B u i t e n 1 a n d.
B i n n e n I a n d.
De publieke pachter is vrij man. Hij houdt
op slaaf te zijn; de vrijheidis de moeder dei-
ontwikkeling
Over het algemeen zijn de eigenaars beter
ontwikkeld dan hunne pachters; ik zeg over
't algemeen, want ik ken heelo domme eige
naars en zeer ontwikkelde pachters. Maar
heelt hij nu van die meerdere ontwikkeling
gebruik gemaakt om den pachter in staat te
stellen, zijne hotstede te verbeteren?
De grond eischt mest. De kracht van den
niest zit in do aal ol gier, dut weet elke boei
en elke eigenaar ook. Maar hebben nu de
eigenaars al getoond te begrijpen, dat het ook
in 't belang van hunne eigendom is om den
boer een waterdichten overdekten beerput te
geven? Heeft de eigenaar al eens gevraagd
of de pachter geneigd zou zijn hoogere pacht
te betalen, indien hij een beerput liet met
selen
Ik spreek hier in 't algemeen, niet van de
uitzonderingen. Ik ken eigenaars, die zelf
mensch zijnde, hunne nalmn-genooten als
mensch behandelen; maar ik ken er ook, he
laas. veeldie alles van den landbouwer ver
langen en zelfs niets willen doen.
Het vee heeft lucht noodig en licht;maar
de stallen zijn niet van den pachterwil hij
ze verbeterd hebben, dan kon hij misschien
verlof krijgen om 't voor zijn eigen geld te
laten doen; maar zou zulks niet de plicht
van den eigenaar zijn
Wanneer het vee goed zal groeien en veel
bate afwerpen, dan moet liet goed voedsel
hebben, in de eerste plaats goed gras. Is
het gras aan te bevelen, 't welk men op de
meeste hofsteden vindt, dat gedurende den
geheelen zomer overschaduwd wordt door
hoog opgaande olmen?
Vraagt eens een boer uit Zuid-Ilolland of
Friesland naar zijne meening over zoodanig
gras, dat men op sommige hofsteden wel
boschgras zou kunnen noemen!
Dient de eigenaar bij de berekening zijner
pacht de voordeelcn der boomverkoopingen
niet in 't oog Ie houden, die zooveie nadec-
lige servituten voor den pachter waren
Nog meer vragen.
Hebben de meer ontwikkelde eigenaars er
hunne pachters wel eens op gewezen, dat
zij lmnnen kinderen geene voldoende oplei
ding geven, of hebben zij er ook soms be
lang bij gevoeld, dat ze niet al te wijs moes
ten worden; niet zoo zeeromdatzij hen bepaald
dom wilden hebben, dan wel omdat er toch
altijd zoo'n soort afstand moet zijn tusschen
een eigenaar en een pachter?
Heeft de eigenaar bij verkiezingen zijn
pachter vrij gelaten, of beeft hij inbreuk
gemaakt op zijne rechten, door hem Lot eene
bepaalde keuze te dwingen
Genoeg intusschen. Waar zou het einde
zijn als ik alle vragen wilde neerschrij
ven, die zich hier aan mijn geest opdoen
Mijne Lezerser moet in de verhouding
van eigenaar en pachter nog veel verbeteren;
pachters en eigenaars zullen grooten veran
dering moet brengen in lumne wijze van
handelen.
Alleen dan is het mogelijk tot een Konden
toestand te gezuken.
Zal dit mijn schrijven >00 vel als het vorige
daaraan het zijne toebrengen; zal het mij hel
pen zoo menigen sullor te hebben wakker ge
schud, zal het mij niet meer verbitteren dan
verbeteren
Verbitteren zal liet de domooren, die mijne
bedoeling niet kunnen begrijpen, en de drij
vers, die er belang bij hebben, om de zaken
te houden, zooals ze zijn ten proüjlc van
eigen beurs.
Verbeteren zal het hen, die daardoor tot
de overtuiging kwamen, dat veel gebreken
aanwezig zijn die noodzakelijk moeten ver
beterd worden. Maar om die gebreken te
zien, moet men verstand hebber.
Tot de verslandigen heb ik gesproken.
De onverstandigen raad ik gedurende den
winter de avondscholen te bezoeken, opdat
zij meer ontwikkeling deelachtig worden.
Mag ik U ten slotte nog cene kleine ge
schiedenis vertellen
Voor ruim achttien eeuwen leefde er een
mensch, die rle waarheid was en het leven.
Men heeft die waarheid aan het kruishout
geslagen, omdat zijne uitspraken verbitteren.
Maar de voaarheid is daardoor NIET uit
geroeid, in tegendeel hare macht is uitge
breid.
Mijne Lezers, dat is de troost van hen, die
voor do waarheid strijden
G. A. VORSTERMAN VAN OlJEN.
BELGIE.
Naar men meldt zal den 10 December eene
strafzaak aanhangig worden gemaakt voor de Cours
d' Assisses te Gent, die vooral door de de daar
bij betrokken personen zeer de aandacht trekt.
Ongeveer drie jaren geleden werd op een dorp op
eenigen afstand van Gent, een geacht ingezeten
gruwelijk vermoord gevonden. Alle nasporingen
der justitie bleven geruimen tijd vruchteloos. Reeds
waren die nasporingen gestaakt, toen eene vrouw
op haar sterfbed verklaarde dat haar broeder, een
bekend wildsteooper, de moordenaar was, maar
dat hij daartoe was, aangezet door den bur
gemeester en een der schepenen zijner gemeente.
De burgemeester, die een grooten haat koesterde
jegen het het ongelukkig slachtoffer, had den wild-
strooper, die om vorige straffen te ontgaan naar
Frankrijk gevlucht was, doen terugkomen, alleen
met het doel om hem den sluipmoord op te dragen
eu leende hem daartoe zijn eigen geweer. Naar
men zegt zijn alle drie de beschuldigden tot beken
tenis gekomen.
Eene telegram woensdag morgen uit Gent naar
Brugge overgeseind meldt men zegt dat de vraag
om uitstel van betaling door het bankhuis Du.
Jardin gedaan, door het Hof van Beroep is vaü
de hand gewezen.
Men telegrafeert uit Yerviers, 6 dec.
z/Een verschrikkelijke ontploffing heeft dezen mor
gen, ten 11 ure, in de gasfabriek van Genard-
Gkamps plaats gehad.
z/Een huis ingestort.
/.Een jongeling is gedood.
z/Men doet opzoekingen in de. pninen om de
andere slachtoffers tc ontdekken.
z/De ganschë bevolking van Yerviers heeft
zich naar de plaats des onheils begeven, welke
een droevig schouwspel aanbiedt."
//Omtrent deze ramp zijti nog de volgende
bizonderheden ontvangen
z/llond den middag, en juist Gp bet oogenblik
dat de trein van Duitschland het station van Yer
viers verliet, had een vreesclijke ontploffing plaats
in een fabriek in de nabijheid van het station.
z/Meii zag duidelijk vier slachtoffers, welke hope-
lóoze pogingen aanwendden om uit de puinen te
komen.
z/Het getal der verpletterde -werklieden moet nog
al aanzienlijk zijn.
•//Er is een brand tengevolge dezer ontploffing
ontstaan.
ENGELAND.
In den avond van Zondag 29 Nov. heeft op de
Engelsche kust een hevige storm gewoed. In het
gezicht van Ipswich is de schoener Compass ver
gaan, en daarbij zijn de kapitein en twee matrozen
verdronken. Voor Shields is een jongen van de
Lucy Campion overboord geslagen en verdronken,
en is het schip St. Jldans op eene rots geloopen
en gezonken, waarbij de vrouw van den kapitein
en de stuurman in de golven omgekomen zijn. Te
Aberdeen is de Veteran vergaan en zijn elf der
opvarenden verongelukt. De kapitein van een Zon
dagavond in de Tyne aangekomen schip verklaart,
dat hij in den storm een zwaar geladen schoener
nabij South Shields met man en muis heeft zien
vergaan. Iti het gezicht van Fowly is een boot,
met een man en twee. jongens omgeslagen en de op
varenden zijn verdronken.
fisliris 9 11 Dec. Naar wij vernemen beeft
er gisteren avond brand gewoed op de hofstede be
woond door den landbouwer M. Brakman tusschen
ICadzand en Nieuwvliet. De schuur waarin tien ge
meten tarwe en acht gemeten gerst geborgen was is
afgebrandook zijn twee koeien en een schaap in de
vlammen omgekomen. De oorzaak van den brand is
tot nog toe onbekend.
Slxiis 9 1 Dec. Ds. Rogge van Retranche-
ment heeft naar wij vernemen voor het op hem
uitgebracht beroep naar Nieuwvliet bedankt.
-A_ai*d.enl>iTi»g- 9 8 Dec. Heden avond
had alhier in de stadhuiszaal de aangekondigde
tooneelvoorstelling plaats, die gegeven werd door
eenige Brugsche kunstbroeders met medewerking
van Mevrouw Battaille uit Brussel.
-Er werden drie stukjes opgevoerd De dochter
van den kleermaker van S. C.. A. Willeins; Twee
broeders van M. Rosseels; Schampevie of de drie
sleutels van van de Zande. In elk stukje komt
dc rol voor van een jong meisje, welke rol door
Mevr. Bataille uitnemend werd vervuld. Een
daverend applaus was dan ook na den afloop van
bet derde- stukje hare belooning.
De zaal was vrij goed bezet, zoowel op den
eersten als op. den tweeden rang en over het alge
meen was de indruk, die het spel van de Brug
sche kunstbroeders maakte gunstig. Jammer is
het dat voor Nederlandsche ooren zooveel verloren
gaat door het Ylaamsch accent.
z/Het nederl.-Indische leger kwijnt niet alleen,
maar gaat sterk achteruit.
z/In Nederland worden personen aangenomen,
om in Indië als militair te dienen, die totaal onge
schikt zijn om eenige vermoeienis te doorstaau.
z/Het verschijnsel doet zich voor, dat meer mili
tairen naar Nederland vertrekken dan in Indië uit
Nederland aankomen.
z/Het leger te Atsjin is vermoeid en heeft vele
zieken. De aflossing kan niet geschieden zooals het
behoort, daar hier geen troepen beschikbaar zijn.
z/Het schijnt dat te Atsjin zich gevallen van
kinderpokken hebben voorgedaan. Het ontbrak er
nog sleeht-s aandat zulk eene zeer besmettelijke
ziekte de troepen daar kwam teisteren."
Eene scheveningseke bom
schuit is op 3 Dec. bij den noorderlijken dam
van den Hoek van Holland vergaan. Met be
trekking tot deze ramp vernemen wij eenige tref
fende bizonderheden
Bedoeld vaartuig, toebehooreiule aan den reeder
M. M. Teeuwisse. was Dinsdag 11. na het vallen
van de duisternis, met een. kleine vangst op de
hoogte val pcheveningen gekomeu, en de stuurman
A. Meeuwenoord was voornemens te landen, toen
de bemanning hem voorstelde liever door te varen
naar Ylaardingeu, waar men de averij aan de net-
