De Commissaris des Konings van Gro
ningen heeft aan de burgemeesters van de
gemeenten in die provincie, die door de
jongste overstrooming hebben goleden, me
degedeeld, dat hij door den Minister van
Binnenlandsche Zaken gemachtigd is, zich
rechtstreeks te wenden tot de'administrateu-
ren van het watersnoodfonds, indien er be-
lioofte mocht zijn aan dadelijke hulp voor
noodlijdenden. Hij noodigt hen daarom uit
hem, ingeval van werkelijk bestaando be
hoefte, met den meest mogolijken spoed to
willen opgeven, waarin ze bestaat en wolk
het bedrag is, waardoor ze aanvankelijk re
delijkerwijs geldelijk zou kunnen worden
bestreden.
Het uitbreken der veeziekte in Duitsch-
land is een ware ramp voor de stoomboot
maatschappij Zeeland, daar het veetransport
op Engeland al mooi over hare lijn begon te
komen. Eenige dagen geleden was reeds
eene bezending van 5000 stuks vee aange
meld, die echter door de in Engeland uitge
vaardigde bepalingen niet kan doorgaan.
Het is te hopen, dat spoedig de toestand ton
guuste zal koeren, want ongetwijfeld begint
het publiek de lijn Vlissingen—Queenboro'
te waardeeren, daar goederen- en personen
verkeer steeds vooruitgaan.
Met droefheid zal onze geëerbiedigde
Koning 't besluit hebben geteekend, waar-
bijzijn oudste zoon, de Kroonprins, op diens
verzoek van de militaire functie, die hij
tot nu toe vervulde, is ontheven. Alleen
uit de Wet tot vaststelling der Staatsbe-
grooting over 1877, volgens welke het in
komen van den Prins van Oranje f 100,000
bedraagt, weet de natie nog officieel dat er
een troonopvolger is. Eerbied voor 't Ko
ninklijk Huis doet ons over zulk een fatalen
toestand het stilzwijgen bewaren.
Men weet dat do Prins voortdurend te
Parijs zijn verblijf houdt onder het pseu
doniem van den heer Shortland.
(W. W.)
overige infanterie, artillerie, vivres en am
munitie. Dit debarkement ging, door de
sterke branding, met veel bezwaar gepaard.
De te Koerong-Radja gedebarkeerde ko-
lonne rukte des namiddags op langs Ladoeng
om zich met de andere kolonne te vereeni-
geu. Door deze laatste werd het terrein ver
der verkend; bij die verkenning sneuvelde
1 man en werden 5 gewond.
De bij Koerong-Radja gedebarkeerde
kolonne trok zonder tegenstand te onder
vinden, over het gebergte dat tusschen
genoemden riviermond en Kwala Loe tot
aan zee uitloopt, en vereenigde zich in den
morgen van den 28 Januari met de kolonne
van kolonel van der Heyden. De reeds bij
den vijand ontstane paniek werd daardoor
aanmerkelijk vermeerderd. Geheel Lamnga
werd den 28n Januari verlaten gevonden
en daarop bezet. Den 20n werd opgerukt
naar Lambada, de voornaamste versterking
van Toekoe Paija, waar vroeger het 8e bat.
het hoofd stootte. Deze versterking werd
na hevigen tegenstand genomen en bezet,
waarbij 12 stukken geschut veroverd werden.
Van onze zijde telde men 4 gesneuvelden
en 10 gewonden.- De gezondheidstoestand
was gunstig.
Een bij het Dep. van Kol. ontvangen
telegram van den Gouv.-Gen. van Ned. Indie
bevat het bericht, dat de gen.-maj. Diemont
den 31 Jan. naar Kotta-Radja is teruggekeerd,
aangezien de bezettingvan Kwalla-LoeLamn
ga en Lambada de verlangde kustlijn in onze
macht was gekomen. Drie schoeners, 22 stuk
keu geschut, 14 vaten patronen, eenige zak
ken kruit en verschillende wapens van den
vijand waren buit gemaakt.
Nog wordt gemeld dat de luitenant Roest
van Limburg den 2S Jan. een schampschot
aan het hoofd bekwam, en dat de kapit. van
bet Britsch-Indisehe leger Lockhardt (die met
vergunning van den Gouv.-Gen. de krijgsver
richtingen medemaakte), bij Lambada door
een matten kogel aan het scheenbeen gekwetst
werd.
KERKELIJKE ZAKEN, ONDERWIJS ENZ.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
De Kamer heeft hare werkzaamheden her
vat. Behalve de reeds bekende wetsontwer
pen is ingekomen een ontwerp tot vervan
ging van de koperen door bronzen pas
munt van 2V>, 1 en 'A cent. De Regeering
acht niet wenscbelijk die invoering en de
daarmede verbonden bepaling omtrent wee
ring van vreemde koperen bronzen en nic-
kelmunten uittestellen tot nadere regeling
der andere deolen van het muntstelsel. -Daar
na zijn de al'deelingen samengesteld.
MARINE EN LEGER.
Jl. Donderdag vertrokken door Utrecht
'naar Harderwijk, om daar hunne afreke
ning te ontvangen, een detachement kolo
niale troepen sterk p. m. 60 manschappen
die te Vlissingeo uit Batavia waren aange
bracht; nagenoeg allen hadden den oorlog
in Atoliin medegemaakt en waren daarbij
gekwetst; velen hunner liepen op kruk
ken.
KOLONIËN.
Blijkens een bij het Departement van Ko
loniën ontvaugon tolegram van den gouver
neur-generaal van Nederl. Indie is den 29
Jan. h.et volgendo uit Kotta-Radja bericht
Den 26 Januari debarkeerde eene kolonne
fe Koerong-Radja en een te Kvvala-Loe.
Beide punten werden zonder tegenstand be
zet. Laatstbedoelde kolonne, onder bevel
wan den kolonel Van don Heijden, betrok
een half uiir landwaarts in het bivouac. Het
omliggond terrein werd verkend, en do
kampong Lamnga sterk bezet gevonden.
Te Koerong-Rad ja werd geen punt gevon
den, geschikt voor eene vestiging, welke
aan het dool beantwoordde.
Den 27 Januari werd voorlgegaan met
het debarkement bij Kwala-Loe van do
De oprichting der kweekschool voor
onderwijzers te Doetinchem, als een ge-
denkteeken ter nagedachtenis van mr. Groen
van .Prinsterer, is door de ontvangen hij-
dragen verzekerd. Men heeft plan 1 Maart
a. s. met hot bouwen te beginnen. |Intus-
scben worden meer giften gevraagd voor de
voltooiing van bet werk, dat men wenscht
te doen komen ten voordeele van het chris
telijk onderwijs, niet alleen hier te lande,
maar ook in Iudie.
LANDBOUW.
Den 29 Jan. 11. werd in het hotel «Ie Roy"
alhier door den heer Vorstermau vau Oijen
van Aardenburg een voordracht gehouden
over den landbouw, welke rede met veel
belangstelling door het aanwezige publiek
(voor het meerendecl uit landbouwers be
staande) werd aangehoord. In liet eerste
deel werd door ZEd. gesproken over de
samengestelde maag der herkauwende
dieren, waarvan de werking werd duide
lijk gemaakt door eene leekening. op het
zwarte bord. Hij wees vervolgeus op de
nauwe betrekking waarin de maag tot
het hart staat en op de noodzakelijkheid
om vooral toe te zien, zoowel op de wijze
van voeding als op de voedingsmiddelen
zelve, ter vorming van zuiver voedend
bloed. Spreker vond telkens gelegenheid
om er met aandrang op neêr te komen,
dat de natuur meer in de hand moest
gewerkt en ter hulp gekomen worden,
terwijl daarentegen door onoplettendheid
of uit verkeerd winstbejag, dat eigenlijk
op den langen weg schadelijk werkt,
maar al te vaak de natuur tegenwerkt
en verkracht wordt. Hier sprak hij voor
namelijk met hetoog op de aankweeking
van rundvee. Het kalf wordt zijn natuur
lijk voedsel, de moedermelk, ontnomen
en nu moet in dat gebrek voorzien, do
natuur moet geholpen worden, maar daar nu
moeder de boerin in den regel gaarne
zooveel melk, liever boter, verkoopt als
mogelijk is, wordt het kalf te kort ge
daan en gevolgelijk kan er onmogelijk,
in den tijd dat zulks zou mooten ge
schieden, uit het kalf een flinke koe op
groeien. Vervolgens werd door hem als
een goed voedingsmiddel voor het vee,
dat niet genoeg kan aangeprezen worden,
genoemd de mais en wel voornamelijk
daarom, dewijl in den tijd dat dit gewas,
het krachtigst (immers bij bet vormen
der bloem) tot groen voeder geschikt is,
er aan allo groen voeder volslagen gebrek
is. Maar ook dit voedsel, hoe goed ook,
moet geregeld door ander voêr worden
afgewisseld, ten einde de eetlust te bevor
deren. Niet dagen on weken slroo met
stroo, noch aardappelen met aardappelen,
noch mais met mais, noch klavers met
klavers, maar eene geregelde afwisseling
moet bij do voedering in acht genomen
worden
In de tweede afdeeling werd gesproken
over de zaden.
Hiertoe vond spreker gereede aanleiding
door het verhandelde over de mais. Dit
zaad, de zoogenaamde paardentand, moet
jaarlijks uit het Zuiden naar hier worden
overgebracht, omdat de plant niet te vlug
mag opgroeieneveneens moet het vlas
zaad telken jare uit het Noorden worden
gehaald, omdat de vlasplanten een vlug
gen en gelijken opgang en een gelijk
tijd igen bloei moeten hebben. Geen der
beide planten mag hier worden geacclima
tiseerd. Wat de aardappel betreft, zou
volgens hem de zoogevreesde ziekte zoo
veel nadeel niet doen, wanneer men, door
het verbouwen van vroege soorten, en deze
vroegtijdig geplant, zorgde, dat de aard
appels konden rijp zijn vóór de regens1-
welke gewoonlijk op het eind van Juli
of in het begin .van Aug. vallen. Daartoe
dan ook moet het plantzaad uit het Noor
den worden genomen, omdat dit in onze
streken vlugger zal opgroeien, dan onze
geacclimatiseerde aardappelen. Ten op
zichte var. het plantzaad werd door hem
aangeraden, geen kleine of halve poters
te gebruiken, maar een fikschen knol,
want alleen een goed zaad kan een goede
plant en een stevigeu wortel vormen.
Onder de voordracht vond spreker gele
genheid om eenige opmerkingen te maken
aangaande de vervolgingswoede, waaraan
do zoogonaamde schadelijke dieren, dikwijls
blootstaan.
Eerst noemde hij onze huismuscb, die
door Frederik den gruoten met betaling
van 3 groscheu per st.uk uit Pruissen
werden verdreven, omdat zij eenige zijner
kersen hadden gesnoept, maar welke vogels
al spoedig daarna voor 6 grosschen per stuk
weder iu Pruisen werden gebracht, om het
onrustbarend toenemen der insecten van
allerlei aard, die als 't ware 's Konings hoo
rnen verslonden. Hij wees er op hoe
onbarmhartig deze weldoeners even als de
meezen, vinken enz. vervolgd en in het
voorjaar van hunne eitjes beroofd worden.
Iu ons land, zeide hij, is men daarin ten
achter bij andere landen, ook bij het na
burige Belgie, waar deze diertjes door do
wet in bescherming worden genomen. Ver
volgens noemde hij den egel, (hier bekend
onder don naam van stekelvarken) dien zoo-
ge naam den uitzuiger der koeien, dio in
't minst geen kwaad, maar eigenlijk niets
dan nut doet; de pad. die vuurspuwer,
nota benemaar die toch onze saladekrop
pen van slakken zuivert enz. enz.
Gaarne hadden wij hem ook een woord
hooren spreken ten voordeele der vleder-
muizen en nachtuilen, die toch zoo vreese-
lijk vervolgd worden en echter wezenlijk
niets dan goed doen. De vleermuizenbah,
die vliegen u in.'t haar, zegt men, en men
kan ze er onmogelijk uitkrijgen! 0, on-
