Zcsliciide Jtuira'PLiip.
A0. IS To.
SIEU1S- ES AQVERTEHTiEBUD M» 1ESTCLUI ZEEUfSCH-VUAHDERËR.
Dinsdas 19 Januari.
DE ONDERVINDING- DE BISTE
LEERMEESTERES.
Een woord tot E.ïï, Lailoitf ei In list Alpisen.
No. li.
"Weelcljlad verschijnt iederen Dinsdag en Yjutdag.
I'rijs per Dilie maanden voor het voormalig 4-d'fj district
Zeeland f 1,15; voorde overige plaatsen des llijks, franco
per post f 1,30. Afzonderlijke Xnranievs f 0,05.
Trijs Advei-tentiöii.ivaii 1regels pip.75 elke «gel
oorden Av erkenden stand en VV eldadikheid 0 CL per vèp^el.
Ingezonden Stukken ei^ Brieven, de ltedaetie betreffendebenevens AdVertenïiëu en gewone Bericht*
te. bezorgen bij iliii Uitgever dezer, alles ITIANXQ,
ol iVlededeeliiigon van CoiTospoiiden e i
1) Waren alle landbouwers door denzelfden
geest bezield als de geachte inzender, de land
bouw zou met reuzenschreden vooruit gaan 't
WaaromVoor een massa landbouwers, die ik
ken, is 't waarom van verschijnselen die zij dage
lijks waarnemen, een geheim, dat hun geheel on-
d oorgrondelij k toeschij ut.
Hen werk in hau'Jen nemen van een' deskun
dige, 0111 daarin antwoord te zoeken óp hunne
i ragen
Al zoelit men bij .velen het huis door van de
hanebalken af tot in den keldsr toe, at keerde
men liet met bezemen van de pronkkamer te begin
nen tot en met de keet incluis, men zou geen
ander boek vinden dan een almanak en een kerk
boek.
:k Heb wel eens gelezen, dat ze ook aan Va
der Oats'deden. Ik heb het nooit kunaea merken,
Maar daarom zijn ze niet te beklagen. ItjSD.
2) Th dit punt ben ik liet met den geaehten
inzender niet eens. Iedereen moet grondbelas
ting betalen van gebouwde eigendommen: er be
staat dus volstrekt geen reden om den landbouwer
dm1 van te ontslaan. Urn.
Do algcuecnc besprekingen over den Land
bouw in praclischcn als tlieorelisehen zin se
ven allerwêge rijke stof tot nadenken. Dit
zusteren paar, dat onvermijdelijk ook in den
Landbouw, als hand aan band moet j*uan
om wezenlijken vooi'uitliang te bevorderen,
kan niet genoeg worden aanbevolen. Wie
onzer is er dan ook deze dagen niet ten
volle van bewust, dat de theorie het ant
woord geelt op het waarom der praclijk
.11; vertrouw dan' ook, dat-er geene Land-
houwers meer gevonden worden, die, bij al
les, wat zij doen, zich zeireu uiet afvragen
bet 'waarom en zoo zulks bun onoplosbaar
voorkomt, onderzoeken en n'avorselien, hetzij
in theoretische geschriften door deskundige
mannen samengesteld, of in het sclioone boek
der Natuur zelf, dat ons zoo vaak op die
v ragen, bij helder nadenken het antwoord te
gemoet voert. 1.) Meer dan ooit is het
aanbevolen de stem te volgen, die ons dage-
lijKS hot voorwaarts" toeroept; de loop dei-
tijden dringt ons onwillekeurig daartoe, bij
de verhooging der koop- en pachtswaarden
der landerijen, zonder nog te spreken van de
fatale liouwschurenbelastiug enz. enz. 2)
Daarom dan ook neem ik de vrijheid bij dea
rusligen sluimer der Nutuur, in den tijd die
ons tot denken in den langen winteravond
overschiet, en met U de ondervinding eens
te raadplegen, oin, wanneer er een enkel
landbouwer mocht zijn, die nog volgens de
oude sleur den landbouw beoefent 8) ca aan
den draad zijner voorouders onverbiddelijk
vasthoudt dien te doen ontwaken
opdat die draad hem onfg'ippe en hij
volgens zijne beredeneerde denkbeelden werke.
Do wisselbouw zul dan de hoofdgedachte uit
maken cu doen ervaren, dat do g.weasciito
resultaten niet zuilen achterblijven, list noor
delijk gedeelte van Zeeland 4) geelt- daarvan
bij velen sprekende bewijzen; %iel alleen ver
mijdt men daar om iamiliepkmterv achter
eenvolgens te zaaien, maar men legt er zich
ook inzonderheid op toe om de verwisseling
van zaaigranen in praclijk lè brengen/"''; geen
tot lioogere productie leidt.
De ondervinding heelt mij geleerd, dat
dooi- een en ander de productie zeer aanzien
lijk is gestegen; ik verwissel dan ook jaarlijks
onderscheidene graansoorten en wel uit de
provincie Groningen wijl deze er volgens er
varing zich bizonder voor leenen. Ik trek dan
ook eiken zaaitijd puike zaaigranen uil Gro
ningen niet door tussehenkomst. van makelaar
of koopman in granen, maar van een land
bouwkundige, den beer VV. Dijkstra te Noord-
hoorn, die zich rechtstreeks toelegt belle velde
staande in zijn groei na le gaan. om aizoo
zuiver zaaigraan te kunnen leveren,, waaraan
een graankoopman of makelaar zich onmo
gelijk wijden kan. Jammer maar, dat er nog
zijn, die mij tegemoet voeren, dal de prijzen
van zulks zaaigranen te boog staan; doch -dit
geschiedt in den regel door die menschen
diQnimmer verwisselen en om een paar
guldens op hel gemot duurder zaaizaad het
hoofd laten hangen, zonder te weten, welke
gunstige uitkomsten daardoor kunnen ontstaan.
Alhier zijn ook proeven genomen niet aard
appelen (Zeeuwsehe jammen) op dezelfde
soort land en dezelfde soort aardappel, zoo
3) Als i
staan; om, u
de oude slem
lercdent.e.rdcn
ferm wakker
dat had -moeten schrijven zou cr
•.ar hier de' meeste landbouwers nog
volgeu en. nog. zeer weinig e.n dat
landbouw drijven, dis slapers eens
te schudden. - Ked.
4) 'TAVare voor vele' kadbonwers in ons di
strict te. wenschèn, dat zij eens een dag of vier
in den zomin- uitkozen tra eens een reisje naar
behouwen en Dhivëkiurl te maken Gin daar eens
lo kijken art met hunne ejnfr d.Ts te praten.
VV::t zouden zij óojt'ênkïjizdfj.or: Itjoli.
van hier ais uit Groningen, n verkreeg
van twnitig lot dertig Hectoliters 3r Ileclhve
meer van do Groninger pootaardappels u;m
van de inland;,ehe om niet te spreken van
erwten, gerst, haver enz die door veredeling
zeer veel in qusliteil ale qudnlileit verbetert,
In het bijzonder zijn deze ook tien-landbou
wers aanbevolen, vooral de nieuwe soort, die
voor vijf jaren uit Sleêswitk Holsleiii van het
dorpje vPropstci" is getrokken, waarvan zij
dan ook dei; naam van ïl'ropsteiiiaver" ont
leende en eerst ia Pruisen werd ingevoerd,
alwaar toen twintig gulden voor de Hecto
liter is betaald. De heet- Fammcha bij Em-
den (Laubou\vkuadige) zond mij zaad van
deze soort, en wie ooi; van deze haversoort
gewonen, getuigen als uit eenen mondde goede
uitkomsten, zoo van opbrengst, als van ge
halte dewijl het gewicht gemiddeld op vijftig
l;g. per Hectoliter' kan worden' gerekend.
Wanneer men nu zijne granen met de zaal-
machine 5) in den grond brengt, dan be
spaart men meer zaaigraan dan do hoogere
uitgaaf bedraagt, door veredeld zaad aan te
koopon, in vergelijking met de uit de hand
bezaaiing. Wat nu de kosten der machine
betreft zulks kan groolencleels uit het wieden
bestreden worden.
Wanneer nu zulke feiten worden aange
voerd door de ondervinding gestaafd, kan
men die dan niet oen "voorname spiegel
noemen, waarin eeac sclioone toekomst zicht
baar is'! Maar dan ooi; niet werkeloos de
handen en uiet gedachtcnloos het lioold mee
gedragen.
Neen, handen aan den ploeg slaan en
dagelijks met vele kleine proeven in alles,
trachten de wetenschap naderbij Lo komen,
om van Moeder Natuur datgene te verkrijgen,
wat zij geven kan, opdat daardoor algemeens
welvaart worde verspreid hoe rijker een
lar.ii in productie is hoe sehooner bloei, daarin
is waar le nemen en als dit ook eenparig
door hoogere besturen wordt gedeeld, dan
zal gewis meer deze vrijheid op ieder gebied
van Nijverheid worden verkregen.
Zoo heb ik U dan in korte trokken Benige
latei medegedeeld door ondervinding ver
in ogen; mochten deze weinige regel; veter
aandacht trekken. Dij tijdige hestelling is de
ondergeteekende weder in de gelegenheid om
puike vertrouwde zaaigranen uit do Provincie
t) I'aaiitiW.lnne. Br zij a werkelijk
i.os aan deze zijde van Scheld::, dat feit kan niet
ontkend veerden, dinar or loopen nog- te veel
machines cm dc invoering algeméén te maken.
[hm.
