp, waar de
bevolking was geëvacueerd en
een kleine bezetting was achter
gebleven.
De Jonge: „De drukste tijd
kwam toen hier door honderden
mensen werd gewerkt aan het
herstel van de dijken. Toen
moesten we iedere week voor de
dijkwerkers telegrafisch post
wissels naar huis sturen. Bij
laag water ging ik daarvoor
naar Hansweert om daar zitting
te houden in het postkantoor".
Het postkantoor van Kruinin
gen van toen is nu verdwenen.
Niet ver daar vandaan werd in
1974 een nieuw kantoor ge
opend. dat als bestelcentrum
dienst doet voor de gemeente
Reimerswaal, waartoe behalve
Kruiningen ook Rilland, Krab-
bendijke en Waarde behoren.
Besteller André Sincke, die op
zijn dagelijkse bestelroute zo'n
honderd kilometer met de auto
aflegt door de polder: „Als je het
niet zelf hebt meegemaakt kun
je niet begrijpen wat de ramp
heeft betekent. Als het water
hoog staat ga ik nog wel bij de
dijk kijken. Slapen doe je niet
veel als het hard waait. De
angst blijft er inzitten".
Aanleg van telefoonkabels bij de Moerdijk.
25 jaar geleden stonden André Sincke (links) en Kees de Jonge, zojuist teruggekeerd
uit militaire dienst, in het oude postkantoor, dat blij vloed telkens vol water liep.
Inzet: de heren Sincke en De Jonge nu.
