NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUW3CH-VLAANDEREN.
3.
Zestiende Jaargang.
A0. 18T-5.
Vrijdag 8 Januari.
Iets over de voortteling onzer
huisdieren.
Politiek Overzicht.
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district
Zeeland ƒ1,15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco
per post f 1.30. Afzonderlijke Xninniers f 0.05.
Prijs Adverfcentiën, van 1 5 regels f 0,75 elke regel
daarboven O.T31/o.Groote letters naar het getal gewone
regels die zij beslaan.
A oor den Y\ erkenden stand en Weldadigheid G Cl. per rege1.
Ingezonden Stukken en Brieven, de lle^ctie betreffende, benevens Adverfcentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenti
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles IltAXCO.
11.
In tegenstellingvan de wilde veel eel i.leeren wij
in liet practisch leven kennen de oordeel
kundige veeteelt; ztj wordt vooral daar waarge
nomen waarde teeters, dietn hun belang hebben
leeren kennen, en in praktijk hebben moeten
brengen, of waar zij op eenen hoogeren trap van
ontwikkeling staan, dan hunne eerstgenoemde
vakverwanten.
Vaak ontwikkelt zij zich als uit centrums,
zijnde brandpunten alwaar kundige mannen
hunne kennis, kapitaal en krachten, aan de
oordeelkundige veeteelt, niet alleen, maar aan
de hoogere veeteelt aan de rasvorming' toe
wijden. De hoogere veeteelt de rasvor
ming vordert al eenc zeer groote mate van
uitgebreide kennis maar daarenboven oenen
juisten, doordringenden practischen blik. Niet
alleen toch moet de teler ol vormer zich hier
een ideaal een denkbeeldig paard, rund, schaap
varken denken, voorstellen, als het ware
scheppen, dat hij wil zien geboren en vol-
vormd, maar hij moét de factoren, Vaders
moeders daartoe kiezen.
Over die hoogere veeteelt of rasvorming,
zullen wij slechts hier cn daar ter loops, en
voor zooverre wij haar noodig hebben ter
toelichting handelen; over hot algemeen zijn
onze veetelers daarvoor niet rijp, van daar
dat de meeste maar niet kunnen begrijpen,
waaromzulke enorme sommen voor edele
stamhouders van rassen besteed worden.
Dan hoe dit zij; dit is waarheid: dat sedert
een onzer Iandbouwbeoefenaren, ofschoon
Zuid-Hollander van geboorte en in den vreemde
zijne opleiding genoten hebbende, liet in de
veeteelt tot een rasvormer heelt gebracht,
waarvan de alom vermaarde Imans velletjes
ook in den vreemde getuigen, de zucht naar
meer afwerpende runderen, schapen en var
kens, is ontloken en kan zelfs door geene
vernielende hand, moer worden uitgeroeid
in den geest des volks.
Die zuclU, niet aanmatigend, niet opdrin
gend, niet betwetend, maar met gepasteu
aandrang toe te lichten op de baan, die voor
ons ligt, naar de geringe mate onzer kennis,
en gestaafd door eene bijna veertig jarige
empyri, die ik zelf geene ware ervaring durf
noemen, nemen wij tot taak, niet twijfelende
of eenige opmerkingen zullen langer dan het
phospkoriek licht van den hemel ten spoor
verstrekken, ofschoon zij even als de miiüoenen
ineensmeltende sterren aan den melkweg als
eene ondoorzienlijke vloeistof in liet niet zul
len verdwijnen, door cte glans der fakkels,
die éénmaal onze; landbouw en veeteelt zul
len bestralen.
DOEL DEK TEELT ENZ.
Wat hebben wij in ons land toch voor
oogen te houden, landbouwers, bij de teelt
van onze huisdieren? Wel zult gij mij ant
woorden, dat wij bezitten, wat wij zelve noo
dig hebben, voor ons gebruik enz. en dat
wij betrekkelijk bij eene bepaalde uit
gaaf, van allo onze producten het meest mo
gelijke voordeel trekken. Dij voorbeeld:
Een goed paard en één slecht paard hebben
evenveel aan dekgeld, onderhoud der moeder,
weidegang, stalvoederin<E enz, gekost en ziet
eens hoe de prijs uiteenloopt; oen goede 18
maandsche ruin heeft alhier tot 1200 fran
ken of f 564 gulden opgebrachten eau slecht
heelt al dikwijls nauwelijks zijn onderhoud
bv. 150 guldens opgebracht. Konden we
toch eens nat meer goede paarden kweken;,
Ik zelf liad dit jaar twee 10 maandsche
vaarsjes, die ik als kalveren gekocht had, en
verkocht ze dooi' elkander; de waarde van
het beste was zeker het dubbel van liet
minste. Ik hoop dat de kooper, een bekend
landbonvver ze met geluk mag opkweeken.
Mij kosten ze aan uitgaven evenveel, doch
liet beste, een Durham stier, toonde als kalt
reeds wat liet bi j leven worden zal
de Zuid-Hollander ook wel, doch die moest
nog gevormd worden; en ziet, ofschoon goed-
gevoed, groeide liet niet uit, (over beider
boterafwerping bij leven later.)
In vorige jaren, daar de keus van een
goede Durhummer vaars maar zeldzaam is,
kocht ik altijd een paar vaarskalveren van
puike moeders; de vaders ontglipten mij stil-
lekens niet. Als het kon nam ik gewoonlijk
de jongste, die kostten den minsten prijs,
als zijnde de kleinste; deze nu groeiden on
der eene goede voeding gebracht in korten
tijd boven hare oudere zusters, en ik maak
te den besten prijs.
Met het volwassen rundvee is het immers
ook alzoo. Waarom verkocht de heer A:
Erasmus te Kadzand, do eerste vare koe voor
honderd acht en tachtig guldens? Omdat
hij van een goeden Frieschen stier afstamde,
en de koe de vorm bezat om voel vleesch
aan te kweeken.
Lij het melkvee, dat nog puik in ons oud
kustros wordt aangetroffen, en hetwelk nog
te herkennen is als zolmaakt de vormen heb
bende van de Oldenburger lireïlenburger
Tiïaar vooral van dé Jutlaudsclie koe, waarvan
de type ook nog in de AJderney koe te lier-
kennen is. wie zal het zeggen, mogelijk nog
een nazaat, der Zeeuwen (overbrenging onder
Hengist en Horen) is het even zoo gesteld
Wie toch verkocht de eerste koeien van dat
oude ras iir dit land aan f 235 Zij tóch.
die het zuiver bewaarden cn puik opvoedden,
la vooral' afstammelingen van puike melk
koeien behielden, er een eigen stier (vore
het geloop) dus zonder weten één stamva
der uit dat uitgezochte ras op nahielden,
zoodat de anderen ver achter aan kwamen,
Nu hier ontbrak de vorm eener goede melk-
geefster, slecht gevoed, tseclit opgegroeid,
zonder vorm geboren, zijn zij er nooit ge
komen en hebben altijd minder goede zui
vel afgeworpen, en ofschoon, de natuur al
liet mogelijke deed, veroorzaakte de parel-
ziekte haar dood En wie zou nu
toch niet gaarne, puike boterkoeien, puike
vleeschwinnendé koeien, vaarzen enz. fokken
al naar de behoefte, naar de vraag des han
dels, en andere belangen
En wat is het doel van onze varkensteelt
mijne vrienden? Zoo ik mij niet vergis,
roepen de meesten maar aanleg tot vclwor-
ding.
Dan niet te veel voortgedraafd, telers! Dieach
terblijvers hebben immers zelfs in de plantenwe
reld eene zoo groote beteekenis Leest nog
eens aandachtig mijne afgeluisterde voorlezing-
van den heer de Beucker, immers als de
meeldraden die het langste waren, die het
meeste aan liet doel moesten bijdragen, onge
lukkig verwoest worden, houden do matig
kleine meeldraden, door sterke ontwikkeling
liet geslacht in stand.
En welke eigenschappon heeft liet varken
dan gemeen, met deze ontwikkelde achter
blijvers, die korte kleinen als onvolkomens
mannelijke voortplantingsdeelen in de bloem.
Daarover later.
M. Luteu.n Mazi're.
(Wordt vervolgd.)
Een aantal bizonderhoden worden langza
merhand bekend omtrent de wijze waarop
de jongste Spaanscne revolutie zich heeft toe
gedragen. Zoo blijkt o. a. dut Serrano, toen
hij naar het Noorderleger vertrok reeds eigen
lijk niet langer meester was van den toestand.
