1IEÜ1S- El ADVERTENTIEBLAD VA1 WES' N° 30. Zestiende Jaarcrans;. A", 1875. Vrijdag 18 Apri Onze SJafi/k Politiek Overzicht. u O Dit Weekblad verschijnt lederen. Dinsdag en Ykijdag. Prijs per DiliE maanden voor het voormalig 4de district Zeeland ƒ1,15; voor de c -laatsen des Piijks, franco per post f 1,30. Afzonderlijke Nummers f 0,05. o O van 15 regels f 0,75 elke regel Groote letters naar het getal gewone Prijs Advertenti.cn daarboven f 0,121/2- regels die zij beslaan. Voor den Werkenden stand en Weldadigheid G Cf. per regel. Ingezonden Stukken en Brieven, de lted^ctie betreüende, benevens Advertentiën en gewone Berichten ol' Alededeelingen van Correspondenten, te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles PBANCO. U?i 'en. ui Do clericalen, waarbij wij in ons vorig nummer verwijlden, worden verdeeld in twee groote afdeelingon de anli-revolxitionnairende partij van de rechtzinnig hervormden, meer bekend onder den naam van oud-gereformeerden en con- fessionneelen d. w. z. die welke zich nog vasthouden aan de belijdenis, vastgesteld op de algemecne kerkvergadering te Dordrecht. De schepper van deze partij is de beer Groen van Prinstercr, de tegenwoordige aan voerder is de lieer Abraham Kuyper, vroeger predikant te Amsterdam, genoegzaam bekend door zijne Siarediwt-verhandelingen tegen het verplichtend stellen van de inenting met koepokstof, ofschoon hij zijne eigene kinde ren aan die heilzame bewerking niet wilde onttrekken. De andere groote afdeeling der clericale partij is hot Ultramonlaansche kamp. Gelijk anU-revoliUionnair beteckent legen de staats omwentelingenzoo is de beteekenis van ultra-montaansch van over de bergen. Deze partij is die der katholieke geestelijkheid se dert de Jezuïeten daarover de overhand zijn gaan krijgen, en wordt aldus genoemd, omdat zij hare bevelen ontvangt van den generaal der Jezuïeten, die te Rome, dus over de ber gen, zijn verblijf houdt, en van daar over de gehecle wereld en vooral ook op liet hoofd der Katholieke kerk zijn noodlottigen invloed uitoefent. Sedert die heeren de eerste viool in de kerk zijn gaan spelen is er een einde gemaakt aan de verdraagzaamheid en aan de eensgezind heid, die tusschen de burgers van Nederland bestond; en niet alleen dat zulks in Nederland plaats heelt, daar is hun invloed betrekkelijk nog gering, maar over de geheelc wereld ver oorzaken zij eene beroeringdie ons doet denken aan den tijd van Paus Clemens XIV, die de woelige orde ophief doch helaas, deze stoutmoedige daad met den dood moest be- koopen aan de dagen van Pombal, toen zij uit bijna alle staten van Europa moesten verdreven worden, oin den vrede te kunnen handhaven. De ultramontaansehc partij is de partij van volkomen stilstand in sommige punten, van volslagen achteruitgang in de meeste. Zij houdt hoegenaamd geene rekening met de wetenschap, zij verfoeit haar; in plaats van de kerk en hare leerstellingen in overeen stemming te brengen met de ontwikkeling van den mensehclijkcn Leest, gaat zij voort die nog meer en meer terug te voeren naar den tijd der middeleeuwen. 't Gevolg daarvan is, dat zij de kerk schijn baar één geheel doet blijven, maar telkens een aantal barer beslo belijders van zich af stoot, gelijk nu wederom 't geval is met de Oud-Roomscbcnin Duitscfiland en Zwitserland. De staatkundige leerstellingen der ultramon- tnnen zijn nauw verwant met hunne kerke lijke, Zij zijn samen te vatten in de woor den: Do orde dor Jezuïeten moet baas zijn; alles moet geschieden om dat meesterschap te verkrijgen. Daartoe heelt men in de eerste plaats noodig geld. De wijze, hoe de goederen van den heer Stroo voor een groot gedeelte aan de rechtmatige erfgenamen zijn onthouden, geeft ons een aardig verschijnsel, waarover wij eens kunnen denken. In de tweede plaats hebben zij noodig invloed en die moet verkregen worden dooi de school. Om gemakkelijk den baas te spelen moet liet volkje volgzaam zijn; om volgzaam te zijn, moet. men niet denken; want menschen, die er eene eigen meening op nahouden, zijn in den regel lastig te kneden. Een ander middel, dat door beide clericale richtingen in praktijk wordt gebracht om de menschen zand in de oogen te strooien, be staat daarin, dat zij zich voordoen als den partijen van den godsdienst. De katholiek, die do overtuiging koestert, dat de geestelijkheid zich eigenlijk maar al leen met kerkelijke zaken moest bemoeien, dat zij alleen dient om de lidmaten der kerk bekend te maken met het kerkgeloof en dat de kerk voor 't overige niets met staatszaken te maken heeft, is in hot oog van denultra- montaan al half afvallig, en die leer prediken zij zoo onverholen en zoo stout, dat het katholicisme in het ultramontaUisme dreigt op te gaan. De ullramontanen geven er verder niet om, nu en dan eens van richting te vesanderen op staatkundig gebied. In 1848 waren zij liberaal, zij zijn zulks gebleven tot omstreeks '1857. Toen begon do wind uit een anderen hoek te waaien. Langzamerhand trokken zij over tot do conservatieven om zich ton slotte aan te sluiten bij de anli-revolutionnairen. Deze laatste aansluiting pleit voor do prach tige zedeleer die beide clericale richtingen huldigen. Grootere vijanden dan het strenge calvi nisme en het ultramontanisme kunnen er niet ^•gertfffdêïrwordeneene geschiedenis van drie honderd jaren is daar 0111 zulks te bewijzen. Thans ziet men het walgelijke schouwspel dat anti-revolutionnairen gekozen worden go- heel alleen door het overwicht, dat de ultra- montanen bij de kiezing is de schaal liggen. Zij is do vlottende partij, die juist omdat zij zoo gemakkelijk van front kan verande ren, hij de aanstaande verkiezingen in vele districten den uitslag in handen heelt. En waarom Dij haar zijn de kiezers en gekozenen slechts werktuigen. Van daag zendt men hen om A., bij do herstemming krijgen zij bevel Z. te kiezen. liet bevel wordt gehoorzaamd. Alles ter meerdere eerc Gods G. A. VoRSTERMAN VAN OlJEN. Wordt vervolgd.) In het Engelsch Iloogerhuis heeft Vrijdag de Lord-Kanselier, Lord Cairns, medegedeeld dat do Regeering de artikelen der wet be treffende de rechtspleging, waarbij bet Iloo gerhuis als Hof van Appèl wordt afgeschaft, voorloopig voor een jaar buiten werking wil stellen. Voor dien tiisschentijd zal een voor loopig Hof van Appèl worden benoemd. Op ironieke wijze werd door Lord Sel- borne aan de Regeering dank gebracht, dat zo de wet van 4873 uiet geheel had buiten werking: gesteld. De Regeering heeft geweigerd aan de Noord- pool-espediiie een geestelijke mede te geven, op grond van gebrek aan plaatsruimte,oen besluit, dat nog al bevreemding heelt gewekt. 't Bevestigt zich, dat de reis van den Kroon prins naar Italië geen officieel karakter zal dragen. De Keizer hoopt nog altijd bet voor genomen bezoek in persoon te kunnen bren gen. liet Florentijnsche dagblad Epoca meent een aantal treffende bijzonderheden te kun nen medédeelen omtrent de jongste Vorsteu- bijeenkomst te Venetië. De kardinaal-patri arch zou twee eigenhandige brieven van den Paus aan de beide Vorsten hebben overhan digd en namens Z. II de voorwaarden heb ben uiteengezet, waarop in Italië de vrede tusschen Staat en Kerk zou kunnen hersteld worden. Een eerste voorwaarde zou wezen, dat Italië zich geheel losmaakte van Duitschlandi

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1875 | | pagina 1