6
2. Bij het dorp Scharendijke eindigen de duinen en daalde de weg af tot
de hoogte van de straten in het dorp, nl. tot ongeveer 1.20 m N.A.P.;
ophogen was hier niet mogelijk in verband met de aanwezige bebouwing.
Dit weggedeelte werd daarom tegen dagelijkse overstroming gevrijwaard
door de aanleg van een ringdijk om de kern van het dorp Scharendijke
ter lengte van 1.200 m. Een bijkomend doch belangrijk voordeel van
deze ringdijk was, dat hierdoor Scharendijke reeds bewoonbaar zou
worden vóór Schouwen droog zou vallen. Om voldoende veiligheid van
de terugkomende bewoners te bieden werd de kruin van de ringdijk op
3.00 m N.A.P. gebracht en het buitentalud tot 2.50 m N.A.P. van
een zujsbeslag voorzien. Op 15 Juli waren deze werkzaamheden zover ge
vorderd dat het dorp voor bewoning kon worden vrijgegeven.
3. Met het oog op de mogelijkheid dat de Westhoek geheel geïsoleerd
zou geraken en de reis er naar toe al te veel tijd zou gaan vergen, werd
bovendien het oude vliegveld weer in ere hersteld. Hierop werd een start
baan aangelegd van ruim 600 m lengte en 30 m breedte, waardoor het
veld weer voor kleine passagiersvliegtuigen geschikt is geworden. Ge
lukkig is de toestand nooit zo benauwd geworden, dat hiervan regelmatig
gebruik moest worden gemaakt. De voornaamste verkeersaders, de wegen
van Scharendijke naar Brouwershaven en vandaar naar Zierikzee konden
namelijk steeds zij het wel op het nippertje in stand worden ge
houden.
4. In de eerste plaats was dit de weg van Scharendijke naar de Osse,
dus onder langs de zg. Langendijk, de dijk die Schouwen aan de Noord
zijde begrenst. De dijk was ernstig beschadigd, de binnenkant behoefde
snel voorziening om erger t.w. dreigende doorbraak bij een eventuele
storm te voorkomen.
De weg zelf lag op de binnenberm van de dijk en grotendeels ongeveer
op N.A.P., hij kwam dus bij elk hoogwater in de polder (rond 1.20 m
N.A.P.) flink diep onder water te liggen. Het omhoogbrengen van deze
berm (tot 2.50 m N.A.P., waardoor de beschadigde dijk flink steun
kreeg) was een werk dat van de betrokken aannemer met zijn mensen
veel taai volhouden heeft geëist; dikwijls was het gemaakte werk 's nachts
weer weggeslagen of was er zoveel wrakhout opgedreven, dat men weer
dagen achterop was. Gelukkig hebben zij volgehouden en de voldoening
mogen smaken, dat de berm op het ogenblik, dat de Schelphoek gesloten
werd en het water in de polder bleef staan op een peil dat meer dan
een halve meter boven de oorspronkelijke weg lag, over de gehele lengte
op voldoende hoogte lag om verkeer zij het nog over rijplaten op
vaste uren mogelijk te maken. De weg wordt nu van een 5 m brede fun
dering van hoogovenslakken, waarop een 4.5. m breed wegdek van ge
teerde steenslag, voorzien.
5. Afgezien van enige voorziening aan de bestaande dijken nabij Brou
wershaven, wordt de laatste doch belangrijkste schakel in het hier om
schreven stelsel werken, gevormd door de werken aan de Schouwse- en
Schenkeldijk. Deze vormden de barrière tussen het opdringende water
uit Schouwen en de driehoekige strook tussen Zierikzee en Brouwershaven.
Door snelle actie van de polderbesturen van Zonnemaire en Noordgouwe
was reeds voorkomen dat het overlopen van deze dijken op 1 Februari
zich heeft uitgebreid tot echte doorbraken. Wel was bij Kakkersweel een
klein gat ontstaan, doch dit heeft men direct door middel van een zand-
zakkendam weten te sluiten, zulks onder zeer moeilijke omstandigheden
(de mensen stonden tot het middel in het water zandzakken aan te geven).
Het werk moest hier met grote snelheid worden doorgezet, omdat er op
gerekend moest worden dat gelijktijdig met de vorming van geulen bij
de Schelphoek, de uitwisseling van het water buiten en dat in de polder
Schouwen, zoveel zou vergemakkelijken, dat de vloedstanden bij de