primeur
(3)ilze Uacl
IN „OPERATIE WANO"
Van alle bases waren de vliegers van Gilze-Rijen
op die rampzalige Zondag het eerste in de lucht
en begonnen - vier kostbare uren voor op alle
anderen - hun reddings- en verkenningsvluchten!
,\n de Ops-Room van Gilze, waar even
tevoren H.M. Koningin Juliana de organi
satie der hulpverlening door de lucht was
komen gadeslaanwerd ook aan Z.K.H.
Prins Bernhard een volledig overzicht ge
geven. V.l.n.r. de PrinsLt. R. Turpin
van 705 Naval Helicopter Squad der
Britse VlootLt. Kol.-VI. Wrn. A. M. A.
van Rest, Basiscommandant en de Com
mandant van de Rijksluchtvaartschool afd.
Gilze Rijen, K. J. A. Meester.
DAT de hulp uit de lucht voor de
watersnoodgebieden doeltreffend
was, daar is men 't wel over eens,
maar algemeen heerst toch de opvatting
dat de vliegtuigen pas kwamen, toen
de uren van allergrootste nood al ver
streken waren. Het moge waar zijn, dat
de vliegende brigades pas enkele dagen
later in volle sterkte opereerden, maar toch
waren ook Zondag al ronkende vogels
boven de watervlakten in het Zuidwesten.
Ere, wie ere toekomt: de vliegbasis Gilze-
Rijen komt de primeur toe van de „Ope
ratie WANO" (Watersnood), dank zij
het kordate besluit van Basiscomman
dant Lt. Kol.-VI. Wnr. A. M. A. van
Rest, die zijn jongens ondanks de
zeer sterke en vlagerige storm al Zon
dag 1 Februari de lucht instuurde voor
het maken van reddings- en verkennings
vluchten.
Die Zondag keerde, onmiddellijk na
de oproep van de Chef Luchtmachtstaf,
het personeel naar de vliegbasis terug.
Gezien het noodweer durfde, nog af
gezien van het Zondagsvliegverbod voor
de Luchtmacht, niémand erop rekenen,
dat er die dag nog gevlogen zou worden.
Meerdere vliegers, reeds via de radio over
de ramp aan het watersnoodfront voor
bereid, verschenen dan ook in hoge rub
berlaarzen om op zeeniveau hulp te
gaan bieden. Maar tegen ieders ver
wachting in werd een aantal toestellen
startklaar gemaakt, werden bemanningen
aangewezen en een aantal verkennings
vluchten geplanned. De voorkomende
harde windstoten maakten taxiën en
vooral ook het landen uiterst gevaarlijk,
maar alles ging goed. Om tijd te winnen
werden de urgente delen uit de verken
ningsrapporten, die na terugkomst in de
ops-room zwart op wit worden vast
gelegd, al tijdens de vlucht radiotelefo-
nisch doorgegeven 1
Die eerste verkenningsrapporten van
Gilzens vliegtuigen werden een basis
voor de latere, grootscheepse en centraal
geleide operatie, die in luttele dagen
mede door de onverwacht-grote buiten
landse steun tot enorme proporties
uitgroeide.
Z.K.H. Prins Bernard laat zich in de
operationsroom van de Vliegbasis Gilze-
Rijen door Lt. Col. Robert L. Rizon op de
hoogte stellen omtrent de Amerikaanse
luchtstrijdkrachten welke onder diens bevel
aan de hulpverlening deelnemen.
De Prins zond het navolgende telegram
aan Lt. Gen. M. S. Eddy:
Having witnessed during the last four
days the wonderful work your forces are
doing on land and in the air, I want to
express to you my sincerest appreciation
and thanks for your marvelous contribution
as good comrades in arms in this hour
of our trial."
Hard gewerkt op alle afdelingen
Dat er bijzonder hoge eisen gesteld
werden aan het uithoudingsvermogen
van het personeel is een ieder wel duide
lijk. Terwijl de vliegers ogen te kort
kwamen om onder de slecht weer en slecht
zicht-condities hun opdrachten uit te
voeren en daarbij nog uit te kijken naar
andere vliegtuigen welke op alle plaatsen
in allerlei soorten vertegenwoordigd wa
ren, werd door het grondpersoneel in een
ijzige koude met afwisselend harde wind,
regen en sneeuw voortdurend hard ge
werkt om de toestellen steeds vliegklaar
te hebben en te houden. Niet alleen aan
144