NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
N° 38.
Zestiende Jaargang.
A°. 1873.
Vrijdag 14 Mei.
Wegens het invallende Pink-
sterfeest zal het nummer van
Dinsdag niet verschijnen.
U O
Dit Weekblad verschijnt iedereii Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig'éde district
Zeeland f 1,13voor de overige plaatsen des .Rijks, franco
per post f 1,30. Afzonderlijke Nummers f 0,05.
Prijs Advertentiënvan 1 5 regels f 0,75 elke regel
daarboven f Ojl^/s-Groote letters naar het getal gewone
regels die zij beslaan.
Voor den Werkenden stand en Weldadigheid 6 Ct. per regel.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Adverteuticn en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles PRAN^CC
O
Zie lezers, daar hebben we weer een van
die vreemde woorden, waarvoor we zeer goed
een Nederlandsch in de plaats kunnen schrijven
en dat toch veel meer in gebruik is dan het
even duidelijke en korte plaatsvervanger;
't is wel mogelijk dat do oorzaak daarvan ge-
gezocht moet worden daarin, dat de plaats
vervanging eene zuiver Fransehe uitvinding is
een geschenk van den in Nederland zoo al
gemeen beminden Napoleon I.
Ik zal er niet lang bij behoeven stil te staan
om u te beschrijven wat een remplacant is.
Jan, Piot of Klaas trekt bij de loting een
dienstplichtig lol; maar hij heeft geld en een
afkeer van den dienst: hij koopt dus een
ander om voor hem te dienen, om hem als
landsverdediger te vervangen.
Zoo'n handel heeft dus wel iets van een
handel in menschenvleesch en het eergevoel
van iemand, die zich zeiven verkoopt, moet
al heel weinig ontwikkeld zijn, maar daarover
hebben we thans in geene beschouwingen te
treden.
Wij noemden den afkeer van den dienst
als oorzaak van het uitzien naar plaatsvervan
gers en waarlijk die afkeer moet ons geene
verwondering baren.
Door dat ellendige stelsel van plaatsvervan
ging vindt de jongeling uit den fatsoenlijken
stand onder dienst niet veel meer dan jon
gelingen uit den minderen en uit den minsten
stand, met wie hij in 't dagelijksch leven vol
strekt niet gewend is om te gaan; hij moet
zich bezig houden met allerlei aardigheden,
die hij thuis aan meid of knecht overliet, hij
wordt gelogeerd in een groot huis, dat men
kaserne noemt en waarvan de getuigenissen
door bevoegde personen afgelegd, ver van
gunstig luiden.
Kan men het iemand, die de middelen heeft
om zich vrij te koopen, kwalijk nemen, dat
hij zijne verplichting overdraagt aan een an
der?
Maar niet altijd kan men iemand vinden,
die geneigd is om zich met dat baanlje te
belasten. Om hot den zoekenden gemakke
lijk te maken is er een stand in de maat
schappij ontstaan, wier leden zich den
weidschen naam toeeigenen van Makelaars
in plaatsvervangers voor den landdienst
maar die door 't volk eenvoudig weg ziel-
verkoopers genoemd worden.
Zoo'n man is voor het publiek van een
groot gemak en een groot gerief. Gewoonlijk
behoeft men hen niet ver te zoeken, want
bij de loting zijn zij meestal tegenwoordig
om u, wanneer uw zoon een dienstplichtig
nummer trekt, hunne diensten aan te
bieden.
Dat is, zulks valt niet te ontkennen, bijzon
der hoffelijk, maar indien gij gedwongen zijt
om met mannen van zaken zaken te doen,
kan ik u niet genoeg aanraden bij tijds te
komen en zeer voorzichtig te zijn.
Er hebben zich wel eens gevallen voorge
daan, waarvoor ik zonder namen te noemen
het publiek dien te waarschuwen, opdat men
daarvan te gelegener tijd voordeel trekke.
Zoo ziet men wel eens, dat aan personen,
die rijk bemiddeld zijn, door zoo'n ma
kelaar in plaatsvervangers bij den land
dienst bericht wordt, dat hij hem onmoge
lijk een plaatsvervanger kan bezorgen, dat
hij niets meer heeft dan een nummerverwis-
selaar. Bij gebrek aan wat anders moet men
zich daarmede te vrede stellen. Een paar
jaar later trekt de tweede zoou een laag num
mer; weder komt onze makelaar zijne dien
sten aanbieden.
Veronderstel, dat iemand drie zoons heeft,
dan kon hij met één plaatsvervanger volstaan;
maar een makelaar verdient meer op drie
nummcrverwisselaars.
"Wie zal 't hem kwalijk nemen?
't Is daarom altijd geraden vóór de loting
eene overeenkomst te treffen, waarbij de ma
kelaar aanneemt tegen eene bepaalde som een
plaatsvervanger te leveren, indien de zoon,
waarvan sprake is, een dienstplichtig nummer
trekt. Vooral is het aan te bevelen zoo'n
voorloopige overeenkomst door een ervaren
notaris op te laten maken, 't Kost wel iets
meer, maar heusch lezers! bij den handel in
menschenvleesch kan men nooit te voorzich
tig zijn!
Een ander punt, waarover wol eens nage
dacht mag worden is 't volgende.
Wanneer men een plaatsvervanger voor een
zijner zoons heeft, dan behoeft men daarvoor
slechts één jaar aansprakelijk te zijn; loopt
onze maat na dien tijd weg, of wordt hij
uit de gelederen weggejaagd, dan heeft hij,
die vervangen wordt, zich daarover niet te
bekommeren; maar iets anders is 't voor hem
diej tengevolge van brocderdienst vrij zou zijn.
Wanneer de remplacant binnen de drie
jaren ten gevolge van eene uitspraak van
den militieraad of van gedeputeerde staten
uit den dienst is ontslagen, dan heeft er geene
vrijstelling plaats wegens brocderdienst.
Een soortgelijk geval heeft zich in eene
gemeente van ons district voorgedaan. Eene
weduwe had twee zoons. Do eerste trok een
dienstplichtig nummer en men kocht hem
een plaatsvervangerdeze verdween om
eene of andere minder fraaie reden vóór de
drie jaren om waren. (Wet van 19 Aug.' 01:
53 6") De tweede zoon rekende op vrijstel
ling wegens brocderdienst.
Misgerekend!
Daarom lezers, die zaken doet met zoo'n
makelaar in plaatsvervangers bij den land
dienst, die van hem zoo'n remplacant koopt,
vergeet niet in uwe voorwaarden te bepalen,
dat hij, makelaar, er voor in staat, dat do
plaatsvervanger zijne drie jaar uitdoet of dat
hij anders op zich de verplichting neemt
ook voor den tweeden zoon een plaatsver
vanger te leveren en wel gratis franco
zou mijn vriend zeggen.
Men kan met die II II. Makelaars in
menschenvleesch waarlijk niet te voorzichtig
zijn.
Wij hebben ons nu lang genoeg met een
en ander opgehouden, doch alvorens te ein
digen moeten we hier nog aanstippen, dat
de plaatsvervanging een ramp voorj! ons land
is.
liet is een van de eerste plichten van een
Nederlander om de wapenen te dragen tot
handhaving der onafhankelijkheid van den staat,
daarom moet de plaatsvervanging afgeschaft
worden. liet geld moet niet bij machte zijn
om een plicht af te koopen.
Door de plaatsvervanging wordt het aan
tal vrijwilligers jaar op jaar minder, zoodat
er nu reeds een bepaald gebrek aan kaders
bij ons leger bestaat.
Wordt de plaatsvervanging afgeschaft, dan
zal menig een, die zich nu voor hooger som
aan een makelaar verkoopt, vrijwillig dienst
nemen.
Het gehalte der troepen zal aanmerkelijk
verbeteren en hot leger zal worden, wat het
behoort te zijn maar nog nooit geweest is,
een hand die alle zonen van 't zelfde vader
land samenbindt.