HEIMWEE
EEN GROOT
VERLEDEN
OLIVER LYTTLETON
BELAST MET DE ZORG VOOR ENGELANDS KOLONIËN
■;3$
ook over de kwestie of het wel ver
standig is tot zolang de groei naar
politieke zelfstandigheid in de kolo
niale gebieden stop te zetten.
Daarbij wordt nogal eens kritiek
uitgeoefend op het beleid van minister
OliverLyttleton, die in zijn denkwijze
en maatregelen soms blijk geeft van een
mentaliteit, die in de Londense City
meer voorkomt, doch waarvan de
politieke wijsheid wel eens twijfel
achtig schijnt. De onder zijn verant
woordelijkheid in Kenya, gevoerde
politiek van collectieve bestraffing,
waarbij hele negerdorpen soms hun
complete veestapel verliezen, wordt
ook in conservatieve kringen in Lon
den weinig tactisch geoordeeld. Derge
lijke methoden, die ook door de
Duitsers werden toegepast in de door
hen bezette gebieden, zijn nooit bij
zonder geschikt gebleken voor de
bevordering van een goede verstand
houding.
In Malakka heeft minister Lyttleton
ook eens gepoogd terug te grijpen op
de koloniale methoden van een ver
leden tijd. Doch daar is hem spoedig
genoeg gebleken, dat men daarmee
tegenwoordig niet ver meer komt. De
reactie in Malakka op Lyttleton's
desbetreffende uitlatingen kwam zó
snel en zó hevig, dat hij zich haastte
zijn aanvankelijke verklaringen te her
roepen. De werkelijkheid in de wereld
beantwoordt nu eenmaal niet altijd
aan de voorstelling, die de bezoekers
van de Londense beurs er zich van
maken.
Oliver Lyttleton stamt af van een
geslacht, dat in de tijd, toen de liberale
partij in Engeland nog oppermachtig
was, vele eminente politici heeft voort
gebracht. Zijn vader was in het begin
van deze eeuw onder liberaal bewind
eveneens minister van koloniën, doch
heeft als zodanig geen succes gehad.
Na de Boerenoorlog het hij zich pres
sen om Chinese koelies in Zuid-Afrika
te importeren als arbeidskrachten in
de goudmijnen en
diamantvelden. Dat
weinig humane be
sluit is zijn onder
gang geworden. Men
sprak van een nieuwe
vorm van slavernij en
enkele jaren later werd
de verantwoordelijke
politicus dan ook niet
meer herkozen.
Waarschijnlijk heeft
de herinnering aan dit
feit Oliver Lyttleton
doen besluiten zijn for
tuin niet in de politiek,
maar in het zaken
leven te zoeken. Men
de positie in de LondenseCity veroverd.
Als zovelen van zijns gelijken werd
Lyttleton in de jaren dertig verrast
door de economische crisis, waarmee
hij met al zijn deskundigheid geen
raad wist. Hij gaf leiding aan allerlei
maatregelen tot drastische productie
beperking, in het bijzonder op het
gebied van maatschappijen, die tin-,
lood- en kopermijnen exploiteerden.
Wat hij, gelijk zovele anderen, niet
vermocht te zien, was, dat het door
hem gepropageerde geneesmiddel de,
kwaal alleen maar verergerde. Dat
en een zeker gebrek aan tact, waardoor
hij, zonder het overigens zo te bedoe
len, de, Amerikanen tegen zich in het
harnas heeft gejaagd, zijn de redenen,
waarom niet iedereen in Engeland
even blij is, dat hij tenslotte toch de
politiek heeft verkozen boven het
zakenleven. Het is misschien ook de
reden, waarom Churchill hem niet,
zoals Lyttleton's relaties in de City
aanvankelijk verwacht en gehoopt
hebben, tot minister van financiën
heeft benoemd, doch voor die post, in
zijn kabinet de voorkeur heeft gegeven
aan minister Butler, wiens opvat
tingen in financiële en economische
aangelegenheden aanmerkelijk afwij
ken van die van Oliver Lyttleton.
In het parlement is Lyttleton niet
bijzonder populair. Hij bezit niettemin
kara k tereigen sch ap pen, die respect
kunnen afdwingen. Geboren in 1893,
heeft hij in zijn jeugd hij studeerde
in Oxford, waar hij zich als student
bijzonder heeft onderscheiden nog
de volle glorie, meegemaakt van het
laat-Vietoriaanse en vooroorlogse tijd
perk onder de regering van Edward
VIL Engeland stond toen op het top
punt, van zijn macht. Waarschijnlijk
heeft, minister Lyttleton altijd een
zeker heimwee behouden naar die
periode en gelooft hij in zijn hart nog
altijd aan de mogelijkheid de loop der
geschiedenis om te kunnen keren met
behulp van een zekere hardhandigheid
in de. politiek. Helaas voor hem,
bewijzen de omstandigheden, dat de
methoden van 1900 niet meer deugen
voor de tweede helft van de twintigste
eeuw. Maar of hij daar persoonlijk van
overtuigd is, is een tweede.
Tijdens de eerste wereldoorlog dien
de hij vier jaar lang bij de befaamde
Grenadier Guards in actieve dienst.
Wegens betoonde moed is hij herhaal
delijk onderscheiden. Hoewel hij oor
spronkelijk een gevoelige natuur bezat,
hebben de oorlogservaringen hem ge
hard en tot op zekere hoogte verhard.
Hij" werd zakenman en had succes.
Tijdens de tweede wereldoorlog was
hij eerst in een belangrijke functie
verbonden aan het ministerie van be
voorrading en daarna belast met. het
beheer van de portefeuilles van handel
en productie. Als zodanig heeft hij
zich ontwijfelbaar voor zijn land grote
verdiensten verworven.
kan niet ontkennen,
■B93HH1H dat hij het daar ook
gevonden heeft, want
als zakenman en expert op economisch
loen enige tijd geleden de wereld werd opgeschrikt door de uitbarsting van de Mau- o-ebied heeft hij zich een vooraanstaan-
Mauterreur in Kenya, vertrok de Britse minister van koloniën, Oliver Lyttleton, per
vliegtuig naar dit gebied om zich van de toestand op de hoogte te stellen.
Niet op de laatste plaats door
de gebeurtenissen in Kenya
heeft Oliver Lyttleton, Enge-
lands minister van koloniën,
zich een bekendheid verwor
ven, die gewoonlijk niet te
beurt valt aan regeringspersonen
van deze aard. Het ministerie van
koloniën in Londen heeft uiteraard
aan belang ingeboet, sinds de voor
naamste vroegere Engelse koloniale
gebieden zich hebben ontwikkeld tot
zelfstandige staten binnen het Ge
menebest. Aan de andere kant echter
is dit ministerie geroepen een belang
rijke rol te spelen bij de verdere poli
tieke en economische ontwikkeling
van de gebieden, die nog niet aan zelf
bestuur toe zijn of eerst sinds kort de
weg daarheen hebben ingeslagen. Dit
feit wordt mede beklemtoond door de
omstandigheid, dat het in verschillen
de Britse koloniale gebieden niet zo
rustig en ordelijk is als men in Londen
gewenst en gehoopt heeft. Kenya is
niet het enige voorbeeld van een
koloniaal gebied, waar het Britse gezag
zich slechts door machtsvertoon kan
handhaven. In zekere zin zijn de
overigensernstigejtroe-
belen, die door de Mau
Mau in Kenya zijn
verwekt, nog maar
kinderspel, vergeleken
bij de hardnekkige gue-
riilastrijd, die sinds ja
ren in Malakka woedt.
Hoewel in Londen
iedereen het er over
eens is, dat het her
stel van de orde de
eerste voorwaarde is
voor een gezónde poli
tieke ontwikkeling, lo
pen de meningen vrij
sterk uiteen over de
vraag, op welke wijze
dit herstel moet wor
den bewerkstelligd, en
Ook in Malakka heerst
sinds jaren onrust. Toen
Lyttleton eind vorig jaar
in Singapore, de hoofdstad
van deze Britse kolonie,
aankwam, werd hij be
stormd door journalisten.
4
