Binnenland. (Pgen de uitbuiting van den meer gegoodo moet beschermd worden. Dwang 7.al eene weldaad worden, wan neer hij dient om den mensch goed te doen, daar waar hij onwetend of onmachtig is om zijn eigen geluk te bewerken. Dwang is noodig, waar plichtgevoel on voldoende, of geheel werkeloos, of zonder invloed is." Gulden woorden in die drie laatste vol zinnen door den eenvoudigen burger van Maldeghcm geuit 1 Gelijk wij wenschen, dat do onzen door drongen mot het geluid des plechtigeu Sin.utischen donders in de vergaderzalen van 's Gravenhage, zoo wenschen wij, dat de zijne weerklinken in Brussel Dwang 1 De brave burger bedoelt geen dwingelandij, hij bedoelt het liefelijk, zachtkens de schouderen des volks druk kende juk der wet 1 Maar laat ons dan ook ons zelveu gelijk blijven, als wij den fakkel der verlichting zwaaien en ronduit het woord dwang in dien zin bezigon en dan sta op ons pro gramma 1. Algomeene schoolplicht door dwang. 2. Volksonderwijs in overeenstemming a. mot den aard en b. met do behoeften van het volk der beide Nederlanden. 3. Volksonderwijs gegeven door des- bevoegden. 4. Dwang tol in achtneming van alles wat ook de lichamelijke ontwikkeling en de volksgezondheid kan bevorderen, en 5. Juisto plaatsing van ioderen leef tijd en elk geslacht ter plaatse die zij, met het oog op de orde van en den voor uitgang in de maatschappij, mogen in nemen. Natuurlijk alles met voorzichtig beleid to regelen en trapsgewijze, doch binueu niet al te langen tijd, in te voeren. Wij herhalen het, zulk een dwang is geen dwang meer, en geen dwingelandij. Dwingelandij, slavernij, is het uitbuiten van vrouwen- en kiuderkrachtcn in fabriek, koolmijn, op bet veld, enz. Dit is een dwingelandij gegrond op de afschuwelijkste aller beweegkrachten het grof, dierlijk eigenbelang, de ikzucht zooals onze Vlaamsche boudgeuoot bet eigenaardig noemt. Die dwingelandij, het lichaam afbeulen de, vernielt ook de geestvermogens des volks en hot volk, het arme volk gevoelt dit dagelijks en het wordt even slecht als zijn dwingelanden. Het bedrinkt zich met jenever om zijne ellendo te kunnen vergoton. Het steelt en rooft om to bezitten en Ie genieten. Het vormt hot gedrochtelijk drakenlicbaam van het communisme. Do dwingeland bezondigt zich dus aan de geheelo maatschappij. De gezeten burger, de weldenkende werkgover klaagt over het verdorven ka rakter veler werklieden, veler dienstmei den, maar zijn kortzichtigheid belet hem te zien, wat een heilig woord leert «Iemands huisgenooten zullen zijne vij anden zijn." Welnu burgers 1 die vijau- don zijn midden onder u en bet kwaad zal niet beteren voor gij hot verplettert door don bliksem uwer verachting; door to werkon tot heil des volks, tot nut van 't algemeen, en daartoe «het dwingt ze om in to komen", door zedelijke beweeg gronden, zooals een wijze dwang der wet toepast «En wat de daghuur aangaat, die is in de meeste gevallen niet meer in even redigheid nóch met den bewezen dienst, nóch met den prijs van do noodwendig heden des levens Geen ongeluk dus als hot dagloon ver hoogt Nog eens oen bravo en een handdruk, wakkere medestrijder 1 Indien ik Koning waro werkelijk Ko ning ik zou den toestand van velen eens drie weken zoo veranderen, dat mijnheer en mevrouw en de jongelui zelfs de handen aan het werk moesten slaan, ik geloof zeker dat de kuur zou helpen. Maar 'k zou weer eerlijk alles na drie weken in denzelfdeu toestand brengen, want een demagoog of communist ben ik niet 1 En als 't niet hielp 't Zou helpen! 'k ben er z ker van; een proefje van drie weken in de Hondsjagen en doch scherts ter zijde 1 «Een laatste woord nog: Dat men de leerlingen van werkmansaf- komst, die werken, vooruitstreven en in 't leereu uitmunten, beloone, niet met een of ander Fransch hoekje, (vaak onbekookte zedekundige of kurkdrooge vertogen) maar met geldelijke ondersteuningen.(lot aankoop later van werktuigen en leermiddelen of tot bevordering der deelname aan werkelijk nuttige, leerzame instellingen uit en door het volk.) «Er is geld voor kazernen, kanonnen (en kostbare scheepsversieriugeu) voor gewee- reu en officieren, (goud en zilver voor kwas ten en scbouderbedekseleu). Maar indien er door geld goeds te verrichten valt, dan is het voor hem, --(die dit alles betaalt) voor den zoou vuil het volk." Hiermede eindigt dit flinke opstel, waar mede wij zoo volkomen instemmen, dat wij het ton behoeve onzer lezers, vermeerderd mot het vauonze hand tusschen gestelde, hebben overgenomen; moge het zijn nut doen Dat de arbeiderskwestie, in verband met het openbaar volksonderwijs vooral, de aan dacht aller meuschenvrieuden verdient, is een waarheid die, en wij danken er God voor uit den grond van ons hart, met den dag meer en meer erkend wordt. Men leggo de hand op het gewonde deel, maar 't zij eeno zachtkens hooiende en ge nezende. Het «gaat henen en warm" onder heden- daagsche philantropen op papier, die moderue arbeidors aan den toren van Babel, is onvoldoende; zij werken «om een naam te maken 1" Op negative wijze kruipen ze voort en vleien de grooten op dezolfde wijze bestendigen zij den toestand der arbeidende klasse en bijgevolg van den middelstand, de kern der maatschappij. SLUIS, 4 November 1880. Tengevolge van den vorst zijn reeds ver scheidene beetwortels als bevroren moeten worden afgekeurd. Van de afgekeurde bee- ten waren reeds eenige ingeladen.. Mocht de vorst toenemen, dan ziet het er met de massa beetwortels, die nog niet aange voerd zijn en die op de kaai op inlading wachten, zeer slecht uit. De laatste regens hebben aan den eenen kant het rooien en vervoeren belangrijk vertraagd, en aan den anderen kant gebrek aan schepen. Bijna telken jare zien wij moeielijkheden bij het inzamelen der beetwortels. Dit is voornamelijk een gevolg van het late tijd stip, waarop tot de rooiing van deze vrucht kan worden overgegaan. Uit dit oogpunt beschouwd, is het mede zeer te bejammeren, dat deze kostelijke grondstof niet in ons midden kan verwerkt worden dit toch zou het vervoer oneindig vergemakkelijken en er zou niet zooveel van de vrucht ver loren gaan door de verzending, die onwil lekeurig allerlei bezwaren met zich brengt. Één enkele suikerfabriek in onze onmid dellijke nabijheid zou gewis een dubbel voordeel opleveren, zoowel voor den fabri kant, als voor den landbouwer en den werk man. Doch we willen hierover niet verder uitweiden. Reeds meermalen werd er door ons op gewezen hoe betreurenswaardig het is, dat zooveel heerlijke grondstoffen uit onze rijke polderstreek worden uitgevoerd. Konden die ook niet hier worden verwerkt? Wanneer zullen daarvoor eens de oogen opengaan De langdurige zitting, welke de ge meenteraad 11. Maandag alhier hield, was inderdaad vrij belangrijk. De begrooting der gemeente voor 1881 toch werd vastge steld met het tamelijk aanzienlijk eindcijfer in ontvang en uitgaaf van f 25869,98'/», daar onder begrepen eene som van f 1583,32'/» voor onvoorziene uitgaven. Er zullen onder anderen 40 opcenten op de hootdsom der grondbelasting op de ge bouwde eigendommen, 10 op die der on gebouwde eigendommen, en 25 opcenten op de hoofdsom der personeele belasting worden geheven, terwijl een hoofdelijke omslag van f 3OU0,- over de ingezetenen zal worden verdeeld. Vooral' vernam de raad met voldoening uit een voorgelezen schrijven van den Minis ter van Binnenlandsche Zaken, dat uit het ingesteld onderzoek naar de bouwkundige waarde van het raadhuis dezer gemeente, is gebleken, dat er voldoende termen aan wezig zijn, om dat gebouw te rangschikken ouder de mouumenten, voor welker herstel ling door het Rijk hulp verleend kan wor den doch dat het noodig is dat door de zorg van den gemeenteraad vooraf worde opgemaakt een volledig restauratie-plan met eeue begrooting van kosten en tevens ingezonden eene opgave der middelen tot dekking der uitgaven en van het aandeel, dat de gemeente daarin zal dragen. Ook werd ter tafel gebracht een brief van de heeren Boers en Lebaigne te Utrecht, aanvragers om concessie voor een tramweg van Breskens over Schoondijke, Oostburg, Aardeuburg naar Maldegem, houdende ver zoek, om die onderneming met een subsidie uit de kas te ondersteunen. De raad vond goed daarop niet te beslissen, maar daar mede te wachten, tot dat deze zaak tot eenige meerdere rijpheid zal zijn gekomen, en meerdere inlichtingen zullen gegeven zijn. Verleden Zondag werd door ds. H. Q. Janssen te St. Anna ter Muiden eene afscheidsrede gehouden naar aanleiding van eeu woord van deu apostel Paulus uit den brie! auu de Colossensen, het 2° hoofdstuk, het 5" vers. Dat het voor den man een zware taak was, het vaarwel toe te roepen aan deze hem zoo dierbare gemeente, zal wel niet behoeven gezegd te worden, wan neer men nagaat, dat de heer Janssen te St. Anna ter Muiden is geboren; dat hij daar een groot gedeelte van zijn jeugd heeft doorgebracht; dat hij daar zijn vader in den heiligen dienst is opgevolgd en er nu reeds meer dan 25 jaren als herder en leeraar aan het hoofd der gemeente heeft gestaan. En nu op acht-en-zestig jarigen leeftijd die gemeente te moeten verlaten; die plaats waar hem, zooals hij zeide, ieder voetpad bekend is en waar hij zich reeds met het denkbeeld had vereenzelvigd, dat daar zijn laatste rustplaats wezen zou naast de grafsteden zijner dierbare ouders 1 Is het te verwonderen, dat zijn gemoed soms vol schoot en menigeen zijner talrijke vrien den en vriendinnen, die onder zijn gehoor waren, in stilte een traan wegpinkte? Het getal van hen, die opgekomen wa ren om het afscheid te hooren van den zoo algemeen geachten predikant, was zoo groot, dat het kleine, nette kerkgebouw die schare nauwelijks kon bevatten. Doch hoe- velen er ook waren, wij zijn er van over tuigd dat de woorden van Psalm 134 vs 3, welke den scheidenden leeraar na het uit spreken van de gewone zegenbedo door al de aanwezigen staande werden toegezongen, uit aller hart zijn gevloeid. Ook onze bes te wenschen achtervolgen hem, en wij ho pen van ganscher harte, dat het den waar- digen man gegeven worde nog vele jaren in zijne nieuwe betrekking tot heil der maatschappij te mogen werkzaam zijn 1 Gevallen regen ir. October Sluis 89.2 m.M. Oostburg 81,1 i) Den 29 der vorige maand overleed te Geertruidenberg, in den ouderdom van 84 jaren, de gepensioneerde kapitein-ingenieur

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1880 | | pagina 2